نفاق در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

۷۲۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۴ دسامبر ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '\=\=\sپانویس\s\=\=↵\{\{پانویس\}\}\n\n\[\[رده\:(.*)در\sقرآن\]\]' به '== پانویس == {{پانویس}}')
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = نفاق
| موضوع مرتبط = نفاق
| عنوان مدخل  = [[نفاق]]
| عنوان مدخل  = نفاق
| مداخل مرتبط = [[نفاق در قرآن]] - [[نفاق در حدیث]] - [[نفاق در نهج البلاغه]] - [[نفاق در کلام اسلامی]] - [[نفاق در اخلاق اسلامی]] - [[نفاق در معارف مهدویت]] - [[نفاق در تاریخ اسلامی]] - [[نفاق در فقه سیاسی]] - [[نفاق در معارف دعا و زیارات]] - [[نفاق در معارف و سیره سجادی]] - [[نفاق در جامعه‌شناسی اسلامی]]
| مداخل مرتبط = [[نفاق در لغت]] - [[نفاق در قرآن]] - [[نفاق در نهج البلاغه]] - [[نفاق در کلام اسلامی]] - [[نفاق در معارف مهدویت]] - [[نفاق در تاریخ اسلامی]] - [[نفاق در فقه سیاسی]] - [[نفاق در معارف و سیره نبوی]] - [[نفاق در معارف و سیره علوی]] - [[نفاق در معارف دعا و زیارات]] - [[نفاق در معارف و سیره سجادی]] - [[نفاق در جامعه‌شناسی اسلامی]]
| پرسش مرتبط  = نفاق (پرسش)
| پرسش مرتبط  =  
}}
}}


== مقدمه ==
== مقدمه ==
بخشی از خطاب‌ها ناظر به گفتگوهایی است با [[منکران]] که به ظاهر همراه [[پیامبر]] قرار دارند، و به تعبیر [[قرآن]] [[منافقان]] هستند. البته گاه [[وصف]] آنان را نمی‌آورد، اما کارهای آنان را بر می‌شمارد یا روش برخورد آنان با [[پیامبر]] {{صل}} را نشان می‌دهد.
بخشی از خطاب‌ها ناظر به گفتگوهایی است با [[منکران]] که به ظاهر همراه [[پیامبر]] قرار دارند، و به تعبیر [[قرآن]] [[منافقان]] هستند. البته گاه وصف آنان را نمی‌آورد، اما کارهای آنان را بر می‌شمارد یا روش برخورد آنان با [[پیامبر]] {{صل}} را نشان می‌دهد.


== اوصاف [[منافقان]] مرتبط با [[پیامبر]] ==
== اوصاف [[منافقان]] مرتبط با [[پیامبر]] ==
خط ۲۹: خط ۲۹:
# از اوصاف [[منافقان]] این است که بی‌حفاظ بودن خانه‌هایشان را بهانه‌ای برای فرار و شرکت نکردن در [[جنگ]] قرار میدهند [[خداوند]] خطاب به [[پیامبر]] میفرماید: بگو: اگر از [[مرگ]] یا کشته شدن فرار کنید این فرار سودی به حال شما نخواهد داشت {{متن قرآن|قُلْ لَنْ يَنْفَعَكُمُ الْفِرَارُ إِنْ فَرَرْتُمْ مِنَ الْمَوْتِ أَوِ الْقَتْلِ}} و در آن هنگام جز بهره کمی از زندگانی نخواهید گرفت {{متن قرآن|وَإِذًا لَا تُمَتَّعُونَ إِلَّا قَلِيلًا}} و نیز به آنها بگو چه کسی می‌تواند شما را در