احتیاط در اصول فقه: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = احتیاط
| موضوع مرتبط = احتیاط
| عنوان مدخل  = [[احتیاط]]
| عنوان مدخل  = احتیاط
| مداخل مرتبط = [[احتیاط در قرآن]] - [[احتیاط در حدیث]] - [[احتیاط در نهج البلاغه]] - [[احتیاط در کلام اسلامی]] - [[احتیاط در اخلاق اسلامی]] - [[احتیاط در اصول فقه]] - [[احتیاط در معارف و سیره رضوی]]
| مداخل مرتبط = [[احتیاط در فقه سیاسی]] - [[احتیاط در اصول فقه]] - [[احتیاط در معارف و سیره رضوی]]
| پرسش مرتبط  = احتیاط (پرسش)
| پرسش مرتبط  =  
}}
}}


خط ۹: خط ۹:


== مقدمه ==
== مقدمه ==
* احتیاط، در لغت یعنی [[حفظ]] نمودن و در اصطلاح، به معنای اهتمام [[مکلف]] است به موافقت قطعی با [[اوامر]] [[شارع]] و نگه داری نفس خویش از [[مخالفت]] احتمالی با آنها در جایی که به [[تکلیف]] واقعی، قطع ندارد، چه [[اماره]] معتبری بر آن اقامه شده باشد چه نشده باشد و چه مورد از موارد اجرای اصل عملی باشد چه نباشد.
احتیاط، در لغت یعنی [[حفظ]] نمودن و در اصطلاح، به معنای اهتمام [[مکلف]] است به موافقت قطعی با [[اوامر]] [[شارع]] و نگه داری نفس خویش از [[مخالفت]] احتمالی با آنها در جایی که به [[تکلیف]] واقعی، قطع ندارد، چه [[اماره]] معتبری بر آن اقامه شده باشد چه نشده باشد و چه مورد از موارد اجرای اصل عملی باشد چه نباشد.
* بنابراین، مجرای [[احتیاط]] با مجرای اصل احتیاط که از اصول عملی می باشد، تفاوت دارد، زیرا اصل احتیاط فقط در موارد [[شک]] در " مکلفٌ به " جاری می گردد، اما احتیاط شامل احتیاط در اصل احتیاط و غیر آن می‌گردد؛ برای مثال، شامل احتیاط در "[[شک]] در محصل " و احتیاط در "[[شک]] در اتیان مأمورٌبه " - در مواردی که هنوز وقت باقی است - و حتی شامل احتیاط در فتاوای [[مراجع]] [[تقلید]] نیز می‌گردد <ref>کفایة الاصول، ج۱، ص۴۰۳؛ تحقیق الاصول المفیدة فی اصول الفقه، ج۱، ص۱۶؛ اصول الاستنباط، ج۱، ص۲۳۹؛ کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم، ج۱، ص۳۱۰؛ التنقیح فی شرح العروة الوثقی، ج۱، ص۱۹؛ علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید، ج۱، ص۲۸۵؛ سیری کامل در اصول فقه، ج۱۱، ص۲۳۷-۳۰۲، ۳۰۹-۳۴۷.</ref>
 
بنابراین، مجرای [[احتیاط]] با مجرای اصل احتیاط که از اصول عملی می باشد، تفاوت دارد، زیرا اصل احتیاط فقط در موارد [[شک]] در " مکلفٌ به " جاری می گردد، اما احتیاط شامل احتیاط در اصل احتیاط و غیر آن می‌گردد؛ برای مثال، شامل احتیاط در "[[شک]] در محصل " و احتیاط در "[[شک]] در اتیان مأمورٌبه " - در مواردی که هنوز وقت باقی است - و حتی شامل احتیاط در فتاوای [[مراجع]] [[تقلید]] نیز می‌گردد <ref>کفایة الاصول، ج۱، ص۴۰۳؛ تحقیق الاصول المفیدة فی اصول الفقه، ج۱، ص۱۶؛ اصول الاستنباط، ج۱، ص۲۳۹؛ کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم، ج۱، ص۳۱۰؛ التنقیح فی شرح العروة الوثقی، ج۱، ص۱۹؛ علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید، ج۱، ص۲۸۵؛ سیری کامل در اصول فقه، ج۱۱، ص۲۳۷-۳۰۲، ۳۰۹-۳۴۷.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
* [https://thesaurus.isca.ac.ir/term/j5gy46brd8znpbr0 گنجینه اطلاعات علوم اسلامی]  
# [https://thesaurus.isca.ac.ir/term/j5gy46brd8znpbr0 گنجینه اطلاعات علوم اسلامی]  
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


خط ۲۰: خط ۲۱:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:احتیاط]]
[[رده:اصطلاحات فقهی]]

نسخهٔ ‏۲۳ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۰۴

احتیاط موافقت قطعی با شارع در موارد عدم قطع به تکلیف واقعی.

مقدمه

احتیاط، در لغت یعنی حفظ نمودن و در اصطلاح، به معنای اهتمام مکلف است به موافقت قطعی با اوامر شارع و نگه داری نفس خویش از مخالفت احتمالی با آنها در جایی که به تکلیف واقعی، قطع ندارد، چه اماره معتبری بر آن اقامه شده باشد چه نشده باشد و چه مورد از موارد اجرای اصل عملی باشد چه نباشد.

بنابراین، مجرای احتیاط با مجرای اصل احتیاط که از اصول عملی می باشد، تفاوت دارد، زیرا اصل احتیاط فقط در موارد شک در " مکلفٌ به " جاری می گردد، اما احتیاط شامل احتیاط در اصل احتیاط و غیر آن می‌گردد؛ برای مثال، شامل احتیاط در "شک در محصل " و احتیاط در "شک در اتیان مأمورٌبه " - در مواردی که هنوز وقت باقی است - و حتی شامل احتیاط در فتاوای مراجع تقلید نیز می‌گردد [۱]

منابع

پانویس

  1. کفایة الاصول، ج۱، ص۴۰۳؛ تحقیق الاصول المفیدة فی اصول الفقه، ج۱، ص۱۶؛ اصول الاستنباط، ج۱، ص۲۳۹؛ کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم، ج۱، ص۳۱۰؛ التنقیح فی شرح العروة الوثقی، ج۱، ص۱۹؛ علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید، ج۱، ص۲۸۵؛ سیری کامل در اصول فقه، ج۱۱، ص۲۳۷-۳۰۲، ۳۰۹-۳۴۷.