عمران بن حصین خزاعی: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۵۲۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۷ فوریهٔ ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==پانویس== {{یادآوری پانویس}} {{پانویس}} +== پانویس == {{پانویس}}))
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = صحابه | عنوان مدخل  = عمران بن حصین خزاعی | مداخل مرتبط = [[عمران بن حصین خزاعی در تاریخ اسلامی]] - [[عمران بن حصین خزاعی در تراجم و رجال]]| پرسش مرتبط  = }}
{{جعبه اطلاعات اصحاب
| نام = عمران بن حصین خزاعی
| مشهور به =
| نام تصویر = تصویر قدیمی از بصره.jpg
| عرض تصویر =
| توضیح تصویر = تصویر قدیمی از بصره
| نام کامل = عمران بن حصین بن عبید بن کعب بن عمرو خزاعی کعبی
| نام‌های دیگر =
| جنسیت = مرد
| کنیه = [[ابو نجید]]
| لقب = 
| اهل = 
| از قبیله = [[بنی‌خزاعه]] 
| از تیره = 
| پدر = 
| مادر = 
| همسر =
| پسر = [[نجید بن عمران بن حصین خزاعی]]
| دختر = 
| خواهر =
| برادر = 
| خویشاوندان =
| وابستگان =
| تاریخ تولد =   
| محل تولد = 
| محل زندگی = [[بصره]]
| تاریخ درگذشت = [[۵۲ هجری]]
| محل درگذشت = [[بصره]]
| تاریخ شهادت = 
| محل شهادت = 
| طول عمر =   
| محل دفن = 
| دین =
| مذهب =
| از اصحاب = {{فهرست جعبه افقی| [[پیامبر خاتم]] | [[امام علی]] }}
| از طبقه =
| در جنگ = {{فهرست جعبه افقی| [[فتح مکه]] | [[غزوه حنین]] | [[جنگ ذات‌السلاسل]] }} 
| نقش‌ها = 
| فعالیت‌ها = [[قضاوت بصره]]
| علت شهرت = 
| علت درگذشت =
| علت شهادت = 
| راوی از =
| روایات مشهور = 
| مشایخ او = 
| راویان از او =   
| آخرین راوی از او =
}}


{{امامت}}
== مقدمه ==
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
[[عمران]] [[فرزند]] حصین کنیه‌اش [[ابو نجید]] در [[سال هفتم هجری]] - ایام [[فتح خیبر]] - [[مسلمان]] شد و از آن پس در غزوه‌های [[رسول خدا]] {{صل}} شرکت کرد و در [[فتح مکه]] صاحب [[رایت]] و [[پرچم]] [[قبیله]] [[خزاعه]] بود، او از افراد [[فاضل]] و [[فقیه]] [[صحابه]]<ref>ر. ک: الاصابه، ج۴، ص۷۰۵؛ اسدالغابه، ج۴، ص۱۳۷؛ شرح ابن ابی الحدید، ج۱۷، ص۱۳۲؛ سیر اعلام النبلاء، ج۴، ص۱۲۶.</ref> و از [[شیعیان]] و [[یاوران]] [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} بود.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۲، ص۱۰۵۷.</ref>
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;"> [[عمران بن حصین خزاعی در تاریخ اسلامی]] - [[عمران بن حصین خزاعی در تراجم و رجال]]</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">


==مقدمه==
== [[حمایت]] او از [[ولایت]] [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} ==
[[عمران]] [[فرزند]] حصین کنیه‌اش [[ابو نجید]] در [[سال هفتم هجری]] - ایام [[فتح خیبر]] - [[مسلمان]] شد و از آن پس در غزوه‌های [[رسول خدا]]{{صل}} شرکت کرد و در [[فتح مکه]] صاحب [[رایت]] و [[پرچم]] [[قبیله]] [[خزاعه]] بود، او از افراد [[فاضل]] و [[فقیه]] [[صحابه]]<ref>ر.ک: الاصابه، ج۴، ص۷۰۵؛ اسدالغابه، ج۴، ص۱۳۷؛ شرح ابن ابی الحدید، ج۱۷، ص۱۳۲؛ سیر اعلام النبلاء، ج۴، ص۱۲۶.</ref> و از [[شیعیان]] و [[یاوران]] [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} بود.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۲، ص۱۰۵۷.</ref>
[[عمران]] این [[صحابی]] با [[فضیلت]] و این عالم [[اسلام شناس]] به زودی به دامان [[ولایت]] [[امیرالمؤمنین]] بازگشت و ارادت خود را نسبت به آن [[حضرت]] اعلام نمود و در [[مقام]] [[دفاع]] از [[جانشینی بلافصل]] او بعد از [[رسول خدا]] {{صل}} به پا خاست و نسبت به [[خلافت ابوبکر]] لب به [[اعتراض]] گشود و او را به [[حدیثی]] از [[رسول خدا]] {{صل}} که [[حضرت علی]] {{ع}} را به عنوان [[امیرالمؤمنین]] و ولی [[مسلمانان]] [[نصب]] کرده بود یادآور شد، اما هیهات که اثری نگذاشت.


