شبیب بن عامر ازدی: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۳۵۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۲ فوریهٔ ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==پانویس== {{یادآوری پانویس}} {{پانویس}} +== پانویس == {{پانویس}}))
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۸ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = اصحاب امام علی | عنوان مدخل  = شبیب بن عامر ازدی | مداخل مرتبط = [[شبیب بن عامر ازدی در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}
{{جعبه اطلاعات اصحاب
| نام = شبیب بن عامر ازدی
| مشهور به =
| نام تصویر = تصویر قدیمی از مسجد کوفه.jpg                           
| عرض تصویر =
| توضیح تصویر = تصویر قدیمی از مسجد کوفه
| نام کامل = شبیب بن عامر ازدی 
| نام‌های دیگر =
| جنسیت = مرد
| کنیه =   
| لقب = [[جد کرمانی]]   
| اهل = 
| از قبیله = [[ازد]]
| از تیره = 
| پدر =           
| مادر = 
| همسر =
| پسر = 
| دختر = 
| خواهر =
| برادر =   
| خویشاوندان =
| وابستگان =
| تاریخ تولد = 
| محل تولد = 
| محل زندگی = 
| تاریخ درگذشت =         
| محل درگذشت = 
| تاریخ شهادت =     
| محل شهادت = 
| طول عمر =
| محل دفن = 
| دین =
| مذهب =
| از اصحاب = [[امام علی]]
| از طبقه =
| در جنگ = 
| نقش‌ها = 
| فعالیت‌ها = [[فرماندار نصیبین]]     
| علت شهرت = 
| علت درگذشت = 
| علت شهادت =   
| راوی از =
| روایات مشهور = 
| مشایخ او = 
| راویان از او = 
| آخرین راوی از او =
}}


{{امامت}}
== مقدمه ==
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
شبیب بن عامر ازدی معروف به [[جد کرمانی]]<ref>مقصود از کرمانی که شبیب جد اوست، «اجدیع بن علی بن شبیب» است که در سال ۱۲۰ هجری والی خراسان شد و بعد برکنار گردید، و نصر بن سیار در سال ۱۲۶ او را زندانی کرد، اما کرمانی در سنه ۱۲۸ هجری پس از آزادی با نصر جنگید و با ابو مسلم خراسانی همکاری داشت. تا این که در سال ۱۲۹ هجری در جنگ نصر مجروح شد و سپس کرمانی را دستگیر کردند و به دار آویختند. (تاریخ طبری، ج۷، ص۱۵۴ و ۲۸۵ و....).</ref> از [[یاران]] و [[اصحاب امیرالمؤمنین]] {{ع}} و از افراد مورد [[وثوق]] آن [[حضرت]] بود، لذا به [[مالک اشتر]] [[دستور]] داد که او را خزانه‌دار [[بیت المال]] قرار دهد و در [[فرمان]] خود شبیب را [[اهل]] [[ثقه]] و [[خیرخواه]] و مورد [[اطمینان]] و [[اعتماد]] اعلام نمودند<ref>تنقیح المقال، ج۲، ص۸۰ و ۸۱.</ref>. و او در [[سرزمین]] جزیره و نصیبین [[جانشین]] [[مالک اشتر]] بود.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۱ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۱، ص۷۱۰.</ref>
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;"> [[شبیب بن عامر ازدی در تاریخ اسلامی]] - [[شبیب بن عامر ازدی در تراجم و رجال]]</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">


