ابوحتوف بن حارث انصاری: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'دست' به 'دست'
جز (جایگزینی متن - 'دست' به 'دست')
 
(۲۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{امامت}}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = اصحاب امام حسین | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[ابوحتوف بن حارث انصاری در تراجم و رجال]] - [[ابوحتوف بن حارث انصاری در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
== مقدمه ==
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
ابو حتوف بن حارث انصاری<ref>وی را، ابوحتوف سلمة بن حرث انصاری نیز گفته‎‌اند. (وسیلة الدارین، ص۱۰۵).</ref> و برادرش [[سعد بن حرث انصاری عجلانی|سعد]]، از [[خوارج]] و در [[سپاه عمر بن سعد]] بودند. آن دو با شنیدن صدای [[زنان]] و [[فرزندان]] [[خاندان پیامبر]] {{صل}} [[شعار]] خوارج را سر دادند، سپس با [[شمشیر]] [[حمله]] کردند و همراه [[امام حسین]] {{ع}} جنگیدند و پس از آنکه سه تن از [[نیروهای عمر سعد]] را از پای درآوردند خود به [[شهادت]] رسیدند<ref>تسمیة من قتل، ص۱۵۴؛ حدائق الوردیه، ص۱۰۴.</ref>.
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[ابوحتوف بن حارث انصاری در تراجم و رجال]] - [[ابوحتوف بن حارث انصاری در تاریخ اسلامی]]</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">


==مقدمه==
منابع متأخر نام وی را [[ابوالحتوف]] و نام پدرش را [[حرث بن سلمه انصاری عجلانی]] ضبط کرده و آورده‌اند که وی و برادرش سعد در [[کوفه]] بودند و ایده خوارج داشتند و همراه [[عمر سعد]] به [[جنگ امام حسین]] {{ع}} آمدند. [[روز]] دهم [[محرم]] هنگامی که از [[یاران امام]] {{ع}} به جز «[[سوید بن عمرو بن ابی‌مطاع]]» و «[[بشیر بن عمرو حضرمی]]» کسی باقی نمانده بود، [[حضرت]] {{ع}} ندای یاری‌طلبی سر داد و زنان و [[کودکان]] آغاز به ناله و [[شیون]] کردند. ابوالحتوف و برادرش سعد در حالی که بعد از [[نماز ظهر]] بود و در وسط آوردگاه [[جنگ]] بودند با شنیدن ندای [[یاری‌طلبی امام]] {{ع}} و صدای [[گریه]] و ناله زنان و کودکان خاندان پیامبر گفتند ما می‌گوییم: {{عربی|"لا حُکْمَ الاّ للّهِ ولا طاعَةَ لِمَنْ عَصاه"}} و این [[حسین]] {{ع}} فرزند [[دختر پیامبر]] ما [[محمد]] {{صل}} می‌باشد. در حالی که ما آرزوی [[شفاعت]] از جدّ او در [[روز قیامت]] داریم، چگونه با این وضعی که هیچ [[یار]] و [[یاوری]] ندارد با وی بجنگیم؟ سپس شمشیر کشیدند و در کنار امام حسین {{ع}} با [[دشمنان]] وی به جنگ پرداختند و پس از کشتن شماری زیاد و مجروح کردن شماری دیگر، هر دو با هم در یک مکان به شهادت رسیدند. رِضْوانُ اللّهِ علیهما<ref>تنقیح المقال، ج۲، ص۱۲، ابصار العین فی انصار الحسین، مرکز الدراسات الاسلامیة لحرس الثورة، ص۱۵۹؛ وسیلة الدارین، ص۱۰۵؛ فرسان الهیجاء، ج۱، ص۲۷ و ۲۸؛ عنصر شجاعت، ج۳، ص۱۶۹-۱۷۰.</ref>!<ref>جمعی از نویسندگان، [[پژوهشی پیرامون شهدای کربلا (کتاب)|پژوهشی پیرامون شهدای کربلا]]، ص:۸۴-۸۵.</ref>
ابو حتوف بن حارث انصاری<ref>وی را، ابوحتوف سلمة بن حرث انصاری نیز گفته‎‌اند. (وسیلة الدارین، ص۱۰۵).</ref> و برادرش سعد، از [[خوارج]] و در [[سپاه]] [[عمر بن سعد]]] بودند. آن دو با شنیدن صدای [[زنان]] و [[فرزندان]] [[خاندان پیامبر]]{{صل}} [[شعار]] خوارج را سر دادند، سپس با [[شمشیر]] [[حمله]] کردند و همراه [[امام حسین]]{{ع}} جنگیدند و پس از آن‌که سه تن از [[نیروهای عمر سعد]] را از پای درآوردند خود به [[شهادت]] رسیدند<ref>تسمیة من قتل، ص۱۵۴؛ حدائق الوردیه، ص۱۰۴.</ref>.


