دولة در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-\n{{امامت}} +{{امامت}}))
 
(۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{امامت}}
{{مدخل مرتبط
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[دولة]]''' است. "'''[[دولة]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
| موضوع مرتبط = دولة
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[دولة در قرآن]] - [[دولة در حدیث]] - [[دولة در فقه سیاسی]] </div>
| عنوان مدخل = [[دولة]]
<div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[دولة (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
| مداخل مرتبط = [[دولة در قرآن]] - [[دولة در حدیث]] - [[دولة در فقه سیاسی]]  
| پرسش مرتبط  = دولة (پرسش)
}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
جابه‌جایی (با تحولّ در حالت و کیفیت)<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۳، ص۲۶۲.</ref>. اصل آن "دَ و ل" به معنای گردش (از مکانی به مکان دیگر)<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۳۱۴.</ref>.
جابه‌جایی (با تحولّ در حالت و کیفیت)<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۳، ص۲۶۲.</ref>. اصل آن "دَ و ل" به معنای گردش (از مکانی به مکان دیگر)<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۳۱۴.</ref>.


{{متن قرآن|كَيْ لَا يَكُونَ دُولَةً بَيْنَ الْأَغْنِيَاءِ مِنْكُمْ}}<ref>« تا میان توانگران شما دست به دست نگردد » سوره حشر، آیه ۷.</ref>.
{{متن قرآن|كَيْ لَا يَكُونَ دُولَةً بَيْنَ الْأَغْنِيَاءِ مِنْكُمْ}}<ref>«تا میان توانگران شما دست به دست نگردد» سوره حشر، آیه ۷.</ref>.


کلمه {{متن قرآن|دُولَةً}} در اصطلاح [[قرآنی]] به مفهوم "چرخه" است که در تعلق آن به [[مال]]، معنای چرخه [[مالی]] و [[اقتصادی]] دارد: {{متن قرآن|مَا أَفَاءَ اللَّهُ عَلَى رَسُولِهِ مِنْ أَهْلِ الْقُرَى فَلِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينِ وَابْنِ السَّبِيلِ كَيْ لَا يَكُونَ دُولَةً بَيْنَ الْأَغْنِيَاءِ مِنْكُمْ}}<ref>«آنچه خداوند از (دارایی‌های) اهل این شهرها بر پیامبرش (به غنیمت) بازگرداند از آن خداوند و پیامبر و خویشاوند و یتیمان و مستمندان و در راه مانده است تا میان توانگران شما دست به دست نگردد و آنچه پیامبر به شما می‌دهد بگیرید و از آنچه شما را از آن باز می‌دارد دست بکشید و از خداوند پروا کنید که خداوند، سخت کیفر است» سوره حشر، آیه ۷.</ref> و در تعلق به ایام و روزگار به معنای فراز و فرود، [[غلبه]] و [[شکست]] روزگار است که گردش روزگار هم به آن گفته می‌شود: {{متن قرآن|وَتِلْكَ الْأَيَّامُ نُدَاوِلُهَا بَيْنَ النَّاسِ}}<ref>« و ما این روزگاران را میان مردم (دست به دست) می‌گردانیم » سوره آل عمران، آیه ۱۴۰.</ref>.
کلمه {{متن قرآن|دُولَةً}} در اصطلاح [[قرآنی]] به مفهوم "چرخه" است که در تعلق آن به [[مال]]، معنای چرخه [[مالی]] و [[اقتصادی]] دارد: {{متن قرآن|مَا أَفَاءَ اللَّهُ عَلَى رَسُولِهِ مِنْ أَهْلِ الْقُرَى فَلِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينِ وَابْنِ السَّبِيلِ كَيْ لَا يَكُونَ دُولَةً بَيْنَ الْأَغْنِيَاءِ مِنْكُمْ}}<ref>«آنچه خداوند از (دارایی‌های) اهل این شهرها بر پیامبرش (به غنیمت) بازگرداند از آن خداوند و پیامبر و خویشاوند و یتیمان و مستمندان و در راه مانده است تا میان توانگران شما دست به دست نگردد و آنچه پیامبر به شما می‌دهد بگیرید و از آنچه شما را از آن باز می‌دارد دست بکشید و از خداوند پروا کنید که خداوند، سخت کیفر است» سوره حشر، آیه ۷.</ref> و در تعلق به ایام و روزگار به معنای فراز و فرود، [[غلبه]] و [[شکست]] روزگار است که گردش روزگار هم به آن گفته می‌شود: {{متن قرآن|وَتِلْكَ الْأَيَّامُ نُدَاوِلُهَا بَيْنَ النَّاسِ}}<ref>«و ما این روزگاران را میان مردم (دست به دست) می‌گردانیم» سوره آل عمران، آیه ۱۴۰.</ref>.


