استقلال قضایی: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۷۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۳ ژانویهٔ ۲۰۲۳
 
(۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = | پرسش مرتبط  = }}
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = استقلال
| عنوان مدخل  = [[استقلال قضایی]]
| مداخل مرتبط = [[استقلال قضایی در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی]]
| پرسش مرتبط  =  
}}


== مقدمه ==
== مقدمه ==
خط ۶: خط ۱۱:
روشن است تا زمانی که [[قوه]] قضاییه تابع [[قوه مجریه]] باشد، از [[آثار عدالت]] برخوردار نمی‌شود و تا زمانی که استقلال قضایی نباشد [[انصاف]] و [[عدل]] به نحو کامل و [[شایسته]] حاصل نمی‌گردد<ref>سرگذشت قانون، ص۲۸۱.</ref>.
روشن است تا زمانی که [[قوه]] قضاییه تابع [[قوه مجریه]] باشد، از [[آثار عدالت]] برخوردار نمی‌شود و تا زمانی که استقلال قضایی نباشد [[انصاف]] و [[عدل]] به نحو کامل و [[شایسته]] حاصل نمی‌گردد<ref>سرگذشت قانون، ص۲۸۱.</ref>.


برای [[حفظ]] استقلال قضایی چهار راه لازم است: اول، [[اختیار]] [[شیوه]] صحیح [[انتخاب]] قضات؛ دوم، تأمین مدت [[تصدی]] [[مسند]] [[قضا]]؛ سوم، [[اعتقاد]] عموم به استقلال قضایی و [[احترام]] [[جامعه]] نسبت به قضات و اتکای آنان به [[افکار عمومی]] تا با [[اطمینان]] خاطر و فراغ بال همواره بدون دغدغه به کار خود [[اشتغال]] یابند و پیوسته خود را در معرض حملات عموم ندانند؛ چهارم، شرایط [[خدمت]]<ref>سرگذشت قانون، ص۳۹-۳۸.</ref>.
برای [[حفظ]] استقلال قضایی چهار راه لازم است:
# [[اختیار]] [[شیوه]] صحیح [[انتخاب]] قضات؛
# تأمین مدت [[تصدی]] [[مسند]] [[قضا]]؛
# [[اعتقاد]] عموم به استقلال قضایی و [[احترام]] [[جامعه]] نسبت به قضات و اتکای آنان به [[افکار عمومی]] تا با [[اطمینان]] خاطر و فراغ بال همواره بدون دغدغه به کار خود [[اشتغال]] یابند و پیوسته خود را در معرض حملات عموم ندانند؛
# شرایط [[خدمت]]<ref>سرگذشت قانون، ص۳۹-۳۸.</ref>.


استوراترین پشتوانه استقلال قضایی [[اجرای عدل]] و انصاف به [[میزان]] [[منطق]] و [[حکم عقل]] است. [[خداوند]] [[کریم]] می‌فرماید: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ لِلَّهِ شُهَدَاءَ بِالْقِسْطِ وَلَا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلَى أَلَّا تَعْدِلُوا اعْدِلُوا هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوَى}}<ref>«ای مؤمنان! برای خداوند بپاخیزید و با دادگری گواهی دهید و نباید دشمنی با گروهی شما را وادارد که دادگری نکنید، دادگری ورزید که به پرهیزگاری نزدیک‌تر است» سوره مائده، آیه ۸.</ref>.
استوراترین پشتوانه استقلال قضایی [[اجرای عدل]] و انصاف به [[میزان]] [[منطق]] و [[حکم عقل]] است. [[خداوند]] [[کریم]] می‌فرماید: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ لِلَّهِ شُهَدَاءَ بِالْقِسْطِ وَلَا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلَى أَلَّا تَعْدِلُوا اعْدِلُوا هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوَى}}<ref>«ای مؤمنان! برای خداوند بپاخیزید و با دادگری گواهی دهید و نباید دشمنی با گروهی شما را وادارد که دادگری نکنید، دادگری ورزید که به پرهیزگاری نزدیک‌تر است» سوره مائده، آیه ۸.</ref>.
خط ۲۴: خط ۳۳:


== استقلال قاضی ==
== استقلال قاضی ==
[[استقلال قاضی]]: [[حاکمیت]] [[اراده]] [[قاضی]] در [[شؤون]] مختلف [[قضایی]] بدون دخالت و [[نفوذ]] دیگران و چارچوب [[قوانین]].
استقلال قاضی به معنای [[حاکمیت]] [[اراده]] [[قاضی]] در [[شؤون]] مختلف [[قضایی]] بدون دخالت و [[نفوذ]] دیگران در چارچوب [[قوانین]] است.
 
برای تضمین مصونیت [[قضات]] از دخالت مقام‌های بالاتر در همه [[نظام‌های حقوقی]]، اصلی به نام «اصل استقلال قاضی» پذیرفته شده که به موجب آن هیچ شخص یا مقامی نمی‌تواند به صورت خودسرانه یک قاضی را برای مدت محدود یا نامحدودی از کار خود معلق یا برکنار و یا او را [[تسلیم]] اراده خویش کند. حتی جابه جایی و ترفیع قضات نیز بدون [[رضایت]] آنها ممنوع است. این اصل به این منظور [[پیش‌بینی]] شده است که قاضی بتواند تنها در چارچوب [[قانون]] و با اقناع وجدانی و با [[خیال]] راحت و بدون دغدغه به [[دعاوی]] مطروحه رسیدگی کرده و [[احقاق حق]] کند.
برای تضمین مصونیت [[قضات]] از دخالت مقام‌های بالاتر در همه [[نظام‌های حقوقی]]، اصلی به نام «اصل استقلال قاضی» پذیرفته شده که به موجب آن هیچ شخص یا مقامی نمی‌تواند به صورت خودسرانه یک قاضی را برای مدت محدود یا نامحدودی از کار خود معلق یا برکنار و یا او را [[تسلیم]] اراده خویش کند. حتی جابه جایی و ترفیع قضات نیز بدون [[رضایت]] آنها ممنوع است. این اصل به این منظور [[پیش‌بینی]] شده است که قاضی بتواند تنها در چارچوب [[قانون]] و با اقناع وجدانی و با [[خیال]] راحت و بدون دغدغه به [[دعاوی]] مطروحه رسیدگی کرده و [[احقاق حق]] کند.


خط ۴۶: خط ۵۶:


[[رده:استقلال]]
[[رده:استقلال]]
[[رده:مدخل‌های در انتظار تلخیص]]
۱۱۸٬۱۴۰

ویرایش