منشأ انتظار چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

| موضوع اصلی = [[مهدویت (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت]]

| تصویر = 7626626268.jpg

| مدخل بالاتر = [[مهدویت]] / [[غیبت امام مهدی]] / [[وظایف و تکالیف مسلمانان در عصر غیبت]] / [[انتظار فرج]]  

| مدخل اصلی = [[منشأ انتظار]]

| مدخل وابسته =  

| تعداد پاسخ = ۲

== پاسخ جامع اجمالی ==

* '''[[قانون]] [[انتظار]] عمومی'''‏: در نهاد [[انسان‌‏ها]]، همواره [[عشق]] به [[نیکی]]، [[زیبایی]] و [[آگاهی]] نهفته است. [[باور]] به [[ظهور]] [[مصلح جهانی]]، جزئی از این [[عشق]] و زیباخواهی است. در واقع [[ظهور امام مهدی]] {{ع}}، بروز کامل این [[فضایل]] و خوبی‌‏هاست و این مطلوب و خواست همۀ انسان‌‏های [[بصیر]] و پاک‏‌سرشت و نقطۀ اوج این علاقه و عشق‏‌ورزی است. عمومیت این [[اعتقاد]] در همۀ [[مذاهب]]، نشانۀ دیگری بر اصالت و واقعیت آن است‏<ref>ر.ک: [[ناص مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]، [[حکومت جهانی مهدی (کتاب)|حکومت جهانی مهدی]]، ص ۱۵- ۳۵ و ص ۹۷.</ref>.

* '''ابتنای بر [[قرآن]] و حدیث‏''': اصل [[مهدویت]]، مبتنی بر [[آیات]] متعددی از [[قرآن]] است که دلالت بر [[پیروزی]] و [[فلاح]] و غلبۀ [[سپاه]] [[خدا]] دارند. این [[آیات]] علاوه بر آنکه بر استقرار [[دین خدا]] در سراسر [[زمین]] و [[آینده]] درخشان عالم دلالت دارند، برحسب معتبرترین مدارک و [[تفاسیر]] و [[احادیث]]، به تحوّل بی‌‏سابقه و بی‏‌نظیر و انقلابی که به [[رهبری]] و [[قیام حضرت مهدی]] {{ع}} انجام خواهد گرفت، [[تفسیر]] شده است. آیاتی مانند: {{متن قرآن|فَإِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْغَالِبُونَ}}<ref>«بی‌گمان حزب خداوند پیروز است» سوره مائده، آیه ۵۶.</ref>؛ {{متن قرآن|إِنَّهُمْ لَهُمُ الْمَنصُورُونَ}}<ref>«که آنان یاری شده‌اند» سوره صافات، آیه ۱۷۲.</ref>؛ {{متن قرآن|وَيُرِيدُ اللَّهُ أَن يُحِقَّ الْحَقَّ بِكَلِمَاتِهِ}}<ref>«و (یاد کن) آنگاه را که خداوند به شما وعده می‌فرمود که (پیروزی بر) یکی از دو دسته از آن شما باشد و شما دوست می‌داشتید که آن دسته بی‌جنگ‌افزار از آن شما گردد اما خداوند می‌خواست که حقّ را با کلمات خویش تحقّق بخشد و ریشه کافران را بر کند» سوره انفال، آیه ۷.</ref>؛ {{متن قرآن|لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ}}<ref>«اوست که پیامبرش را با رهنمود و دین راستین فرستاد تا آن را بر همه دین‌ها برتری دهد اگر چه مشرکان نپسندند» سوره توبه، آیه ۳۳.</ref>؛ {{متن قرآن|وَنُرِيدُ أَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الأَرْضِ}}<ref>«و برآنیم که بر آنان که در زمین ناتوان شمرده شده‌اند منّت گذاریم و آنان را پیشوا گردانیم و آنان را وارثان (روی زمین) کنیم» سوره قصص، آیه ۵.</ref>. علاوه بر [[آیات قرآن]]، [[مهدویت]] و تمامی [[فروع]] و جزئیات آن، مبتنی بر [[احادیث معتبر]] و [[متواتر]] است؛ زیرا کتاب‏‌های [[حدیث]] و [[صحاح]] و مسانید و اصول [[سنت]] و [[شیعه]] در این زمینه، از حد احصا و شمارش خارج است. بر این اساس نیز اصل [[مهدویت]] مورد [[اتفاق مسلمانان]] و [[اجماع]] [[شیعه]] و [[سنّی]] است<ref>ر.ک: [[رحیم کارگر|کاگر، رحیم]]، [[مهدویت پیش از ظهور (کتاب)|مهدویت پیش از ظهور]]، ص۱۶-۲۲.</ref>.

== پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه ==

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۱. حجت الاسلام و المسلمین صفائی حائری؛

| تصویر = 1100206.jpg

| پاسخ‌دهنده = علی صفائی حائری

| پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[علی صفائی حائری]]'''، در کتاب ''«[[تو می‌آیی (کتاب)|تو می‌آیی]]»'' در این‌باره گفته است:

«[[انتظار]] می‌تواند در نابسامانی‌ها، در [[ظلم]] و [[جنگ]]، در [[جهل]] و خدعه و در [[فقر]] و مسکنت، ریشه داشته باشد. [[آدمی]] می‌تواند امن و [[صلح]] و [[عدل و قسط]] و [[آگاهی]] و [[حکمت]] و [[بی‌نیازی]] و غنا و [[آرامش]] و قرار قلبی را توقع داشته باشد و اگر در واقعیت موفق نشد به [[رؤیا]]، به تخیل، به [[هنر]]، [[دل]] ببندد و یا در راه تحقق اینها قدم بردارد و کار کند و آماده شود که [[انتظار درست]]، [[زمینه سازی]] مناسب است. چه موفقیت تحقق بیابد و یا [[شکست]] روی بنماید و یا درگیری ادامه یابد که [[انتظار]] به معنای [[آمادگی]] و تهیؤ، ملازم با [[پیروزی]] و موفقیت نیست. این نابسامانی‌ها یکی از اساسی‌ترین ریشه‌های [[انتظار]] عمومی است و عموم [[مردم]] بیشتر با این نابسامانی‌ها تحریک می‌شوند و سر بر می‌دارند.

این تلقی از [[انسان]]، او را به [[غیب]]، به روز دیگر، به [[الله]] و به [[وحی]] و به [[حجت]] گره می‌زند و [[انتظار]] را [[تفسیر]] [[جدید]] و عمیقی می‌کند، که حتی در متن [[رفاه]] و [[عدل]] و در متن سامان و فراغت، [[آدمی]] را بی‌قرار و [[منتظر]] می‌سازد و در متن [[نظام]] نوین جهانی و با دستیابی هر فردی به سیستم‌های پیشرفته، باز او را به [[غربت]]، به دیوار و حتی به التهاب و [[دلهره]] گره می‌زند. چون می‌داند که از این همه [[رفاه]] و عیش و راحت باید جدا شود، که تحول [[نعمت‌ها]] و تحول حالت‌ها را می‌شناسد و محول الحول و الاحوال<ref>مفاتیح الجنان، دعای تحویل سال.</ref> را می‌بیند. و همین معنا، اساس گرایش [[انسان]] [[مقتدر]] و دانشمند و مسلط را به [[مذهب]] توضیح می‌دهد. چون بر فرض حیرت‌زدایی [[علم]] و اشتغال [[قدرت]] و [[صنعت]]، [[آدمی]] با این امکانات زودتر به محدوده‌ها می‌رسد و دیوارها را تجربه می‌کند و احساس [[غربت]] و تنهایی فریادش را بلند می‌نماید.

ریشه سوم [[انتظار]] در دعوت‌ها و هدایت‌هایی است که مستمر و در قطعه قطعه زمان و فصل فصل [[تاریخ]]، آدم‌هایی را بیدار می‌کند و صدا می‌زند و به [[دیدار]] می‌رساند و از جام [[ملاقات]] سرشار می‌سازد. این [[سنت]] خداست که در متن [[غفلت]]، [[صیحه]] [[بیداری]] و فریاد [[دعوت]] بلند شود. شما می‌بینید که در متن گرایش‌های [[الحادی]] و مادی، کشش‌های جدیدی شکل گرفته و [[آدمی]] با طرح‌هایی از قدرت‌های [[روح]] و روان و یا گوشه‌هایی از روابط مجهول و تسخیرهای [[غیر طبیعی]] و نمودهایی از [[توانمندی]] [[انسان]] آشنا می‌شود که هنوز بودش را نمی‌شناسد ولی از نمودش و از آثارش می‌تواند بهره بگیرد و استفاده ببرد.

در [[تاریخ]]، در متن [[انکار]] [[معاد]] و [[رستاخیز]]، بازگشت [[اصحاب کهف]] مطرح می‌شود و امروز هم به [[شهادت]] دایرة المعارف<ref>فرهنگ کتاب دنیا، سال انتشار ۱۹۶۷، ذیل لغت بانوی ما فاطیما.</ref>، در پرتقال [[شهر]] فاطیما شکل می‌گیرد، که هفتاد سال پیش و در هنگامه مارکسیسم و [[الحاد]]<ref>سال ۱۹۱۷، سال انقلاب اکتبر.</ref>، شبحی سفید پوش چوپان‌هایی را به ساختن معبدی شفا دهنده [[دستور]] می‌دهد و با پشت‌گوش اندازی واتیکان [[عاقبت]] با هفده سال تأخیر بنای معبدی گذاشته می‌شود که بزرگ‌ترین اجتماعات و همایش کاتولیک‌ها در آنجا برگزار می‌شود و هر سال از سیزدهم [[ماه]] می تا سه روز، کیلومترها راه را با زانو طی می‌کنند تا به معبد [[فاطمه]] دختر [[محمد]] برسند و شفا بگیرند. این رگه‌های [[دعوت]] در متن [[غفلت]] و این جلوه‌های [[هدایت]] در [[دل]] دیجور شب‌های ضلال و ظلمات، ریشه [[انتظار]] را آبیاری می‌نماید و بارور می‌سازد.

# '''اتفاق [[ادیان]] و [[مصلحان]] بشری‏:''' تمام [[ادیان آسمانی]] به [[پیروان]] خود، عصر درخشان و [[سعادت]] عمومی، آینده مشعشع و [[صلح]] جهانی و دوران پرخیر و [[برکت]] را نوید داده‏‌اند که در آن، نگرانی‌‏ها، دلهره‌‏ها و هراس‌‏ها مرتفع شود و به [[یمن]] [[ظهور]] شخصی بزرگ و مردی خدایی -که به تأییدات الهی [[مؤیّد]] است- در روی [[زمین]] منطقه و شهر و دهستان و دهی باقی نماند؛ مگر آنکه در آن بانگ دلنواز [[توحید]] بلند شود و [[روشنایی]] [[یکتاپرستی]]، [[تاریکی]] [[شرک]] را زایل سازد و [[علم]] و [[عدل]] و [[راستی]] و [[امانت]]، چهره [[جهان]] ‏آرای خود را بنمایانند و همه ‏جا را منوّر سازند. این [[موعود]] عزیز برحسب استوارترین و صحیح‏ترین مصادر اسلامی، [[خلیفه]] دوازدهم [[پیامبر خاتم|حضرت محمد]] {{صل}} و دوازدهمین [[رهبر]] و [[امام]] بعد از آن [[حضرت]] است. [[القاب]] مشهورش در بین [[مسلمین]]، [[مهدی]]، [[قائم]]، [[منتظر]]، [[صاحب الامر]]، [[صاحب الزمان]] و [[بقیة اللّه]] است. در زبان‌‏های دیگر، [[مسیحا]]، گرزاسبه، وشینو، ارتود، مهمید و ... خوانده شده است‏<ref>ر. ك: [[لطف‌الله صافی گلپایگانی|صافی گلپایگانی، لطف‌الله]]، امامت و مهدويت، ج ۲، ص ۱۳۵- ۱۴۴</ref>. پس می‌‏توان گفت: تقریبا همه کسانی که در این زمینه [[مطالعه]] دارند، متفق‌‏اند که تمام [[اقوام]] [[جهان]]، در [[انتظار]] یک [[رهبر]] بزرگ انقلابی به سر می‌‏برند که هرکدام او را به نامی می‌‏نامند؛ ولی همگی در اوصاف کلی و اصول برنامه‌‏های انقلابی او اتفاق دارند.

 

 

[[پیامبر اکرم]] {{صل}} می‌فرماید: [[برترین]] کارهای [[امّت]] من، [[انتظار]] [[گشایش]] از طرف [[خداوند متعال]] است. آری، [[انتظار]] در زمان [[غیبت امام زمان]] {{ع}}-که دوران سرگردانی و [[حیرت]] [[مردم]] نام گرفته-بسی سخت است و برای بسیاری، پیمودن راه [[انتظار]] و رسیدن به [[مدینه مهدوی]]، کاری بسیار طاقت‌فرسا است که تنها با [[عشق]] و علاقه به [[هدف]]، آسان می‌گردد. این دشواری و [[سختی]]، در روایتی از [[امام باقر]] {{ع}} چنین بیان شده است {{متن حدیث|قُلْتُ لِأَبِي جَعْفَرٍ {{ع}}مَتَى يَكُونُ فَرَجُكُمْ قَالَ الْإِمَام الْبَاقِر {{ع}}:‏ هَيْهَاتَ هَيْهَاتَ لَا يَكُونُ فَرَجُنَا حَتَّى تُغَرْبَلُوا حَتَّى يُذْهِبَ الْكَدِرَ وَ يُبْقِيَ الصَّفْوَ}}<ref>شیخ طوسی، الغیبه، ص ۳۳۹.</ref> بی‌تردید [[خروج]] [[موعود]] ما [برای شما] حاصل نمی‌شود، تا آن‌که به [[سختی]] [[غربال]] شوید تا ناخالصان بروند و [[پاکان]] بمانند.

 

 

[[انتظار]]، عقیده‌ای است که [[خداوند]] در نهاد و [[درون انسان]] قرار داده و فراگیر بودن آن در بین همه [[اقوام]] و [[ملت‌ها]] و دایمی بودن آن در وجود [[انسان]]، دلیلی بر فطری بودن [[انتظار]] است<ref>دفتر همکاری حوزه و دانشگاه، تعلیم و تربیت، ج اول، ص ۴۷۴. </ref>»<ref>[[حسین الهی‌نژاد|الهی‌نژاد، حسین]]، [[ویژگی‌های منتظران و جامعه منتظر (مقاله)|ویژگی‌های منتظران و جامعه منتظر]]، ص 256-257.</ref>

}}

== پرسش‌های وابسته ==

{{پرسمان انتظار فرج}}

[[رده:پرسش]]