جز
وظیفهٔ شمارهٔ ۳، بخش دوم
بدون خلاصۀ ویرایش |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
(۳۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات پرسش | {{جعبه اطلاعات پرسش | ||
| موضوع اصلی | | موضوع اصلی = [[مهدویت (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت]] | ||
| تصویر = 7626626268.jpg | |||
| تصویر | | مدخل بالاتر = [[مهدویت]] / [[غیبت امام مهدی]] / [[عصر غیبت صغری]] | ||
| | | مدخل اصلی = [[غیبت صغری]] | ||
| مدخل وابسته = | |||
| مدخل اصلی | | تعداد پاسخ = ۱ | ||
| | |||
| | |||
}} | }} | ||
'''[[غیبت صغری]] به چه معناست؟''' یکی از پرسشهای مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که میتوان با عبارتهای متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود. | '''[[غیبت صغری]] به چه معناست؟''' یکی از پرسشهای مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که میتوان با عبارتهای متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود. | ||
== | == پاسخ نخست == | ||
[[پرونده:136863.JPG|بندانگشتی|راست|100px|[[خدامراد سلیمیان]]]] | |||
حجت الاسلام و المسلمین '''[[خدامراد سلیمیان]]'''، در دو کتاب ''«[[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]»'' و ''«[[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]»'' در اینباره گفته است: | |||
* «در [[روایات]] فراوانی از [[پیامبر اکرم]] {{صل}} و [[ائمه]] {{عم}}، [[غیبت]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} دارای دو بخش کوتاه مدت "[[غیبت صغرا]]" و درازمدت "[[غیبت کبرا]]" دانسته شده است. | |||
* [[امام صادق]] {{ع}} در این باره فرمود: "همانا برای [[قائم]] دو [[غیبت]] است که در یکی از آن دو به خانوادهاش برمیگردد و در دیگری معلوم نیست کجاست؛ هر سال در مناسک [[حج]] حاضر میگردد و [[مردم]] را میبیند در حالی که [[مردم]] او را نمیبینند"<ref>{{عربی|" إِنَ لِلْقَائِمِ غَيْبَتَيْنِ يَرْجِعُ فِي إِحْدَاهُمَا وَ فِي الْأُخْرَى لَا يُدْرَى أَيْنَ هُوَ يَشْهَدُ الْمَوَاسِمَ يَرَى النَّاسَ وَ لَا يَرَوْنَه "}}؛ نعمانی رحمه اللّه، الغیبة، ص ۱۷۵، ح ۱۵.</ref> | |||
* افزون بر دوگونه بودن، در برخی [[روایات]] به کوتاه بودن یکی و بلند بودن دیگری نیز اشاره شده است. همان [[حضرت]] در سخنی دیگر فرمود: "برای [[قائم]] دو [[غیبت]] است: یکی از آنها کوتاه مدت و دیگری درا زمدت...". <ref>{{عربی|" لِلْقَائِمِ غَيْبَتَانِ إِحْدَاهُمَا قَصِيرَةٌ وَ الْأُخْرَى طَوِيلَة "}}؛ شیخ کلینی رحمه اللّه، کافی، ج ۱، ص ۳۴۰.</ref> | |||
* اما "[[غیبت صغرا]]"؛ اگرچه این تعبیر در [[روایات معصومین]] {{عم}} به این صورت نیامده است، امّا رفته رفته به خاطر کوتاه بودن دوران نخست [[غیبت]]، به این عنوان مشهور شده است. البته بهتر بود به جای "[[غیبت صغرا]]" از آن به "[[غیبت]] ناقصه" تعبیر میشد. چرا که با پایان یافتن این [[دوران غیبت]] تامّه آغاز شده است. و مهمترین تفاوت این دوره در تام بودن و ناقص بودن آن دو است. وگرنه با توجه به [[پیوستگی]] هردو [[غیبت]] به یکدیگر تفکیک آن دو به کوتاه و بلند، معنای قابل قبولی نخواهد داشت. امّا براساس دیدگاه مشهور، [[غیبت صغرا]] در اصطلاح [[مهدویت]] عبارت است از [[پنهانزیستی]] کوتاه مدت [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} با ویژگیهای خاصّ، پس از [[شهادت]] [[امام عسکری]] {{ع}} تا آغاز "[[غیبت کبرا]]". | |||
