اجتبا: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
(تغییرمسیر به اجتباء الهی)
 
(یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{خرد}}
#تغییر_مسیر [[اجتباء الهی]]
{{مقام معصوم}}
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[مقام معصوم]]''' و مرتبط با مدخل '''[[جبر و اختیار]]''' است. مدخل‌های وابسته به این بحث:</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[اجتبا در قرآن]] | [[اجتبا در حدیث]] | [[اجتبا در کلام اسلامی]] | [[اجتبا در فلسفه اسلامی]] | [[اجتبا در عرفان اسلامی]]</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[اجتبا (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
 
'''اجتبا''' گزینش بندگان خاص برای رهایی از تشتّت و بهره‌مندی از فیض‌های ویژه<ref>[http://www.maarefquran.com/maarefLibrary/templates/farsi/dmaarefbooks/Books/2/15.htm دائرة المعارف قرآن کریم، ج ۲، ص: ۱۱۶]</ref>.
 
==واژه‌شناسی لغوی==
*واژه اجتبا از باب افتعال و از ریشه «ج ب ی» است. لغویان، جبی را به‌معنای جمع کردن "گردآوری" دانسته‌اند<ref> لسان‌العرب، ج۲، ص۱۷۴؛ الصحاح، ج‌۶، ص‌۹۷؛ ترتیب‌العین، ص‌۱۲۶.</ref>؛ بدین سبب حوض را که محلّ گردآوری آب است، جابیه، و خراج را که از اطراف و اکناف گردآوری می‌شود، مَجْبی نامیده‌اند<ref>النهایه، ج‌۱، ص‌۲۳۱؛ ترتیب العین، ص‌۱۲۶.</ref>. از آن‌جا که باب افتعال بر قصد و اختیار دلالت می‌کند می‌توان اجتبا را به‌معنای اختیار کردن شیء برای گردآوری و رهایی بخشیدن آن از تشتّت و پراکندگی دانست<ref> التّحقیق، ج‌۲، ص‌۵۳.</ref>. اجتبا و برگزیدن بنده از ناحیه خداوند به‌معنای اختصاص دادن او به فیض‌های خاص الهی است که نتیجه آن حاصل شدن انواع نعمت‌ها برای او، بدون هیچ‌گونه سعی و تلاشی است و این موهبت تنها برای پیامبران و صدیقان و شهدا خواهد بود<ref> مفردات، ص‌۱۸۶، «جبی»؛ دائرة‌الفرائد، ج‌۵، ص‌۴۱.</ref>. در قرآن کریم، مشتقّات «جبی» ۱۲ بار به‌کار رفته که ۱۰ مورد آن به بحث «اجتبا» مربوط است. در موارد یاد‌شده، به جز یک مورد که به‌معنای لغوی اجتبا {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|  وَإِذَا لَمْ تَأْتِهِم بِآيَةٍ قَالُواْ لَوْلاَ اجْتَبَيْتَهَا قُلْ إِنَّمَا أَتَّبِعُ مَا يُوحَى إِلَيَّ مِن رَّبِّي هَذَا بَصَائِرُ مِن رَّبِّكُمْ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ }}﴾}} <ref> و چون برای آنان آیه‌ای (دلخواه آنان) نیاورده‌ای می‌گویند: چرا خود آیه‌ای برنگزیدی؟ بگو من تنها از آنچه از سوی پروردگارم به من وحی می‌شود پیروی می‌کنم؛ این (ها) بینش‌هایی است از سوی پروردگارتان و رهنمود و بخشایشی است برای مردمی که ایمان دارند؛ سوره اعراف، آیه: ۲۰۳.</ref>. ارتباط دارد، به حقیقت اجتبا "معنای مصطلح آن" همراه با علم به تأویل احادیث{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| قُل لِّمَن مَّا فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ قُل لِلَّهِ كَتَبَ عَلَى نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ لَيَجْمَعَنَّكُمْ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ لاَ رَيْبَ فِيهِ الَّذِينَ خَسِرُواْ أَنفُسَهُمْ فَهُمْ لاَ يُؤْمِنُونَ }}﴾}} <ref> بگو آنچه در آسمان‌ها و زمین است از آن کیست؟ بگو از آن خداوند است که بر خویش بخشایش را بر خویش مقرّر داشته  است، شما را تا روز رستخیز- که در آن تردیدی نیست- گرد می‌آورد؛ کسانی که به خویشتن زیان رسانده‌اند ایمان نمی‌آورند؛ سوره انعام، آیه: ۱۲.</ref>. و هدایت مانند {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| شَاكِرًا لِّأَنْعُمِهِ اجْتَبَاهُ وَهَدَاهُ إِلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ }}﴾}} <ref> سپاسگزار نعمت‌های او بود؛ (خداوند) او را برگزید و به راهی راست راهنمایی کرد؛ سوره نحل، آیه: ۱۲۱.</ref>، {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| وَمِنْ آبَائِهِمْ وَذُرِّيَّاتِهِمْ وَإِخْوَانِهِمْ وَاجْتَبَيْنَاهُمْ وَهَدَيْنَاهُمْ إِلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ }}﴾}} <ref> و (نیز) برخی از پدران و فرزندزادگان و برادران ایشان را؛ و آنان را برگزیدیم و به راهی راست رهنمون شدیم ؛ سوره انعام، آیه: ۸۷.</ref> و صلاح {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| فَاجْتَبَاهُ رَبُّهُ فَجَعَلَهُ مِنَ الصَّالِحِينَ }}﴾}} <ref> اما پروردگارش او را برگزید و او را از شایستگان کرد؛ سوره قلم، آیه: ۵۰.</ref> و علم به غیب {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| مَّا كَانَ اللَّهُ لِيَذَرَ الْمُؤْمِنِينَ عَلَى مَا أَنتُمْ عَلَيْهِ حَتَّىَ يَمِيزَ الْخَبِيثَ مِنَ الطَّيِّبِ وَمَا كَانَ اللَّهُ لِيُطْلِعَكُمْ عَلَى الْغَيْبِ وَلَكِنَّ اللَّهَ يَجْتَبِي مِن رُّسُلِهِ مَن يَشَاء فَآمِنُواْ بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ وَإِن تُؤْمِنُواْ وَتَتَّقُواْ فَلَكُمْ أَجْرٌ عَظِيمٌ  }}﴾}} <ref> خداوند بر آن نیست که مؤمنان را به حالی که شما بر آن هستید رها سازد تا آنکه ناپاک را از پاک جدا کند؛ و (نیز) بر آن نیست که شما را از نهان آگاه گرداند اما خداوند از فرستادگان خویش هر که را بخواهد برمی‌گزیند؛ پس به خداوند و فرستادگانش ایمان آورید و اگر ایمان آورید و پرهیزگاری ورزید پاداشی سترگ خواهید داشت؛ سوره آل عمران، آیه: ۱۷۹.</ref> و نفی حرج {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| وَجَاهِدُوا فِي اللَّهِ حَقَّ جِهَادِهِ هُوَ اجْتَبَاكُمْ وَمَا جَعَلَ عَلَيْكُمْ فِي الدِّينِ مِنْ حَرَجٍ مِّلَّةَ أَبِيكُمْ إِبْرَاهِيمَ هُوَ سَمَّاكُمُ الْمُسْلِمِينَ مِن قَبْلُ وَفِي هَذَا لِيَكُونَ الرَّسُولُ شَهِيدًا عَلَيْكُمْ وَتَكُونُوا شُهَدَاء عَلَى النَّاسِ فَأَقِيمُوا الصَّلاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ وَاعْتَصِمُوا بِاللَّهِ هُوَ مَوْلاكُمْ فَنِعْمَ الْمَوْلَى وَنِعْمَ النَّصِيرُ }}﴾}} <ref> و در (راه) خداوند چنان که سزاوار جهاد (در راه) اوست جهاد کنید؛ او شما را برگزید و در دین- که همان آیین پدرتان ابراهیم است- هیچ تنگنایی برای شما ننهاد، او شما را پیش از این و در این (قرآن) مسلمان نامید تا پیامبر بر شما گواه باشد و شما بر مردم گواه باشید پس نماز را برپا دارید و زکات بپردازید و به (ریسمان) خداوند چنگ زنید؛ او سرور شماست که نیکو یار و نیکو یاور است؛ سوره حج، آیه: ۷۸.</ref> اشاره شده است<ref>[http://www.maarefquran.com/maarefLibrary/templates/farsi/dmaarefbooks/Books/2/15.htm [[حسن رضایی| رضایی، حسن]]، دائرة المعارف قرآن کریم، ج ۲، ص: ۱۱۶ - ۱۲۰.]</ref>.
 
==حقیقت اجتبا==
 
==اجتبا و هدایت==
 
==اجتبا و نفی حرج==
 
==علم به غیب و اجتبا==
{{همچنین ببینید|رابطه علم غیب معصوم با اجتباء الهی چیست؟ (پرسش)}}
 
==صلاح و اجتبا==
 
== جستارهای وابسته ==
{{پرسش‌های وابسته}}
{{ستون-شروع|3}}
* [[ارتضاء]]
* [[اصطفاء]]
* [[اختیار]]
* [[تطهیر]]
{{پایان}}
{{پایان}}
 
==منابع==
* [[پرونده:000056.jpg|22px]] [[حسن رضایی| رضایی، حسن]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۲ (کتاب)|'''دائرةالمعارف قرآن کریم ج۲''']]؛
 
==پانویس==
{{پانویس2}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۶ ژوئن ۲۰۱۸، ساعت ۱۱:۱۹

تغییرمسیر به: