دیدگاه آیین زرتشت درباره انتظار چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

| موضوع اصلی = [[مهدویت (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت]]

| تصویر = 7626626268.jpg

| مدخل بالاتر = [[مهدویت]] / [[غیبت امام مهدی]] / [[وظایف و تکالیف مسلمانان در عصر غیبت]] / [[انتظار فرج]]  

| مدخل اصلی =  [[انتظار از دیدگاه زرتشت]]

| مدخل وابسته =  

| تعداد پاسخ = ۴

== پاسخ جامع اجمالی ==

=== [[موعود]] در [[زرتشت]] ===

* [[انتظار]] از جمله اصول مسلّم [[زرتشتیان]] است که در کتاب [[اوستا]]<ref>اوستا به معنای معرفت است. و قسمت‌های آن عبارتند از: یسنا، ویسپرد، یشت‌ها، وندیدا، فرده اوستا. ر.ک: رابرت ا. هیوم، ترجمه عبدالرحیم گواهی، ادیان و مذاهب بزرگ جهان، ص ۳۳۱؛ توفیقی، حسین، آشنایی با ادیان بزرگ، ص ۶۶.</ref>، از [[موعود]] سخن گفته‌اند در این [[دین]]، موعودهایی معرفی شده‌اند که آنان را "سوشیانت" می‌‌نامند<ref>او را از این جهت سوشیانت می‌خوانند که به همه جهان مادی منفعت و سود می‌رساند. ر.ک. اوستا، فروردین، فقره ۱۲۹.</ref>. در این [[دین]]، مسئله [[انتظار]] [[منجی]] با توجه به منظومۀ [[عقیدتی]] آن به نحو خاص مطرح می‌‌شود. یک [[قدرت]] کیهانی یا ([[روح]] خیر) به نام "اهورا مزدا" و یک [[قدرت]] کیهانی متضاد ([[روح]] بزرگ شو) به نام "اهریمن" [[خودنمایی]] می‌‌کند. در طول [[تاریخ]]، این دو نیرو تا [[آخر الزمان]] با هم که با [[ظهور]] "[[سوشیانس]]" آغاز می‌‌شود، در ستیزند و آن زمان، خوبی بر [[شر]] [[غلبه]] می‌‌کند و دوره [[صلح]] و [[پاکی]] و اعتلای "آهورا مزدا" فرا می‌رسد و با [[ظهور]] ([[سوشیانس]]) [[آخرالزمان]] آغاز می‌گردد<ref>ر.ک. [[ناصر فروهی|فروهی، ناصر]]، [[انتظار فرج (مقاله)|انتظار فرج]]، ص ؟؟؟.</ref>. احتمالاً [[زرتشت]]، نخستین [[دینی]] بود که [[پیروزی]] نهایی [[خوش‌رفتاری]] بر بدرفتاری و [[بشارت]] آمدن [[منجی]] و [[آبادانی جهان]] را [[تعلیم]] داد<ref>ر.ک. [[میرزا عباس مهدوی‌فرد|مهدوی‌فرد، میرزا عباس]]، [[فلسفه انتظار (کتاب)|فلسفه انتظار]]، ص۲۵-۳۰.</ref>. در واقع [[زرتشتیان]] [[تاریخ]] [[جهان]] را به چهار دوره تقسیم می‌‌کنند و برای هر دوره مدت سه هزار سال قائل گردیده‌اند و گفته‌اند: "یشت [[زرتشت]]" در آغاز دوره آخرین [[ظهور]] فرمود، پس از او سه [[نجات]] دهندۀ دیگر پیاپی به فواصل هزار سال خواهند آمد. نخستین ایشان، کسی بوده به نام "اوشتار" که درست هزار سال پس از [[زرتشت]] پدیدار گشته و دومین ایشان "اوشتار ماه" نام داشت و دو هزار سال پس از [[زرتشت]] به [[جهان]] آمد و سرانجام آخرین [[موعود]] با نام "سوشیانت" است<ref>خورشید مغرب، ص ۵۳.</ref>. که مهم‌ترین آنها است<ref>ر.ک. مصطفوی، علی اصغر، سوشیانت، ص ۶۴.</ref> و او "سوشیانت پیروزگر" خوانده شده و این سوشیانت، همان [[موعود]] اصلی است<ref>ر.ک. [[سکینه طاووسی|طاووسی، سکینه]]، [[انتظار از دیدگاه اهل بیت (کتاب)|انتظار از دیدگاه اهل بیت]]، ص ۷۶-۷۷.</ref>.

