نصوص جلی امامت: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'عمربن' به 'عمر بن'
جز (جایگزینی متن - 'عمربن' به 'عمر بن')
خط ۸۷: خط ۸۷:
# [[اعراب]] در [[زمان]] پیامبر {{صل}} و در موارد گوناگون با روش علی {{ع}} در [[اجرای احکام الهی]] به‌خوبی [[آگاهی]] داشتند. آنان می‌دانستند که وی در این [[راه]]، کوچک‌ترین انعطافی نشان نمی‌دهد و طبق تعبیر پیامبر {{صل}} در راه اجرای احکام الهی فردی سخت‌گیر است<ref>هنگامی‌که علی {{ع}} از مأموریت به یمن بازمی‌گشت تا پیامبر {{صل}} را در مکه، در حجة الوداع ملاقات کند، پیش از رسیدن به مکه چون در ملاقات با پیامبر {{صل}} شتاب داشت یکی از افراد سپاه را جانشین خود ساخت و خود به‌سوی مکه حرکت کرد. آن فرد از جامه‌هایی که به غنیمت گرفته بودند، به افراد سپاه داد. وقتی علی {{ع}} بازگشت، وی را بر آن عمل نکوهش کرد که چرا قبل از تقدیم غنائم به پیامبر {{صل}} آنان را میان افراد سپاه تقسیم کرده است، و ودستور داد تا جامه‌ها را باز گرداندند. آنان از این رفتار علی {{ع}} نزد پیامبر {{صل}} شکایت کردند. پیامبر {{صل}} در پاسخ آنها فرمود: {{متن حدیث|أیّها النّاس لاتشکو علیّاً، فَوَالله انّه لا خشن فی ذات الله، أو فی سَبیلِ الله من أن یشکی}} (سیره ابن هشام، ج۴، ص۶۰۳؛ المستدرک علی الصحیحین، ج۳، ص۱۴۴- ۱۴۵، حدیث ۴۶۵۴).</ref>. [[بدیهی]] است که این روش برای [[منافقان]] و افرادی که از [[ایمان راسخ]] برخوردار نبودند قابل [[تحمل]] نبود؛ کسانی که [[قرآن]] درباره آنها فرموده است: {{متن قرآن|الْأَعْرَابُ أَشَدُّ كُفْرًا وَنِفَاقًا وَأَجْدَرُ أَلَّا يَعْلَمُوا حُدُودَ مَا أَنْزَلَ اللَّهُ عَلَى رَسُولِهِ}}<ref>«تازیان بیابان‌نشین کفرگراتر و نفاق‌گراتر و به ندانستن حدود آنچه خداوند بر پیامبرش فرو فرستاده است سزاوارترند و خداوند دانایی فرزانه است» سوره توبه، آیه ۹۷.</ref>.
# [[اعراب]] در [[زمان]] پیامبر {{صل}} و در موارد گوناگون با روش علی {{ع}} در [[اجرای احکام الهی]] به‌خوبی [[آگاهی]] داشتند. آنان می‌دانستند که وی در این [[راه]]، کوچک‌ترین انعطافی نشان نمی‌دهد و طبق تعبیر پیامبر {{صل}} در راه اجرای احکام الهی فردی سخت‌گیر است<ref>هنگامی‌که علی {{ع}} از مأموریت به یمن بازمی‌گشت تا پیامبر {{صل}} را در مکه، در حجة الوداع ملاقات کند، پیش از رسیدن به مکه چون در ملاقات با پیامبر {{صل}} شتاب داشت یکی از افراد سپاه را جانشین خود ساخت و خود به‌سوی مکه حرکت کرد. آن فرد از جامه‌هایی که به غنیمت گرفته بودند، به افراد سپاه داد. وقتی علی {{ع}} بازگشت، وی را بر آن عمل نکوهش کرد که چرا قبل از تقدیم غنائم به پیامبر {{صل}} آنان را میان افراد سپاه تقسیم کرده است، و ودستور داد تا جامه‌ها را باز گرداندند. آنان از این رفتار علی {{ع}} نزد پیامبر {{صل}} شکایت کردند. پیامبر {{صل}} در پاسخ آنها فرمود: {{متن حدیث|أیّها النّاس لاتشکو علیّاً، فَوَالله انّه لا خشن فی ذات الله، أو فی سَبیلِ الله من أن یشکی}} (سیره ابن هشام، ج۴، ص۶۰۳؛ المستدرک علی الصحیحین، ج۳، ص۱۴۴- ۱۴۵، حدیث ۴۶۵۴).</ref>. [[بدیهی]] است که این روش برای [[منافقان]] و افرادی که از [[ایمان راسخ]] برخوردار نبودند قابل [[تحمل]] نبود؛ کسانی که [[قرآن]] درباره آنها فرموده است: {{متن قرآن|الْأَعْرَابُ أَشَدُّ كُفْرًا وَنِفَاقًا وَأَجْدَرُ أَلَّا يَعْلَمُوا حُدُودَ مَا أَنْزَلَ اللَّهُ عَلَى رَسُولِهِ}}<ref>«تازیان بیابان‌نشین کفرگراتر و نفاق‌گراتر و به ندانستن حدود آنچه خداوند بر پیامبرش فرو فرستاده است سزاوارترند و خداوند دانایی فرزانه است» سوره توبه، آیه ۹۷.</ref>.
# [[علی]] {{ع}} نزد [[پیامبر]] {{صل}} از [[منزلت]] ویژه‌ای برخوردار بود و [[فضایل]] بی‌شماری داشت. این مطلب، اگر چه عده‌ای از [[مهاجران]] و [[انصار]] را شیفته او ساخته بود، در مقابل، [[حسادت]] عده زیادی را همچون [[منافقان]] و [[فاسقان]] برانگیخته بودند.