منابع متأخر نام وی را [[ابوالحتوف]] و نام پدرش را [[حرث بن سلمه انصاری عجلانی]] ضبط کرده و آورده‌اند که وی و برادرش سعد در [[کوفه]] بودند و ایده خوارج داشتند و همراه [[عمر سعد]] به [[جنگ امام حسین]]{{ع}} آمدند. [[روز]] دهم [[محرم]] هنگامی که از [[یاران امام]]{{ع}} به جز «[[سوید بن عمرو بن ابی‌مطاع]]» و «[[بشیر بن عمرو حضرمی]]» کسی باقی نمانده بود، [[حضرت]]{{ع}} ندای یاری‌طلبی سر داد و زنان و [[کودکان]] آغاز به ناله و [[شیون]] کردند. ابوالحتوف و برادرش سعد در حالی که بعد از [[نماز ظهر]] بود و در وسط آوردگاه [[جنگ]] بودند با شنیدن ندای [[یاری‌طلبی امام]]{{ع}} و صدای [[گریه]] و ناله زنان و کودکان خاندان پیامبر گفتند ما می‌گوییم: {{عربی|"لا حُکْمَ الاّ للّهِ ولا طاعَةَ لِمَنْ عَصاه"}} و این [[حسین]]{{ع}} فرزند [[دختر پیامبر]] ما [[محمد]]{{صل}} می‌باشد. در حالی که ما آرزوی [[شفاعت]] از جدّ او در [[روز قیامت]] داریم، چگونه با این وضعی که هیچ [[یار]] و [[یاوری]] ندارد با وی بجنگیم؟ سپس شمشیر کشیدند و در کنار امام حسین{{ع}} با [[دشمنان]] وی به جنگ پرداختند و پس از کشتن شماری زیاد و مجروح کردن شماری دیگر، هر دو با هم در یک مکان به شهادت رسیدند. رِضْوانُ اللّهِ علیهما<ref>تنقیح المقال، ج۲، ص۱۲، ابصار العین فی انصار الحسین، مرکز الدراسات الاسلامیة لحرس الثورة، ص۱۵۹؛ وسیلة الدارین، ص۱۰۵؛ فرسان الهیجاء، ج۱، ص۲۷ و ۲۸؛ عنصر شجاعت، ج۳، ص۱۶۹-۱۷۰.</ref>!<ref>جمعی از نویسندگان، [[پژوهشی پیرامون شهدای کربلا (کتاب)|پژوهشی پیرامون شهدای کربلا]]، ص:۸۴-۸۵.</ref>
== ابوحتوف بن حارث انصاری در اصحاب امام حسین ==
[[ابوالحتوف]] فرزند [[حرث انصاری عجلانی]] و برادرش سعد اگرچه این دو برادر از نیروهای [[شجاع]] و [[جنگ]] و جو از [[یاران]] [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} بودند و در [[جنگ صفین]] [[امام]] {{ع}} را [[یاری]] کردند اما در روزهای آخر جنگ صفین هنگامی که [[معاویه]] برای [[نجات]] خود از [[هلاکت]] و نابودی، قرآن‌ها بر سر نیزه کرد عده‌ای کج [[فهم]] و ظاهر بین گول این امر را خوردند و با [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} که [[قرآن ناطق]] و [[مظهر]] [[حق]] و [[عدالت]] بود [[مخالفت]] ورزیدند و هرچه امام {{ع}} [[اصرار]] بر [[حقانیت]] خود و [[توطئه]] معاویه و یارانش راا گوشزد کرد برای این گروه ظاهر بین موثر واقع نشد و با [[علی]] {{ع}} از سر مخالفت برخاستند و تقاضای توقف جنگ کردند و [[حکمیت]] [[قرآن]] را تنها نجات هر دو [[سپاه]] اعلام کردند.