==[[حمایت]] او از [[ولایت]] [[امیرالمؤمنین]]{{ع}}==
[[ابن‌شهرآشوب]] [[نقل]] می‌کند: [[عمران بن حصین خزاعی]] [[خلافت]] و [[بریده اسلمی]] پس از [[رحلت رسول خدا]] {{صل}} به نزد [[ابوبکر]] رفتند و در برابر ادعای [[خلافت]] و [[جانشینی]] او از [[رسول خدا]] {{صل}} به صورت [[اعتراض]] به او گفتند: آیا تو در آن روز – اشاره به همان روزی است که [[پیامبر خدا]] {{صل}} فرمود: «به [[علی]] {{ع}} با عنوان [[امیرالمؤمنین]] [[سلام]] کنید» آیا تو – از کسانی نبودی که [[خلافت]] و [[امارت]] [[علی]] {{ع}} را به وی [[سلام]] گفتی؟ آیا آن روز را به یاد داری یا به [[راستی]] آن روز را فراموش کرده‌ای؟ گفت: آری، به یاد دارم. [[بریده اسلمی]] گفت: در این صورت، آیا مگر ممکن است احدی بر [[امیرالمؤمنین علی]] {{ع}} [[حکومت]] و [[امارت]] نماید؟
[[عمران]] این [[صحابی]] با [[فضیلت]] و این عالم [[اسلام شناس]] به زودی به دامان [[ولایت]] [[امیرالمؤمنین]] بازگشت و ارادت خود را نسبت به آن [[حضرت]] اعلام نمود و در [[مقام]] [[دفاع]] از [[جانشینی بلافصل]] او بعد از [[رسول خدا]]{{صل}} به پا خاست و نسبت به [[خلافت ابوبکر]] لب به [[اعتراض]] گشود و او را به [[حدیثی]] از [[رسول خدا]]{{صل}} که [[حضرت علی]]{{ع}} را به عنوان [[امیرالمؤمنین]] و ولی [[مسلمانان]] [[نصب]] کرده بود یادآور شد، اما هیهات که اثری نگذاشت.
 
[[ابن شهر آشوب]] [[نقل]] می‌کند: [[عمران بن حصین خزاعی]] [[خلافت]] و [[بریده اسلمی]] پس از [[رحلت رسول خدا]]{{صل}} به نزد [[ابوبکر]] رفتند و در برابر ادعای [[خلافت]] و [[جانشینی]] او از [[رسول خدا]]{{صل}} به صورت [[اعتراض]] به او گفتند: آیا تو در آن روز – اشاره به همان روزی است که [[پیامبر خدا]]{{صل}} فرمود: "به [[علی]]{{ع}} با عنوان [[امیرالمؤمنین]] [[سلام]] کنید" آیا تو – از کسانی نبودی که [[خلافت]] و [[امارت]] [[علی]]{{ع}} را به وی [[سلام]] گفتی؟ آیا آن روز را به یاد داری یا به [[راستی]] آن روز را فراموش کرده‌ای؟ گفت: آری، به یاد دارم. [[بریده اسلمی]] گفت: در این صورت، آیا مگر ممکن است احدی بر [[امیرالمؤمنین علی]]{{ع}} [[حکومت]] و [[امارت]] نماید؟


[[عمر]] که در آنجا حاضر بود، گفت: آری، ممکن است، به [[دلیل]] آنکه [[نبوت]] و [[خلافت]] در یک [[خانه]] جمع نمی‌شود!
[[عمر]] که در آنجا حاضر بود، گفت: آری، ممکن است، به [[دلیل]] آنکه [[نبوت]] و [[خلافت]] در یک [[خانه]] جمع نمی‌شود!