=== وقایع [[ظهور]] ===

* در [[ظهور]] دو [[موعود]] اولی، باز [[جهان]] دچار ستیزۀ اهریمن است، در هزارۀ نخستین [[ظهور]]، طوفانی روی خواهد داد، در هزاره دومین [[ظهور]]، ضحاک [[خروج]] خواهد کرد، در هزاره سومین [[پیروزی]] قطعی ایزدی و [[شکست]] فاحش اهریمن است<ref>ر.ک. مصطفوی، علی اصغر، سوشیانت، ص ۲۵.</ref> که با [[ظهور]] سوشیانت یا [[مسیح موعود]]، [[آخرالزمان]] آغاز می‌‌شود و روزگار با او پایان می‌‌پذیرد و آن روز، مردگان بر می‌‌خیزند و [[زمین]] و [[آسمان]] از موجودات خود تهی می‌‌گردد. پس انجمن [[عظیم]] برای [[داوری]] و حساب [[کردار]] [[بندگان]] فراهم می‌‌آید و دربارۀ هر یک از [[ارواح]] گذشته [[فرمان]] یزدانی صادر خواهد شد<ref> ر.ک. [[سکینه طاووسی|طاووسی، سکینه]]، [[انتظار از دیدگاه اهل بیت (کتاب)|انتظار از دیدگاه اهل بیت]]، ص ۷۶-۷۷.</ref>.

=== [[انتظار]] در [[زرتشت]] ===

* تجلّی [[شوق]] به [[ظهور]] موعودها و [[انتظار]] برای نوسازی [[جهان]] در [[اوستا]]<ref>اوستا، یسناهات ۴۶ و ۴۸.</ref> و ادعیۀ [[زرتشتیان]]، نمایان است و اگر چه در [[اوستا]] سخن از رهانندگان و همۀ موعودها و [[انتظار]] آمدن آنهاست، اما [[زرتشتیان]] در عصر حاضر در [[انتظار]] سوشیانت سوم به سر می‌برند. آنان در زمان معاصر با [[خواندن]] [[ادعیه]] و برپایی مراسمات عملاً [[منتظر]] بودن خود را به اثبات می‌رسانند<ref>ر.ک. [[میرزا عباس مهدوی‌فرد|مهدوی‌فرد، میرزا عباس]]، [[فلسفه انتظار (کتاب)|فلسفه انتظار]]، ص۲۵-۳۰؛ [[محبوب شفائی|شفائی، محبوب]]، [[موعود حق (کتاب)|موعود حق]]، ص ۱۷۲</ref>.

* اگر چه از مطالب [[زرتشتیان]] دربارۀ [[موعود]]، به نظر می‌‌رسد [[منجی]] آنان از میان [[زرتشتیان]] بر می‌خیزد و کشوری برای آنان برپا می‌کند و بر اساس قوم‌مداری، آنان بر جهانیان [[برتری]] پیدا می‌‌کنند، اما اندیشۀ [[موعود]] زرتشتی، اندیشه‌ای [[جهان]] شمول است و [[پیروان]] [[آیین]] مزدیسنا در [[انتظار]] [[تولد]] و [[ظهور]] سوشیانت سوم و رهانندگی تمام جهانیان هستند<ref>ر.ک. [[میرزا عباس مهدوی‌فرد|مهدوی‌فرد، میرزا عباس]]، [[فلسفه انتظار (کتاب)|فلسفه انتظار]]، ص۲۵-۳۰.</ref>.

