جز
جایگزینی متن - 'دست' به 'دست'
جز (جایگزینی متن - 'وصف' به 'وصف') |
جز (جایگزینی متن - 'دست' به 'دست') |
||
| (یک نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = ارجاف | | موضوع مرتبط = ارجاف | ||
| عنوان مدخل = | | عنوان مدخل = ارجاف | ||
| مداخل مرتبط = | | مداخل مرتبط = [[ارجاف در فقه سیاسی]] | ||
| پرسش مرتبط = | | پرسش مرتبط = | ||
}} | }} | ||
== معناشناسی == | == معناشناسی == | ||
ارجاف در لغت به معنای ایجاد [[نگرانی]] شدید است و مرجف یعنی شایعه‌پرداز و کسی که [[اخبار دروغ]] را برای [[اضطراب]] [[مردم]] تولید می‌کند<ref>ابن‌منظور، لسان العرب، ج۹، ص۱۱۳.</ref>. اصل آن "رجف" به معنای "اضطراب شدید" است<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۳۴۴؛ ابن‌منظور، لسان العرب، ج۹، ص۱۱۲.</ref>. اراجیف سخنانی بی‌پایه و دلهره‌آور و شایعاتی است که موجب اضطراب، اختلال و [[تزلزل]] در میان مردم می‌گردد<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۴، ص۶۱.</ref><ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، | ارجاف در لغت به معنای ایجاد [[نگرانی]] شدید است و مرجف یعنی شایعه‌پرداز و کسی که [[اخبار دروغ]] را برای [[اضطراب]] [[مردم]] تولید می‌کند<ref>ابن‌منظور، لسان العرب، ج۹، ص۱۱۳.</ref>. اصل آن "رجف" به معنای "اضطراب شدید" است<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۳۴۴؛ ابن‌منظور، لسان العرب، ج۹، ص۱۱۲.</ref>. اراجیف سخنانی بی‌پایه و دلهره‌آور و شایعاتی است که موجب اضطراب، اختلال و [[تزلزل]] در میان مردم می‌گردد<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۴، ص۶۱.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص۴۷۲-۴۷۳.</ref> | ||
== ارجاف در [[قرآن]] == | == ارجاف در [[قرآن]] == | ||
در [[آیه]] ۶۰ [[سوره احزاب]] چنین آمده است: {{متن قرآن|لَئِنْ لَمْ يَنْتَهِ الْمُنَافِقُونَ وَالَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ وَالْمُرْجِفُونَ فِي الْمَدِينَةِ}}<ref>«اگر منافقان و بیماردلان و شایعه‌افکنان مدینه دست (از کارهایشان) برندارند، تو را بر آنان برمی‌انگیزیم سپس در آن شهر جز زمانی اندک در کنار تو نخواهند بود» سوره احزاب، آیه ۶۰.</ref>. [[خداوند متعال]] در این [[آیه منافقان]] و شایعه‌پردازان را به‌شدت [[تهدید]] می‌کند که اگر از دروغ‌پردازی و شایعه‌پراکنی که موجب [[تضعیف]] [[روحیه]] مردم و ایجاد [[دلهره]] و اضطراب در [[جامعه]] می‌گردد، | در [[آیه]] ۶۰ [[سوره احزاب]] چنین آمده است: {{متن قرآن|لَئِنْ لَمْ يَنْتَهِ الْمُنَافِقُونَ وَالَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ وَالْمُرْجِفُونَ فِي الْمَدِينَةِ}}<ref>«اگر منافقان و بیماردلان و شایعه‌افکنان مدینه دست (از کارهایشان) برندارند، تو را بر آنان برمی‌انگیزیم سپس در آن شهر جز زمانی اندک در کنار تو نخواهند بود» سوره احزاب، آیه ۶۰.</ref>. [[خداوند متعال]] در این [[آیه منافقان]] و شایعه‌پردازان را به‌شدت [[تهدید]] می‌کند که اگر از دروغ‌پردازی و شایعه‌پراکنی که موجب [[تضعیف]] [[روحیه]] مردم و ایجاد [[دلهره]] و اضطراب در [[جامعه]] می‌گردد، دست بر ندارند، [[دستور]] [[اخراج]] آنها از [[مدینه]] و قتلشان را صادر خواهد کرد<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۶، ص۳۴۱.</ref>. | ||
سه وصف [[منافقان]] مدینه در این [[آیه شریفه]] آمده است: | سه وصف [[منافقان]] مدینه در این [[آیه شریفه]] آمده است: | ||
# [[نفاق]]، | # [[نفاق]]، | ||
# [[مرض]] در [[قلب]]، | # [[مرض]] در [[قلب]]، | ||
# دروغ‌پردازی و شایعه‌پراکنی<ref>وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲۲، ص۱۱۲.</ref><ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، | # دروغ‌پردازی و شایعه‌پراکنی<ref>وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲۲، ص۱۱۲.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص۴۷۲-۴۷۳.</ref> | ||
== ارجاف در فقه سیاسی == | == ارجاف در فقه سیاسی == | ||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
