توحید در حاکمیت: تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۵۰۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۰ نوامبر ۲۰۲۲
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
خط ۱۱: خط ۱۱:
* [[خدای سبحان]] هم مالک است و هم مَلِک و [[مالکیت]] [[حقیقی]] او از [[مُلک]] تکوینی‌اش منفک نیست، برخلاف مالک و مَلِک اعتباری که ممکن است از یکدیگر جدا باشند؛ همانند کسی که مالِک [[مالی]] است؛ ولی بر اثر دور افتادن از آن و عدم امکان [[تصرف]]، نسبت به آن مَلک نیست<ref>تفسیر موضوعی، ج ۲، ص ۴۱۸.</ref>.
* [[خدای سبحان]] هم مالک است و هم مَلِک و [[مالکیت]] [[حقیقی]] او از [[مُلک]] تکوینی‌اش منفک نیست، برخلاف مالک و مَلِک اعتباری که ممکن است از یکدیگر جدا باشند؛ همانند کسی که مالِک [[مالی]] است؛ ولی بر اثر دور افتادن از آن و عدم امکان [[تصرف]]، نسبت به آن مَلک نیست<ref>تفسیر موضوعی، ج ۲، ص ۴۱۸.</ref>.
* بنابر آموزه [[حاکمیت]] مطلق و انحصاری [[خدا]]، مطلق [[حکم]] اعم از [[تکوینی]] و [[تشریعی]] فقط از آن اوست: {{متن قرآن|إِنِ الْحُكْمُ إِلاَّ لِلَّهِ }}<ref> به راستی برهانی از پروردگارتان؛ سوره انعام، آیه: ۵۷.</ref>، {{متن قرآن|لَهُ الْحُكْمُ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ}}<ref> بازپسین و فرمان او راست و به سوی او بازگردانده می‌شوید؛ سوره قصص، آیه: ۷۰.</ref> و دیگران را در این امر [[نصیبی]] جز به [[اذن]] و [[فرمان]] او نیست. اوست که [[قوانین]] را در [[نظام تکوین]] و [[تشریع]] مقرّر می‌کند و هموست که اجازه [[حکومت]] و [[اجرا]] می‌دهد و به کار [[قضات]] و [[حاکمان]] [[مشروعیت]] می‌بخشد و آنها نیز باید طبق [[قانون الهی]] [[حکم]] کنند: {{متن قرآن|وَأَنِ احْكُم بَيْنَهُم بِمَا أَنزَلَ اللَّهُ وَلاَ تَتَّبِعْ أَهْوَاءهُمْ وَاحْذَرْهُمْ أَن يَفْتِنُوكَ عَن بَعْضِ مَا أَنزَلَ اللَّهُ إِلَيْكَ فَإِن تَوَلَّوْا فَاعْلَمْ أَنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ أَن يُصِيبَهُم بِبَعْضِ ذُنُوبِهِمْ وَإِنَّ كَثِيرًا مِّنَ النَّاسِ لَفَاسِقُونَ}}<ref> و در میان آنان بنابر آنچه خداوند فرو فرستاده است داوری کن و از خواسته‌های آنان پیروی مکن و از آنان بپرهیز مبادا تو را در برخی از آنچه خداوند به سوی تو فرو فرستاده است به فتنه اندازند و اگر رو برتابند بدان که خداوند جز این نمی‌خواهد که آنان را به برخی از گناهانشان گرفتار سازد و بی‌گمان بسیاری از مردم نافرمانند؛ سوره مائده، آیه: ۴۹.</ref> و گرنه [[کافر]]: {{متن قرآن|إِنَّا أَنزَلْنَا التَّوْرَاةَ فِيهَا هُدًى وَنُورٌ يَحْكُمُ بِهَا النَّبِيُّونَ الَّذِينَ أَسْلَمُواْ لِلَّذِينَ هَادُواْ وَالرَّبَّانِيُّونَ وَالأَحْبَارُ بِمَا اسْتُحْفِظُواْ مِن كِتَابِ اللَّهِ وَكَانُواْ عَلَيْهِ شُهَدَاء فَلاَ تَخْشَوُاْ النَّاسَ وَاخْشَوْنِ وَلاَ تَشْتَرُواْ بِآيَاتِي ثَمَنًا قَلِيلاً وَمَن لَّمْ يَحْكُم بِمَا أَنزَلَ اللَّهُ فَأُولَئِكَ هُمُ الْكَافِرُونَ}}<ref> ما تورات را که در آن رهنمود و روشنایی بود، فرو فرستادیم؛ پیامبران که تسلیم (خداوند) بودند و (نیز) دانشوران ربّانی و دانشمندان (تورات‌شناس) بنابر آنچه از کتاب خداوند به آنان سپرده شده بود و بر آن گواه بودند برای یهودیان داوری می‌کردند؛ پس، از مردم نهراسید و از من بهراسید و آیات مرا ارزان مفروشید؛ و آن کسان که بنابر آنچه خداوند فرو فرستاده است داوری نکنند کافرند؛ سوره مائده، آیه: ۴۴.</ref>، [[ظالم]]: {{متن قرآن|وَكَتَبْنَا عَلَيْهِمْ فِيهَا أَنَّ النَّفْسَ بِالنَّفْسِ وَالْعَيْنَ بِالْعَيْنِ وَالأَنفَ بِالأَنفِ وَالأُذُنَ بِالأُذُنِ وَالسِّنَّ بِالسِّنِّ وَالْجُرُوحَ قِصَاصٌ فَمَن تَصَدَّقَ بِهِ فَهُوَ كَفَّارَةٌ لَّهُ وَمَن لَّمْ يَحْكُم بِمَا أَنزَلَ اللَّهُ فَأُولَئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ}}<ref> و بر آنان در آن (تورات) مقرّر داشتیم که: آدمی در برابر آدمی و چشم در برابر چشم و بینی در برابر بینی و گوش در برابر گوش و دندان در برابر دندان است و (نیز) زخم‌ها قصاص دارند و هر کس از آن در گذرد کفّاره (گناهان) اوست و آن کسان که بنابر آنچه خداوند فرو فرستاده است داوری نکنند ستمگرند؛ سوره مائده، آیه: ۴۵.</ref> و فاسق‌اند: {{متن قرآن|وَلْيَحْكُمْ أَهْلُ الإِنجِيلِ بِمَا أَنزَلَ اللَّهُ فِيهِ وَمَن لَّمْ يَحْكُم بِمَا أَنزَلَ اللَّهُ فَأُولَئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ}}<ref> و باید پیروان انجیل بنابر آنچه خداوند در آن فرو فرستاده است داوری کنند و آن کسان که بنابر آنچه خداوند فرو فرستاده است داوری نکنند نافرمانند؛ سوره مائده، آیه:۴۷.</ref><ref>[[حسن رمضانی|رمضانی، حسن]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۹ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۹، ص۷۲ - ۱۱۵.</ref>.
* بنابر آموزه [[حاکمیت]] مطلق و انحصاری [[خدا]]، مطلق [[حکم]] اعم از [[تکوینی]] و [[تشریعی]] فقط از آن اوست: {{متن قرآن|إِنِ الْحُكْمُ إِلاَّ لِلَّهِ }}<ref> به راستی برهانی از پروردگارتان؛ سوره انعام، آیه: ۵۷.</ref>، {{متن قرآن|لَهُ الْحُكْمُ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ}}<ref> بازپسین و فرمان او راست و به سوی او بازگردانده می‌شوید؛ سوره قصص، آیه: ۷۰.</ref> و دیگران را در این امر [[نصیبی]] جز به [[اذن]] و [[فرمان]] او نیست. اوست که [[قوانین]] را در [[نظام تکوین]] و [[تشریع]] مقرّر می‌کند و هموست که اجازه [[حکومت]] و [[اجرا]] می‌دهد و به کار [[قضات]] و [[حاکمان]] [[مشروعیت]] می‌بخشد و آنها نیز باید طبق [[قانون الهی]] [[حکم]] کنند: {{متن قرآن|وَأَنِ احْكُم بَيْنَهُم بِمَا أَنزَلَ اللَّهُ وَلاَ تَتَّبِعْ أَهْوَاءهُمْ وَاحْذَرْهُمْ أَن يَفْتِنُوكَ عَن بَعْضِ مَا أَنزَلَ اللَّهُ إِلَيْكَ فَإِن تَوَلَّوْا فَاعْلَمْ أَنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ أَن يُصِيبَهُم بِبَعْضِ ذُنُوبِهِمْ وَإِنَّ كَثِيرًا مِّنَ النَّاسِ لَفَاسِقُونَ}}<ref> و در میان آنان بنابر آنچه خداوند فرو فرستاده است داوری کن و از خواسته‌های آنان پیروی مکن و از آنان بپرهیز مبادا تو را در برخی از آنچه خداوند به سوی تو فرو فرستاده است به فتنه اندازند و اگر رو برتابند بدان که خداوند جز این نمی‌خواهد که آنان را به برخی از گناهانشان گرفتار سازد و بی‌گمان بسیاری از مردم نافرمانند؛ سوره مائده، آیه: ۴۹.</ref> و گرنه [[کافر]]: {{متن قرآن|إِنَّا أَنزَلْنَا التَّوْرَاةَ فِيهَا هُدًى وَنُورٌ يَحْكُمُ بِهَا النَّبِيُّونَ الَّذِينَ أَسْلَمُواْ لِلَّذِينَ هَادُواْ وَالرَّبَّانِيُّونَ وَالأَحْبَارُ بِمَا اسْتُحْفِظُواْ مِن كِتَابِ اللَّهِ وَكَانُواْ عَلَيْهِ شُهَدَاء فَلاَ تَخْشَوُاْ النَّاسَ وَاخْشَوْنِ وَلاَ تَشْتَرُواْ بِآيَاتِي ثَمَنًا قَلِيلاً وَمَن لَّمْ يَحْكُم بِمَا أَنزَلَ اللَّهُ فَأُولَئِكَ هُمُ الْكَافِرُونَ}}<ref> ما تورات را که در آن رهنمود و روشنایی بود، فرو فرستادیم؛ پیامبران که تسلیم (خداوند) بودند و (نیز) دانشوران ربّانی و دانشمندان (تورات‌شناس) بنابر آنچه از کتاب خداوند به آنان سپرده شده بود و بر آن گواه بودند برای یهودیان داوری می‌کردند؛ پس، از مردم نهراسید و از من بهراسید و آیات مرا ارزان مفروشید؛ و آن کسان که بنابر آنچه خداوند فرو فرستاده است داوری نکنند کافرند؛ سوره مائده، آیه: ۴۴.</ref>، [[ظالم]]: {{متن قرآن|وَكَتَبْنَا عَلَيْهِمْ فِيهَا أَنَّ النَّفْسَ بِالنَّفْسِ وَالْعَيْنَ بِالْعَيْنِ وَالأَنفَ بِالأَنفِ وَالأُذُنَ بِالأُذُنِ وَالسِّنَّ بِالسِّنِّ وَالْجُرُوحَ قِصَاصٌ فَمَن تَصَدَّقَ بِهِ فَهُوَ كَفَّارَةٌ لَّهُ وَمَن لَّمْ يَحْكُم بِمَا أَنزَلَ اللَّهُ فَأُولَئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ}}<ref> و بر آنان در آن (تورات) مقرّر داشتیم که: آدمی در برابر آدمی و چشم در برابر چشم و بینی در برابر بینی و گوش در برابر گوش و دندان در برابر دندان است و (نیز) زخم‌ها قصاص دارند و هر کس از آن در گذرد کفّاره (گناهان) اوست و آن کسان که بنابر آنچه خداوند فرو فرستاده است داوری نکنند ستمگرند؛ سوره مائده، آیه: ۴۵.</ref> و فاسق‌اند: {{متن قرآن|وَلْيَحْكُمْ أَهْلُ الإِنجِيلِ بِمَا أَنزَلَ اللَّهُ فِيهِ وَمَن لَّمْ يَحْكُم بِمَا أَنزَلَ اللَّهُ فَأُولَئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ}}<ref> و باید پیروان انجیل بنابر آنچه خداوند در آن فرو فرستاده است داوری کنند و آن کسان که بنابر آنچه خداوند فرو فرستاده است داوری نکنند نافرمانند؛ سوره مائده، آیه:۴۷.</ref><ref>[[حسن رمضانی|رمضانی، حسن]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۹ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۹، ص۷۲ - ۱۱۵.</ref>.