برابر [[اراده خدا]] [[حفظ]] کند اگر او [[بدی]] یا رحمتی را برای شما [[اراده]] کند {{متن قرآن|قُلْ مَنْ ذَا الَّذِي يَعْصِمُكُمْ مِنَ اللَّهِ إِنْ أَرَادَ بِكُمْ سُوءًا أَوْ أَرَادَ بِكُمْ رَحْمَةً}} و آنها جز [[خدا]] هیچ [[سرپرست]] و [[یاوری]] برای خود نخواهند یافت {{متن قرآن|وَلَا يَجِدُونَ لَهُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِيًّا وَلَا نَصِيرًا}}؛
# از اوصاف [[منافقان]] این است که بی‌حفاظ بودن خانه‌هایشان را بهانه‌ای برای فرار و شرکت نکردن در [[جنگ]] قرار میدهند [[خداوند]] خطاب به [[پیامبر]] میفرماید: بگو: اگر از [[مرگ]] یا کشته شدن فرار کنید این فرار سودی به حال شما نخواهد داشت {{متن قرآن|قُلْ لَنْ يَنْفَعَكُمُ الْفِرَارُ إِنْ فَرَرْتُمْ مِنَ الْمَوْتِ أَوِ الْقَتْلِ}} و در آن هنگام جز بهره کمی از زندگانی نخواهید گرفت {{متن قرآن|وَإِذًا لَا تُمَتَّعُونَ إِلَّا قَلِيلًا}} و نیز به آنها بگو چه کسی می‌تواند شما را در برابر [[اراده خدا]] [[حفظ]] کند اگر او [[بدی]] یا رحمتی را برای شما [[اراده]] کند {{متن قرآن|قُلْ مَنْ ذَا الَّذِي يَعْصِمُكُمْ مِنَ اللَّهِ إِنْ أَرَادَ بِكُمْ سُوءًا أَوْ أَرَادَ بِكُمْ رَحْمَةً}} و آنها جز [[خدا]] هیچ [[سرپرست]] و [[یاوری]] برای خود نخواهند یافت {{متن قرآن|وَلَا يَجِدُونَ لَهُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِيًّا وَلَا نَصِيرًا}}؛
# [[خداوند]] به [[پیامبر]] خبر می‌دهدکه اینان - متخلفین از حدیبیه - به زودی تو را می‌بینند، و از نیآمدنشان اعتذار می‌جویند {{متن قرآن|سَيَقُولُ لَكَ الْمُخَلَّفُونَ مِنَ الْأَعْرَابِ}} که سرگرم کارهای شخصی و رسیدگی به [[اهل]] و به مال‌ها بودیم {{متن قرآن|شَغَلَتْنَا أَمْوَالُنَا وَأَهْلُونَا}} و از تو می‌خواهند برایشان [[طلب]] [[مغفرت]] کنی {{متن قرآن|فَاسْتَغْفِرْ لَنَا}} [[ولی خدا]] آنان را در آن‌چه می‌گویند [[تکذیب]] می‌کند، و [[تذکر]] می‌دهد که سبب نیآمدنشان، چیزی است غیر از آن‌چه که اظهار می‌کنند {{متن قرآن|يَقُولُونَ بِأَلْسِنَتِهِمْ مَا لَيْسَ فِي قُلُوبِهِمْ}} و سبب واقعی تخلفشان [[سوء ظن]] و [[ترس]] از کشته شدن بوده است و در [[حقیقت]] [[نفاق]] و [[سوء]] ظنشان {{متن قرآن|بَلْ ظَنَنْتُمْ أَنْ لَنْ يَنْقَلِبَ الرَّسُولُ وَالْمُؤْمِنُونَ إِلَى أَهْلِيهِمْ أَبَدًا}} که [[گمان]] میکردند [[پیامبر]] و [[مؤمنان]] هرگز به خانواده‌های خود باز نخواهند گشت{{متن قرآن|بَلْ ظَنَنْتُمْ أَنْ لَنْ يَنْقَلِبَ الرَّسُولُ وَالْمُؤْمِنُونَ إِلَى أَهْلِيهِمْ أَبَدًا}} و این [[سفر]]، [[سفر]] پایانی [[عمر]] [[پیامبر]] {{صل}} و [[مؤمنان]] است و باید از آن [[کناره‌گیری]] کرد؛
# [[خداوند]] به [[پیامبر]] خبر می‌دهدکه اینان - متخلفین از حدیبیه - به زودی تو را می‌بینند، و از نیآمدنشان اعتذار می‌جویند {{متن قرآن|سَيَقُولُ لَكَ الْمُخَلَّفُونَ مِنَ الْأَعْرَابِ}} که سرگرم کارهای شخصی و رسیدگی به [[اهل]] و به مال‌ها بودیم {{متن قرآن|شَغَلَتْنَا أَمْوَالُنَا وَأَهْلُونَا}} و از تو می‌خواهند برایشان [[طلب]] [[مغفرت]] کنی {{متن قرآن|فَاسْتَغْفِرْ لَنَا}} [[ولی خدا]] آنان را در آن‌چه می‌گویند [[تکذیب]] می‌کند، و [[تذکر]] می‌دهد که سبب نیآمدنشان، چیزی است غیر از آن‌چه که اظهار می‌کنند {{متن قرآن|يَقُولُونَ بِأَلْسِنَتِهِمْ مَا لَيْسَ فِي قُلُوبِهِمْ}} و سبب واقعی تخلفشان [[سوء ظن]] و [[ترس]] از کشته شدن بوده است و در [[حقیقت]] [[نفاق]] و [[سوء]] ظنشان {{متن قرآن|بَلْ ظَنَنْتُمْ أَنْ لَنْ يَنْقَلِبَ الرَّسُولُ وَالْمُؤْمِنُونَ إِلَى أَهْلِيهِمْ أَبَدًا}} که [[گمان]] میکردند [[پیامبر]] و [[مؤمنان]] هرگز به خانواده‌های خود باز نخواهند گشت{{متن قرآن|بَلْ ظَنَنْتُمْ أَنْ لَنْ يَنْقَلِبَ الرَّسُولُ وَالْمُؤْمِنُونَ إِلَى أَهْلِيهِمْ أَبَدًا}} و این [[سفر]]، [[سفر]] پایانی [[عمر]] [[پیامبر]] {{صل}} و [[مؤمنان]] است و باید از آن [[کناره‌گیری]] کرد؛
# مجذوب شدن [[پیامبر]] از شیوایی در [[سخن گفتن]] [[منافقان]] {{متن قرآن|وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يُعْجِبُكَ قَوْلُهُ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا}} و ریاکاری و [[فریب‌کاری]] آنان،: {{متن قرآن|وَيُشْهِدُ اللَّهَ عَلَى مَا فِي قَلْبِهِ}} و هشدار [[الهی]] به [[پیامبر]] مبنی بر [[مراقبت]] بر [[رفتار]] دوگانه و فریب‌کارانه آنان {{متن قرآن|هُمُ الْعَدُوُّ فَاحْذَرْهُمْ}}.
# مجذوب شدن [[پیامبر]] از شیوایی در [[سخن گفتن]] [[منافقان]] {{متن قرآن|وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يُعْجِبُكَ قَوْلُهُ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا}} و ریاکاری و [[فریب‌کاری]] آنان،: {{متن قرآن|وَيُشْهِدُ اللَّهَ عَلَى مَا فِي قَلْبِهِ}} و هشدار [[الهی]] به [[پیامبر]] مبنی بر [[مراقبت]] بر [[رفتار]] دوگانه و فریب‌کارانه آنان {{متن قرآن|هُمُ الْعَدُوُّ فَاحْذَرْهُمْ}}<ref>[[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر، محمد جعفر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی، سید محمد علی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم]]، ج۲، ص۸۰۲-۸۱۱.</ref>.