==مقدمه==
== شبیب در جریان حمله [[کارگزار]] [[معاویه]] ==
*شبیب بن عامر ازدی معروف به [[جد کرمانی]]<ref>مقصود از کرمانی که شبیب جد اوست، «اجدیع بن علی بن شبیب» است که در سال ۱۲۰ هجری والی خراسان شد و بعد برکنار گردید، و نصر بن سیار در سال ۱۲۶ او را زندانی کرد، اما کرمانی در سنه ۱۲۸ هجری پس از آزادی با نصر جنگید و با ابو مسلم خراسانی همکاری داشت. تا این که در سال ۱۲۹ هجری در جنگ نصر مجروح شد و سپس کرمانی را دستگیر کردند و به دار آویختند. (تاریخ طبری، ج۷، ص۱۵۴ و ۲۸۵ و....).</ref> از [[یاران]] و [[اصحاب]] [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} و از افراد مورد [[وثوق]] آن [[حضرت]] بود، لذا به [[مالک اشتر]] [[دستور]] داد که او را خزانه‌دار [[بیت المال]] قرار دهد و در [[فرمان]] خود شبیب را [[اهل]] [[ثقه]] و [[خیرخواه]] و مورد [[اطمینان]] و [[اعتماد]] اعلام نمودند<ref>تنقیح المقال، ج۲، ص۸۰ و ۸۱.</ref>. و او در [[سرزمین]] جزیره و نصیبین [[جانشین]] [[مالک اشتر]] بود.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۱ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۱، ص۷۱۰.</ref>
[[ابن اثیر]] در حوادث سال ۳۹ [[هجری]] می‌نویسد: [[معاویه]]، گروهی به [[فرماندهی]] [[عبدالرحمان بن قباث بن اشیم]] را برای [[غارت]] جزیره گسیل داشت. در آن زمان [[شبیب بن عامر]] از جانب [[علی]] {{ع}} [[حاکم]] بر [[شهر]] نصیبین<ref>نصیبین از شهرهای آباد جزیره در مسیر موصل به شام است.</ref> بود، در این وضعیت نامه‌ای به [[کمیل بن زیاد]] که [[حاکم]] [[هیت]] از جانب [[امام]] {{ع}} بود، نوشت و او را از تهاجم قوای [[شام]] مطلع ساخت و در [[نامه]] یادآور شد که نمی‌داند، او به [[ناحیه]] نصیبین می‌آید یا قصد [[فرات]] و [[هیت]] دارد.