[[بریده اسلمی]] که از [[قاریان قرآن]] و آگاهان به [[اسلام]] بود بلافاصله در پاسخ [[عمر]] این [[آیه شریفه]] را قرائت کرد: {{متن قرآن|أَمْ يَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلَى مَا آتَاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ فَقَدْ آتَيْنَا آلَ إِبْرَاهِيمَ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَآتَيْنَاهُمْ مُلْكًا عَظِيمًا}}<ref>«یا اینکه به مردم برای آنچه خداوند به آنان از بخشش خود داده است رشک می‌برند؟ بی‌گمان ما به خاندان ابراهیم کتاب (آسمانی) و فرزانگی دادیم و به آنان فرمانروایی سترگی بخشیدیم» سوره نساء، آیه ۵۴.</ref>. [[بریده اسلمی]] بعد گفت: به استناد این [[آیه]] از [[قرآن]]، که [[خداوند]] هم [[نبوت]] و هم [[حکومت]] را در [[خاندان]] [[آل ابراهیم]] قرار داده، پس مانعی ندارد که هر دو [[مقام]] در [[خاندان پیامبر اسلام]]{{صل}} جمع شود.
[[بریده اسلمی]] که از [[قاریان قرآن]] و آگاهان به [[اسلام]] بود بلافاصله در پاسخ [[عمر]] این [[آیه شریفه]] را قرائت کرد: {{متن قرآن|أَمْ يَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلَى مَا آتَاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ فَقَدْ آتَيْنَا آلَ إِبْرَاهِيمَ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَآتَيْنَاهُمْ مُلْكًا عَظِيمًا}}<ref>«یا اینکه به مردم برای آنچه خداوند به آنان از بخشش خود داده است رشک می‌برند؟ بی‌گمان ما به خاندان ابراهیم کتاب (آسمانی) و فرزانگی دادیم و به آنان فرمانروایی سترگی بخشیدیم» سوره نساء، آیه ۵۴.</ref>. [[بریده اسلمی]] بعد گفت: به استناد این [[آیه]] از [[قرآن]]، که [[خداوند]] هم [[نبوت]] و هم [[حکومت]] را در [[خاندان]] [[آل ابراهیم]] قرار داده، پس مانعی ندارد که هر دو [[مقام]] در [[خاندان پیامبر اسلام]] {{صل}} جمع شود.


[[راوی]] می‌گوید: [[عمر]] با شنیدن این [[استدلال]] در [[غضب]] شد به طوری که آثار [[غضب]] در او را تا روز وفاتش [[مشاهده]] می‌کردیم. بریده در این مورد دو [[بیت]] [[شعر]] نیز سرود<ref>مناقب ابن شهر آشوب، ج۳، ص۵۳؛ معجم رجال الحدیث، ج۱۳، ص۱۴۰؛ و ر.ک: رجال کشی، ص۹۴، ح۱۴۸.</ref>. آری، [[عمران بن حصین]] در روزهای اول [[خلافت ابوبکر]]، به او [[اعتراض]] کرد و [[خلافت]] را از آنِ [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} دانست.
[[راوی]] می‌گوید: [[عمر]] با شنیدن این [[استدلال]] در [[غضب]] شد به طوری که آثار [[غضب]] در او را تا روز وفاتش [[مشاهده]] می‌کردیم. بریده در این مورد دو [[بیت]] [[شعر]] نیز سرود<ref>مناقب ابن‌شهرآشوب، ج۳، ص۵۳؛ معجم رجال الحدیث، ج۱۳، ص۱۴۰؛ و ر. ک: رجال کشی، ص۹۴، ح۱۴۸.</ref>. آری، [[عمران بن حصین]] در روزهای اول [[خلافت ابوبکر]]، به او [[اعتراض]] کرد و [[خلافت]] را از آنِ [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} دانست.