* اگرچه برخی آغاز این دوران را از همان ابتدای ولادت دانسته<ref> شیخ مفید، ارشاد، ج ۲، ص ۳۴۰.</ref>، مدت آن را ۷۴ سال ذکر کردهاند، اما مشهور آن است که آغاز آن از [[شهادت]] [[امام حسن عسکری]] {{ع}} و مدت آن حدود ۶۹ سال است<ref>[[شیخ طوسی]]، کتاب الغیبة، ص ۱۵۹، شیخ کلینی، کافی، ج ۱، ص ۳۴۱، نعمانی، الغیبة، ص ۱۴۹.</ref> به [[دلیل]] اینکه اگرچه [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} در زمان حیات [[پدر]] بزرگوار خود گاهی به صورت پنهانی [[زندگی]] میکرد، امّا فراوانی کسانی که در این دوره به لقاء آن [[حضرت]] نائل شدهاند گویای آن است که آشکار بودن آن [[حضرت]] برای عدهای فراوان بیش از پنهانی بودن ایشان بوده است. افزون بر آنکه، پنهانی اندک، در دوران [[امام عسکری]] {{ع}} خود میتوانسته تمهیدی برای دوران [[غیبت صغرا]] باشد. چرا که، همان گونه که [[غیبت کبرا]] بدون مقدمه ممکن بود مشکلاتی را برای [[جامعه]] [[شیعی]] پدید آورد، [[غیبت صغرا]] بدون مقدمه نیز مشکلاتی ایجاد میکرد. | |||
* با این بیان، پارهای از ویژگیهای [[غیبت صغرا]] که آن را از دوره بعد متفاوت نمود، عبارت بود از: | |||
# [[غیبت]] نخست "[[غیبت صغرا]]" از نظر زمان محدود بوده، برخلاف [[غیبت کبرا]] که بسیار طولانی است و غیر از [[خداوند]] کسی از مدت آن [[آگاهی]] ندارد. | |||
# در [[دوران غیبت]] نخست "[[غیبت صغرا]]"، [[پنهانزیستی]] [[امام]] همه جانبه و عمومی نبود. [[امام]] اگرچه از نگاهها پنهان بود؛ اما کسانی مانند [[نواب خاصّ]]، برخی از وکلای آن [[حضرت]] و نیز افرادی با ویژگیهای ممتاز، میتوانستند با آن [[حضرت]] در تماس باشند و [[پرسشها]] و نامههای [[مردم]] را [[خدمت]] [[امام]] ببرند و پاسخ او را به [[مردم]] برسانند، و یا به [[دیدار]] آن [[حضرت]] نائل شوند. اما در [[غیبت تامه]] "[[غیبت کبرا]]" [[امام]] به طور کلی از نگاهها پنهان است و باب مکاتبه و نامهنگاری بسته است، یعنی، بنای [[غیبت کبرا]] و اقتضای آن این است که: [[حضرت]] دیده نشود. البته این بدان معنا نیست که امکان ندارد دیده شود؛ بلکه ممکن است برخی افراد، [[حضرت]] را ببینند. | |||
# در [[غیبت صغرا]]، [[حضرت]] چهار [[نماینده]] داشت که آنها را به صورت معین و مشخص تعیین کرده و [[برگزیده]] بود. مهمترین [[وظیفه]] آنها برقراری ارتباط بین [[امام]] و [[مردم]] بود. ایشان اقامتگاه و مکان [[حضرت]] را نیز میدانستند؛ ولی در [[غیبت کبرا]] چنین نیست. | |||
# در [[غیبت صغرا]]- افزون بر [[سفیران چهارگانه]]- ممکن بود کسانی آن [[حضرت]] را ببیند و بشناسد؛ ولی در [[غیبت کبرا]] کسی او را نمیبیند و اگر ببیند نمیشناسد»<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]، ص ۸۴ - ۸۷.</ref>. | |||
* «[[غیبت صغرا]] عبارت است از دوران [[پنهانزیستی]] کوتاهمدت [[حضرت مهدی]] {{ع}} که طبق نظر مشهور، با [[شهادت امام عسکری]] {{ع}} (۲۶۰ ق) آغاز شده و با [[رحلت]] [[چهارمین نایب خاص]] آن بزرگوار (۳۲۹ ق) به پایان رسیده است که مجموعا قریب هفتاد سال میشود. [[محل زندگی]] آن [[حضرت]] در این دوران، به روشنی مشخص نیست؛ ولی از برخی [[روایات]] و قرائن به دست میآید [[حضرت]] که این مدت را به طور عمده در دو منطقه سپری کرده است: یکی منطقه [[عراق]] و دیگری [[مدینه منوره]] که البته [[روایات]] متعددی بر این مطلب دلالت دارد. | |||
