ولایت تشریعی اهل بیت: تفاوت میان نسخه‌ها

{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = ولایت| عنوان مدخل = ولایت تشریعی اهل بیت | مداخل مرتبط = [[ولایت تشریعی اهل بیت در حدیث]]| پرسش مرتبط  = }}

برای '''[[ولایت تشریعی]] [[ائمه]] {{ع}}''' شش معنا صورت گرفته است که برخی از آنها صحیح و برخی دیگر باطل است منتها برخی از [[اختلافات]] طرفداران و مخالفان [[ولایت تشریعی]] [[اهل بیت]] {{عم}} [[اختلاف]] لفظی است، به این صورت که مقصود مخالفان، معنای [[حقیقی]] [[تشریع]] (تشریع استقلالی) و مقصود موافقان، تشریع طولی و کشفی است.

با توجه به اقوال دانشمندان [[اعتقاد]] به [[ولایت تشریعی]] را شش‌گونه می‌توان [[تفسیر]] کرد:

اول: اعتقاد پیدا کنند [[خداوند]] تحلیل و [[تحریم]] را به طور کامل و استقلالی به [[ائمه]] سپرده است و خود را از این امر کنار کشیده است؛ چنین [[اعتقادی]] قطعاً [[باطل]] و [[غلو]] است<ref>من لا یحضره الفقیه، ج۴، ص۵۴۶.</ref>.

دوم: خداوند [[احکام دین]] را که تشریح کرده، از [[راه وحی]] به [[پیامبر]] سپرده و پیامبر به طور کامل به همه [[قوانین]] اعتقادی و [[فقهی]] و [[اخلاقی]] [[آگاه]] است و [[مفسّر]] و بیان‌کننده صحیح و کامل [[قرآن]] و قوانین [[دینی]] پیامبر است و ائمه هم همین قوانین را از طرف خداوند و پیامبر و از راه‌های مختلف (قرآن، [[صحیفه]] فاطمیه، [[جفر]]، [[جامعه]]، [[تحدیث]]، تفهیم و...) دریافت کرده و برای [[مردم]] بیان می‌کنند و [[علم صحیح]] و کامل [[دین]] در نزد ایشان است. در این تفسیر هیچ اشکالی وجود ندارد و [[روایات]] مختلف مربوط به [[علم ائمه]] {{عم}} آن را [[تأیید]] می‌کند و [[عقل]] هم [[حکم]] می‌کند که براساس [[قاعده لطف]] خداوندی که دین را برای [[هدایت]] [[بشر]] فرستاده است باید مفسّر و مبین قابل [[اعتماد]] آن را هم جهت تمام‌شدن [[لطف]] بفرستد.

 

چهارم: [[تفسیر]] دیگر اینکه امر [[سیاست]] و [[تعلیم]] و [[تأدیب]] [[خلق]] در مرحله [[اجرا]] (نه در مرحله [[حکم]]) با [[بیان احکام]] و [[آشکار کردن]] آن یا آشکار نکردنش به حسب [[مصلحت]] [[زمان]] (مثل زمان [[تقیه]]) به [[اهل بیت]] {{عم}} [[تفویض]] شده است. این تفسیر را برخی از [[محدثین]] مانند [[علامه مجلسی]] بیان کرده‌اند<ref>مرآة العقول، ج۳، ص۱۴۱.</ref>.

 

پنجم: [[خداوند]] اصول و کلیات مسائل [[دینی]] را از طریق [[قرآن]] و [[وحی]] به اهل بیت {{عم}} اعلام کرده است و سپس اهل بیت {{عم}} [[فروع]] و جزئیات را مانند مجتهدین [[استنباط]] می‌کنند. در نتیجه [[تطبیق]] و استنباط به [[ائمه]] {{ع}} واگذار شده است و ایشان از طریق [[اجتهاد]] حکم مسائل را پیدا کرده و [[فتوا]] می‌دهند. این‌گونه تفسیر از سوی طرفداران [[نظریه]] [[علمای ابرار]] مطرح شده است و برخی از شواهد [[تاریخی]] هم بر ادعای خود می‌آورند که برای ائمه کلمه فتوا یا اجتهاد به کار برده شده است<ref>مکتب در فرایند تکامل، ص۲۰ و ۷۸.</ref>.

 

به نظر می‌رسد برخی از [[اختلافات]] طرفداران و [[مخالفان]] [[ولایت تشریعی]] [[اهل بیت]] {{عم}} [[اختلاف]] لفظی است، به این صورت که مقصود مخالفان، معنای [[حقیقی]] [[تشریع]] (تشریع استقلالی) و مقصود موافقان، تشریع طولی و کشفی است به این معنی که تشریع آنها در طول تشریع خدا و [[کشف]] کننده از [[اراده الهی]] است به همین خاطر می‌گویند [[شارع مقدس]] درحقیقت خداست و اگر به [[پیامبر]] [[شارع]] می‌گوییم مجازی و اعتباری است<ref>امامت، محمدحسن قدردان قراملکی، ص۱۹۶.</ref>.<ref>[[مصطفی سلیمانیان|سلیمانیان، م‍ص‍طف‍ی‌]]، [[مقامات امامان (کتاب)|مقامات امامان]]، ص ۳۲۶.</ref>

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

== پرسش مستقیم ==

* [[دیدگاه‌های گوناگون درباره ولایت تشریعی اهل بیت چیست؟ (پرسش)]]

== منابع ==

== پانویس ==

[[رده:ولایت تشریعی]]

[[رده:اهل بیت]]