| تصویر = Pic434.jpg

| پاسخ‌دهنده = میرزا عباس مهدوی‌فرد

| پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[میرزا عباس مهدوی‌فرد]]'''، در کتاب ''«[[فلسفه انتظار (کتاب)|فلسفه انتظار]]»'' در این‌باره گفته است:

 

«بیشتر پژوهشگران [[اسلامی]] بر وجود [[تاریخی]] شخصیتی به نام [[زرتشت]] [[باور]] دارند و اگرچه در خصوصیات [[زندگی]] و [[پیغمبر]] بودن او در تردیدند، اما اغلب مورخان [[اسلامی]] او را [[شاگرد]] با واسطه "ارمیای [[نبی]]" و یا عزیر [[نبی]] می‌دانند<ref>الهامی، داود، خدمات متقابل اسلام و ایران، ص ۶۲.</ref>. اما [[زرتشتیان]] بر این باورند که قرن‌ها قبل از میلاد [[مسیح]]<ref>بین ۶۶۰ تا ۱۵۰۰ قبل از میلاد مسیح.</ref>، [[زرتشت]] به [[دنیا]] آمد و در ۳۰ سالگی پس از آن که مکاشفه‌ای به او دست داد، از جانب اهورا مزدا ـ [[نام خداوند]] در [[آیین زرتشت]] ـ به [[پیامبری]] [[مبعوث]] شد<ref>پورداود، ابراهیم، گات‌ها، ص ۲۸.</ref>، و اگرچه اَوِستا منشأ تضاد، و تناقض بی‌شمار پرستی، ثنویت و [[توحید]] است<ref>توفیقی، حسین، آشنایی با ادیان بزرگ جهان، ص ۶۶.</ref>. اما [[زرتشتیان]] امروزی خود را یکتاپرست می‌دانند.

 

[[کتاب مقدس]] [[آیین]] مزدیسنا ـ [[زرتشت]] ـ [[اوستا]]<ref>اوستا به معنای معرفت است. و قسمت‌های آن عبارتند از: یسنا، ویسپرد، یشت‌ها، وندیدا، فرده اوستا. ر.ک: رابرت ا. هیوم، ترجمه عبدالرحیم گواهی، ادیان و مذاهب بزرگ جهان، ص ۳۳۱</ref> است.

 

احتمالاً [[زرتشت]]، نخستین [[دینی]] بود که [[پیروزی]] نهایی [[خوش‌رفتاری]] بر بدرفتاری و [[بشارت]] آمدن [[منجی]] و [[آبادانی جهان]] را [[تعلیم]] داد<ref>اوستا به معنای معرفت است. و قسمت‌های آن عبارتند از: یسنا، ویسپرد، یشت‌ها، وندیدا، فرده اوستا. ر.ک: رابرت ا. هیوم، ترجمه عبدالرحیم گواهی، ادیان و مذاهب بزرگ جهان، ص ۳۳۱.</ref>.

 

[[زرتشتیان]] ـ با [[عنایت]] به بشارت‌های [[اوستا]] ـ- بر این باورند که بعد از [[زرتشت]] و قبل از [[پایان جهان]] در سه فاصله هزار سال، سه [[منجی]] به نام‌های آشود، آشودرماه، سوشیانت ([[سوشیانس]]) خواهند آمد و یکی پس از دیگری [[جهان]] را پر از [[عدل و داد]] خواهند کرد<ref>ر.ک: اوستا به معنای معرفت است. و قسمت‌های آن عبارتند از: یسنا، ویسپرد، یشت‌ها، وندیدا، فرده اوستا. ر.ک: رابرت ا. هیوم، ترجمه عبدالرحیم گواهی، ادیان و مذاهب بزرگ جهان، ص ۳۳۱، توفیقی، حسین، آشنایی با ادیان بزرگ، ص ۶۶.</ref>.

 

هر سه این منجیان [[موعود]] مزدیسنا هستند که به آنان سوشیانت<ref>او را از این جهت سوشیانت می‌خوانند که به همه جهان مادی منفعت و سود می‌رساند. (اوستا، فروردین، فقره ۱۲۹).</ref> اطلاق می‌شود. در [[ظهور]] دو [[موعود]] اولی، باز [[گیتی]] دچار ستیزه اهریمن است، در هزاره نخستین، [[ظهور]] طوفانی روی خواهد داد، در هزاره دومین [[ظهور]] ضحاک [[خروج]] خواهد کرد، در هزاره سومین [[پیروزی]] قطعی ایزدی و [[فتح]] نهایی مینوی و [[شکست]] فاحش اهریمن و... است<ref>ر.ک: مصطفوی، علی اصغر، سوشیانت، ص ۲۵.</ref>. ولی مهم‌ترین ایشان آخرین‌شان است که به طور خاص، سوشیانت به او اطلاق می‌شود<ref>مصطفوی، علی اصغر، سوشیانت، ص ۶۴.</ref>. سوشیانت سوم<ref>سوشیانت سوم، استوت ارته نام دارد.</ref> هنوز زاده نشده و نوکننده و رهاننده [[جهان]] در پایان هزاره سوم است. او سومین پسر [[آینده]] [[زرتشت]] و آخرین آفریده و مخلوق اهورا مزدا شمرده شده است<ref>مصطفوی، علی اصغر، سوشیانت، ص ۶۰.</ref>. تجلّی [[شوق]] به [[ظهور]] موعودها و [[انتظار]] برای نوسازی [[جهان]] در [[اوستا]] و [[ادعیه]] [[زرتشتیان]]، نمایان است، و اگرچه در [[اوستا]] سخن از رهانندگان و همه موعودها و [[انتظار]] آمدن آنهاست، اما [[زرتشتیان]] در عصر حاضر در [[انتظار]] سوشیانت سوم به سر می‌برند.

 

در [[اوستا]] بخش یسناهات ۴۶ آمده است: "کی،‌ای مزدا<ref>مزدا همان اهورا مزدا، یعنی خداوند است.</ref>، سپیده درخشان [[پیروزی]]، [[جهان]] را در بر خواهد گرفت. کی درخشندگی [[آفتاب]] [[دین]]، همه‌جا را تابان خواهد ساخت؟ کی سوشیانت‌ها فراوانی و زیادی خواهند یافت تا از پرتو کار و کردارشان [[دین]] گسترده شود. ظرف این مقوله، گنجایش [[تفسیر]] عبارات فوق را ندارد، اما این قسمت از [[اوستا]]، تعلیمی برای [[پیروان]] [[آیین]] مزدیسنا است تا چشم به راه آمدن سوشیانت یا سوشیانت‌ها باشند که [[جهان]] را نو کرده و [[آیین]] خود را گسترش دهند. در پستاهات ۴۸ آمده است: "کی‌ای مزدا، [[راستی]] و [[نیکی]] و سرزمین آباد کشت شده با خانه‌های زیبا و خانواده‌های کامیباب برای ما به بار خواهد آمد".

 

چشم به راه [[آبادانی]] سرزمین‌ها و جایگزین شدن [[راستی]] و [[نیکی]] به جای نیرنگ‌ها و حیله‌ها در [[جهان]] با [[انتظار]] آمدن موعودی همراه است که آن [[کارها]] را انجام دهد. در بخش‌های دیگری از [[اوستا]] هم سخن از [[انتظار]] و توصیه به آن ملموس است: "هنگامی که سزای این [[گناهکاران]] فرارسد، پس آن‌گاه‌ای مزدا کشورت را بهمن<ref>بهمن نماینده قدرت و منش نیک و راستی و پارسایی مزدا (خدا) است.</ref> در پایان برپا کن از برای کسانی که [[دروغ]] را به دست‌های [[راستی]] کی سپرند و خواستاریم از آنانی باشیم که [[زندگی]] تازه کنند"<ref>ابراهیم‌پور، داود، گات‌ها، ص ۲۴.</ref>. "کی‌ای مزدا، بامداد روز فراز آید، [[جهان]] را [[دین راستین]] فراگیرد، با آموزش‌های فزایش بخش پرخرد، رهانندگان کیانند، آنانی که بهمن به یاری‌شان خواهد آمد از برای [[آگاه]] ساختن من تو را برگزیند"<ref>بهشتی، محمد، ادیان و مهدویت، ص ۲۲ و ۲۳، به نقل از گات‌ها تحت عنوان بامداد روز، ص ۹۸.</ref>.

 

در فروردین پشت قسمت دیگر [[اوستا]] فقره ۱۴۶ آمده است: "بشود فرهوشی‌ها ـ [[ارواح]] و قوای [[نیکان]] ـ به زودی در اینجا به [[دیدار]] ما بشتابند، بشود که آنان به [[یاری]] ما آیند و هنگامی که به تنگنا افتاده‌ایم با یاوری آشکار خویش نگهداری‌مان کنند، با [[پشتیبانی]] همانند اهورا مزدا". این فقره هم بیانگر [[امید]] و [[آرزو]] و [[انتظار]] آینده‌ای درخشان است.

 

گفتنی است [[شوق]] به [[ظهور]] موعودها و [[انتظار]] آمدن آنان افزون بر [[اوستا]] در [[ادعیه]] [[زرتشتیان]] نیز جلوه‌گر است. آنان در زمان معاصر با [[خواندن]] این [[ادعیه]] و برپایی مراسمات عملاً [[منتظر]] بودن خود را به اثبات می‌رسانند.

#"[[خواندن]] سه بار دعای (اشم اهورا مزدا) که واژه‌های نخستین از بند اول کرده ۱۳ ویسپرد و دیگر [[اعمال]] آن، برای [[ظهور]] سه [[موعود]] مزدیسناست و چنان‌چه این [[دعا]] به خوبی و درستی خوانده شود، ایشان زودتر به [[جهان]] می‌آیند و [[دنیا]] را آبادتر و امن‌تر می‌کنند"<ref>ابراهیمی، علیرضا، مهدویت در اسلام زرتشت، ص ۱۱۳.</ref>.  

#"[[بهترین]] [[مردمان]] در ایام سخت [[پیش از ظهور]] کسی است که علی‌رغم کمرنگ شدن و اضمحلال [[دین]] و [[دینداری]] هنوز کُشتی نشان و کمربند مخصوص [[آیین]] زرتشتی را در میان بسته باشد و به این [[آیین]] [[وفادار]] بماند و به [[خواندن]] دعاهای وارده مبادرت ورزد تا [[ظهور]] موعودها زودتر فرا رسد"<ref>ابراهیمی، علیرضا، مهدویت در اسلام زرتشت، ص ۱۱۷، به نقل از زند و هومن ویس، ص ۵۰ - ۴۵.</ref>.

 

این مطالب بیانگر آنند که [[زرتشتیان]] نه تنها [[منتظر]] آمدن سوشیانت سوم هستند بلکه برای [[شوق]] آمدن او اعمالی را هم بر خود لازم می‌دانند و گفتنی است اگرچه از این مطالب چنان بر می‌آید که آن [[منجی]] از میان [[زرتشتیان]] بر می‌خیزد و کشوری برای آنان برپا می‌کند و بر اساس قوم‌مداری آنان بر جهانیان [[برتری]] بخشیده می‌شوند، اما [[اندیشه]] [[موعود]] زرتشتی، اندیشه‌ای جهان‌شمول است و [[پیروان]] [[آیین]] مزدیسنا در [[انتظار]] [[تولد]] و [[ظهور]] سوشیانت سوم و رهانندگی تمام جهانیان هستند»<ref>[[میرزا عباس مهدوی‌فرد|مهدوی‌فرد، میرزا عباس]]، [[فلسفه انتظار (کتاب)|فلسفه انتظار]]، ص25-30.</ref>.