[[عمران]] قبل از [[واقعه جمل]] به [[دستور]] [[عثمان بن حنیف]] - [[نماینده]] [[امام علی]]{{ع}} در [[بصره]] و [[والی]] آنجا - نزد سران [[ناکثین]] ([[عایشه]]، [[طلحه]] و [[زبیر]]) رفت تا از علت حرکت آنها به سمت [[بصره]] و حمله به آنجا جویا شود<ref>تفصیل این گفت و گو را در شرح حال «عثمان بن حنیف» گذشت.</ref>.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۲، ص۱۰۵۷-۱۰۵۹.</ref>
[[عمران]] قبل از [[واقعه جمل]] به [[دستور]] [[عثمان بن حنیف]] - [[نماینده]] [[امام علی]] {{ع}} در [[بصره]] و [[والی]] آنجا - نزد سران [[ناکثین]] ([[عایشه]]، [[طلحه]] و [[زبیر]]) رفت تا از علت حرکت آنها به سمت [[بصره]] و حمله به آنجا جویا شود<ref>تفصیل این گفت و گو را در شرح حال «عثمان بن حنیف» گذشت.</ref>.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۲، ص۱۰۵۷-۱۰۵۹.</ref>


==[[کناره‌گیری]] [[عمران]] از [[جنگ جمل]]==
== [[کناره‌گیری]] [[عمران]] از [[جنگ جمل]] ==


با این که [[عمران بن حُصین]] از ارادتمندان و [[شیعیان]] راستین [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} بود و خود برای [[حقانیت]] و [[امامت]] آن [[حضرت]] با [[طلحه]] و [[زبیر]] و [[عایشه]] گفت و گو کرد و حرکت آنان را محکوم کرد اما مع الأسف با تسویل [[شیطان]] و [[وسوسه]] نفس از [[مقاتله]] با این گروه عهدشکن خودداری کرد و در رکاب [[حضرت امیر]]{{ع}} شرکت ننمود<ref>الجمل، ص۳۱۰.</ref>. در [[جنگ صفین]] و [[نهروان]] نیز نامی از او در [[تاریخ]] [[ثبت]] نشده است.
با این که [[عمران بن حُصین]] از ارادتمندان و [[شیعیان]] راستین [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} بود و خود برای [[حقانیت]] و [[امامت]] آن [[حضرت]] با [[طلحه]] و [[زبیر]] و [[عایشه]] گفت و گو کرد و حرکت آنان را محکوم کرد اما مع‌الاسف با تسویل [[شیطان]] و [[وسوسه]] نفس از [[مقاتله]] با این گروه عهدشکن خودداری کرد و در رکاب [[حضرت امیر]] {{ع}} شرکت ننمود<ref>الجمل، ص۳۱۰.</ref>. در [[جنگ صفین]] و [[نهروان]] نیز نامی از او در [[تاریخ]] [[ثبت]] نشده است.


وی در زمان [[حکومت]] زیاد، [[قضاوت]] [[بصره]] را عهده‌دار شد و در سال ۵۲ [[هجری]] در [[بصره]] از [[دنیا]] رفت<ref>الاصابه، ج۴، ص۷۰۴.</ref>.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۲، ص۱۰۵۹.</ref>
وی در زمان [[حکومت]] زیاد، [[قضاوت]] [[بصره]] را عهده‌دار شد و در سال ۵۲ [[هجری]] در [[بصره]] از [[دنیا]] رفت<ref>الاصابه، ج۴، ص۷۰۴.</ref>.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۲، ص۱۰۵۹.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
{{مدخل وابسته}}
* [[بنی‌خزاعه]] (قبیله)
{{پایان مدخل وابسته}}


==منابع==
== منابع ==
{{منابع}}
* [[پرونده:1379452.jpg|22px]] [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|'''اصحاب امام علی، ج۲''']]
* [[پرونده:1379452.jpg|22px]] [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|'''اصحاب امام علی، ج۲''']]
{{پایان منابع}}


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


 
[[رده:اصحاب امام علی]]
[[رده:مدخل]]
[[رده:امام علی]]
[[رده:عمران بن حصین خزاعی]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:صحابه]]
[[رده:اصحاب پیامبر]]
{{صحابه}}
[[رده:بنی‌خزاعه]]
۲۴٬۵۴۹

ویرایش