حفظ: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">\n: +))
 
(۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[حفظ در قرآن]] - [[حفظ در فقه اسلامی]] - [[حفظ در فقه سیاسی]] | پرسش مرتبط  = }}


{{امامت}}
== معناشناسی حفظ ==
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
=== معنای لغوی ===
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[حفظ در قرآن]] - [[حفظ در فقه اسلامی]] - [[حفظ در فقه سیاسی]] </div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
 
==معناشناسی حفظ==
===معنای لغوی===
مراعات ‌کردن چیزی<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۸۷.</ref>، حفاظت‌ کردن، [[مراقبت]]، نگهبانی، غفلت‌ نکردن<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۳، ص۱۹۸.</ref>.  
مراعات ‌کردن چیزی<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۸۷.</ref>، حفاظت‌ کردن، [[مراقبت]]، نگهبانی، غفلت‌ نکردن<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۳، ص۱۹۸.</ref>.  


{{متن قرآن|هَذِهِ بِضَاعَتُنَا رُدَّتْ إِلَيْنَا وَنَمِيرُ أَهْلَنَا وَنَحْفَظُ أَخَانَا}}<ref>«و چون کالای خود را گشودند دریافتند که سرمایه‌شان را به آنان بازگردانده‌اند گفتند:» سوره یوسف، آیه ۶۵.</ref>.
{{متن قرآن|هَذِهِ بِضَاعَتُنَا رُدَّتْ إِلَيْنَا وَنَمِيرُ أَهْلَنَا وَنَحْفَظُ أَخَانَا}}<ref>«و چون کالای خود را گشودند دریافتند که سرمایه‌شان را به آنان بازگردانده‌اند گفتند:» سوره یوسف، آیه ۶۵.</ref>.
===معنای اصطلاحی===
=== معنای اصطلاحی ===
مفهوم حفظ با موضوعات و موارد مختلف معانی متعددی دارد و در یک تقسیم کلّی سه مصداق کلی دارد:
مفهوم حفظ با موضوعات و موارد مختلف معانی متعددی دارد و در یک تقسیم کلّی سه مصداق کلی دارد:
#[[قوه]] حافظه که هیأتی [[نفسانی]] است و تفهم به آن امکان‌پذیر است؛
# [[قوه]] حافظه که هیأتی [[نفسانی]] است و تفهم به آن امکان‌پذیر است؛
#حفظ ‌کردن چیزی در [[ذهن]] به معنای ضد [[فراموشی]]؛
# حفظ ‌کردن چیزی در [[ذهن]] به معنای ضد [[فراموشی]]؛
#کاربرد و کارکرد این [[قوه]] که به اعتبار موارد و موضوعات متفاوت است<ref>احمد بن یوسف سمین حلبی، عمدة الحفاظ، ج۱، ص۴۹۷-۴۹۸.</ref>.  
# کاربرد و کارکرد این [[قوه]] که به اعتبار موارد و موضوعات متفاوت است<ref>احمد بن یوسف سمین حلبی، عمدة الحفاظ، ج۱، ص۴۹۷-۴۹۸.</ref>.  


