ابوکبشه مولی رسول الله: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = اصحاب پیامبر| عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = | پرسش مرتبط  = }}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = اصحاب پیامبر| عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = | پرسش مرتبط  = }}
== آشنایی اجمالی ==
== آشنایی اجمالی ==
نامش را «سلیم»<ref>ابن سعد، ج۳، ص۳۶؛ خلیفة بن خیاط، الطبقات، ص۳۶؛ ابن قتیبه، المعارف، ص۱۴۸؛ ابن حبان، تاریخ، ص۱۱۷.</ref>، «اوس»<ref>ابن حبان، مشاهیر، ص۱۱۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۲۸۴.</ref>، «سلمه»<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۲۸۴.</ref> و عکسه آورده‌اند<ref>ابن کثیر، البدایة و النهایه، ج۵، ص۳۴۵.</ref>. از زادگان [[سرزمین]] دوس<ref>ابن سعد، ج۳، ص۳۶؛ ابن قتیبه، المعارف، ص۱۴۸؛ به خطا اوس، ر.ک: ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۲۸۴.</ref> از بلاد [[یمن]]<ref>همدانی، ص۲۳۵.</ref> یا [[فارس]]<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۳۰۱؛ ابن اثیر، ج۶، ص۲۵۶.</ref> یا [[مکه]] بود که [[رسول خدا]]{{صل}} را خرید و [[آزاد]] کرد<ref>ابن قتیبه، المعارف، ص۱۴۸؛ ابن حبان، تاریخ، ص۱۱۷؛ ابن عبدالبر، ج۴، ۳۰۱.</ref>.
نامش را «سلیم»<ref>ابن سعد، ج۳، ص۳۶؛ خلیفة بن خیاط، الطبقات، ص۳۶؛ ابن قتیبه، المعارف، ص۱۴۸؛ ابن حبان، تاریخ، ص۱۱۷.</ref>، «اوس»<ref>ابن حبان، مشاهیر، ص۱۱۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۲۸۴.</ref>، «سلمه»<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۲۸۴.</ref> و عکسه آورده‌اند<ref>ابن کثیر، البدایة و النهایه، ج۵، ص۳۴۵.</ref>. از زادگان [[سرزمین]] دوس<ref>ابن سعد، ج۳، ص۳۶؛ ابن قتیبه، المعارف، ص۱۴۸؛ به خطا اوس، ر. ک: ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۲۸۴.</ref> از بلاد [[یمن]]<ref>همدانی، ص۲۳۵.</ref> یا [[فارس]]<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۳۰۱؛ ابن اثیر، ج۶، ص۲۵۶.</ref> یا [[مکه]] بود که [[رسول خدا]]{{صل}} را خرید و [[آزاد]] کرد<ref>ابن قتیبه، المعارف، ص۱۴۸؛ ابن حبان، تاریخ، ص۱۱۷؛ ابن عبدالبر، ج۴، ۳۰۱.</ref>.


او را از [[مهاجران]] دانسته<ref>ابن سعد، ج۳، ص۳۶.</ref> و گفته‌اند از شرکت کنندگان در [[بدر]] بوده و در همه [[غزوات]] به همراه رسول خدا{{صل}} شرکت کرده است<ref>ابن سعد، ج۳، ص۳۶؛ طبری، ج۳، ص۱۷۱؛ ابن عبدالبر، ج۴، ص۳۰۱.</ref>. از مهم‌ترین موضوعاتی که هنگام یاد کردن از نام وی مطرح می‌شود، عنوان "ابن ابی کبشه" است که [[قریش]]<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۲۸۴.</ref> یا [[کفار]] قریش<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۴۰۱.</ref> رسول خدا{{صل}} را بدان می‌خواندند و به وسیله آن [[استهزا]] می‌کردند. در انتساب رسول خدا{{صل}} بدین نام [[اختلاف]] است؛ برخی آن را به سبب نام جد [[مادری]] آن [[حضرت]]، یا منسوب به جد پدری [[مادر]] آن حضرت<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۳۰۱.</ref> و برخی منسوب به جد مادری [[عبدالمطلب]] یا منسوب به [[پدر]] شیری رسول خدا{{صل}} - [[همسر]] حلیمه، [[حارث بن عبدالعزی سعدی]] – می‌دانند که همگی ابوکبشه خوانده می‌شدند<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۳۰۱؛ ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۲۸۴.</ref>. برخی علت این انتساب را [[مخالفت]] رسول خدا{{صل}} با [[دین]] قریش می‌دانند؛ چنانکه ابوکبشه نیز در [[پرستش]] "شعری" با [[قبیله]] خود مخالفت کرد<ref>برای اطلاع بیشتر، ر.ک: ابن قتیبه، غریب الحدیث، ج۱، ص۷۲؛ ابن ماکولا، ج۴، ص۱۷۹ و ج۷، ص۱۵۶؛ ابن عساکر، ج۲۳، ص۲۳۱.</ref>.  