==جستارهای وابسته==
متاسفانه این توطئه معاویه که با نقشه [[عمرو عاص]] صورت گرفت کارساز شد و [[جنگی]] که نزدیک به [[پیروزی]] [[سپاه امیرالمؤمنین]] {{ع}} و [[شکست]] [[قطعی]] [[سپاه معاویه]] بود با این طرح به پایان رسید و در نتیجه، [[حکمیت]] هم با توطئه معاویه به [[ضرر]] [[حضرت علی]] {{ع}} خاتمه یافت و نتیجه این موضوع [[جبهه]] جدیدی از گروه [[خوارج]] که همگی از [[یاران علی]] {{ع}} بودند را تشکیل داد و در مقابل [[حضرت]] قرار گرفتند و نتیجتاً جنگ سومی را بر آن حضرت [[تحمیل]] نمودند.
 
ابوالحتوف و برادرش سعد هر دو از همین گروه ظاهر بین و کج‌فهم بودند که در زمره [[مخالفین]] امام {{ع}} قرار گرفتند و پس از [[شهادت]] [[امام علی]] {{ع}} از [[خاندان پیامبر]] بریدند و لذا در جریان [[لشکر کشی]] [[عمر سعد]] از [[کوفه]] به [[کربلا]]، این دو [[برادر]] در سپاه عمر سعد درآمدند تا با [[امام حسین]] {{ع}} بجنگند<ref>ر. ک: تنقیح المقال، ج۲، ص۱۲، ترجمه سعد بن حرث.</ref>.
 
اما از آن جائی که گاهی [[بخت]]، [[انسان]] را یاری می‌کند و به عللی که بر دیگران مخفی است [[خداوند]] توسط افراد [[هدایتگر]] دست [[انسان]] را می‌‌گیرد و از [[گمراهی]] [[نجات]] می‌‌دهد. در واقعه جانگداز [[کربلا]] [[پیام]] دلسوزانه و غریبانه [[امام حسین]] {{ع}} [[ابوالحتوف]] و برادرش را نجات داد و پس از آنکه ندای {{متن حدیث|هَلْ مِنْ نٰاصرٍ يَنْصُرُنِى}}، امام حسین {{ع}} در [[روز عاشورا]] بلند شد و صدای [[ضجه]] و ناله [[زنان]] و [[کودکان]] [[حرم حسینی]] در فضای کربلا طنین انداز شد، این دو [[برادر]] به خود آمدند و با همان [[شعار]] [[خوارج]] که در مقابل [[حضرت علی]] {{ع}} سر می‌‌دادند در این جا هم سردادند و گفتند: {{متن حدیث|لَا حُكْمَ‏ إِلَّا لِلَّهِ‏ وَ لَا طَاعَةَ لِمَنْ‏ عَصَاهُ‏}}؛ حکمی نیست برای کسی جز [[خدا]]، و کسی که [[گناه]] کرده [[اطاعت]] ندارد.
 
پس از این شعار، به ندای مظلومانه امام حسین {{ع}} پاسخ مثبت دادند و گفتند: «و این [[حسین]] فرزند [[دختر پیامبر]] ما [[محمد]] می‌‌باشد در حالی که ما آرزوی [[شفاعت]] جد او را در [[روز قیامت]] داریم، چگونه با این وضعی که هیچ [[یار]] و [[یاوری]] ندارد با وی بجنگیم»<ref>{{عربی|وهذا الحسین ابن بنت نبینا محمد، و نحن نرجو شفاعة جده یوم القیامة، فکیف نقاتله و هو بهذا الحال نراه لا ناصر له و لا معین}}درباره ملحق شدن ابوالحتوف و برادرش سعد به قافله کربلا و شهادتشان در روز عاشورا اختلاف است، برخی از مورخان منکر شهادت آنان شده‌اند و گفته‌اند: ابو الحتوف تا آخر واقعه عاشورا در میان سپاهیان عمر سعد بود و با شمر همکاری می‌‌کرد و سنگ بر پیشانی امام {{ع}} زد! و برادرش سعد هم در صفین در رکاب علی {{ع}} به شهادت رسید، بنابراین او زنده نبوده تا در کربلا حاضر شود! به نظر مؤلف: اولا شخصی که در سپاه عمر سعد بوده و با شمر همکاری می‌‌کرده و سنگ به پیشانی امام {{ع}} زده به نام ابوالخنوق بوده نه أبوالحتوف، ر. ک: الملهوف، و ثانیاً طبق مدارکی که در ذیل آوردیم به نظر می‌‌رسد ابوالحتوف از عقیده خوارجی خود دست برداشته و در زمره سپاهیان امام {{ع}} آمده و بعد هم به شهادت رسیده است، العهدة علی الراوی، و اما راجع به برادرش سعد، نیز در ترجمه او توضیح خواهیم داد که او زنده بود و در کربلا در رکاب امام حسین {{ع}} به شهادت رسید.</ref>.
 