از [[امام صادق]] {{ع}} در این زمینه [[نقل]] شده است که فرمود: برای [[قائم]] {{ع}} دو [[غیبت]] است: یکی کوتاه و دیگری طولانی. در [[غیبت]] اول جز [[شیعیان]] مخصوص از جای او خبر ندارند و در [[غیبت]] دیگر جز، [[دوستان]] مخصوصش از جای او خبر ندارند<ref>شیخ کلینی، کافی، ج ۲، ص ۱۴۱.</ref>. | |||
== | در [[دوران غیبت صغرا]]، از [[سفیران چهارگانه]] ([[نواب خاص]]) کسی نزدیکتر به آن [[حضرت]] ذکر نشده است و ایشان هم تماما در [[عراق]] بوده و همواره با [[حضرت]] در ارتباط بودهاند. [[توقیعات]] فراوانی نیز از طرف [[حضرت]] به دست آنها [[شرف]] صدور یافته است؛ بنابراین میتوان گفت دستکم بخشی از [[عمر]] آن [[حضرت]] در این دوران در [[عراق]] سپری شده است. | ||
{{ | |||
{{ | دستهای دیگر از [[روایات]] به صورت مطلق (بدون در نظر گرفتن صغرا و کبرا بودن [[غیبت]]) [[زندگی]] [[حضرت]] را در [[دوران غیبت]]، در [[مدینه منوره]] ذکر کردهاند که با توجه به [[روایات]] دسته نخست، میتوان گفت ممکن است بخشی از [[دوران غیبت صغرا]] نیز در [[مدینه]] سپری شده باشد. | ||
[[امام باقر]] {{ع}} در اینباره فرمود: {{متن حدیث|وَ لاَ بُدَّ لَهُ فِي غَيْبَتِهِ مِنْ عُزْلَةٍ وَ نِعْمَ اَلْمَنْزِلُ طَيْبَةُ}}<ref>شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۱۶۲.</ref>؛ به ناگزیر برای [[صاحب]] این امر [[عزلت]] و گوشهگیری خواهد بود... و [[طیبه]] [مدینه] چه منزلگاه خوبی است! | |||
بنابراین جمع بین دو دسته [[روایات]] به این صورت است که آن [[حضرت]] در [[مدینه]] حضور داشته است؛ ولی به [[دلیل]] ارتباط با [[نواب خاص]] داشتهاند، بخشی از [[عمر]] خود را در [[عراق]] سپری کرده است»<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ص ۱۴۷.</ref>. | |||
== پرسشهای وابسته == | |||
{{پرسمان عصر غیبت صغری}} | |||
== جستارهای وابسته == | |||
{{مدخل وابسته}} | |||
* [[آغاز غیبت صغری]] | |||
* [[ویژگیهای عصر غیبت صغری]] | |||
* [[فلسفه غیبت صغری]] | |||
* [[وظایف امام مهدی در عصر غیبت صغری]] | |||
* [[آخرین خلیفه عصر غیبت صغری]] | |||
* [[اقدامهای خلفای عباسی در عصر غیبت صغری]] | |||
* [[پیگیری اخبار امام مهدی توسط حکومت عباسی]] | |||
* [[تدابیر امام مهدی برای اثبات امامت]] | |||
* [[تعداد خلفای عصر غیبت صغری]] | |||
* [[پایان غیبت صغری]] | |||
== منبعشناسی جامع مهدویت == | |||
{{منبع جامع}} | |||
* [[:رده:کتابشناسی کتابهای مهدویت|کتابشناسی مهدویت]]؛ | * [[:رده:کتابشناسی کتابهای مهدویت|کتابشناسی مهدویت]]؛ | ||
* [[:رده:مقالهشناسی مقالههای مهدویت|مقالهشناسی مهدویت]]؛ | * [[:رده:مقالهشناسی مقالههای مهدویت|مقالهشناسی مهدویت]]؛ | ||
* [[:رده:پایاننامهشناسی پایاننامههای مهدویت|پایاننامهشناسی مهدویت]]. | * [[:رده:پایاننامهشناسی پایاننامههای مهدویت|پایاننامهشناسی مهدویت]]. | ||
{{پایان}} | {{پایان منبع جامع}} | ||
{{ | |||
== پانویس == | |||
{{پانویس}} | |||
[[رده:پرسش]] | |||
[[رده:پرسمان مهدویت]] | |||
[[رده:(اا): پرسشهای مهدویت با ۱ پاسخ]] | [[رده:(اا): پرسشهای مهدویت با ۱ پاسخ]] | ||