←اصل انگاری یا فرع انگاری امامت
خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
رویکرد [[متکلمان]] [[اهل سنت]] به مسئله امامت، تفاوتی اصیل و جوهری با رویکرد [[متکلمان شیعه]] دارد؛ چراکه امامت در [[اندیشه]] [[شیعه امامیه]]، یکی از [[اصول اعتقادی]] [[دین]] است؛ از اینرو، در کنار اصولی همچون [[توحید]]، [[نبوت]] و [[معاد]]، حجم بالایی از [[مباحث اعتقادی]] را به خود اختصاص داده است. اما امامت در میان غالب اهل سنت چیزی جز یک فرع [[فقهی]] نیست. چنانکه نوشتهاند: "امامت نزد ما از [[فروع]] است و همانا به خاطر [[پیروی]] از گذشتگان، امامت را در [[علم کلام]] بیان کردیم"<ref>{{عربی|[الامامة] عندنا من الفروع و انما ذكرناها في علم الكلام تأسيا بمن قبلنا}}. ر.ک: میر سید شریف جرجانی، شرح المواقف، ج۸، ص۳۴۴. غزالی نیز در این باره میگوید: {{عربی|النظر في الإمامة أيضا ليس من المهمات و ليس أيضا من فن المعقولات فيها [بل] من الفقيهات}}، ابوحامد غزالی، الاقتصاد فی الاعتقاد، ص۱۴۷.</ref>. این دیدگاه تا بدانجا در میان اهل سنت مشهور است که آن را یک [[باور]] عمومی دانسته و گفتهاند: "در اینکه مباحث امامت، به [[علم]] فروع شایستهتر است، اختلافی نیست"<ref>{{عربی|لا نزاع في أن مباحث الإمامة بعلم الفروع أليق}}، مسعود بن عمر تفتازانی، شرح المقاصد، ج۵، ص۲۳۲. وی سخن خود را چنین ادامه میدهد: {{عربی|أحكامه في الفروع. إلا أنه لما شاعت من أهل البدع اعتقادات فاسدة مخلة بكثير من القواعد، أدرجت مباحثها في الكلام}}. مسعود بن عمر تفتازانی، شرح المقاصد، ج۵، ص۲۳۲. سیف الدین آمدی نیز در این باره مینویسد: {{عربی|و أعلم أن الكلام في الإمامة ليس من أصول الديانات؛ بل من الفروعيات غير أنه لما جرت العادة بذكرها في أواخر كتب المتكلمين و مصنفات الأصوليين، جرينا على العادة في ذكرها هاهنا}}. علی بن ابی علی سیفالدین آمدی، ابکار الافکار فی الاصول الدین، ج۵، ص۱۱۹.</ref>. | رویکرد [[متکلمان]] [[اهل سنت]] به مسئله امامت، تفاوتی اصیل و جوهری با رویکرد [[متکلمان شیعه]] دارد؛ چراکه امامت در [[اندیشه]] [[شیعه امامیه]]، یکی از [[اصول اعتقادی]] [[دین]] است؛ از اینرو، در کنار اصولی همچون [[توحید]]، [[نبوت]] و [[معاد]]، حجم بالایی از [[مباحث اعتقادی]] را به خود اختصاص داده است. اما امامت در میان غالب اهل سنت چیزی جز یک فرع [[فقهی]] نیست. چنانکه نوشتهاند: "امامت نزد ما از [[فروع]] است و همانا به خاطر [[پیروی]] از گذشتگان، امامت را در [[علم کلام]] بیان کردیم"<ref>{{عربی|[الامامة] عندنا من الفروع و انما ذكرناها في علم الكلام تأسيا بمن قبلنا}}. ر.ک: میر سید شریف جرجانی، شرح المواقف، ج۸، ص۳۴۴. غزالی نیز در این باره میگوید: {{عربی|النظر في الإمامة أيضا ليس من المهمات و ليس أيضا من فن المعقولات فيها [بل] من الفقيهات}}، ابوحامد غزالی، الاقتصاد فی الاعتقاد، ص۱۴۷.</ref>. این دیدگاه تا بدانجا در میان اهل سنت مشهور است که آن را یک [[باور]] عمومی دانسته و گفتهاند: "در اینکه مباحث امامت، به [[علم]] فروع شایستهتر است، اختلافی نیست"<ref>{{عربی|لا نزاع في أن مباحث الإمامة بعلم الفروع أليق}}، مسعود بن عمر تفتازانی، شرح المقاصد، ج۵، ص۲۳۲. وی سخن خود را چنین ادامه میدهد: {{عربی|أحكامه في الفروع. إلا أنه لما شاعت من أهل البدع اعتقادات فاسدة مخلة بكثير من القواعد، أدرجت مباحثها في الكلام}}. مسعود بن عمر تفتازانی، شرح المقاصد، ج۵، ص۲۳۲. سیف الدین آمدی نیز در این باره مینویسد: {{عربی|و أعلم أن الكلام في الإمامة ليس من أصول الديانات؛ بل من الفروعيات غير أنه لما جرت العادة بذكرها في أواخر كتب المتكلمين و مصنفات الأصوليين، جرينا على العادة في ذكرها هاهنا}}. علی بن ابی علی سیفالدین آمدی، ابکار الافکار فی الاصول الدین، ج۵، ص۱۱۹.</ref>. | ||
این در حالی است که ذکر [[امامت]] در کتابهای [[کلامی]] [[اهل سنت]]، خود حاکی از آن است که [[متکلمان]] اهل سنت بحث امامت را یک بحث فرعی نمیدانند. چه اینکه بعضی از محققان اهل سنت مانند [[قاضی بیضاوی]] در کتاب "[[المنهاج فی الوصول الی علم الاصول (کتاب)|المنهاج فی الوصول الی علم الاصول]]" صریحاً امامت را از اصول دانستهاند<ref>الابهاج فی شرح المنهاج، ج ۲، ص۲۹۶، و نیز ر.ک: شرح اصول الکافی، ج ۵- پاورقی، ص۲۴۰.</ref>.<ref>[[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۱ (کتاب)| | این در حالی است که ذکر [[امامت]] در کتابهای [[کلامی]] [[اهل سنت]]، خود حاکی از آن است که [[متکلمان]] اهل سنت بحث امامت را یک بحث فرعی نمیدانند. چه اینکه بعضی از محققان اهل سنت مانند [[قاضی بیضاوی]] در کتاب "[[المنهاج فی الوصول الی علم الاصول (کتاب)|المنهاج فی الوصول الی علم الاصول]]" صریحاً امامت را از اصول دانستهاند<ref>الابهاج فی شرح المنهاج، ج ۲، ص۲۹۶، و نیز ر.ک: شرح اصول الکافی، ج ۵- پاورقی، ص۲۴۰.</ref>.<ref>[[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۱ (کتاب)|معارف و عقاید ۵ ج۱]]؛ ج۵، ص۲۱-۲</ref> | ||
== ضرورت امامت (وجوب وجود امام) == | == ضرورت امامت (وجوب وجود امام) == |