مراد از ارجاف در [[فقه]] به [[پیروی]] از [[قرآن کریم]]<ref>{{متن قرآن|لَئِنْ لَمْ يَنْتَهِ الْمُنَافِقُونَ وَالَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ وَالْمُرْجِفُونَ فِي الْمَدِينَةِ لَنُغْرِيَنَّكَ بِهِمْ ثُمَّ لَا يُجَاوِرُونَكَ فِيهَا إِلَّا قَلِيلًا * مَلْعُونِينَ أَيْنَمَا ثُقِفُوا أُخِذُوا وَقُتِّلُوا تَقْتِيلًا}} «اگر منافقان و بیماردلان و شایعه‌افکنان مدینه دست (از کارهایشان) برندارند، تو را بر آنان برمی‌انگیزیم سپس در آن شهر جز زمانی اندک در کنار تو نخواهند بود * در حالی که لعنت‌شدگانند؛ هر جا یافته شوند باید بی‌درنگ گرفتار و کشته شوند» سوره احزاب، آیه ۶۰-۶۱.</ref> پخش [[اخبار دروغ]] [[سیاسی]] یا نظامی به منظور [[تضعیف]] [[روحیه]] [[مسلمانان]] است، مانند آنکه کسی به [[دروغ]] از [[اجتماع]] [[کفار]] برای [[جنگ]] با مسلمانان خبر دهد. از این عنوان در باب [[جهاد]] سخن رفته است. به تصریح قرآن کریم، ارجاف [[حرام]] است و [[حاکم اسلامی]] می‌تواند دروغ پرداز را از [[همراهی]] با [[سپاه اسلام]] در جنگ باز دارد<ref>المبسوط، ج۲، ص۷.</ref> و در صورت شرکت، از [[غنایم]] سهمی نمی‌برد<ref>منتهی المطلب، ج۲، ص۹۴۸.</ref><ref>[[عباس علی عمید زنجانی|عمید زنجانی، عباس علی]]، [[دانشنامه فقه سیاسی ج۱ (کتاب)|دانشنامه فقه سیاسی]]، ص ۱۴۲.</ref> | مراد از ارجاف در [[فقه]] به [[پیروی]] از [[قرآن کریم]]<ref>{{متن قرآن|لَئِنْ لَمْ يَنْتَهِ الْمُنَافِقُونَ وَالَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ وَالْمُرْجِفُونَ فِي الْمَدِينَةِ لَنُغْرِيَنَّكَ بِهِمْ ثُمَّ لَا يُجَاوِرُونَكَ فِيهَا إِلَّا قَلِيلًا * مَلْعُونِينَ أَيْنَمَا ثُقِفُوا أُخِذُوا وَقُتِّلُوا تَقْتِيلًا}} «اگر منافقان و بیماردلان و شایعه‌افکنان مدینه دست (از کارهایشان) برندارند، تو را بر آنان برمی‌انگیزیم سپس در آن شهر جز زمانی اندک در کنار تو نخواهند بود * در حالی که لعنت‌شدگانند؛ هر جا یافته شوند باید بی‌درنگ گرفتار و کشته شوند» سوره احزاب، آیه ۶۰-۶۱.</ref> پخش [[اخبار دروغ]] [[سیاسی]] یا نظامی به منظور [[تضعیف]] [[روحیه]] [[مسلمانان]] است، مانند آنکه کسی به [[دروغ]] از [[اجتماع]] [[کفار]] برای [[جنگ]] با مسلمانان خبر دهد. از این عنوان در باب [[جهاد]] سخن رفته است. به تصریح قرآن کریم، ارجاف [[حرام]] است و [[حاکم اسلامی]] می‌تواند دروغ پرداز را از [[همراهی]] با [[سپاه اسلام]] در جنگ باز دارد<ref>المبسوط، ج۲، ص۷.</ref> و در صورت شرکت، از [[غنایم]] سهمی نمی‌برد<ref>منتهی المطلب، ج۲، ص۹۴۸.</ref><ref>[[عباس علی عمید زنجانی|عمید زنجانی، عباس علی]]، [[دانشنامه فقه سیاسی ج۱ (کتاب)|دانشنامه فقه سیاسی]]، ص ۱۴۲.</ref> | ||
شایعه ممکن است کینه‌توزانه، دلخوش کننده یا هراس‌انگیز باشد؛ اما بیشتر شایعات، جنبه [[بدگویی]] دارند و [[مبیّن]] [[کینه‌توزی]] به افراد هستند. شخصی که با [[نقل]] داستان‌های مبالغه‌آمیز درباره تلفات و زیان‌های وارده به [[کشور]] خود، همسایه‌ها را در [[نگرانی]] خویش [[شریک]] می‌سازد، شایعه‌پرداز است<ref>علی‌اکبر آقابخشی و مینو افشاری‌راد، فرهنگ علوم سیاسی، ص۳۷۶.</ref><ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، | شایعه ممکن است کینه‌توزانه، دلخوش کننده یا هراس‌انگیز باشد؛ اما بیشتر شایعات، جنبه [[بدگویی]] دارند و [[مبیّن]] [[کینه‌توزی]] به افراد هستند. شخصی که با [[نقل]] داستان‌های مبالغه‌آمیز درباره تلفات و زیان‌های وارده به [[کشور]] خود، همسایه‌ها را در [[نگرانی]] خویش [[شریک]] می‌سازد، شایعه‌پرداز است<ref>علی‌اکبر آقابخشی و مینو افشاری‌راد، فرهنگ علوم سیاسی، ص۳۷۶.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص۴۷۲-۴۷۳.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده: مدخل]] | [[رده:مدخل]] | ||
[[رده: | [[رده:مفاهیم قرآنی]] | ||