سپس [[شمشیر]] کشیدند و خود را به کاروان [[امام]] {{ع}} رساندند و در کنار امام {{ع}} با [[دشمنان]] وی به [[جنگ]] پرداختند و پس از کشتن شماری از [[سپاه]] عمرسعد و مجروح کردن شماری دیگر، هر دو با هم در یک مکان به [[شهادت]] رسیدند، و به ندای [[حق]] طلبانه [[سیدالشهدا]] {{ع}} با [[جان]] خود لبیک گفتند<ref>تنقیح المقال، ج۲، ص۱۲؛ اعیان الشیعه، ج۳، ص۳۴۳؛ عنصر شجاعت، ج۳، ص۱۶۹ - ۱۷۰ و ابصارالعین، ص۱۴۰.</ref>.
 
سماوی در «ابصار العین» و مقرم در «مقتل الحسین» شهادت سعد و برادرش [[ابوالحتوف]] را با کمی [[اختلاف]] و اختصار از «صاحب الحدائق الوردیة» نقل کرده‌اند<ref>ابصارالعین، ص۱۴۰ و ص۱۹۳ و مقتل مقرم، ص۲۴۰.</ref>.
 
آری، با این که [[انحراف]] این دو [[برادر]] چنان بالا بود که [[امام علی]] {{ع}} آن [[مظهر]] [[عدل]] و [[پرهیزکاری]] را گنه‌کار و گاه [[کافر]] تلقی می‌‌کردند. اما [[دعوت]] بیدار کننده [[حسینی]] و مظلومیت آن بزرگوار و [[خاندان]] مظلومش چنین منحرفانی را به [[راه راست]] باز آورد تا افراد [[هدایتگر]] در [[ارشاد]] و [[هدایت]] [[بندگان خدا]] هرگز [[یأس]] و [[ناامیدی]] به خود راه ندهند و در راه حق و [[عدالت]] همواره کوشا و جدی باشند.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام حسین - ناظم‌زاده (کتاب)|اصحاب امام حسین]]، ص:۳۰۲-۳۰۴.</ref>
 
== جستارهای وابسته ==
{{مدخل وابسته}}
* [[حرث بن سلمه انصاری عجلانی]] (پدر)
* [[سعد بن حرث انصاری عجلانی]] (برادر)
* [[سعد بن حرث انصاری عجلانی]] (برادر)
{{پایان مدخل وابسته}}


==منابع==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
# [[پرونده:360818579.jpg|22px]] جمعی از نویسندگان، [[پژوهشی پیرامون شهدای کربلا (کتاب)| '''پژوهشی پیرامون شهدای کربلا''']]
# [[پرونده:360818579.jpg|22px]] جمعی از نویسندگان، [[پژوهشی پیرامون شهدای کربلا (کتاب)| '''پژوهشی پیرامون شهدای کربلا''']]
# [[پرونده:1100374.jpg|22px]] [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام حسین - ناظم‌زاده (کتاب)|'''اصحاب امام حسین''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


==پانویس==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:ابوحتوف بن حارث انصاری]]
[[رده:شهدای واقعه کربلا]]
[[رده:مدخل]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:اعلام]]
۲۱۸٬۰۹۰

ویرایش