السنة النبویة رؤیة تربویة (کتاب)

السنة النبویة
زبان	عربی
ترجمهٔ کتاب	رؤیة تربویة
نویسنده	سعید اسماعیل علی
موضوع	سیره تربیتی
مذهب	[[اهل‌سنت]][[رده:کتاب اهل‌سنت]]
ناشر	[[:رده:انتشارات انتشارات دار الفکر العربی|انتشارات انتشارات دار الفکر العربی]][[رده:انتشارات انتشارات دار الفکر العربی]]
محل نشر	بیروت، لبنان
سال نشر	(۱۳۸۱ش)، (۲۰۰۲ م) ش
چاپ	اول
تعداد صفحه	۵۱۵

السنة النبویة رؤیة تربویة، کتابی است که با زبان عربی به موضوع شناخت شیوه تربیتی پیامبر خاتم می‌پردازد. این کتاب اثر سعید اسماعیل علی است و انتشارات دار الفکر العربی نشر آن را به عهده داشته‌ است.

دربارهٔ کتاب

• بسیاری از نویسندگان اقدام به قلم زدن و نوشتن کتاب در عرصه های مختلف سنت نبوی نموده اند، که البته در این مسیر زحمات بسیاری را به جان خریده و خداوند جزای خیر به ایشان عطا فرماید. اما عده کمی از ایشان به سنت محمدی از منظر یک منع تربیتی بارور پرداخته اند؛ در حالی که این منبع عظیم به گونه ای است که هیچ مربی دلسوزی، توانایی رها کردن این نجات دهنده زلال و این گنج تربیتی عظیم را ندارد. چرا که این منبع به واسطة اصالت و بزرگی و عمق و رویکرد علمی و تربیتی منحصر به فرد خود، قابلیت فراوانی را برای کنکاش محققین تربیت اسلامی دارد که با تحقیق و بررسی بتوانند دُرهای نایاب را استخراج نموده و به یک نگاه اسلامی خالص و عمیق و منحصر به فرد در تربیت دست یابند.
• نویسنده، کتاب خود را ابتدا با مقدمه و ذکر کلیات بحث شروع نموده و در ادامه مباحث را در پنج فصل تقسیم بندی می نماید. ایشان در مقدمه خود، به اهمیت و ضرورت پرداختن به سنت نبوی اشاره نموده و ارتباط سنت نبوی را با تربیت انسان تبیین می نماید.
• فصل اول: نویسنده در این فصل درباره مفهوم "سنت" در لغت و هم چنین اصطلاح راویان و علمای اصول و فقه سخن می راند. ایشان در این بخش تفاوت میان اصطلاحات حدیث و خبر و أثر و هم چنین تفاوت میان حدیث قدسی و قرآن را بررسی می نماید.
• فصل دوم: این فصل شروع بررسی نویسنده در این کتاب می باشد. نویسنده مانند روش معمول متفکرین تربیتی مسیر خاصی را در بررسی خود در پیش می گیرند؛ بدین صورت که از خصوصیات شخصی افراد شروع نموده و شرایط محیطی که شخص مورد نظر در آن رشد نموده را بررسی می نمایند، سپس درباره مراحل زندگی شخص مورد نظر دقت می نمایند. در کنار تمامی این تلاش ها با توجه به این قاعده مشهور که فکر انسان دریچه ای به سوی شناخت محیط و شرایط رشد افراد است، می توان به افکار ایشان دست یافت. البته افکار آن بزرگوار به یقین به واسطه پیامبری و ارتباط با وحی نمی تواند تحت قوانین معمول قرار گیرد، اما با تمامی این اوصاف ایشان بشری هستند مانند سایر افراد بشر آنجا که قرآن کریم می فرماید: "قُلْ إِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ مِثْلُکُمْ یُوحَى إِلَیَّ".
• فصل سوم: نویسنده در این فصل مهم نیز در خصوص مجموعه ای از مبادی و مسائل تربیتی سخن به میان آورده است.
• فصل چهارم: نویسنده در این فصل نیز از ابزارهای آموزش و تربیت مانند داستان، معرفی الگو، ضرب المثل، گفتگو، پرسش و پاسخ سخن رانده و اصول و مبادی تربیت عمومی مهم را بررسی نموده است.
• فصل پنجم: در این فصل پایانی نیز نویسنده محترم مباحث ذیل را بررسی نموده است؛ یادگیری و آموزش سنت نبوی یک ضرورت دینی و تربیتی است، مبادی و شروط آموزش سنت نبوی و ذکر آداب و روشهای یادگیری آن، نقش صحابه پیامبر اکرم(ص) در یادگیری سنت نبوی و آموزش آن، دعوت به استفاده از تکنولوژی و ابزارهای جدید برای یادگیری و آموزش سنت نبوی.