او را از [[مهاجران]] دانسته<ref>ابن سعد، ج۳، ص۳۶.</ref> و گفته‌اند از شرکت کنندگان در [[بدر]] بوده و در همه [[غزوات]] به همراه رسول خدا{{صل}} شرکت کرده است<ref>ابن سعد، ج۳، ص۳۶؛ طبری، ج۳، ص۱۷۱؛ ابن عبدالبر، ج۴، ص۳۰۱.</ref>. از مهم‌ترین موضوعاتی که هنگام یاد کردن از نام وی مطرح می‌شود، عنوان "ابن ابی کبشه" است که [[قریش]]<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۲۸۴.</ref> یا [[کفار]] قریش<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۴۰۱.</ref> رسول خدا{{صل}} را بدان می‌خواندند و به وسیله آن [[استهزا]] می‌کردند. در انتساب رسول خدا{{صل}} بدین نام [[اختلاف]] است؛ برخی آن را به سبب نام جد [[مادری]] آن [[حضرت]]، یا منسوب به جد پدری [[مادر]] آن حضرت<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۳۰۱.</ref> و برخی منسوب به جد مادری [[عبدالمطلب]] یا منسوب به [[پدر]] شیری رسول خدا{{صل}} - [[همسر]] حلیمه، [[حارث بن عبدالعزی سعدی]] – می‌دانند که همگی ابوکبشه خوانده می‌شدند<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۳۰۱؛ ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۲۸۴.</ref>. برخی علت این انتساب را [[مخالفت]] رسول خدا{{صل}} با [[دین]] قریش می‌دانند؛ چنانکه ابوکبشه نیز در [[پرستش]] "شعری" با [[قبیله]] خود مخالفت کرد<ref>برای اطلاع بیشتر، ر. ک: ابن قتیبه، غریب الحدیث، ج۱، ص۷۲؛ ابن ماکولا، ج۴، ص۱۷۹ و ج۷، ص۱۵۶؛ ابن عساکر، ج۲۳، ص۲۳۱.</ref>.  


برخی تراجم نگاران، سه نفر را با عنوان ابوکبشه، مولای [[رسول الله]]{{صل}}، ابوکبشه حاضن النبی{{صل}} و ابوکبشة الأنماری المذحجی، در شمار [[اصحاب رسول خدا]]{{صل}} آورده‌اند<ref>این حجر، الاصابه، ج۷، ص۲۸۳-۲۸۴.</ref>، اما گروهی دیگر، به دو نفر از [[اصحاب]] به این نام اشاره کرده‌اند<ref>خلیفة بن خیاط، طبقات، ص۳۶، ۱۳۴ و ۵۵۸؛ ابن عبدالبر، ج۴، ص۳۰۱؛ مناوی، ج۵، ص۲۹۵.</ref> و برخی دیگر، فقط از یک نفر با این نام یاد کرده، توضیحات مربوط به ابوکبشه انماری و ابوکبشه، [[مولی رسول الله]]{{صل}} را برای وی آورده‌اند<ref>ابن ابی حاتم، ج۴، ص۲۰۹؛ ابن کثیر، البدایة و النهایه، ج۵، ص۳۴۵.</ref>. از توضیحاتی که برای این افراد آورده‌اند به دست می‌آید که در معرفی آنان اشتباهاتی صورت گرفته است. چون عده‌ای توضیحاتی را برای یک نفر و برخی دیگر، پاره‌ای از همان توضیحات را برای دو نفر آورده‌اند<ref>ر.ک: ابن کثیر، السیرة النبویه، ج۴، ص۶۳۸؛ مقایسه کنید با ابن عبدالبر، ج۴، ص۳۰۱ و ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۲۸۴-۲۸۳.</ref>. از سویی دیگر، [[ابن حبان]]<ref>تاریخ، ص۱۱۷.</ref>، ابوکبشه مورد بحث را در شمار [[صحابیان]] [[راوی]] آورده است، در حالی که مزی<ref>مزی، ج۲۱، ص۴۸۲.</ref> و [[ابن حجر]]<ref>تهذیب التهذیب، ج۲۱، ص۲۳۰.</ref> ابوکبشه انماری را جزو [[راویان]] آورده، از ابوکبشه مولای [[رسول الله]]{{صل}} نام نبرده‌اند. به همین دلیل، نمی‌توان با [[اطمینان]] گفت وی از [[رسول خدا]]{{صل}} [[روایت]] نقل کرده است. ابوکبشه در نخستین [[روز]] [[خلافت عمر]]<ref>ابن سعد، ج۳، ص۳۶؛ ابن قتیبه، المعارف، ص۱۴۸؛ طبری، ج۳، ص۱۷۱.