←نخست: نظام استبدادی
خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
== [[نظام سیاسی با حاکمیت یک فرد]] == | == [[نظام سیاسی با حاکمیت یک فرد]] == | ||
در این نوع حکومت، یک نفر در رأس [[نظام]] قرار میگیرد و با عنوانهایی همانند [[سلطان]]، شاه و امپراتور، [[جامعه]] [[سیاسی]] را اداره میکند. عنصر اداره کننده نظام، تنها [[اراده]] شخص [[حاکم]] و سلطان است و [[مشارکت]] مردمی در امر حکومت بسیار اندک اتفاق میافتد. نظام سیاسی فردی به یکی از شکلهای زیر وجود دارد: | در این نوع حکومت، یک نفر در رأس [[نظام]] قرار میگیرد و با عنوانهایی همانند [[سلطان]]، شاه و امپراتور، [[جامعه]] [[سیاسی]] را اداره میکند. عنصر اداره کننده نظام، تنها [[اراده]] شخص [[حاکم]] و سلطان است و [[مشارکت]] مردمی در امر حکومت بسیار اندک اتفاق میافتد. نظام سیاسی فردی به یکی از شکلهای زیر وجود دارد: | ||
=== نخست: [[نظام استبدادی]] === | === نخست: [[نظام استبدادی]] ([[نظام سیاسی پادشاهی]]) === | ||
معمولاً [[ | معمولاً منابع [[علم سیاست]] نظام استبدادی یا مطلقه را در شکل [[حکومت پادشاهی]] معرفی میکنند که اصطلاحاً به آن فرد سالاری با «اتوکراسی»<ref>autocracy.. </ref> میگویند. که در این تعریف، به خصوصیات و ویژگیهای آن اشاره میشود؛ از جمله: | ||
# استیلای آشکار یک شخص در رأس [[ | # استیلای آشکار یک شخص در رأس سلسله مراتب [[اداری]] [[حکومت]]. | ||
# فقدان محدودیتهای مرسوم با قانونی در حوزه [[اقتدار]] او. | # فقدان محدودیتهای مرسوم با قانونی در حوزه [[اقتدار]] او. | ||
# وجود روشی خودسرانه و غیرقابل [[پیشبینی]] در [[اعمال]] | # وجود روشی خودسرانه و غیرقابل [[پیشبینی]] در [[اعمال قدرت]]<ref>فرهنگ علوم اجتماعی، مازیار، ص۵۶ و ۳۹۰.</ref>. | ||
امروزه حکومت استبدادی را در شکل | امروزه [[حکومت استبدادی]] را در شکل [[رژیمهای دیکتاتوری]] جدید میتوان یافت. این نوع رژیمها، غالباً پس از [[جنگ]] جهانی اول به وجود آمدند و منشأ پیدایش آنها نیز بحرانهای حاصل از جنگ ویرانگر جهانی بود؛ چنانچه در همین برهه [[تاریخی]]، [[شاهد]] [[نظامهای سیاسی]] از این دست در صحنه بینالمللی هستیم؛ نظیر: [[رژیم]] نازی [[آلمان]]، [[فاشیسم]] ایتالیا، [[امپراتوری]] ژاپن، [[دیکتاتوری]] آتاتورک در [[ترکیه]] و [[رضاخان]] در [[ایران]]؛ همچنین در کشورهای دیگری نیز دیکتاتوریهای [[سوسیالیستی]]، حکومت [[نظامیان]] و یا [[پادشاهان]] [[خودکامه]]، [[اداره نظام سیاسی]] را برعهده دارند. | ||
برخی امتیازهای نسبی این نوع نظام سیاسی عبارتند از: سرعت عمل در [[تصمیمگیری]]، با ثباتی | برخی امتیازهای نسبی این نوع [[نظام سیاسی]] عبارتند از: سرعت عمل در [[تصمیمگیری]]، با ثباتی حکومت و [[پایداری]] [[سیاستها]] در مقابل، ایرادهای زیادی را میتوان برای نظام استبدادی فردی برشمرد؛ از جمله: تمامیتخواهی و [[منفعتطلبی]] شخص [[حاکم]] و [[نزدیکان]] وی، بیتوجهی به [[خواستهها]]، [[منافع]] و [[مصالح عمومی جامعه]]، استقرار [[روابط]] [[ظالمانه]] میان [[حکام]] و رعایا، [[تحمیل]] [[حاکمیت]] ناشایستگان و بیکفایتان وابسته به حکومت بر [[ملت]] و در یک [[کلام]]؛ [[بردگی]] [[مردم]]؛ البته به طور طبیعی، بقا و استمرار این نوع [[نظامها]] در درازمدت ناممکن میگردد. | ||
=== دوم: [[نظام پادشاهی مشروطه]] === | === دوم: [[نظام پادشاهی مشروطه]] === |