در [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|مَا أَفَاءَ اللَّهُ عَلَى رَسُولِهِ مِنْ أَهْلِ الْقُرَى فَلِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينِ وَابْنِ السَّبِيلِ كَيْ لَا يَكُونَ دُولَةً بَيْنَ الْأَغْنِيَاءِ مِنْكُمْ}}<ref>«آنچه خداوند از (دارایی‌های) اهل این شهرها بر پیامبرش (به غنیمت) بازگرداند از آن خداوند و پیامبر و خویشاوند و یتیمان و مستمندان و در راه مانده است تا میان توانگران شما دست به دست نگردد و آنچه پیامبر به شما می‌دهد بگیرید و از آنچه شما را از آن باز می‌دارد دست بکشید و از خداوند پروا کنید که خداوند، سخت کیفر است» سوره حشر، آیه ۷.</ref> [[حِکمت]] تقسیم فی‌ء ([[غنیمت]]) میان ذی‌القربی، [[یتیمان]]، [[مساکین]]، درراه‌ماندگان چنین آمده است: {{متن قرآن|كَيْ لَا يَكُونَ دُولَةً بَيْنَ الْأَغْنِيَاءِ}}؛ یعنی تا وارد چرخه [[اقتصادی]] میان [[اغنیا]] نگردد<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۹، ص۲۰۴.</ref>.
در [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|مَا أَفَاءَ اللَّهُ عَلَى رَسُولِهِ مِنْ أَهْلِ الْقُرَى فَلِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينِ وَابْنِ السَّبِيلِ كَيْ لَا يَكُونَ دُولَةً بَيْنَ الْأَغْنِيَاءِ مِنْكُمْ}}<ref>«آنچه خداوند از (دارایی‌های) اهل این شهرها بر پیامبرش (به غنیمت) بازگرداند از آن خداوند و پیامبر و خویشاوند و یتیمان و مستمندان و در راه مانده است تا میان توانگران شما دست به دست نگردد و آنچه پیامبر به شما می‌دهد بگیرید و از آنچه شما را از آن باز می‌دارد دست بکشید و از خداوند پروا کنید که خداوند، سخت کیفر است» سوره حشر، آیه ۷.</ref> [[حِکمت]] تقسیم فی‌ء ([[غنیمت]]) میان ذی‌القربی، [[یتیمان]]، [[مساکین]]، درراه‌ماندگان چنین آمده است: {{متن قرآن|كَيْ لَا يَكُونَ دُولَةً بَيْنَ الْأَغْنِيَاءِ}}؛ یعنی تا وارد چرخه [[اقتصادی]] میان [[اغنیا]] نگردد<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۹، ص۲۰۴.</ref>.


نکته مهمی که در این [[حکمت]] به آن اشاره شده، [[جایگاه]] [[حکومت اسلامی]] و [[پیامبر اسلام]]{{صل}} به عنوان [[رهبر]] [[مسلمین]] و نقش او در تنظیم چرخه [[اقتصادی]] [[جامعه]] است. بر اساس این [[آیه شریفه]]، یکی از کار ویژه‌های [[دولت اسلامی]]، دخالت در چرخه [[اقتصادی]] [[جامعه]] به نفع [[محرومان]] است که معمولاً در این چرخه [[اموال]] میان [[اغنیا]] و صاحبان [[ثروت]] دست‌ به‌ دست می‌شود و [[دولت اسلامی]] با تقسیم برخی [[اموال]] (فی‌ء) میان [[محرومان]]، آنها را در این چرخه [[مالی]] وارد می‌کند و زمینه‌های [[عدالت اقتصادی]] را در [[توزیع ثروت]] فراهم می‌نماید<ref>وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲۸، ص۸۱.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۲۸۵-۲۸۶.</ref>
نکته مهمی که در این [[حکمت]] به آن اشاره شده، [[جایگاه]] [[حکومت اسلامی]] و [[پیامبر اسلام]] {{صل}} به عنوان [[رهبر]] [[مسلمین]] و نقش او در تنظیم چرخه [[اقتصادی]] [[جامعه]] است. بر اساس این [[آیه شریفه]]، یکی از کار ویژه‌های [[دولت اسلامی]]، دخالت در چرخه [[اقتصادی]] [[جامعه]] به نفع [[محرومان]] است که معمولاً در این چرخه [[اموال]] میان [[اغنیا]] و صاحبان [[ثروت]] دست‌ به‌ دست می‌شود و [[دولت اسلامی]] با تقسیم برخی [[اموال]] (فی‌ء) میان [[محرومان]]، آنها را در این چرخه [[مالی]] وارد می‌کند و زمینه‌های [[عدالت اقتصادی]] را در [[توزیع ثروت]] فراهم می‌نماید<ref>وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲۸، ص۸۱.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۲۸۵-۲۸۶.</ref>


==منابع==
== منابع ==
{{منابع}}
* [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']]
* [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']]
{{پایان منابع}}


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده: مدخل]]
[[رده: مدخل]]
[[رده:دولة]]
[[رده:دولة]]
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش