علم حادث معصوم چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

| موضوع اصلی = [[علم معصوم (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ علم معصوم]]

| تصویر = 7626626252.jpg

| نمایه وابسته = [[اقسام علم معصوم (نمایه)|اقسام علم معصوم]]

| مدخل اصلی = [[علم معصوم]]

| موضوعات وابسته =  

| پاسخ‌دهندگان =[[ابراهیم امینی]]؛ [[محمد حسن قدردان قراملکی]]؛ [[آشتی با خرد (وبگاه)|وبگاه آشتی با خرد]]؛ [[مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه قم (وبگاه)|وبگاه مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه قم]]

== پاسخ نخست ==

«[[موسی‌ بن جعفر]] {{ع}} در حدیثی‌ [[علم امام]] را در سه بخش خلاصه نموده می‌‏فرماید: {{متن حدیث|مَبْلَغُ عِلْمِنَا عَلَى ثَلَاثَةِ وُجُوهٍ مَاضٍ وَ غَابِرٍ وَ حَادِثٍ فَأَمَّا الْمَاضِی فَمُفَسَّرٌ وَ أَمَّا الْغَابِرُ فَمَزْبُورٌ وَ أَمَّا الْحَادِثُ فَقَذْفٌ فِی الْقُلُوبِ وَ نَقْرٌ فِی الْأَسْمَاعِ وَ هُوَ أَفْضَلُ عِلْمِنَا وَ لَا نَبِیَّ بَعْدَ نَبِیِّنَا}} <ref>مسند [[امام کاظم|الامام الكاظم]] {{ع}}، ج۱ ص ۳۲۴؛ كافى‌ ج۱، ص۲۶۴؛ بحار ج۲۶، ص۵۹.</ref>. [[موسی‌ بن جعفر]] {{ع}} فرمود: [[طریق وصول علم]] ما سه گونه است: گذشته و [[آینده]] و حادث اما [[علوم گذشته]] برای‌ ما [[تفسیر]] شده و اما [[آینده]] نوشته و در [[اختیار]] ما نهاده شده است و اما [[علم حادث|حادث]] در اثر [[القاء در قلب]] و [[تأثیر در گوش]] حاصل می‌‏شود. و نوع آخر [[افضل علوم]] ما می‌‏باشد در صورتی‌که بعد از [[پیامبر]] ما پیامبری‌ نخواهد بود. چنانکه ملاحظه می‌‏فرمایید در این [[حدیث]] سه طریق برای‌ [[علوم ائمه]] {{عم}} ذکر شده است اول [[تفسیر]] و توضیحی‌ که به‌وسیله [[پیامبر]] یا [[امام]] سابق انجام گرفته دوم نوشته و کتابی‌ که به‌دستشان رسیده سوم [[القاء]] در [[قلب]] و [[تأثیر در گوش]] که نوعی‌ است دیگر که [[افضل علوم]] نامیده شده است<ref>[[علم امام از دیدگاه احادیث (مقاله)|علم امام از دیدگاه احادیث]]، ص؟.</ref>.

== پاسخ‌های دیگر ==

| تصویر = 11355.jpg

| پاسخ‌دهنده = محمد حسن قدردان قراملکی

| پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[محمد حسن قدردان قراملکی]]'''، در کتاب ''«[[امامت ۲ (کتاب)|امامت]]»'' در این‌باره گفته است:

| تصویر = 9030760879.jpg

| پاسخ‌دهنده = پشتوانه‌‌های علمی ائمه علیهم السلام وبگاه آشتی با خرد

| پاسخ = '''پژوهشگران [http://aashtee.org/page/Section.aspx?n=66-17943- پشتوانه‌‌های علمی ائمه علیهم السلام وبگاه آشتی با خرد]'''، در پاسخ به این پرسش آورده‌اند:

 

«[[برتری]] [[علم حادث]] از بقیه [[علوم ائمه]] {{عم}}: پس از آشنایی با پشتوانه‌های [[علمی]] [[ائمه]] {{عم}}، به چگونگی مقایسه [[علوم]] مختلف آنها در [[روایات]] نگاهی می‌افکنیم: [[علی سائی]] می‌گوید [[امام کاظم]] {{ع}} فرمودند: [[علم]] ما از سه [[ناحیه]] می‌رسد، [[علم ماضی|ماضی]] و [[علم غابر|غابر]] و [[علم حادث|حادث]]، اما [[علم ماضی]] [[علمی]] است که (با تحقق در خارج) [[تفسیر]] آن روشن شده است و اما [[علم غابر]] [[علمی]] است که نوشته شده است (اما هنوز در خارج واقع نشده است) و اما [[علم حادث]] همان [[قذف در قلب]] و [[نقر در گوش]] است و این [[علم]] [[برترین علم]] ماست و [[پیامبری]] بعد از [[پیامبر]] {{صل}} ما نیست. [[علی بن محمد سمری]] از [[نواب امام زمان]] {{ع}} می‌گوید به [[حضرت]] درباره‌ علومی که نزدشان می‌باشد [[نامه]] نوشتم، پس [[امام]] {{ع}} در جواب نوشتند: [[علم]] ما بر سه گونه است [[علم ماضی]] و غابر و حادث اما [[علم ماضی]] پس (با تحقق آن در خارج) [[تفسیر]] شده است و اما [[علم غابر]] پس موقوف است (تا این که زمان تحقق آن فرا برسد) و اما [[علم حادث]] پس [[قذف]] در [[قلب]] و [[نقر در گوش]] است و آن [[برترین علم]] ماست و [[پیامبری]] بعد از [[پیامبر]] {{صل}} ما نیست. [[حمران]] می‌گوید به [[امام صادق]] {{ع}} گفتم [[تورات]] و [[انجیل]] و [[زبور]] و آنچه در کتاب‌های گذشته و [[کتاب‌های ابراهیم]] {{ع}} و [[موسی]] {{ع}} نزد شماست؟ [[امام]] {{ع}} فرمودند: آری، گفتم به [[راستی]] که این [[علم]]، [[علم]] بزرگی است، [[امام]] {{ع}} فرمودند: ای [[حمران]] اگر [[علم]] غیر از آنچه که هست نباشد (چنین است که تو می‌گویی) اما آنچه که [[علم]] آن در [[شب]] و روز پیدا می‌شود نزد ما بزرگتر است.