==شبیب در جریان حمله [[کارگزار]] [[معاویه]]==
[[کمیل]] بلافاصله با شش [[صد]] نیروی سواره برای مقابله با نیروهای [[عبدالرحمان بن قباث]] عازم آن منطقه شد و [[دشمن]] را که تعدادشان چند برابر بود، [[شکست]] [[سختی]] داد و [[امام علی]] را با اطلاع از این خبر بسیار [[خشنود]] ساخت. [[شبیب بن عامر]] نیز [[پیروزی]] [[کمیل]] را تبریک گفت و خود به تعقیب دیگر نیروهای شامی پرداخت. سرانجام خود را به بعلبک رساند. [[معاویه]] برای مقابله با وی، [[حبیب بن مسلمه]] را با نیروهای تحت فرمانش، اعزام کرد اما شبیب را نیافت.
*[[ابن اثیر]] در حوادث سال ۳۹ [[هجری]] می‌نویسد: [[معاویه]]، گروهی به [[فرماندهی]] [[عبدالرحمان بن قباث بن اشیم]] را برای [[غارت]] جزیره گسیل داشت. در آن زمان [[شبیب بن عامر]] از جانب [[علی]]{{ع}} [[حاکم]] بر [[شهر]] نصیبین<ref>نصیبین از شهرهای آباد جزیره در مسیر موصل به شام است.</ref> بود، در این وضعیت نامه‌ای به [[کمیل بن زیاد]] که [[حاکم]] [[هیت]] از جانب [[امام]]{{ع}} بود، نوشت و او را از تهاجم قوای [[شام]] مطلع ساخت و در [[نامه]] یادآور شد که نمی‌داند، او به [[ناحیه]] نصیبین می‌آید یا قصد [[فرات]] و [[هیت]] دارد.
*[[کمیل]] بلافاصله با شش [[صد]] نیروی سواره برای مقابله با نیروهای [[عبدالرحمان بن قباث]] عازم آن منطقه شد و [[دشمن]] را که تعدادشان چند برابر بود، [[شکست]] [[سختی]] داد و [[امام علی]] را با اطلاع از این خبر بسیار [[خشنود]] ساخت. [[شبیب بن عامر]] نیز [[پیروزی]] [[کمیل]] را تبریک گفت و خود به تعقیب دیگر نیروهای شامی پرداخت. سرانجام خود را به بعلبک رساند. [[معاویه]] برای مقابله با وی، [[حبیب بن مسلمه]] را با نیروهای تحت فرمانش، اعزام کرد اما شبیب را نیافت.
*شبیب از بعلبک بازگشت و در منطقه [[رقه]] و نواحی آنکه اکثر [[مردم]] [[عثمانی]] بودند (و با [[حضرت علی]]{{ع}} سر [[جنگ]] داشتند) حمله کرد و گوسفندانشان را با خود برد و سلاح‌ها و مرکب‌های آنان را گرفت؛ اما [[حضرت علی]]{{ع}} بعضی از کارهای او را [[تأیید]] ننمود، و او را از گرفتن [[اموال]] و حیوانات [[مردم]] [[نهی]] کرد و تنها اجازه داد که مرکب و سلاح‌هایی را که با آنها می‌جنگند به [[غنیمت]] بگیرد و در ضمن از تلاش و [[شجاعت]] شبیب [[تجلیل]] به عمل آورد و فرمود: "[[خداوند]]، شبیب را [[رحمت]] کند که [[دست]] [[غارتگران]] را از منطقه کوتاه کرد و شرشان را دور ساخت و [[پیروزی]] و [[نصرت]] را زود به ارمغان آورد"<ref>{{متن حدیث|رحم الله شبیبا لقد أبعد الغارة و عجل الانتصار}}؛ کامل ابن اثیر، ج۲، ص۴۲۸.</ref>.
*[[امام]]{{ع}} در این سفارش به همه [[حاکمان]] درس [[مردانگی]] و [[بزرگواری]] داد و [[نماینده]] خود شبیب را که با برخورد با مخالفین و [[دشمنان]] خود در حد [[زیاده روی]] و دور از [[اخلاق]] دید او را منع کرد و بر [[عدل]] و [[انصاف]] توصیه نمود.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۱ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۱، ص۷۱۰-۷۱۱.</ref>


==شبیب و [[جانشینی]] [[مالک اشتر]]==
شبیب از بعلبک بازگشت و در منطقه [[رقه]] و نواحی آنکه اکثر [[مردم]] [[عثمانی]] بودند (و با [[حضرت علی]] {{ع}} سر [[جنگ]] داشتند) حمله کرد و گوسفندانشان را با خود برد و سلاح‌ها و مرکب‌های آنان را گرفت؛ اما [[حضرت علی]] {{ع}} بعضی از کارهای او را [[تأیید]] ننمود، و او را از گرفتن [[اموال]] و حیوانات [[مردم]] [[نهی]] کرد و تنها اجازه داد که مرکب و سلاح‌هایی را که با آنها می‌جنگند به [[غنیمت]] بگیرد و در ضمن از تلاش و [[شجاعت]] شبیب [[تجلیل]] به عمل آورد و فرمود: «[[خداوند]]، شبیب را [[رحمت]] کند که [[دست]] [[غارتگران]] را از منطقه کوتاه کرد و شرشان را دور ساخت و [[پیروزی]] و [[نصرت]] را زود به ارمغان آورد»<ref>{{متن حدیث|رحم الله شبیبا لقد أبعد الغارة و عجل الانتصار}}؛ کامل ابن اثیر، ج۲، ص۴۲۸.</ref>.
*در یکی از مکاتبه‌های [[حضرت علی]]{{ع}} به [[مالک اشتر]] که [[حاکم]] نصیبین و بلاد بود، آمده است: "من، [[محمد بن ابی بکر]] را [[والی]] [[مصر]] کردم، اما طاغیانی بر او [[خروج]] نمودند و او را که نوجوان و در امور [[جنگی]] کم‌تجربه بود، به [[شهادت]] رساندند. - خدایش [[رحمت]] فرماید به حال خودت نزد من بیا تا در مورد وقایع و اتفاقات [[مصر]] چاره‌ای بیندیشی. هم چنین یکی از [[یاران]] ناصح و مورد [[اعتماد]] و ۹ [[ثقه]] خود را به [[نیابت]] خود برگزین". مالک پس از دریافت [[پیام]] [[امیرالمؤمنین]]{{ع}}، [[شبیب بن عامر]] را به [[جانشینی]] خود در نصیبین و بلاد اطراف آن برگزید و خود عازم [[دیدار]] آن [[حضرت]] در [[کوفه]] گردید<ref>ر.ک: شرح ابن ابی الحدید، ج۶، ص۷۳؛ امالی مفید، ص۹۰ و تنقیح المقال، ج۲، ص۶۸۱ .</ref>.
 