== [[سرنوشت]] [[منافقان]] ==
== [[سرنوشت]] [[منافقان]] ==
خط ۵۴: خط ۵۴:
# [[پیامبر]] موظف به موضع‌گیری در برابر [[منافقان]] و [[تهدید]] به افشای اسرارشان: {{متن قرآن|يَحْذَرُ الْمُنَافِقُونَ أَنْ تُنَزَّلَ عَلَيْهِمْ سُورَةٌ تُنَبِّئُهُمْ بِمَا فِي قُلُوبِهِمْ قُلِ اسْتَهْزِئُوا إِنَّ اللَّهَ مُخْرِجٌ مَا تَحْذَرُونَ}}
# [[پیامبر]] موظف به موضع‌گیری در برابر [[منافقان]] و [[تهدید]] به افشای اسرارشان: {{متن قرآن|يَحْذَرُ الْمُنَافِقُونَ أَنْ تُنَزَّلَ عَلَيْهِمْ سُورَةٌ تُنَبِّئُهُمْ بِمَا فِي قُلُوبِهِمْ قُلِ اسْتَهْزِئُوا إِنَّ اللَّهَ مُخْرِجٌ مَا تَحْذَرُونَ}}
# [[اختیار]] [[پیامبر]] در بخشودن گروهی از [[منافقان]] و [[کیفر]] گروهی دیگر: {{متن قرآن|لَا تَعْتَذِرُوا قَدْ كَفَرْتُمْ بَعْدَ إِيمَانِكُمْ إِنْ نَعْفُ عَنْ طَائِفَةٍ مِنْكُمْ نُعَذِّبْ طَائِفَةً...}}؛
# [[اختیار]] [[پیامبر]] در بخشودن گروهی از [[منافقان]] و [[کیفر]] گروهی دیگر: {{متن قرآن|لَا تَعْتَذِرُوا قَدْ كَفَرْتُمْ بَعْدَ إِيمَانِكُمْ إِنْ نَعْفُ عَنْ طَائِفَةٍ مِنْكُمْ نُعَذِّبْ طَائِفَةً...}}؛
# [[نارضایتی]] [[منافقان]] نسبت به عملکرد [[پیامبر]] درباره نحوه تقسیم [[صدقات]] میان [[مسلمانان]]: {{متن قرآن|وَلَوْ أَنَّهُمْ رَضُوا مَا آتَاهُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَقَالُوا حَسْبُنَا اللَّهُ سَيُؤْتِينَا اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَرَسُولُهُ إِنَّا إِلَى اللَّهِ رَاغِبُونَ}}.
# [[نارضایتی]] [[منافقان]] نسبت به عملکرد [[پیامبر]] درباره نحوه تقسیم [[صدقات]] میان [[مسلمانان]]: {{متن قرآن|وَلَوْ أَنَّهُمْ رَضُوا مَا آتَاهُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَقَالُوا حَسْبُنَا اللَّهُ سَيُؤْتِينَا اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَرَسُولُهُ إِنَّا إِلَى اللَّهِ رَاغِبُونَ}}<ref>[[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر، محمد جعفر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی، سید محمد علی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم]]، ج۲، ص۸۰۲-۸۱۱.</ref>.


== شیوه برخورد با [[منافقان]] [[محارب]] ==
== شیوه برخورد با [[منافقان]] [[محارب]] ==
خط ۷۹: خط ۷۹:
# [[لزوم]] [[هشیاری]] [[پیامبر]] و [[رهبران الهی]]، در برابر شگردهای [[منافقان]]: {{متن قرآن|فَكَيْفَ إِذَا أَصَابَتْهُمْ مُصِيبَةٌ بِمَا قَدَّمَتْ أَيْدِيهِمْ ثُمَّ جَاءُوكَ يَحْلِفُونَ بِاللَّهِ إِنْ أَرَدْنَا إِلَّا إِحْسَانًا وَتَوْفِيقًا}}؛
# [[لزوم]] [[هشیاری]] [[پیامبر]] و [[رهبران الهی]]، در برابر شگردهای [[منافقان]]: {{متن قرآن|فَكَيْفَ إِذَا أَصَابَتْهُمْ مُصِيبَةٌ بِمَا قَدَّمَتْ أَيْدِيهِمْ ثُمَّ جَاءُوكَ يَحْلِفُونَ بِاللَّهِ إِنْ أَرَدْنَا إِلَّا إِحْسَانًا وَتَوْفِيقًا}}؛
# [[گذشت]] و [[عفو]] [[خداوند]] از [[پیامبر]] نسبت به [[اذن]] دادن به [[منافقان]]، برای نرفتن به [[جنگ تبوک]]: {{متن قرآن|لَوْ كَانَ عَرَضًا قَرِيبًا وَسَفَرًا قَاصِدًا لَاتَّبَعُوكَ وَلَكِنْ بَعُدَتْ عَلَيْهِمُ الشُّقَّةُ... * عَفَا اللَّهُ عَنْكَ لِمَ أَذِنْتَ لَهُمْ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَكَ الَّذِينَ صَدَقُوا وَتَعْلَمَ الْكَاذِبِينَ}}؛
# [[گذشت]] و [[عفو]] [[خداوند]] از [[پیامبر]] نسبت به [[اذن]] دادن به [[منافقان]]، برای نرفتن به [[جنگ تبوک]]: {{متن قرآن|لَوْ كَانَ عَرَضًا قَرِيبًا وَسَفَرًا قَاصِدًا لَاتَّبَعُوكَ وَلَكِنْ بَعُدَتْ عَلَيْهِمُ الشُّقَّةُ... * عَفَا اللَّهُ عَنْكَ لِمَ أَذِنْتَ لَهُمْ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَكَ الَّذِينَ صَدَقُوا وَتَعْلَمَ الْكَاذِبِينَ}}؛
# [[گذشت]] و [[عفو]] [[خداوند]] از [[پیامبر]] نسبت به [[اذن]] دادن به [[منافقان]]، برای نرفتن به [[جنگ تبوک]]: {{متن قرآن|لَوْ كَانَ عَرَضًا قَرِيبًا وَسَفَرًا قَاصِدًا لَاتَّبَعُوكَ وَلَكِنْ بَعُدَتْ عَلَيْهِمُ الشُّقَّةُ وَسَيَحْلِفُونَ بِاللَّهِ لَوِ اسْتَطَعْنَا لَخَرَجْنَا مَعَكُمْ يُهْلِكُونَ أَنْفُسَهُمْ وَاللَّهُ يَعْلَمُ إِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ * عَفَا اللَّهُ عَنْكَ لِمَ أَذِنْتَ لَهُمْ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَكَ الَّذِينَ صَدَقُوا وَتَعْلَمَ الْكَاذِبِينَ}}.<ref>[[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر، محمد جعفر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی، سید محمد علی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم]]، ج۲، ص ۸۰۲-۸۱۱.</ref>.
# [[گذشت]] و [[عفو]] [[خداوند]] از [[پیامبر]] نسبت به [[اذن]] دادن به [[منافقان]]، برای نرفتن به [[جنگ تبوک]]: {{متن قرآن|لَوْ كَانَ عَرَضًا قَرِيبًا وَسَفَرًا قَاصِدًا لَاتَّبَعُوكَ وَلَكِنْ بَعُدَتْ عَلَيْهِمُ الشُّقَّةُ وَسَيَحْلِفُونَ بِاللَّهِ لَوِ اسْتَطَعْنَا لَخَرَجْنَا مَعَكُمْ يُهْلِكُونَ أَنْفُسَهُمْ وَاللَّهُ يَعْلَمُ إِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ * عَفَا اللَّهُ عَنْكَ لِمَ أَذِنْتَ لَهُمْ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَكَ الَّذِينَ صَدَقُوا وَتَعْلَمَ الْكَاذِبِينَ}}<ref>[[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر، محمد جعفر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی، سید محمد علی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم]]، ج۲، ص۸۰۲-۸۱۱.</ref>.


== منابع ==
== منابع ==
خط ۸۸: خط ۸۸:
== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
[[رده:نفاق]]
۱۱۸٬۳۵۶

ویرایش