←آزادی عقلی
(۲۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | ||
==آزادی عقلی== | | موضوع مرتبط = آزادی | ||
[[آزادی]] [[عقلی]] به معنای [[آزادی]] [[انسان]] در چهارچوب [[تکالیف]] [[عامه]] [[عقلی]] است، این نوع [[آزادی]] از نظر معرفتشناختی در حوزه مدرکات [[عقل عملی]] یعنی [[عقل]] مدرکِ "بایدها و نبایدها" جای میگیرد و از حوزه تقنین و [[تشریع]] خارج است. باید توجه داشت: حوزهای از "بایدها و نبایدها" وجود دارد که حوزه اختصاصی [[عقل عملی]] است و بیرون از مرز [[تشریع]] و تقنین هر قانونگذاری است، اگر چه این | | عنوان مدخل = | ||
#'''[[آزادی]] در حوزه ما قبل التشریع'''؛ | | مداخل مرتبط = | ||
#'''[[آزادی]] در حوزه ما بعد التشریع'''. | | پرسش مرتبط = آزادی (پرسش) | ||
}} | |||
== آزادی عقلی == | |||
[[آزادی]] [[عقلی]] به معنای [[آزادی]] [[انسان]] در چهارچوب [[تکالیف]] [[عامه]] [[عقلی]] است، این نوع [[آزادی]] از نظر معرفتشناختی در حوزه مدرکات [[عقل عملی]] یعنی [[عقل]] مدرکِ "بایدها و نبایدها" جای میگیرد و از حوزه تقنین و [[تشریع]] خارج است. باید توجه داشت: حوزهای از "بایدها و نبایدها" وجود دارد که حوزه اختصاصی [[عقل عملی]] است و بیرون از مرز [[تشریع]] و تقنین هر قانونگذاری است، اگر چه این قانونگذار [[خدای متعال]] باشد. این نوع [[آزادی]] یعنی آن [[آزادی]] که تنها به وسیله حکم عقل قانونمند میشود و تنها [[عقل]] است که میتواند [[قوانین]] و مسئولیتهای مربوط به آن را تعیین کند و بر دو قسم است: | |||
# '''[[آزادی]] در حوزه ما قبل التشریع'''؛ | |||
# '''[[آزادی]] در حوزه ما بعد التشریع'''. | |||
دو حوزه ما قبل التشریع و ما بعد التشریع حوزههاییاند که دست هیچ قانونگذاری بهجز [[عقل]] نمیتواند در آن حوزه [[اقدام]] به قانونگذاری کند. حوزه ما قبل التشریع حوزۀ آن احکامی است که به وسیله آنها وجود و [[حقانیت]] [[قانونگذار]] اثبات میشود. [[دلیل]] آنکه از این حوزه به حوزه ما قبل التشریع تعبیر میکنیم این است که در [[احکام]] [[عقلی]] مربوط به این حوزه هیچگونه پیشفرضی درباره وجود قانونگذاری معیّن و مشخص و ثبوت [[حق]] قانونگذاری برای او در نظر گرفته نمیشود، بلکه به وسیله [[احکام]] [[عقلی]] مربوط به این حوزه، وجود قانونگذاری که دارای [[حق]] قانونگذاری است اثبات میشود و به همین سبب است که از این حوزه، به حوزه ما قبل التشریع تعبیر میشود. | دو حوزه ما قبل التشریع و ما بعد التشریع حوزههاییاند که دست هیچ قانونگذاری بهجز [[عقل]] نمیتواند در آن حوزه [[اقدام]] به قانونگذاری کند. حوزه ما قبل التشریع حوزۀ آن احکامی است که به وسیله آنها وجود و [[حقانیت]] [[قانونگذار]] اثبات میشود. [[دلیل]] آنکه از این حوزه به حوزه ما قبل التشریع تعبیر میکنیم این است که در [[احکام]] [[عقلی]] مربوط به این حوزه هیچگونه پیشفرضی درباره وجود قانونگذاری معیّن و مشخص و ثبوت [[حق]] قانونگذاری برای او در نظر گرفته نمیشود، بلکه به وسیله [[احکام]] [[عقلی]] مربوط به این حوزه، وجود قانونگذاری که دارای [[حق]] قانونگذاری است اثبات میشود و به همین سبب است که از این حوزه، به حوزه ما قبل التشریع تعبیر میشود. | ||
خط ۹: | خط ۱۵: | ||
حوزه ما بعد التشریع حوزۀ احکامی است که [[عقل]] پس از فرض وجود [[قانونگذار]] [[مشروع]] و برخوردار از [[حق]]، قانونگذاری صادر میکند. [[وجوب اطاعت]] از [[قانون]]، یا همان که در زبان اصولیان [[اسلامی]] از آن به [[حق]] الطاعة تعبیر میشود، نمونه بارز این دسته از [[احکام]] [[عقلی]] است. بنابر آنچه بیان شد مراد از [[آزادی]] [[عقلی]]، آن [[آزادی]] است که به [[حکم عقل]] در دو حوزه ما قبل التشریع و ما بعد التشریع اثبات میشود<ref>[[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، '''درس خارج [[فقه نظام فرهنگی اسلام]]</ref>. | حوزه ما بعد التشریع حوزۀ احکامی است که [[عقل]] پس از فرض وجود [[قانونگذار]] [[مشروع]] و برخوردار از [[حق]]، قانونگذاری صادر میکند. [[وجوب اطاعت]] از [[قانون]]، یا همان که در زبان اصولیان [[اسلامی]] از آن به [[حق]] الطاعة تعبیر میشود، نمونه بارز این دسته از [[احکام]] [[عقلی]] است. بنابر آنچه بیان شد مراد از [[آزادی]] [[عقلی]]، آن [[آزادی]] است که به [[حکم عقل]] در دو حوزه ما قبل التشریع و ما بعد التشریع اثبات میشود<ref>[[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، '''درس خارج [[فقه نظام فرهنگی اسلام]]</ref>. | ||
==منابع== | == جستارهای وابسته == | ||
# [[پرونده: | {{مدخل وابسته}} | ||
* [[آزادی اجتماعی]] | |||
* [[آزادی اخلاقی]] | |||
* [[آزادی اسلامی]] | |||
* [[آزادی اقتصادی]] | |||
* [[آزادی اندیشه]] | |||
* [[آزادی انسانی]] | |||
* [[آزادی اپیکوری]] | |||
* [[آزادی بیان]] | |||
* [[آزادی تبلیغات]] | |||
* [[آزادی تشریعی]] | |||
* [[آزادی تصعید شده]] | |||
* [[آزادی تکوینی]] | |||
* [[آزادی حیوانی]] | |||
* [[آزادی خواهی]] | |||
* [[آزادی دینی]] | |||
* [[آزادی سیاسی]] | |||
* [[آزادی طبیعی محض]] | |||
* [[آزادی طبیعی]] | |||
* [[آزادی عقیده]] | |||
* [[آزادی غربی]] | |||
* [[آزادی غیر معقول]] | |||
* [[آزادی فردی]] | |||
* [[آزادی قلم]] | |||
* [[آزادی مثبت]] | |||
* [[آزادی مذموم]] | |||
* [[آزادی مسئولانه]] | |||
* [[آزادی مشروع]] | |||
* [[آزادی مطبوعات]] | |||
* [[آزادی معقول]] | |||
* [[آزادی معنوی]] | |||
* [[آزادی منفی]] | |||
* [[آزادی نامعقول]] | |||
* [[اباحه]] | |||
* [[اباحیگری]] | |||
* [[حدود آزادی]] | |||
* [[حریت]] | |||
{{پایان مدخل وابسته}} | |||
== منابع == | |||
{{منابع}} | |||
# [[پرونده:3073589.jpg|22px]] [[پرونده:3073589.jpg|22px]] [[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، '''[[درس خارج فقه نظام فرهنگی اسلام]] | |||
{{پایان منابع}} | |||
== پانویس == | |||
{{پانویس}} | |||
{{آزادی}} | {{آزادی}} | ||
[[رده:آزادی]] | [[رده:آزادی]] | ||