ابعاد گوناگون عدالت چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '.↵:::::' به '. '
جز (جایگزینی متن - '.↵:::::' به '. ')
خط ۲۴: خط ۲۴:
## افراد به پیروی از قانون و ندای ایمان و وجدان مکلف هستند که تمام مقررات عدل را در رشته‌های مختلف، نسبت به خود و دیگران رعایت نمایند تا جامعه و افراد از جانب هر فردی امنیت داشته باشند و حسن ظن و حمل بر صحت در هر مورد، خیال هر کس را راحت سازد و خیانت و غش و تقلب در جامعه مطرود و معدوم یا بسیار نادر و کم شود.
## افراد به پیروی از قانون و ندای ایمان و وجدان مکلف هستند که تمام مقررات عدل را در رشته‌های مختلف، نسبت به خود و دیگران رعایت نمایند تا جامعه و افراد از جانب هر فردی امنیت داشته باشند و حسن ظن و حمل بر صحت در هر مورد، خیال هر کس را راحت سازد و خیانت و غش و تقلب در جامعه مطرود و معدوم یا بسیار نادر و کم شود.
## [[حکومت]] باید در این امور مشارکت کند و برنامه‌هایی اجرا نماید و وضع سلوک و استقبالش را از مردم متواضعانه و به گونه‌ای قرار دهد که مردم در نظارت بر امور، تشویق و تقدیر شوند، چنانکه تعلیم، تربیت و ارشاد نیز باید در اینجا با نقش مهم و سازنده، افراد را رشید و زنده و آگاه سازد تا خود را مسئول و متعهد حسن جریان امور بشناسند و از تجاوز به حق و سهم دیگران و جنایت، پرهیز نمایند.
## [[حکومت]] باید در این امور مشارکت کند و برنامه‌هایی اجرا نماید و وضع سلوک و استقبالش را از مردم متواضعانه و به گونه‌ای قرار دهد که مردم در نظارت بر امور، تشویق و تقدیر شوند، چنانکه تعلیم، تربیت و ارشاد نیز باید در اینجا با نقش مهم و سازنده، افراد را رشید و زنده و آگاه سازد تا خود را مسئول و متعهد حسن جریان امور بشناسند و از تجاوز به حق و سهم دیگران و جنایت، پرهیز نمایند.
:::::علاوه بر ابعاد چهارگانه، ابعاد دیگری نیز وجود دارد، مثل عدل در [[تعلیم و تربیت]]، به این معنا که علم و دانش و آموزش و پرورش برای همگان باشد، نه فقط قانون، انحصاری بودن آن را لغو کند، بلکه عملاً نیز به گونه‌ای باشد که افراد مستعد بتوانند ترقی علمی، داشته باشند و تا آنجا که امکان دارد در برابر امثال و اقران خود جلو بروند.
 
علاوه بر ابعاد چهارگانه، ابعاد دیگری نیز وجود دارد، مثل عدل در [[تعلیم و تربیت]]، به این معنا که علم و دانش و آموزش و پرورش برای همگان باشد، نه فقط قانون، انحصاری بودن آن را لغو کند، بلکه عملاً نیز به گونه‌ای باشد که افراد مستعد بتوانند ترقی علمی، داشته باشند و تا آنجا که امکان دارد در برابر امثال و اقران خود جلو بروند.
البته در نظام مقدس جمهوری اسلامی تا حد زیادی به این جهت توجه شده و امکان تحصیل برای همه، حتی در سطح دانشگاه‌ها نیز فراهم شده است. از همه مهمتر، عدل فکری و اعتقادی که به منزله زیربناست، باید تأمین شود تا عدل مطلق، مستقر و برقرار گردد. به هر حال، مفهوم عدل مطلق، میانه‌روی و اعتدال در تمام امور است، خواه در اعتقادات باشد یا روابط مخلوق یا خالق یا با مخلوقات دیگر، از انسان و حیوان و نبات و جماد و غیره خواه در اخلاق و معنویات باشد و یا در مادیات و اقتصادیات، خواه در افعال و وظایف فردی باشد و یا در وظایف سیاسی و اجتماعی، سرانجام، در همه باید رعایت عدل بشود. به هر حال، عدل مطلق وقتی حاکم می‌شود که آنچه جنبه زیربنایی و روبنایی دارد، همه عادلانه باشد، زیرا در صورتی که هیچ کدام از این دو عادلانه نباشند، عدل برقرار نمی‌شود و همیشه چنین نیست که آنچه در نظر بعضی از مردم یا مکتبها جنبه زیربنایی دارد، به تبع آن روبنا نیز اصلاح شود و به عبارت دیگر، درستی زیربنا علت برای درستی روبنا نیست، بلکه نظیر مقتضی است که با عدم شرایط یا وجود موانع، مؤثر واقع نمی‌شود.
البته در نظام مقدس جمهوری اسلامی تا حد زیادی به این جهت توجه شده و امکان تحصیل برای همه، حتی در سطح دانشگاه‌ها نیز فراهم شده است. از همه مهمتر، عدل فکری و اعتقادی که به منزله زیربناست، باید تأمین شود تا عدل مطلق، مستقر و برقرار گردد. به هر حال، مفهوم عدل مطلق، میانه‌روی و اعتدال در تمام امور است، خواه در اعتقادات باشد یا روابط مخلوق یا خالق یا با مخلوقات دیگر، از انسان و حیوان و نبات و جماد و غیره خواه در اخلاق و معنویات باشد و یا در مادیات و اقتصادیات، خواه در افعال و وظایف فردی باشد و یا در وظایف سیاسی و اجتماعی، سرانجام، در همه باید رعایت عدل بشود. به هر حال، عدل مطلق وقتی حاکم می‌شود که آنچه جنبه زیربنایی و روبنایی دارد، همه عادلانه باشد، زیرا در صورتی که هیچ کدام از این دو عادلانه نباشند، عدل برقرار نمی‌شود و همیشه چنین نیست که آنچه در نظر بعضی از مردم یا مکتبها جنبه زیربنایی دارد، به تبع آن روبنا نیز اصلاح شود و به عبارت دیگر، درستی زیربنا علت برای درستی روبنا نیست، بلکه نظیر مقتضی است که با عدم شرایط یا وجود موانع، مؤثر واقع نمی‌شود.
:::::حاصل آنکه عدل دارای ابعاد گوناگونی است و جامعه‌ای، جامعه عادلانه است که عدل در آن جامعه با تمام ابعادش پیاده شده باشد و گرنه صرف پیاده شدن بعدی از ابعاد، سبب نمی‌شود که جامعه، جامعه عادلانه باشد و ظاهراً جامعه‌ای که در آن عدل با تمام ابعادش پیاده می‌شود، جامعه [[حضرت مهدی]] {{ع}} است»<ref>[[حبیب‌الله طاهری|طاهری، حبیب‌الله]]، [[سیمای آفتاب (کتاب)|سیمای آفتاب]]، ص ۳۲۸ - ۳۳۳.</ref>.
 
حاصل آنکه عدل دارای ابعاد گوناگونی است و جامعه‌ای، جامعه عادلانه است که عدل در آن جامعه با تمام ابعادش پیاده شده باشد و گرنه صرف پیاده شدن بعدی از ابعاد، سبب نمی‌شود که جامعه، جامعه عادلانه باشد و ظاهراً جامعه‌ای که در آن عدل با تمام ابعادش پیاده می‌شود، جامعه [[حضرت مهدی]] {{ع}} است»<ref>[[حبیب‌الله طاهری|طاهری، حبیب‌الله]]، [[سیمای آفتاب (کتاب)|سیمای آفتاب]]، ص ۳۲۸ - ۳۳۳.</ref>.


== منبع‌شناسی جامع مهدویت ==
== منبع‌شناسی جامع مهدویت ==