بحث:عصمت قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

'''[[عصمت]]''' به معنای محافظت و ممانعت از امور [[شر]] و ناپسند، در اصطلاح [[قرآنی]] به معنای عدم راهیابی [[باطل]]، کژی و [[تحریف]] در ساحت [[مقدس]] این [[کلام]] است. [[عصمت]] در [[قرآن]] یعنی اینکه این [[کلام]] بدون هیچ تحریفی در [[آیات]] و هیچگونه تعارضی در بین [[آیات]] نازل شده و بر تمام کلام‌های [[دینی]] دیگر مانند [[روایات]]، حجیت و [[برتری]] دارد.

== مراحل [[عصمت]] ==

عصمت قرآن مراحل و مراتبی دارد که به شرح زیر است:

# [[عصمت]] از [[ناحیه]] [[حاملان وحی]] و [[فرشتگان رساننده وحی]] به [[پیامبر]]؛

# [[عصمت]] در [[دریافت وحی]] از سوی [[پیامبر]]؛

# [[عصمت]] در [[حفظ وحی|حفظ]] و [[نگهداری وحی]] از سوی [[پیامبر]]؛

# [[عصمت]] در [[ابلاغ وحی]] به [[مردم]] از سوی [[پیامبر]]؛

# [[عصمت]] در بقا، تا [[پایان تاریخ]] [[بشر]]<ref>ر. ک: [[حمید رضا شاکرین|شاکرین، حمید رضا]]، [[عصمت تام قرآن و برون داده‌ای آن (مقاله)|عصمت تام قرآن و برون داده‌ای آن]]؛ ص ۴.</ref>.

در نگرش [[اسلامی]]، [[وحی]] نازل شده بر همۀ [[پیامبران]] از [[عصمت]] در شش مرحله نخست برخوردار هستند؛ اما مرحله هفتم از اختصاصات [[وحی قرآنی]] است.

== ابعاد عصمت قرآن ==

# [[عصمت]] [[معنوی]] یا تفسیری: یعنی وجود [[تفسیر]] [[معصومانه]] از [[قرآن]] و دسترس پذیری فی الجمله آن، هر چند در کنار آن باب فهم‌ها و تفسیرهای غیر [[معصومانه]] و [[خطاپذیر]] نیز باز است.

# [[عصمت]] لفظی: [[مصونیت]] [[قرآن]] از به کار گرفتن واژگان و ترکیبات نادرست از ناحیۀ صادر کننده و نیز محفوظ ماندن از هرگونه [[تحریف]] لفظی در مراحل پس از صدور است.

[[تحریف]] لفظی [[قرآن]] به چند نوع تقسیم می‌‌شود که هیچ یک از آنها به ساحت [[قرآن کریم]] راه ندارد:[[تحریف]] به تغییر کلمات: یعنی، کلمه‌ای را برداشتن و کلمه‌ای دیگر را جایگزین آن ساختن؛ [[تحریف]] به زیاده: یعنی، افزودن کلمه یا جمله‌ای به [[آیات قرآن]]؛ [[تحریف]] به نقیصه: یعنی، ساقط کردن کلماتی از [[قرآن]] و یا [[اعتقاد]] به اینکه کلمه، [[آیه]] یا سوره‌ای از [[قرآن کریم]] ساقط شده است؛ [[تحریف]] به جابجایی کلمات و ترکیب آنها<ref>ر. ک: [[حمید رضا شاکرین|شاکرین، حمید رضا]]، [[عصمت تام قرآن و برون داده‌ای آن (مقاله)|عصمت تام قرآن و برون داده‌ای آن]]؛ ص ۵.</ref>.

== آثار عصمت قرآن ==

آثار عصمت قرآن از هرگونه تحریفی عبارت است از:

# [[عصمت]]، سبب [[قداست]] [[قرآن]] می‌‌شود و مراد از قداستی که نتیجه [[عصمت]] است، تنزه [[کلام]] [[وحیانی]] از هر [[عیب]]، [[کاستی]] و [[خطا]]، نقد ناپذیری و واقع نمایی [[قرآن]] است.

# عصمتی که موجب [[صدق]] و واقع نمایی [[کلام الهی]] است، سبب نفی تضاد و [[تعارض]] در [[کلام]] [[وحی]] و در [[قرائت‌ها]] و [[تفاسیر قرآن]] می‌‌شود، چراکه هیچ واقعیت و [[حقیقت]] معصومی از جمله [[قرآن]] نمی‌تواند متعارض و یا متضاد از هم باشد.

# [[عصمت]] در [[کلام]] [[قرآنی]] همراه با [[حکمت]] و [[هدف]] [[نزول قرآن]]، نشان دهندۀ این است که این [[کلام]] سبب [[هدایتگری]] [[انسان‌ها]] می‌‌شود و لازمۀ شمول [[هدایتگری]] [[قرآن]]، [[فهم]] پذیری [[عامه]] [[مردم]] از این [[کلام]] [[مقدس]] است.

# [[عصمت]] در [[قرآن]] همراه با [[هدف]] [[نزول قرآن]]، [[حجیت]] دلالت [[معنوی]] و لفظی این [[کلام]] را تثبیت می‌‌کند.  

# [[عصمت]] در [[کلام]] [[قرآنی]] به جهت اینکه هیچگونه تغییر و دگرگونی را وارد بر [[قرآن]] نمی‌داند، موجب [[برتری]] و تقدم این [[کلام]] بر کلام‌های دیگر [[دینی]] می‌‌شود، در واقع تمام کلام‌های [[دینی]] وابسته به قرآنند و اعتبار و عدم اعتبار خودشان از [[آیات قرآن]] را می‌‌گیرند و نقش اصلی آنها [[تبیین]] و [[تفسیر قرآن]] است؛ چنانکه [[پیامبر]] در یکی از خطبه‌های آخر [[عمر]] [[شریف]] خود فرمودند: «هر [[سنت]] و [[حدیثی]] اگر مخالف [[قرآن]] باشد آن [[کلام]] [[باطل]] و مردود است»<ref> {{متن حدیث|کلَّ سُنَّةٍ وَ حَدَثٍ وَ کلَامٍ خَالَفَ الْقُرْآنَ فَهُوَ رَدٌّ وَ بَاطِلٌ}}؛ بحارالأنوار، ج۲۲، ص۴۸۶.</ref>.<ref>ر. ک: [[حمید رضا شاکرین|شاکرین، حمید رضا]]، [[عصمت تام قرآن و برون داده‌ای آن (مقاله)|عصمت تام قرآن و برون داده‌ای آن]]؛ ص ۵ـ۷.</ref>

{{پانویس}}