}}

| تصویر = 13681166.jpg

| پاسخ‌دهنده = محبوب شفائی

| پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[محبوب شفائی]]'''، در کتاب ''«[[موعود حق (کتاب)|موعود حق]]»'' در این‌باره گفته است:

| تصویر = Pic3063.jpg

| پاسخ‌دهنده = ناصر فروهی

| پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین دکتر '''[[ناصر فروهی]]'''، در مقاله ''«[[انتظار فرج ۶ (مقاله)|انتظار فرج]]»'' در این‌باره گفته است:

| تصویر = 1100130.jpg

| پاسخ‌دهنده = سکینه طاووسی

| پاسخ = سرکار خانم '''[[سکینه طاووسی]]'''، در کتاب ''«[[انتظار از دیدگاه اهل بیت (کتاب)|انتظار از دیدگاه اهل بیت]]»'' در این‌باره گفته‌ است:

 

«[[انتظار]] از جمله اصول مسلّم [[زرتشتیان]] است که در کتاب [[اوستا]]، از [[موعود]] سخن گفته‌اند در این [[دین]]، موعودهایی معرفی شده‌اند که آنان را "سوشیانت" می‌‌نامند. این موعودها سه تن بوده که مهم‌ترین آنها، آخرین شان است و او "سوشیانت پیروزگر" خوانده شده و این سوشیانت، همان [[موعود]] اصلی است. در واقع [[زرتشتیان]] [[تاریخ]] [[جهان]] را به چهار دوره تقسیم می‌‌کنند و برای هر دوره مدت سه هزار سال قائل گردیده‌اند و گفته‌اند که: "یشت [[زرتشت]]" در آغاز دوره آخرین [[ظهور]] فرمود، پس از او سه [[نجات دهنده]] دیگر پیاپی به فواصل هزار سال خواهند آمد. نخستین ایشان، کسی بوده به نام "اوشتار" که درست هزار سال پس از [[زرتشت]] پدیدار گشته و [[دین]] ایشان "اوشتار ماه" نام داشت و دو هزار سال پس از [[زرتشت]] به [[جهان]] آمد و سرانجام آخرین [[موعود]] با نام "سوشیانت" است<ref>خورشید مغرب، ص ۵۳.</ref>. "[[جان بی ناس]]" در این زمینه می‌‌نویسد: آخرین ایشان که سوشیانت نام دارد، در رأس هزاره سوم که [[آخرالزمان]] است، در می‌‌رسد و روزگار با او پایان می‌‌پذیرد و چون سوشیانت یا [[مسیح موعود]] [[ظهور]] کند، [[آخرالزمان]] آغاز می‌‌شود و آن روز، نشو مردگان است و مردگان بر می‌‌خیزند و [[زمین]] و [[آسمان]] از موجودات خود تهی می‌‌گردد. پس انجمن [[عظیم]] برای [[داوری]] و حساب [[کردار]] [[بندگان]] فراهم می‌‌آید و درباره هر یک از [[ارواح]] گذشته [[فرمان]] یزدانی صادر خواهد شد<ref>تاریخ جامع ادیان، ص ۴۷۶.</ref>»<ref>[[سکینه طاووسی|طاووسی، سکینه]]، [[انتظار از دیدگاه اهل بیت (کتاب)|انتظار از دیدگاه اهل بیت]]، ص 76-77.</ref>.

}}

[[رده:پرسش]]