حیات الهی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۶ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{نبوت}}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = صفات خدا | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[حیات الهی در کلام اسلامی]] | پرسش مرتبط  = }}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[حیات الهی در قرآن]] - [[حیات الهی در حدیث]] - [[حیات الهی در نهج البلاغه]] - [[حیات الهی در معارف دعا و زیارات]] - [[حیات الهی در کلام اسلامی]] - [[حیات الهی در اخلاق اسلامی]] - [[حیات الهی در عرفان اسلامی]]| پرسش مرتبط  = حیات الهی (پرسش)}}
 
'''حی''' به معنای زنده کردن در مورد [[حیات]] پس از [[مرگ]] و در معنای [[خلق]] ابتدایی به کار می‌‌رود. واژه مقابل آن اماته به معنای میراندن است.


== مقدمه ==
== مقدمه ==
* اگر سه صفت "ثبوتی"، "ذاتی" و "نفسی" [[خدا]] را "[[علم]]"، "حیات" و "[[قدرت]]" بدانیم، حیات بر دو صفت دیگر مقدم است؛ زیرا برای حیات هیچ‌گونه تصور نسبت و اضافه نمی‌رود؛ یا اینکه لااقل [[حی]] بودن بر [[علم]] و [[قدرت]] تقدم رتبی دارد.
إحیاء به معنای [[زنده کردن]] است. گاهی واژه‌های [[بعث]] و اعاده نیز به همین معنا به کار رفته اند<ref>سوره بقره، آیه ۵۵؛ سوره طه، آیه ۵۵.</ref>.
* حیات را بعضی غیر قابل تعریف دانسته آن را به آثارش تعریف می‌‌کنند. مثلاً در مورد نباتات می‌‌گویند: حیات چیزی است که اگر در موجودی باشد آن موجود حساس و فعال است، یعنی {{عربی| کون الموجود بحیث یدرک و یفعل }}. اگر در [[باب]] [[حق تعالی]] [[علم]] و [[اراده]] را ثابت کردیم، به این ترتیب او هم حیات دارد.
 
* [[صدرالمتألهین]] درباره حیات می‌‌گوید: حیات اساساً قابل تعریف نیست؛ زیرا وجود مساوی حیات است و هر چیزی که از [[شئون]] وجود باشد، قابل تعریف نیست. تعریف فقط در مورد ماهیات است<ref>مطهری، الهیات شفا، ج۲، ص۴۳۵.</ref>.
[[احیاء]]، علاوه بر استعمال در موارد [[حیات]] پس از [[موت]]، در معنای [[خلق]] ابتدایی نیز کاربرد دارد<ref>سوره حج، آیه 66.</ref>. در مقابل، واژه [[اماته]] از ماده موت و باب افعال، به معنای [[میراندن]] است. [[محیی]]، [[معید]] و [[ممیت]] از [[اسمای الهی]] و اسم فاعل احیاء، اعاده و اماته است.
البته، شایع‌ترین تعریفی که برای حیات از سوی جمهور [[متکلمان]] و همچنین [[حکما]] صورت گرفته است، همین تعریف [[استاد مطهری]] است که با بیان‌های گوناگون و با اندک تفاوتی آن را پذیرفته‌اند. عبارت‌هایی مانند مبدأ وجودی، یترتب علیه العلم والقدرة، یا صفت توجب العلم والقدرة، و یا الدرک الفعال و نوع تعریف‌هایی با همین مضمون <ref>برای مطالعه انواع تعاریف حیات حق تعالی بنگرید به: بنیاد پژوهش‌های اسلامی، شرح المصطلحات الکلامیه، اصطلاح «حیات».</ref><ref>[[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام]]، ص ۱۱۰.</ref>.
 
== إحیاء در قرآن ==
در قرآن کریم واژه احیاء و مشتقات آن مجموعاً ۴۹ بار و واژه [[اماته]] و مشتقات آن ۲۱ بار به کار رفته است. مهم‌ترین موارد استعمال این واژه در [[قرآن کریم]]، عبارت است:
# اعتراف [[کافران]] در [[جهنم]] به دوبار زنده شدن و مردن<ref>سوره غافر، آیه ۱۱.</ref>؛
#درخواست [[حضرت ابراهیم]]{{ع}} از [[خداوند]]، مبنی بر [[مشاهده]] کیفیت [[زنده شدن مردگان]] <ref>سوره بقره، آیه ۲۶۰.</ref>؛
# برخورداری [[مؤمنان]] از [[حیات طیبه]]<ref>سوره نحل، آیه ۹۷.</ref>؛
# [[اثبات]] [[حیات اخروی]]<ref>سوره بقره، آیه ۲۸.</ref>؛
# [[اماته]] عُزیر و احیای او پس از یکصد سال<ref>سوره بقره، آیه ۲۵۹.</ref>؛
# زنده شدن گروهی از [[بنی اسرائیل]]<ref>سوره بقره، آیه ۲۴۳.</ref>؛
# [[زنده شدن مردگان]] توسط [[عیسی]]{{ع}} به [[اذن خداوند]]<ref>سوره آل عمران، آیه ۴۹.</ref>.<ref>[[ محمد علی محمدی|محمدی، محمد علی]]، [[ادراک الهی (مقاله)|مقاله «ادراک الهی»]]، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)|دانشنامه کلام اسلامی]]، ج۱، ص۲۰۳-۲۰۷.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
* [[پرونده:10119661.jpg|22px]] [[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات علم کلام''']]
# [[پرونده:440259451.jpg|22px]] [[ محمد علی محمدی|محمدی، محمد علی]]، [[ادراک الهی (مقاله)|مقاله «ادراک الهی»]]، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)|'''دانشنامه کلام اسلامی ج۱''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


خط ۱۶: خط ۲۶:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:حیات الهی]]
[[رده:صفات خدا]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۸ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۳:۴۷

حی به معنای زنده کردن در مورد حیات پس از مرگ و در معنای خلق ابتدایی به کار می‌‌رود. واژه مقابل آن اماته به معنای میراندن است.

مقدمه

إحیاء به معنای زنده کردن است. گاهی واژه‌های بعث و اعاده نیز به همین معنا به کار رفته اند[۱].

احیاء، علاوه بر استعمال در موارد حیات پس از موت، در معنای خلق ابتدایی نیز کاربرد دارد[۲]. در مقابل، واژه اماته از ماده موت و باب افعال، به معنای میراندن است. محیی، معید و ممیت از اسمای الهی و اسم فاعل احیاء، اعاده و اماته است.

إحیاء در قرآن

در قرآن کریم واژه احیاء و مشتقات آن مجموعاً ۴۹ بار و واژه اماته و مشتقات آن ۲۱ بار به کار رفته است. مهم‌ترین موارد استعمال این واژه در قرآن کریم، عبارت است:

  1. اعتراف کافران در جهنم به دوبار زنده شدن و مردن[۳]؛
  2. درخواست حضرت ابراهیم(ع) از خداوند، مبنی بر مشاهده کیفیت زنده شدن مردگان [۴]؛
  3. برخورداری مؤمنان از حیات طیبه[۵]؛
  4. اثبات حیات اخروی[۶]؛
  5. اماته عُزیر و احیای او پس از یکصد سال[۷]؛
  6. زنده شدن گروهی از بنی اسرائیل[۸]؛
  7. زنده شدن مردگان توسط عیسی(ع) به اذن خداوند[۹].[۱۰]

منابع

پانویس

  1. سوره بقره، آیه ۵۵؛ سوره طه، آیه ۵۵.
  2. سوره حج، آیه 66.
  3. سوره غافر، آیه ۱۱.
  4. سوره بقره، آیه ۲۶۰.
  5. سوره نحل، آیه ۹۷.
  6. سوره بقره، آیه ۲۸.
  7. سوره بقره، آیه ۲۵۹.
  8. سوره بقره، آیه ۲۴۳.
  9. سوره آل عمران، آیه ۴۹.
  10. محمدی، محمد علی، مقاله «ادراک الهی»، دانشنامه کلام اسلامی، ج۱، ص۲۰۳-۲۰۷.