| تصویر = 9030760879.jpg

| پاسخ‌دهنده = مرکز مطالعات حوزه علمیه قم

| پاسخ = '''پژوهشگران [https://www.andisheqom.com/fa/Article/View/4158/اقسام-علم-امام(عليه-السلام) مرکز مطالعات حوزه علمیه قم]''' در پاسخ به این پرسش آورده‌اند:

«{{متن حدیث|«قال مولانا الامام المهدی {{ع}}: عِلْمُنا عَلى ثَلاثَةِ أَوْجُه: ماض وَغابِر وَحادِث، أَمَّا الْماضی فَتَفْسیرٌ، وَأَمَّا الْغابِرُ فَمَوْقُوفٌ، وَأَمَّا الْحادِثُ فَقَذْفٌ فیِ الْقُلُوبِ، وَنَقْرٌ فی الاَْسْماعِ، وَهُوَ أَفْضَلُ عِلْمِنا، وَلا نَبیَّ بَعْدَ نَبِیِّنا»}}<ref>دلائل الإمامة، ص۵۲۴، ح۴۹۵؛ مدینة المعاجز، ج۸، ص۱۰۵، ح۲۷۲۰.</ref>. [[علم]] ما [[اهل بیت]] {{عم}} بر سه نوع است: [[علم به گذشته]] و [[علم آینده|آینده]] و [[علم حادث|حادث]]. [[علم گذشته]]، [[تفسیر]] است؛ [[علم آینده]]، [[علم موقوف|موقوف]] است و [[علم حادث]]، [[انداختن در قلوب]]، و [[زمزمه در گوش|زمزمه در گوش‌هاست]]. این بخش، [[بهترین علم]] ماست و بعد از [[پیامبر]] ما، [[رسول]] دیگری نخواهد بود.

* '''شرح:''' این عبارت، بخشی از جواب [[امام زمان]] {{ع}} به سؤال [[علی بن محمد سمری]] درباره [[علم امام]] است. [[مرحوم مجلسی]] در [[مرآة العقول]]، در [[تفسیر]] این سه نوع [[علم]] می‌فرماید: [[علم ماضی]] یعنی [[علمی]] که [[پیامبر اکرم]] {{صل}} برای [[اهل بیت]] {{عم}} [[تفسیر]] کرده‌اند؛ نیز شامل علومی است از وقایع گذشته درباره [[انبیا]] و [[امت‌های پیشین]]، و حوادثی که برای آنان اتفاق افتاده و خبر از شروع امور و [[عوالم]] است.

 

مراد از "[[علم غابر|غابر]]"، علومی است که به امور [[آینده]] تعلق می گیرد؛ زیرا، [[علم غابر|غابر]] به معنای "باقی" است. مراد از [[علم غابر|غابر]] [[خبرهای حتمی]] است که مربوط به [[آینده جهان]] است. و بدین سبب [[امام]] آن را به "[[علم موقوف|موقوف]]" [[تفسیر]] کرده‌اند که علومی که تعلق به [[آینده جهان]] دارد، مختصّ به [[اهل بیت]] {{عم}}است. [[علم موقوف|موقوف]]، یعنی "مخصوص".

 

مراد از [[علم حادث]]، [[علمی]] است، که به تجدد احوال موجودات، تجدد پیدا می کند، ویا تفصیل مجملات است... مراد از [[قذف در قلوب]]، [[الهام الهی]] بدون واسطه [[ملک]] است. مراد از "[[نقر]] در اسماع"[[الهام الهی]] است به واسطه [[ملک]].

 

[[دلیل]] [[افضلیّت]] نوع سوم این است که [[الهام]] ـ با واسطه یا بدون واسطه ـ به [[اهل بیت]] {{عم}}اختصاص دارد. از آنجا که ادعای [[الهام الهی]]، ممکن است [[انسان]] را به توهم [[نبوت]] بیندازد، [[حضرت]] در پایان به این نکته اشاره دارد که پس از [[پیامبر]] ما، [[پیامبری]] نخواهد آمد<ref>[https://www.andisheqom.com/fa/Article/View/4158/اقسام-علم-امام(عليه-السلام) وبگاه مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه قم].</ref>.

}}

{{پرسش وابسته}}

{{پایان پرسش وابسته}}

{{منبع‌ جامع}}

{{پایان منبع‌ جامع}}

[[رده:پرسش]]