قلمرو دین (کتاب)

قلمرو دین چلچراغ حکمت
زبان	فارسی
نویسنده	سید محمد علی داعی‌نژاد
موضوع	قلمرو دین
مذهب	شیعه
ناشر	انتشارات کانون اندیشه جوان
محل نشر	تهران، ایران
سال نشر	۱۳۸۹ ش
تعداد صفحه	۱۷۰
شابک	‫‬‭۹۷۸-۹۶۴-۲۷۸۸-۵۰-۷
شماره ملی	‎۱‎۰‎۲‎۷‎۵‎۲‎۴

قلمرو دین، این کتاب، جلد دوم از مجموعهٔ چهل جلدی چلچراغ حکمت است و با زبان فارسی به بررسی مسأله قلمرو دین می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این اثر سید محمد علی داعی‌نژاد است و انتشارات کانون اندیشه جوان انتشار آن را به عهده داشته است.

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «پیوند دین با سرشت انسان موجب گردیده است دین عمری به درازای تاریخ بشر داشته باشد. این پیوند در رونق دین و دینداری در جهان معاصر نیز به خوبی مشهود است. اهمیت دین و نقش بسزای آن در جهت‌دهی سعادتمندانه به زندگی انسان باعث شده است موضوعات دینی به پردامنه‌ترین مباحث متفکران شرق و غرب بدل شود و پژوهشگران نیز به تحقیقات گسترده در این موضوعات بپردازند. یکی از مهم‌ترین پرسش‌ها در مسائل دین‌شناسی، بحث دین و نقش آن در جهان معاصر است. عوامل بسیاری چون اتکانگری، باور به چشم‌پوشی دین از دنیای انسان‌ها، رسوب اندیشه‌های عقل‌محورانه، ناباوری به تونایی‌های دین و ساماندهی جهان نوین و بسیاری مسائل از این قبیل موجب بروز و پیدایش برخی از پرسش‌ها و تردیدها در ربط دین و جهان معاصر گردید. مجموعۀ حاضر حاصل گفت‌وگوهای مختلف و پاسخ‌ به تعدادی از پرسش‌های رایج در جامعۀ ایران، به خصوص بین نسل جوان در خصوص قلمروی دین است که تلاش گردیده به گونه‌ای روان و قابل فهم عرضه شود. فصول کتاب عبارت است از: روش‌شناسی قلمروی دین؛ اسلام و فرهنگ زمانه؛ دنیاگرایی یا آخرت‌گرایی؛ و گستردگی دین و خاتمیت».

فهرست کتاب

• پیشگفتار
• مقدمه
• فصل اول: روش‌شناسی قلمرو دین
• سوال اول: راه شناخت گستره دین، استفاده از روش‌های برون دینی است نه مارجعه به متون دینی به عبارت دیگر بحث رابطه دین و دنیا بحثی برون دینی است نه درون دینی؟
• سوال دوم: بهترین روش برای تشخیص قلمرو دین یافتن انتظارات بشر از دین است نه بحث‌های عقلی محض؟
• فصل دوم: اسلام و فرهنگ زمانه
• سوال سوم: با توجه به این که وحی تابع شخصیت پیامبر است اگر پیامبر بیش‌تر عمر می‌‌کرد و حوادث بیشتری بر سر او می‌‌بارید آیا قرآن نمی‌توانست بسی بیش‌تر از این باشد که هست؟
• سوال چهارم: ورود تئوری‌های علمی دوران در کتاب و سنت دینی امری بالعرض است چرا که نه شرع برای آموختن آن علوم آمده و نه چنان انتظاری از آن داریم و نه استفاده ابزاری از آن تئوری‌های خاص اجتناب ناپذیر است.
• فصل سوم: دنیاگرایی یا آخرت‌گرایی
• سوال پنجم: مقصود از این که دین هم برای دنیا است هم برای آخرت چیست؟
• سوال ششم: مراجعه ای اجمالی به متون دینی بیانگر آن است که انتظارات و نیازهای دنیوی انسان، اصلا مطرح نشده است و یا در صورت طرح پاسخ داده نشده است آیا این دلیل بر آن نیست که گستره و قلمرو دین، آخرت و کمال ابدی انسان است؟
• سوال هفتم: سیره ومنش پیشوایان دین، گریز از دنیا و پرهیز دخالت در امور دنیوی بوده است و این نشانگر بی توجهی دین به دنیا و امور دنیوی است؟
• فصل چهارم: گستردگی دین و خاتمیت
• سوال هشتم: آیا ادعای گستردگی قلمرو دین با جاودانگی و خاتمیت دین اسلام سازگار است؟
• سوال نهم: چه اشکال دارد بگوییم مراد از ختمیت، حاکمیت عقل جمعی بر امور زندگی است نه کمال و جامعیت دین؟
• سوال دهم: مقصود از اکمال دین در آیه اکمال، اکمال حداقلی است نه حداکثری، آیا نمی‌توان گفت حداقل لازم هدایت به مردم داده شده است اما حداکثر ممکن، در تکامل تدریجی و بسط تاریخی اسلام پدید خواهد آمد؟ آیا نمی‌توان گفت آیه اکمال به این معنا است که دین یا مکتب نسبت به هدف خود چیزی کم ندارد تا از این طریق اقلی بودن دین با اکمال آن سازگار گردد؟
• سوال یازدهم: نظریه دین اکثری، برخاسته از تلقی نادرست از پیامبری است چرا که پیامبر مانند مارکس یا گاندی یا... نبود که برای نهادن مکتبی آمده باشد بلکه پیامبری یک تجربه (دینی) بود که تا چراغ آن روشن است، آن نیز زنده است؟
• سوال دوازدهم: به گواهی تاریخ، در همه ادیان، دست جعل و تزویر باز بوده است، آیا همین مطلب اقلی بودن اسلام را ثابت نمی‌کند؟ آیا نباید گفت حداقل هدایت لازم، برای مردمان از خلال این مواقع به سلامت عبور کرده و به دستمان رسیده است؟
• کتابنامه
• فهرست آیات و روایات
• فهرست آیات
• فهرست روایات
• نمایه

دربارهٔ پدیدآورنده

سید محمد علی داعی‌نژاد

حجت‌ الاسلام‌ و المسلمین سید محمد علی داعی‌نژاد (متولد ۱۳۴۲ ش، دزفول)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: عبدالله جوادی آملی، محمد تقی مصباح یزدی و حسین وحید خراسانی پیگیری کرد. عضو هیئت علمی و مسئول بخش مدخل‌یابی دائرةالمعارف علوم عقلی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی و عضو و مدیر گروه حلقه نقد و حکمت و دین‌پژوهی در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس دروس حوزوی و دانشگاهی به راهنمایی، مشاوره و داوری پایان‌نامه‌های دانشجویان نیز مشغول است و تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «حکومت علوی ساختار و شیوه حکومت»، «ایمان و آزادی از منظر قرآن»، « ایمان»، «دین و سیاست»، «امام علی و اصول برخورد با دشمنان»، « قلمرو دین»، «چیستی وحی»، «وحی تجربه دینی نیست» و «گفتمان اسلام وحی و نبوت» برخی از این آثار است.

پیوند به بیرون

• شبکه جامع کتاب گیسوم