حضرت سلیل: تفاوت میان نسخه‌ها

{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[حضرت سلیل در حدیث]] - [[حضرت سلیل در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}

سلیل، [[همسر امام]] [[هادی]] {{ع}} و [[مادر]] ارجمند [[امام حسن عسکری]] {{ع}}، از [[بانوان]] [[عفیف]]، [[پارسا]]، [[عارف]] و [[صالح]] بود. [[امام هادی]] {{ع}} از او به [[شایستگی]] یاد نموده و [[مقام]] و منزلتش را ستوده است. او در زادگاه خود از بزرگ‌زادگان بود<ref>زنان مردآفرین، ص۱۸۵.</ref>. سلیل، عصر سه [[امام]] [[معصوم]] را [[درک]] کرد و بعد از امام حسن عسکری {{ع}} [[مرجع]] و [[پناهگاه]] [[شیعیان]] شد که بیانگر نهایت [[عظمت مقام]]، کمال و [[شرافت]] او برای پذیرش [[اسرار]] [[امامت]] و [[وصایت]] است<ref>انوار البهیه، ص۴۷۳.</ref>.<ref>[[حیدر مظفری ورسی|مظفری ورسی، حیدر]]، [[مادران چهارده معصوم (کتاب)|مادران چهارده معصوم]] ص ۱۸۱.</ref>.

== نام و [[کنیه]] ==

[[علامه مجلسی]] می‌گوید:

مادر امام حسن عسکری {{ع}}، امّ ولد بود. نام او را حدیث، سوسن و سلیل گفته‌اند که صحیح، سلیل است. آن زنِ عفیف و [[کریم]] در نهایت [[صلاح]] و [[ورع]] و [[تقوا]] بود<ref>جلاء العیون، ص۹۸۹.</ref>.

[[باقر]] [[شریف]] قرشی می‌گوید: «سلیل، به قرینه [[روایت]]، درست‌تر است»<ref>حیاة الامام الحسن العسکری {{ع}}، ص۱۳.</ref>.

کُنیه او امّ‌الحسن است<ref>ریاحین الشریعه، ج۳، ص۲۴.</ref>؛ زیرا نام فرزندش [[حسن]] بود.

مادر بزرگوار [[حضرت عسکری]] {{ع}} [[پاک‌ترین]]، [[پارساترین]]، پاک‌دامن‌ترین و والاترین بانوی [[زمان]] خود بوده و [[راویان]]، ایشان را از بانوان [[عارفه]] و صالحه برشمرده‌اند و به او جدّه نیز می‌گفتند؛ زیرا او [[جدّه]] [[امام عصر]] {{ع}} می‌باشد. او از بانوان [[شایسته]] و بامعرفت بود و در [[ارجمندی]] مقام او همین بس که او بعد از [[شهادت امام حسن عسکری]] {{ع}}، [[پناه]] و مرجع شیعیان گردید<ref>انوار البهیه، ص۴۷۳.</ref>.<ref>[[حیدر مظفری ورسی|مظفری ورسی، حیدر]]، [[مادران چهارده معصوم (کتاب)|مادران چهارده معصوم]] ص ۱۸۱.</ref>.

سلیل بیرون کشیده‌شده از هر آفت و [[نقص]] و هر [[پلیدی]] و [[ناپاکی]] است. سپس فرمود: [[حق تعالی]] به تو [[حجت]] خود را بر [[خلق]] خود، عطا فرماید.<ref>[[حیدر مظفری ورسی|مظفری ورسی، حیدر]]، [[مادران چهارده معصوم (کتاب)|مادران چهارده معصوم]] ص ۱۸۲.</ref>.

== [[تولد]] فرزند ==

در سالروز ولادت [[امام حسن عسکری]] {{ع}} اختلافاتی بین [[سیره‌نویسان]] وجود دارد؛ ولی مشهور این است که آن [[حضرت]] در [[سال ۲۳۲ هجری]] متولد گردید<ref>ارشاد، ص۶۵۰؛ الفصول المهمه، ص۲۸۴.</ref>. تولد او با بانگ [[روحانی]] {{متن قرآن|اللَّهِ أَكْبَرُ}} و {{متن قرآن|لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ}} آغاز شد. [[پدر]]، فرزند را در آغوش گرفته، در گوش راستش «[[اذان]]» و در گوش چپش «اقامه» گفت.<ref>[[حیدر مظفری ورسی|مظفری ورسی، حیدر]]، [[مادران چهارده معصوم (کتاب)|مادران چهارده معصوم]] ص ۱۸۳.</ref>.

