توسل در فقه اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

[[توسل]] عبارت است از وسیله جستن جهت [[تقرّب به خداوند متعال]] که در [[قرآن کریم]] بدان امر شده است. {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَابْتَغُوا إِلَيْهِ الْوَسِيلَةَ وَجَاهِدُوا فِي سَبِيلِهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ}}<ref>«ای مؤمنان! از خداوند پروا کنید و به سوی او راه جویید و در راه او جهاد کنید باشد که رستگار گردید» سوره مائده، آیه ۳۵.</ref> وسیله، چیزی است که [[متوسل]] شونده با آن به مقصود خود دست می‏‌یابد.

آنچه که موجب [[تقرّب]] [[بنده]] به [[خداوند]] گردد ـ که در [[قرآن]] از آن به «باب» نیز تعبیر شده است {{متن قرآن|وَأْتُوا الْبُيُوتَ مِنْ أَبْوَابِهَا}}<ref>«به خانه‌ها از در درآیید» سوره بقره، آیه ۱۸۹.</ref> ـ وسیله شمرده می‏‌شود؛ از [[اعمال صالح]] گرفته تا [[اسماء الهی]]، [[معصومان]]{{عم}}، [[عالمان]] ربّانی، [[مؤمنان]] کامل و آنچه نزد خداوند دارای [[قداست]] و [[عظمت]] است، مانند [[قرآن کریم]] و [[تربت]] [[سید الشهداء]]{{ع}}. <ref>تفسیر الصافی ۲/ ۳۳</ref>

[[توسل]] به آنچه که از نظر [[شرع]] یا [[عقل]] موجب تقرّب به خداوند می‌‏گردد ـ به‌ویژه توسل به [[رسول خدا]]{{صل}} و [[ائمّه اطهار]]{{عم}} بخصوص [[امام زمان]] ـ امری مطلوب و [[مستحب]] <ref>کشف الغطاء ۳/ ۵۰۰</ref> و مورد توصیه قرآن کریم است. {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَابْتَغُوا إِلَيْهِ الْوَسِيلَةَ وَجَاهِدُوا فِي سَبِيلِهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ}}<ref>«ای مؤمنان! از خداوند پروا کنید و به سوی او راه جویید و در راه او جهاد کنید باشد که رستگار گردید» سوره مائده، آیه ۳۵.</ref>، {{متن قرآن|لَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ أَنْ تَبْتَغُوا فَضْلًا مِنْ رَبِّكُمْ فَإِذَا أَفَضْتُمْ مِنْ عَرَفَاتٍ فَاذْكُرُوا اللَّهَ عِنْدَ الْمَشْعَرِ الْحَرَامِ وَاذْكُرُوهُ كَمَا هَدَاكُمْ وَإِنْ كُنْتُمْ مِنْ قَبْلِهِ لَمِنَ الضَّالِّينَ}}<ref>«بر شما گناهی نیست که (در ایام حج) بخششی از پروردگار خود بخواهید  پس چون از عرفات رهسپار شدید در مشعر الحرام خداوند را یاد کنید و او را همان‌گونه که رهنمودتان داده است فرا یاد آورید و بی‌گمان پیش از آن از گمراهان بودید» سوره بقره، آیه ۱۹۸.</ref> در روایاتِ رسیده از [[ائمّه]]{{عم}} آمده است: مراد از {{متن قرآن|الْوَسِيلَةَ}} در [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَابْتَغُوا إِلَيْهِ الْوَسِيلَةَ وَجَاهِدُوا فِي سَبِيلِهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ}}<ref>«ای مؤمنان! از خداوند پروا کنید و به سوی او راه جویید و در راه او جهاد کنید باشد که رستگار گردید» سوره مائده، آیه ۳۵.</ref> ما هستیم <ref>دلائل الإمامة/ ۱۱۴</ref> و ماییم «ابواب» خداوند <ref>تفسیر عیاشی ۱/ ۸۶</ref> و ماییم [[اسماء حسنای الهی]] که خداوند به بندگانش امر کرده {{متن قرآن|وَلِلَّهِ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى فَادْعُوهُ بِهَا وَذَرُوا الَّذِينَ يُلْحِدُونَ فِي أَسْمَائِهِ سَيُجْزَوْنَ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ}}<ref>«و خداوند را نام‌های نیکوتر است، او را بدان‌ها بخوانید! و آنان را که در نام‌های خداوند کژاندیشی می‌کنند وانهید، به زودی بدانچه می‌کرده‌اند کیفر می‌بینند» سوره اعراف، آیه ۱۸۰.</ref>، {{متن قرآن|قُلِ ادْعُوا اللَّهَ أَوِ ادْعُوا الرَّحْمَنَ أَيًّا مَا تَدْعُوا فَلَهُ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى وَلَا تَجْهَرْ بِصَلَاتِكَ وَلَا تُخَافِتْ بِهَا وَابْتَغِ بَيْنَ ذَلِكَ سَبِيلًا}}<ref>«بگو: چه «الله» را بخوانید و چه «رحمان» را؛ هر چه بخوانید، نام‌های نیکوتر او راست و به نمازت نه بانگ بردار و نه آن را بی‌آوا بخوان و میان آن (دو)، راهی (میانه) بگزین!» سوره اسراء، آیه ۱۱۰.</ref> او را بدان‌ها بخوانند. <ref>تفسیر عیاشی ۲/ ۴۲.</ref>.<ref>[[سید محمود هاشمی شاهرودی|هاشمی شاهرودی، سید محمود]]، [[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (کتاب)|فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت]] ج۲، صفحه ۶۶۳-۶۶۴.</ref>