# [[علی]] {{ع}} نزد [[پیامبر]] {{صل}} از [[منزلت]] ویژه‌ای برخوردار بود و [[فضایل]] بی‌شماری داشت. این مطلب، اگر چه عده‌ای از [[مهاجران]] و [[انصار]] را شیفته او ساخته بود، در مقابل، [[حسادت]] عده زیادی را همچون [[منافقان]] و [[فاسقان]] برانگیخته بودند.
# [[قریش]] و دیگر طوایف [[عرب]]، براساس [[عقاید]] و [[سنت‌های قومی]] و قبیلگی دیرینه خود، علاقه‌مند بودند [[مقام]] [[ریاست]] در میان [[قبایل]] مختلف در گردش باشد و به [[بنی‌هاشم]] اختصاص نداشته باشد. در گفت‌وگویی که میان عمربن خطاب و [[ابن عباس]] واقع شده، [[عمر]] به ابن عباس گفته است: “قریش از اینکه [[نبوت]] و [[خلافت]] در [[خاندان]] شما باشد ناخوشایند است”<ref>{{عربی|کرهوا أن یجمعوا لکم النبوة و الخلافة فتبجحوا علی قومکم بجحا، فاختارت قریش لأنفسها فاصابت و وفقت }} (الکامل فی التاریخ، ج۲، ص۲۱۹، حوادث سنه ۲۳، قبل از نقل ماجرای شورا؛ شرح ابن ابی الحدید، ج۲، ص۶۵، شرح خطبه ۲۲۲(.</ref>.
# [[قریش]] و دیگر طوایف [[عرب]]، براساس [[عقاید]] و [[سنت‌های قومی]] و قبیلگی دیرینه خود، علاقه‌مند بودند [[مقام]] [[ریاست]] در میان [[قبایل]] مختلف در گردش باشد و به [[بنی‌هاشم]] اختصاص نداشته باشد. در گفت‌وگویی که میان عمر بن خطاب و [[ابن عباس]] واقع شده، [[عمر]] به ابن عباس گفته است: “قریش از اینکه [[نبوت]] و [[خلافت]] در [[خاندان]] شما باشد ناخوشایند است”<ref>{{عربی|کرهوا أن یجمعوا لکم النبوة و الخلافة فتبجحوا علی قومکم بجحا، فاختارت قریش لأنفسها فاصابت و وفقت }} (الکامل فی التاریخ، ج۲، ص۲۱۹، حوادث سنه ۲۳، قبل از نقل ماجرای شورا؛ شرح ابن ابی الحدید، ج۲، ص۶۵، شرح خطبه ۲۲۲(.</ref>.
# نکته دیگر مسئله [[کهن‌سالی]] در باب ریاست است که در [[فرهنگ]] [[عرب جاهلی]]، [[جایگاه]] مهمی داشت و این ویژگی در [[ابوبکر]] موجود بود، ولی در علی {{ع}} وجود نداشت. ابوبکر انباری در امالی خود [[نقل]] کرده است که علی {{ع}} و عمر در جلسه‌ای در [[مسجد]] حضور داشتند. عده‌ای از [[مردم]] نیز در آن مجلس بودند. وقتی علی {{ع}} از مجلس خارج شد، یکی از حاضران در [[نکوهش]] او سخن گفت، عمر در [[دفاع]] از علی {{ع}} گفت: “اگر [[شمشیر علی]] {{ع}} نبود پایه‌های [[اسلام]] [[استوار]] نمی‌شد، او [[داناترین]] افراد [[امت]] در [[قضاوت]] و دارای سوابق و فضایل بسیاری است”. آن مرد گفت: “ای [[امیرالمؤمنین]]! چرا [[مقام خلافت]] را از او دریغ داشتید؟ ” عمر گفت: “این مطلب به علت [[جوانی]] و [[دلبستگی]] او به بنی‌عبدالمطلب بود”<ref>{{عربی|کرهناه علی حداثة السن و حبه بنی عبدالمطلب}}. (شرح ابن ابی الحدید، ج۲، ص۶۵).</ref>.
# نکته دیگر مسئله [[کهن‌سالی]] در باب ریاست است که در [[فرهنگ]] [[عرب جاهلی]]، [[جایگاه]] مهمی داشت و این ویژگی در [[ابوبکر]] موجود بود، ولی در علی {{ع}} وجود نداشت. ابوبکر انباری در امالی خود [[نقل]] کرده است که علی {{ع}} و عمر در جلسه‌ای در [[مسجد]] حضور داشتند. عده‌ای از [[مردم]] نیز در آن مجلس بودند. وقتی علی {{ع}} از مجلس خارج شد، یکی از حاضران در [[نکوهش]] او سخن گفت، عمر در [[دفاع]] از علی {{ع}} گفت: “اگر [[شمشیر علی]] {{ع}} نبود پایه‌های [[اسلام]] [[استوار]] نمی‌شد، او [[داناترین]] افراد [[امت]] در [[قضاوت]] و دارای سوابق و فضایل بسیاری است”. آن مرد گفت: “ای [[امیرالمؤمنین]]! چرا [[مقام خلافت]] را از او دریغ داشتید؟ ” عمر گفت: “این مطلب به علت [[جوانی]] و [[دلبستگی]] او به بنی‌عبدالمطلب بود”<ref>{{عربی|کرهناه علی حداثة السن و حبه بنی عبدالمطلب}}. (شرح ابن ابی الحدید، ج۲، ص۶۵).</ref>.


۲۱۸٬۲۲۷

ویرایش