فهرست کتاب

• مقدمه؛
• کلیات؛

فصل اول: سنت نبوی منبعی برای تربیت است

• مقدمه؛
• مفهوم "سنت"؛
• مفهوم "حدیث"؛
• خبر و اثر؛
• حدیث قدسی؛
• تدوین سنت؛
• جعل حدیث و تحریف آن؛
• جلوگیری از جعل حدیث؛
• منابع احادیث پیامبر اکرم(ص)؛
• منشأ علم حدیث؛
• انواع سنت؛
• جایگاه سنت نسبت به قرآن کریم؛
• ضرورت علم به سنت نبوی؛

فصل دوم: اساس تربیتی برای شخصیت حضرت محمد(ص)

• مقدمه؛
• عنصر مکان؛
• اصول اجتماعی؛
• انتخاب ایشان به عنوان پیامبر و رسول؛
• سختی ها؛
• رهنمود ربانی؛
• دعوت به سوی حق؛
• جهاد مسلحانه در راه خدا؛
• رهبری محمدی حکیمانه و تأثیر گذاری آن؛
• ساختن و آماده کردن مردان؛
• ساختن امت و تأسیس دولت؛
• بنیان خانواده؛

فصل سوم: قواعد و مبادی تربیتی

• مقدمه؛
• برنامه آموزشی پیامبر اکرم(ص) برای تمدن سازی؛
• پس بیایید بشر را بسازیم؛
• برنامه علماء و نقش ایشان در تحقیق و آموزش؛
• شخصیت یک انسان مؤمن؛
• تزریق خون سازنده در رگ های امت؛
• "وإنک لعلى خلق عظیم"؛
• سلیقه زیبایی شناسی؛
• انسان مؤمن قدرتمند؛
• آموزش زنان؛

فصل چهارم: راهکارها و روش‌های آموزش

• مقدمه؛
• داستان؛
• الگو سازی؛
• ضرب المثل؛
• ابزارهای آموزشی برای آموزش بهتر؛
• ضرورت تفکر بی نقص و سالم؛
• گفتگو و پرسش؛
• تمرین و تبیین تجربی؛
• قواعد و مبادی کلی تربیتی؛

فصل پنجم: آموزش سنت و یادگیری آن

• ضرورت دینی و تربیتی؛
• قواعد و شروط آموزش سنت نبوی؛
• آداب و شرایط یادگیری سنت؛
• روش‌های یادگیری سنت نبوی؛
• نقش صحابه در یادگیری و آموزش سنت نبوی؛
• سنت نبوی در آموزش امت در عصر جدید؛
• استفاده از تکنولوژی و ابزارهای جدید در جهت آموزش و یادگیری سنت نبوی.

دربارهٔ پدیدآورنده

سعید اسماعیل علی

آقای دکتر سعید اسماعیل علی (متولد ۱۳۱۶ ش / ۱۹۳۷ م، مصر). دارای مدرک دکتری در رشته فلسفه آموزش و تربیت از دانشگاه تربیت. به‌عنوان سخنران و پژوهشگر در بسیاری از دانشگاه‌ها و همایش‌ها در کشورهای مختلف شرکت نمود. عضو دپارتمان برای آموزش و گفتمان علمی، عضو دپارتمان فرهنگ، عضو دپارتمان انجمن تاریخ، عضو دپارتمان انجمن علمی در مصر و عضو دپارتمان انجمن فلسفه از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس در دانشگاه ها، به تألیف مقالات و کتب علمی و دینی پرداخته است. «الفلسفة»، «المجتمع المصری فی عهد الاحتلال البریطانی»، «دراسات فی التربیة والفلسفة»، «تدریس المواد الفلسفیة»، «التربیة الیهودیة الصهیونیة»، «الأزهر على مسرح السیاسة المصریة»، «الأمن التربوی العربی»، «شروخ فی جدار التعلیم»، «السنة النبویة رؤیة تربویة» و «أعلام الفکر التربوی الإسلامی»برخی از آثار اوست.

دریافت متن کتاب

• دریافت متن PDF کتاب در وبگاه المکتبة الوقفیة