*از شرح حال شبیب و [[تاریخ]] وفاتش مدرک بیشتری در کتاب‌های [[تاریخ]] به [[دست]] نیامد، لذا به آن‌چه در بالا آوردیم، اکتفا نمودیم.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۱ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۱، ص۷۱۱-۷۱۲.</ref>
[[امام]] {{ع}} در این سفارش به همه [[حاکمان]] درس [[مردانگی]] و [[بزرگواری]] داد و [[نماینده]] خود شبیب را که با برخورد با مخالفین و [[دشمنان]] خود در حد [[زیاده روی]] و دور از [[اخلاق]] دید او را منع کرد و بر [[عدل]] و [[انصاف]] توصیه نمود.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۱ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۱، ص۷۱۰-۷۱۱.</ref>
 
== شبیب و [[جانشینی]] [[مالک اشتر]] ==
در یکی از مکاتبه‌های [[حضرت علی]] {{ع}} به [[مالک اشتر]] که [[حاکم]] نصیبین و بلاد بود، آمده است: «من، [[محمد بن ابی بکر]] را [[والی]] [[مصر]] کردم، اما طاغیانی بر او [[خروج]] نمودند و او را که نوجوان و در امور [[جنگی]] کم‌تجربه بود، به [[شهادت]] رساندند. - خدایش [[رحمت]] فرماید به حال خودت نزد من بیا تا در مورد وقایع و اتفاقات [[مصر]] چاره‌ای بیندیشی. هم چنین یکی از [[یاران]] ناصح و مورد [[اعتماد]] و ۹ [[ثقه]] خود را به [[نیابت]] خود برگزین». مالک پس از دریافت [[پیام]] [[امیرالمؤمنین]] {{ع}}، [[شبیب بن عامر]] را به [[جانشینی]] خود در نصیبین و بلاد اطراف آن برگزید و خود عازم [[دیدار]] آن [[حضرت]] در [[کوفه]] گردید<ref>ر. ک: شرح ابن ابی الحدید، ج۶، ص۷۳؛ امالی مفید، ص۹۰ و تنقیح المقال، ج۲، ص۶۸۱.</ref>.
از شرح حال شبیب و [[تاریخ]] وفاتش مدرک بیشتری در کتاب‌های [[تاریخ]] به [[دست]] نیامد، لذا به آن‌چه در بالا آوردیم، اکتفا نمودیم.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۱ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۱، ص۷۱۱-۷۱۲.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
{{مدخل وابسته}}
* [[کارگزاران خلفا بر نصیبین]]
* [[کارگزاران امام علی]]
* [[کارگزاران امام علی بر نصیبین]]
{{پایان مدخل وابسته}}


==منابع==
== منابع ==
* [[پرونده:1379452.jpg|22px]] [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۱ (کتاب)|'''اصحاب امام علی''']]
{{منابع}}
# [[پرونده:1379452.jpg|22px]] [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۱ (کتاب)|'''اصحاب امام علی''']]
{{پایان منابع}}


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:مدخل]]
[[رده:اصحاب امام علی]]
[[رده:یاران امام علی]]
[[رده:شبیب بن عامر ازدی]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:ازد]]
[[رده:کارگزاران حکومت امام علی]]
۲۴٬۵۲۱

ویرایش