ارجاف: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{امامت}}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[ارجاف در فقه اسلامی]] - [[ارجاف در فقه سیاسی]] | پرسش مرتبط  = }}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[ارجاف در قرآن]] - [[ارجاف در حدیث]] - [[ارجاف در فقه سیاسی]] | پرسش مرتبط  = ارجاف (پرسش)}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
شایعه‌پرداز و کسی که [[اخبار دروغ]] را برای [[اضطراب]] [[مردم]] تولید می‌کند<ref>ابن‌منظور، لسان العرب، ج۹، ص۱۱۳.</ref>. اصل آن "رجف" به معنای "اضطراب شدید"<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۳۴۴؛ ابن‌منظور، لسان العرب، ج۹، ص۱۱۲.</ref>. اراجیف سخنانی بی‌پایه و دلهره‌آور و شایعاتی است که موجب اضطراب، اختلال و [[تزلزل]] در میان مردم می‌گردد<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۴، ص۶۱.</ref>.
شایعه‌پرداز و کسی که [[اخبار دروغ]] را برای [[اضطراب]] [[مردم]] تولید می‌کند<ref>ابن‌منظور، لسان العرب، ج۹، ص۱۱۳.</ref>. اصل آن "رجف" به معنای "اضطراب شدید"<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۳۴۴؛ ابن‌منظور، لسان العرب، ج۹، ص۱۱۲.</ref>. اراجیف سخنانی بی‌پایه و دلهره‌آور و شایعاتی است که موجب اضطراب، اختلال و [[تزلزل]] در میان مردم می‌گردد<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۴، ص۶۱.</ref>.


{{متن قرآن|لَئِنْ لَمْ يَنْتَهِ الْمُنَافِقُونَ وَالَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ وَالْمُرْجِفُونَ فِي الْمَدِينَةِ}}<ref>«اگر منافقان و بیماردلان و شایعه‌افکنان مدینه دست (از کارهایشان) برندارند، تو را بر آنان برمی‌انگیزیم سپس در آن شهر جز زمانی اندک در کنار تو نخواهند بود» سوره احزاب، آیه ۶۰.</ref>.
{{متن قرآن|لَئِنْ لَمْ يَنْتَهِ الْمُنَافِقُونَ وَالَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ وَالْمُرْجِفُونَ فِي الْمَدِينَةِ}}<ref>«اگر منافقان و بیماردلان و شایعه‌افکنان مدینه دست (از کارهایشان) برندارند، تو را بر آنان برمی‌انگیزیم سپس در آن شهر جز زمانی اندک در کنار تو نخواهند بود» سوره احزاب، آیه ۶۰.</ref>.


[[خداوند متعال]] در این [[آیه منافقان]] و شایعه‌پردازان را به‌شدت [[تهدید]] می‌کند که اگر از دروغ‌پردازی و شایعه‌پراکنی که موجب [[تضعیف]] [[روحیه]] مردم و ایجاد [[دلهره]] و اضطراب در [[جامعه]] می‌گردد، [[دست]] بر ندارند، [[دستور]] [[اخراج]] آنها از [[مدینه]] و قتلشان را صادر خواهد کرد<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۶، ص۳۴۱.</ref>.
[[خداوند متعال]] در این [[آیه منافقان]] و شایعه‌پردازان را به‌شدت [[تهدید]] می‌کند که اگر از دروغ‌پردازی و شایعه‌پراکنی که موجب [[تضعیف]] [[روحیه]] مردم و ایجاد [[دلهره]] و اضطراب در [[جامعه]] می‌گردد، دست بر ندارند، [[دستور]] [[اخراج]] آنها از [[مدینه]] و قتلشان را صادر خواهد کرد<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۶، ص۳۴۱.</ref>.


سه [[وصف]] [[منافقان]] مدینه در این [[آیه شریفه]] آمده است:
سه وصف [[منافقان]] مدینه در این [[آیه شریفه]] آمده است:
#[[نفاق]]،  
# [[نفاق]]،  
#[[مرض]] در [[قلب]]،  
# [[مرض]] در [[قلب]]،  
#دروغ‌پردازی و شایعه‌پراکنی<ref>وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲۲، ص۱۱۲.</ref>.
# دروغ‌پردازی و شایعه‌پراکنی<ref>وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲۲، ص۱۱۲.</ref>.


شایعه در [[فرهنگ]] [[سیاسی]] اظهار قضیه‌ای مربوط به وقایع یا اشخاص، برای [[معتقد]] کردن شنونده آن است، بی‌آنکه معیار معتبری جهت سنجش صحت و سقم آن موجود باشد. [[شایعه]] [[دهان]] به دهان منتشر می‌شود و در هر بازگویی کوتاه‌تر، فشرده‌تر و قابل فهم‌تر می‌گردد. جعلیات و توهمات از خصایص شایعه هستند.
شایعه در [[فرهنگ]] [[سیاسی]] اظهار قضیه‌ای مربوط به وقایع یا اشخاص، برای [[معتقد]] کردن شنونده آن است، بی‌آنکه معیار معتبری جهت سنجش صحت و سقم آن موجود باشد. [[شایعه]] [[دهان]] به دهان منتشر می‌شود و در هر بازگویی کوتاه‌تر، فشرده‌تر و قابل فهم‌تر می‌گردد. جعلیات و توهمات از خصایص شایعه هستند.