==[[توحید در حاکمیت]]==
توحید در حاکمیت به این معناست که [[حاکمیت]] که به معنای [[تسلط]] بر [[جان]] و [[مال]] [[انسان‌ها]] و [[اداره امور]] [[جامعه]] است از [[شئون]] [[خداوند]] است و تنها [[حاکم]] مستقل و [[حقیقی]] اوست و [[حاکمیت]] دیگران تنها در سایه [[اذن الهی]] اعتبار می‌یابد<ref>جعفر سبحانی، الهیات، ج۲، ص۷۳؛ عبدالله جوادی آملی، توحید در قرآن، ص۴۳۲ به بعد؛ محمد سعیدی مهر، کلام اسلامی، ج۱، ص۱۲۱-۱۲۲.</ref>. از منظر [[حضرت]] [[آیت‌الله خامنه‌ای]] یکی از [[مراتب توحید]]، [[توحید در حاکمیت]] و [[نفی]] هر [[سلطه]] غیر خدایی است. ایشان معتقدند عنصر فاخر و ارجمند [[انسان]] بسیار ارزنده‌تر از آن است که [[اسیر]] و [[مقهور]] و [[ذلیل]] کسی غیر از [[خدا]] باشد<ref>روح توحید نفی عبودیت غیر خدا، ص۱۰.</ref>. از منظر [[مقام معظم رهبری]] «[[حکومت]] و [[ولایت]]، متعلق به [[خداوند متعال]] است و از [[خدای متعال]] به [[پیامبر]]{{صل}} و از او به ولی [[مؤمنین]] می‌رسد؛ لذا [[انحراف]] از خط [[ولایت ائمه]]{{عم}}، انحراف از خط [[توحید]] است»<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار با اقشار مختلف مردم روز بیست و نهم ماه مبارک رمضان سال ۱۳۷۰.</ref>.<ref>[[مهدی رودبندی زاده|رودبندی زاده، مهدی]]، [[خداشناسی توحیدی - رودبندی (مقاله)|مقاله «خداشناسی توحیدی»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۱ (کتاب)|منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۱]] ص ۱۲۴.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
* [[پرونده:000055.jpg|22px]] [[حسن رمضانی|رمضانی، حسن]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۹ (کتاب)|'''دائرةالمعارف قرآن کریم ج۹''']]
# [[پرونده:000055.jpg|22px]] [[حسن رمضانی|رمضانی، حسن]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۹ (کتاب)|'''دائرةالمعارف قرآن کریم ج۹''']]
# [[پرونده:1100619.jpg|22px]] [[مهدی رودبندی زاده|رودبندی زاده، مهدی]]، [[خداشناسی توحیدی - رودبندی (مقاله)|مقاله «خداشناسی توحیدی»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۱ (کتاب)|'''منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۱''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


۷۳٬۳۴۳

ویرایش