در بصائرالدرجات آمده است: وقتی در ماه صفر، [[معتمد عباسی]]، امام عسکری {{ع}} و برادرش جعفر را [[زندانی]] کرد، مادر امام حسن عسکری {{ع}} که در مدینه بود، بی‌تابی عجیبی می‌کرد و آرام نداشت و گاهی اوقات به بیرون مدینه می‌رفت و سر راه مسافرانی می‌نشست که از [[عراق]] می‌آمدند و احوال [[خانواده]] خود را از آنان جویا می‌شد. در هشتم ماه ربیع‌الأول، امام حسن عسکری {{ع}} به شهادت رسید و مادر آن حضرت در مدینه از شهادت فرزندش [[آگاه]] شد. از این جریان روشن می‌شود که [[امام حسن عسکری]] {{ع}} ماه و سال [[شهادت]] خود را به مادرش خبر داده بود<ref>بصائر الدرجات، ص۴۸۲.</ref>.<ref>[[حیدر مظفری ورسی|مظفری ورسی، حیدر]]، [[مادران چهارده معصوم (کتاب)|مادران چهارده معصوم]] ص ۱۸۳.</ref>.

== [[پناه]] [[شیعیان]] ==

من در [[سال ۲۶۲ ق]] به حضور [[حکیمه]]، دختر [[محمد بن علی]] (عمه امام حسن عسکری {{ع}}) رسیدم و با او از پشت پرده صحبت کردم و سؤالاتی از وی پرسیدم؛ از جمله پرسیدم چه کسی را بعد از [[امام عسکری]] {{ع}} [[امام]] خود بدانم؟ حکیمه یک یک [[امامان]] را شمرد تا رسید به نام [[امام زمان]] {{ع}}، فرزندِ امام حسن عسکری {{ع}}. عرض کردم: فدایت شوم! او را دیدی یا این که خبر او را شنیده‌ای؟ گفت: خبر او را از [[امام یازدهم]] شنیدم که برای مادرش نوشته بود. گفتم: آن مولود کجاست؟ گفت: از نظرها پنهان است. گفتم: وقتی آن [[حضرت]] در [[غیبت]] به سر می‌برد، [[شیعه]] به چه کسی پناه آورد؟ حکیمه گفت: به جدّه او ([[مادر]] امام حسن عسکری {{ع}}). گفتم: آیا [[پیروی]] کنم از کسی که [[زن]] را [[وصی]] خود قرار داده؟ فرمود: امام حسن عسکری که در این مورد پیروی نمود از [[امام حسین]] {{ع}}؛ زیرا آن حضرت نیز در ظاهر [[وصیت]] نمود به خواهرش [[زینب]] و آنچه از [[علوم]] [[امام زین‌العابدین]] {{ع}} صادر می‌شد، نسبت داده می‌شد به زینب؛ از جهت [[حفظ جان امام]] [[سجاد]] {{ع}} از راه [[تقیه]] و باقی ماندن آن [[وجود مقدّس]]<ref>کمال الدین، ص۱۷۸؛ ریاحین الشریعه، ص۲۵.</ref>.<ref>[[حیدر مظفری ورسی|مظفری ورسی، حیدر]]، [[مادران چهارده معصوم (کتاب)|مادران چهارده معصوم]] ص ۱۸۴.</ref>.

[[شیخ طوسی]] در [[کتاب الغیبة]] در این‌باره می‌نویسد:

اگر کسی بگوید چگونه [[امام حسن عسکری]] {{ع}} با این که فرزند داشت، [[مادر]] خود را [[وصی]] قرار داد تا متولّی [[موقوفات]] و [[صدقات]] او باشد، در جواب می‌گوییم: آن [[حضرت]] مادر خود را وصی قرار داد تا [[تولد]] فرزندش مخفی بماند. اگر آن حضرت از فرزندش نام می‌برد، [[هدف]] او که پنهان نمودن وجود نازنین فرزندش بود محقق نمی‌شد. قبل از امام حسن عسکری {{ع}}، [[امام صادق]] {{ع}} نیز برای [[حفظ]] وجود فرزندش [[موسی بن جعفر]] {{ع}}، [[حمیده بربریه]] را [[وصیّ]] خود قرار داده بود<ref>کتاب الغیبه، ص۸۵.</ref>.<ref>[[حیدر مظفری ورسی|مظفری ورسی، حیدر]]، [[مادران چهارده معصوم (کتاب)|مادران چهارده معصوم]] ص ۱۸۵.</ref>.

قرینه دیگر بر این که سلیل بعد از فرزندش امام حسن عسکری {{ع}} درگذشته، روایتی است از جعفر بن عمر که گفته است: «بعد از درگذشت امام حسن عسکری {{ع}}، به محله [[عسکر]] رفتم. در آن [[زمان]]، مادر امام حسن عسکری {{ع}} زنده بود»<ref>کمال الدین، ج۲، ص۱۷۵.</ref>.<ref>[[حیدر مظفری ورسی|مظفری ورسی، حیدر]]، [[مادران چهارده معصوم (کتاب)|مادران چهارده معصوم]] ص ۱۸۶.</ref>.