</ref> سه [[شنبه]] ۲۲ [[جمادی]] الاخره سال سیزده<ref>ابن سعد، ج۳، ص۳۶؛ حاکم، ج۳، ص۲۳۸؛ ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۲۸۴.</ref> یا همزمان با روز [[دفن]] [[ابوبکر]]<ref>ابن حبان، ثقات، ج۲، ص۱۹۶.</ref> یا سال ۲۳<ref>خلیفة بن خیاط، التاریخ، ص۱۱۲.</ref> روزی که [[عروة بن زبیر]] به [[دنیا]] آمد، درگذشت <ref>أبن عبدالبر، ج۴، ص۳۰۱.</ref><ref>[[قاسم خانجانی|خانجانی، قاسم]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوکبشه مولی رسول الله»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۴۸۱.</ref>
برخی تراجم نگاران، سه نفر را با عنوان ابوکبشه، مولای [[رسول الله]]{{صل}}، ابوکبشه حاضن النبی{{صل}} و ابوکبشة الأنماری المذحجی، در شمار [[اصحاب رسول خدا]]{{صل}} آورده‌اند<ref>این حجر، الاصابه، ج۷، ص۲۸۳-۲۸۴.</ref>، اما گروهی دیگر، به دو نفر از [[اصحاب]] به این نام اشاره کرده‌اند<ref>خلیفة بن خیاط، طبقات، ص۳۶، ۱۳۴ و ۵۵۸؛ ابن عبدالبر، ج۴، ص۳۰۱؛ مناوی، ج۵، ص۲۹۵.</ref> و برخی دیگر، فقط از یک نفر با این نام یاد کرده، توضیحات مربوط به ابوکبشه انماری و ابوکبشه، [[مولی رسول الله]]{{صل}} را برای وی آورده‌اند<ref>ابن ابی حاتم، ج۴، ص۲۰۹؛ ابن کثیر، البدایة و النهایه، ج۵، ص۳۴۵.</ref>. از توضیحاتی که برای این افراد آورده‌اند به دست می‌آید که در معرفی آنان اشتباهاتی صورت گرفته است. چون عده‌ای توضیحاتی را برای یک نفر و برخی دیگر، پاره‌ای از همان توضیحات را برای دو نفر آورده‌اند<ref>ر. ک: ابن کثیر، السیرة النبویه، ج۴، ص۶۳۸؛ مقایسه کنید با ابن عبدالبر، ج۴، ص۳۰۱ و ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۲۸۴-۲۸۳.</ref>. از سویی دیگر، [[ابن حبان]]<ref>تاریخ، ص۱۱۷.</ref>، ابوکبشه مورد بحث را در شمار [[صحابیان]] [[راوی]] آورده است، در حالی که مزی<ref>مزی، ج۲۱، ص۴۸۲.</ref> و [[ابن حجر]]<ref>تهذیب التهذیب، ج۲۱، ص۲۳۰.</ref> ابوکبشه انماری را جزو [[راویان]] آورده، از ابوکبشه مولای [[رسول الله]]{{صل}} نام نبرده‌اند. به همین دلیل، نمی‌توان با [[اطمینان]] گفت وی از [[رسول خدا]]{{صل}} [[روایت]] نقل کرده است. ابوکبشه در نخستین [[روز]] [[خلافت عمر]]<ref>ابن سعد، ج۳، ص۳۶؛ ابن قتیبه، المعارف، ص۱۴۸؛ طبری، ج۳، ص۱۷۱.</ref> سه [[شنبه]] ۲۲ [[جمادی]] الاخره سال سیزده<ref>ابن سعد، ج۳، ص۳۶؛ حاکم، ج۳، ص۲۳۸؛ ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۲۸۴.</ref> یا همزمان با روز [[دفن]] [[ابوبکر]]<ref>ابن حبان، ثقات، ج۲، ص۱۹۶.</ref> یا سال ۲۳<ref>خلیفة بن خیاط، التاریخ، ص۱۱۲.</ref> روزی که [[عروة بن زبیر]] به [[دنیا]] آمد، درگذشت <ref>أبن عبدالبر، ج۴، ص۳۰۱.</ref><ref>[[قاسم خانجانی|خانجانی، قاسم]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوکبشه مولی رسول الله»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۴۸۱.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش