←مقدمه
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
(←مقدمه) |
||
| (۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = اراضی مفتوحه عنوه | | موضوع مرتبط = اراضی مفتوحه عنوه | ||
| عنوان مدخل = | | عنوان مدخل = اراضی مفتوحه عنوه | ||
| مداخل مرتبط = | | مداخل مرتبط = [[اراضی مفتوحه عنوه در فقه اسلامی]] - [[اراضی مفتوحه عنوه در فقه سیاسی]] | ||
| پرسش مرتبط = | | پرسش مرتبط = | ||
}} | }} | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
زمین‌های [[مفتوحة العنوه]] به لحاظ [[حکم شرعی]] چهار گونه‌اند: | زمین‌های [[مفتوحة العنوه]] به لحاظ [[حکم شرعی]] چهار گونه‌اند: | ||
#زمین‌هایی که ساکنان آن با میل و رغبت [[اسلام]] را پذیرفته باشند. در این صورت [[مالکیت]] ایشان مانند سابق بر [[زمین]] ابقا می‌شود و مانند دیگر [[مسلمانان]] به [[پرداخت زکات]] موظف خواهند بود. | # زمین‌هایی که ساکنان آن با میل و رغبت [[اسلام]] را پذیرفته باشند. در این صورت [[مالکیت]] ایشان مانند سابق بر [[زمین]] ابقا می‌شود و مانند دیگر [[مسلمانان]] به [[پرداخت زکات]] موظف خواهند بود. | ||
#زمین‌هایی که اهالی آن کوچ کرده، و زمین را رها ساخته باشند یا بدون [[جنگ]] و [[درگیری نظامی]] به [[تصرف]] مسلمانان در آمده باشد. این‌گونه [[زمین‌ها]] در اصطلاح [[فقه شیعه]]، «فیء» نامیده می‌شود و به صورت بخشی از [[انفال]]، متعلق به [[امام]] مسلمانان است؛ بنابراین، خراجی که از عاملان این زمین‌ها دریافت می‌شود، در [[حکم]] اجاره است و به امام مسلمانان تعلق دارد. | # زمین‌هایی که اهالی آن کوچ کرده، و زمین را رها ساخته باشند یا بدون [[جنگ]] و [[درگیری نظامی]] به [[تصرف]] مسلمانان در آمده باشد. این‌گونه [[زمین‌ها]] در اصطلاح [[فقه شیعه]]، «فیء» نامیده می‌شود و به صورت بخشی از [[انفال]]، متعلق به [[امام]] مسلمانان است؛ بنابراین، خراجی که از عاملان این زمین‌ها دریافت می‌شود، در [[حکم]] اجاره است و به امام مسلمانان تعلق دارد. | ||
#زمین‌هایی که به موجب [[قرارداد صلح]]، در [[ملک]] صاحبان پیشین آن ابقا، و [[خراج]] سالانه‌ای از صاحبان آنها دریافت می‌شود. این خراج، همانند [[جزیه]]، مالیاتی است که از [[اهل ذمه]] گرفته می‌شود و با [[پذیرش اسلام]]، پایان می‌یابد. | # زمین‌هایی که به موجب [[قرارداد صلح]]، در [[ملک]] صاحبان پیشین آن ابقا، و [[خراج]] سالانه‌ای از صاحبان آنها دریافت می‌شود. این خراج، همانند [[جزیه]]، مالیاتی است که از [[اهل ذمه]] گرفته می‌شود و با [[پذیرش اسلام]]، پایان می‌یابد. | ||
#زمین‌هایی که با جنگ و [[پیروزی]] نظامی به تصرف مسلمانان در آمده باشد. ملکیت این زمین‌ها که در اصطلاح، مفتوحة العنوه نامیده می‌شوند، به عموم مسلمانان تعلق دارد و قابل انتقال نیست. بیش‌تر زمین‌های خراج از جمله زمین‌های [[ایران]] و [[عراق]] از این قسمند. هرکس اعم از مسلمانان و غیرمسلمانان اگر می‌خواست در این زمین‌ها [[کشاورزی]] کند، موظف بود سالانه چیزی را تحت عنوان خراج به [[حکومت اسلامی]] بپردازد. این خراج حکم [[مال]] الاجاره را داشت و مراد از کلمه خراج، در بیش‌تر موارد همین قسم است. | # زمین‌هایی که با جنگ و [[پیروزی]] نظامی به تصرف مسلمانان در آمده باشد. ملکیت این زمین‌ها که در اصطلاح، مفتوحة العنوه نامیده می‌شوند، به عموم مسلمانان تعلق دارد و قابل انتقال نیست. بیش‌تر زمین‌های خراج از جمله زمین‌های [[ایران]] و [[عراق]] از این قسمند. هرکس اعم از مسلمانان و غیرمسلمانان اگر می‌خواست در این زمین‌ها [[کشاورزی]] کند، موظف بود سالانه چیزی را تحت عنوان خراج به [[حکومت اسلامی]] بپردازد. این خراج حکم [[مال]] الاجاره را داشت و مراد از کلمه خراج، در بیش‌تر موارد همین قسم است. | ||
زمین‌هایی که به موجب قرارداد صلح به ملکیت عموم مسلمانان درآمده باشد، از نظر حکم با زمین‌های مفتوحة العنوه تفاوتی نخواهد داشت<ref>ر.ک: منتظری، حسین علی، دراسات فی ولایة الفقیه، ج۳، ص۴۹۳؛ ماوردی، الاحکام السلطانیه، ج۲، ص۱۴۷.</ref><ref>[[سید رضا حسینی|حسینی، سید رضا]]، [[بیت المال (مقاله)| مقاله «بیت المال»]]، [[دانشنامه امام علی ج۷ (کتاب)|دانشنامه امام علی]]، ج۷، | زمین‌هایی که به موجب قرارداد صلح به ملکیت عموم مسلمانان درآمده باشد، از نظر حکم با زمین‌های مفتوحة العنوه تفاوتی نخواهد داشت<ref>ر.ک: منتظری، حسین علی، دراسات فی ولایة الفقیه، ج۳، ص۴۹۳؛ ماوردی، الاحکام السلطانیه، ج۲، ص۱۴۷.</ref>.<ref>[[سید رضا حسینی|حسینی، سید رضا]]، [[بیت المال (مقاله)| مقاله «بیت المال»]]، [[دانشنامه امام علی ج۷ (کتاب)|دانشنامه امام علی]]، ج۷، ص۴۰۲.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
| خط ۲۴: | خط ۲۳: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده: | [[رده:اصطلاحات فقهی]] | ||