از جمله مواردی که در [[آیات قرآنی]] وارد شده است، حفظ [[مال]] {{متن قرآن|وَلَا تُؤْتُوا السُّفَهَاءَ أَمْوَالَكُمُ}}<ref>«و دارایی‌هایتان را که خداوند (مایه) پایداری (زندگی) شما گردانیده است به کم‌خردان نسپارید» سوره نساء، آیه ۵.</ref>، یعنی [[مراقبت]] از تلف، [[حفظ امانت]] {{متن قرآن|وَالَّذِينَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ حَافِظُونَ}}<ref>«و آنان که پاکدامنند» سوره مؤمنون، آیه ۵.</ref>، خیانت‌ نکردن، حفظ [[صلات]] {{متن قرآن|حَافِظُوا عَلَى الصَّلَوَاتِ وَالصَّلَاةِ الْوُسْطَى}}<ref>«بر نمازها به ویژه نماز میانه پایبند باشید» سوره بقره، آیه ۲۳۸.</ref>. جلوگیری از فوت [[نماز]]...<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۲، ص۲۵۳.</ref>؛ لذا حفظ به اقتضای حال هر چیزی امر خاصی را می‌طلبد.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۲۳۴-۲۳۵.</ref>
از جمله مواردی که در [[آیات قرآنی]] وارد شده است، حفظ [[مال]] {{متن قرآن|وَلَا تُؤْتُوا السُّفَهَاءَ أَمْوَالَكُمُ}}<ref>«و دارایی‌هایتان را که خداوند (مایه) پایداری (زندگی) شما گردانیده است به کم‌خردان نسپارید» سوره نساء، آیه ۵.</ref>، یعنی [[مراقبت]] از تلف، [[حفظ امانت]] {{متن قرآن|وَالَّذِينَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ حَافِظُونَ}}<ref>«و آنان که پاکدامنند» سوره مؤمنون، آیه ۵.</ref>، خیانت‌ نکردن، حفظ [[صلات]] {{متن قرآن|حَافِظُوا عَلَى الصَّلَوَاتِ وَالصَّلَاةِ الْوُسْطَى}}<ref>«بر نمازها به ویژه نماز میانه پایبند باشید» سوره بقره، آیه ۲۳۸.</ref>. جلوگیری از فوت [[نماز]]...<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۲، ص۲۵۳.</ref>؛ لذا حفظ به اقتضای حال هر چیزی امر خاصی را می‌طلبد.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۲۳۴-۲۳۵.</ref>


==حفظ در قرآن==
== حفظ در قرآن ==
===آیه حفظ ===
=== آیه حفظ ===


==منابع==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
#[[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']]
# [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


==پانویس==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}



نسخهٔ کنونی تا ‏۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۲۳:۴۵

معناشناسی حفظ

معنای لغوی

مراعات ‌کردن چیزی[۱]، حفاظت‌ کردن، مراقبت، نگهبانی، غفلت‌ نکردن[۲].

﴿هَذِهِ بِضَاعَتُنَا رُدَّتْ إِلَيْنَا وَنَمِيرُ أَهْلَنَا وَنَحْفَظُ أَخَانَا[۳].

معنای اصطلاحی

مفهوم حفظ با موضوعات و موارد مختلف معانی متعددی دارد و در یک تقسیم کلّی سه مصداق کلی دارد:

  1. قوه حافظه که هیأتی نفسانی است و تفهم به آن امکان‌پذیر است؛
  2. حفظ ‌کردن چیزی در ذهن به معنای ضد فراموشی؛
  3. کاربرد و کارکرد این قوه که به اعتبار موارد و موضوعات متفاوت است[۴].

از جمله مواردی که در آیات قرآنی وارد شده است، حفظ مال ﴿وَلَا تُؤْتُوا السُّفَهَاءَ أَمْوَالَكُمُ[۵]، یعنی مراقبت از تلف، حفظ امانت ﴿وَالَّذِينَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ حَافِظُونَ[۶]، خیانت‌ نکردن، حفظ صلات ﴿حَافِظُوا عَلَى الصَّلَوَاتِ وَالصَّلَاةِ الْوُسْطَى[۷]. جلوگیری از فوت نماز...[۸]؛ لذا حفظ به اقتضای حال هر چیزی امر خاصی را می‌طلبد.[۹]

حفظ در قرآن

آیه حفظ

منابع

پانویس

  1. ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۸۷.
  2. خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۳، ص۱۹۸.
  3. «و چون کالای خود را گشودند دریافتند که سرمایه‌شان را به آنان بازگردانده‌اند گفتند:» سوره یوسف، آیه ۶۵.
  4. احمد بن یوسف سمین حلبی، عمدة الحفاظ، ج۱، ص۴۹۷-۴۹۸.
  5. «و دارایی‌هایتان را که خداوند (مایه) پایداری (زندگی) شما گردانیده است به کم‌خردان نسپارید» سوره نساء، آیه ۵.
  6. «و آنان که پاکدامنند» سوره مؤمنون، آیه ۵.
  7. «بر نمازها به ویژه نماز میانه پایبند باشید» سوره بقره، آیه ۲۳۸.
  8. حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۲، ص۲۵۳.
  9. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۲۳۴-۲۳۵.