شایعه ممکن است کینه‌توزانه، دلخوش ‌کننده یا هراس‌انگیز باشد؛ اما بیشتر شایعات، جنبه [[بدگویی]] دارند و [[مبیّن]] [[کینه‌توزی]] به افراد می‌باشند. شخصی که با [[نقل]] داستان‌های مبالغه‌آمیز درباره تلفات و زیان‌های وارده به [[کشور]] خود، همسایه‌ها را در [[نگرانی]] خویش [[شریک]] می‌سازد، شایعه‌پرداز است<ref>علی‌اکبر آقابخشی و مینو افشاری‌راد، فرهنگ علوم سیاسی، ص۳۷۶.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۴۷۲-۴۷۳.</ref>
شایعه ممکن است کینه‌توزانه، دلخوش ‌کننده یا هراس‌انگیز باشد؛ اما بیشتر شایعات، جنبه [[بدگویی]] دارند و [[مبیّن]] [[کینه‌توزی]] به افراد می‌باشند. شخصی که با [[نقل]] داستان‌های مبالغه‌آمیز درباره تلفات و زیان‌های وارده به [[کشور]] خود، همسایه‌ها را در [[نگرانی]] خویش [[شریک]] می‌سازد، شایعه‌پرداز است<ref>علی‌اکبر آقابخشی و مینو افشاری‌راد، فرهنگ علوم سیاسی، ص۳۷۶.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص۴۷۲-۴۷۳.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
خط ۲۶: خط ۲۵:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده: مدخل]]
[[رده:مدخل]]
[[رده:ارجاف]]
[[رده:مفاهیم قرآنی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۴ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۳۴

مقدمه

شایعه‌پرداز و کسی که اخبار دروغ را برای اضطراب مردم تولید می‌کند[۱]. اصل آن "رجف" به معنای "اضطراب شدید"[۲]. اراجیف سخنانی بی‌پایه و دلهره‌آور و شایعاتی است که موجب اضطراب، اختلال و تزلزل در میان مردم می‌گردد[۳].

﴿لَئِنْ لَمْ يَنْتَهِ الْمُنَافِقُونَ وَالَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ وَالْمُرْجِفُونَ فِي الْمَدِينَةِ[۴].

خداوند متعال در این آیه منافقان و شایعه‌پردازان را به‌شدت تهدید می‌کند که اگر از دروغ‌پردازی و شایعه‌پراکنی که موجب تضعیف روحیه مردم و ایجاد دلهره و اضطراب در جامعه می‌گردد، دست بر ندارند، دستور اخراج آنها از مدینه و قتلشان را صادر خواهد کرد[۵].

سه وصف منافقان مدینه در این آیه شریفه آمده است:

  1. نفاق،
  2. مرض در قلب،
  3. دروغ‌پردازی و شایعه‌پراکنی[۶].

شایعه در فرهنگ سیاسی اظهار قضیه‌ای مربوط به وقایع یا اشخاص، برای معتقد کردن شنونده آن است، بی‌آنکه معیار معتبری جهت سنجش صحت و سقم آن موجود باشد. شایعه دهان به دهان منتشر می‌شود و در هر بازگویی کوتاه‌تر، فشرده‌تر و قابل فهم‌تر می‌گردد. جعلیات و توهمات از خصایص شایعه هستند.

شایعه ممکن است کینه‌توزانه، دلخوش ‌کننده یا هراس‌انگیز باشد؛ اما بیشتر شایعات، جنبه بدگویی دارند و مبیّن کینه‌توزی به افراد می‌باشند. شخصی که با نقل داستان‌های مبالغه‌آمیز درباره تلفات و زیان‌های وارده به کشور خود، همسایه‌ها را در نگرانی خویش شریک می‌سازد، شایعه‌پرداز است[۷].[۸]

منابع

پانویس

  1. ابن‌منظور، لسان العرب، ج۹، ص۱۱۳.
  2. حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۳۴۴؛ ابن‌منظور، لسان العرب، ج۹، ص۱۱۲.
  3. حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۴، ص۶۱.
  4. «اگر منافقان و بیماردلان و شایعه‌افکنان مدینه دست (از کارهایشان) برندارند، تو را بر آنان برمی‌انگیزیم سپس در آن شهر جز زمانی اندک در کنار تو نخواهند بود» سوره احزاب، آیه ۶۰.
  5. سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۶، ص۳۴۱.
  6. وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲۲، ص۱۱۲.
  7. علی‌اکبر آقابخشی و مینو افشاری‌راد، فرهنگ علوم سیاسی، ص۳۷۶.
  8. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص۴۷۲-۴۷۳.