تمیم بن حذیم ناجی: تفاوت میان نسخه‌ها

تمیم بن حذیم ناجی
تمیم بن حذیم ناجی
	تصویر نمادین جنگ صفین
نام کامل	تمیم بن حذیم ناجی
جنسیت	مرد
از قبیله	بنی‌ناجیه; نصر;
برادر	عبدالرحمن بن حذیم
از اصحاب	امام علی
حضور در جنگ	جنگ صفین
مشخصات حدیثی
مشایخ او	امام علی
راویان از او	ابوبکر حضرمی
	v; t; e;

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی

دیداریویکی‌متن

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۲ ژوئیهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۴:۲۳

مقدمه

تمیم بن حذیم ناجی (نام پدر به قولی: حذلم یا خزیم)^[۱] از طائفه ناجیه^[۲] می‌باشد.

شیخ طوسی، او را از اصحاب امیرالمؤمنین (ع) به شمار آورده و می‌نویسد: تمیم در برخی از جنگ‌های زمان حضرت حضور داشته است^[۳].

برقی می‌نویسد: تمیم مردی شجاع و از قبیله نصر در صفین در رکاب امیرالمؤمنین (ع) شرکت داشت^[۴].

نصر بن مزاحم در وقعة صفین رخدادهای مهمی را از تمیم نقل کرده که خود دلیل روشنی بر حضور و نزدیکی او با حضرت علی (ع) در آن جنگ است، اینک یک نمونه از آن را ذکر می‌کنیم: جابر بن یزید جعفی از تمیم بن حذیم نقل می‌کند که او گفت: هرگاه امام علی (ع) در جنگ صفین قصد رفتن به میدان رزم داشت، چون بر مرکب خود سوار می‌شد به اسم خدا سوار می‌شد و سپس می‌گفت: حمد و ستایش بر خدایی که به ما نعمت‌ها داد و فضل بزرگش را شامل ما نمود، پاک و منزه است خدایی که اینها را مسخر ما ساخت و ما توانایی و قدرت حفظ و نگه‌داری آن را نداشتیم و بازگشت همه ما به سوی پروردگارمان است.^[۵].

بعد حضرت رو به قبله می‌ایستاد و دست‌های خود را به صورت دعا بلند می‌کرد و چنین می‌گفت: «بار پروردگارا، گام‌ها به سوی تو بازگشته، و بدن‌ها به زحمت افتاده، و قلب‌ها به جانب تو فارغ شده، و دست‌ها به سوی تو بلند گردیده و چشم‌ها به جانب تو دوخته شده‌اند»^[۶].

سپس این آیه را می‌خواند:رَبَّنَا افْتَحْ بَيْنَنَا وَبَيْنَ قَوْمِنَا بِالْحَقِّ وَأَنْتَ خَيْرُ الْفَاتِحِينَ^[۷].

بعد می‌فرمود: «اَللَّهُ أَكْبَرُ اَللَّهُ أَكْبَرُ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اَللَّهُ وَ اَللَّهُ أَكْبَرُ يَا اَللَّهُ يَا أَحَدُ يَا صَمَدُ يَا رَبَّ مُحَمَّدٍ اُكْفُفْ عَنَّا شَرَّ اَلظَّالِمِينَ اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ رَبِّ اَلْعٰالَمِينَ `اَلرَّحْمٰنِ اَلرَّحِيمِ `مٰالِكِ يَوْمِ اَلدِّينِ `إِيّٰاكَ نَعْبُدُ وَ إِيّٰاكَ نَسْتَعِينُ بِسْمِ اَللّٰهِ اَلرَّحْمٰنِ اَلرَّحِيمِ وَ لاَ حَوْلَ وَ لاَ قُوَّةَ إِلاَّ بِاللَّهِ اَلْعَلِيِّ اَلْعَظِيمِ »، بعد در آخر چنین می‌فرمود: «بار پروردگارا، خطر ظالمان را از ما دور کن».

تمیم در پایان می‌گوید: این دعاها و آیات، شعار امیرالمؤمنین (ع) در صفین بود^[۸].^[۹]

جستارهای وابسته

نصر (قبیله)
عبدالرحمن بن حذیم (برادر)

منابع

ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی

پانویس

↑ خلاصه علامه حلی و رجال ابن داوود و تنقیح المقال، ج۱، ص۱۸۶.
↑ ناجیه گروهی از قحطانیون و اشعربون که منسب به ابوموسی اشعری است می‌باشند.
↑ رجال طوسی، ص۳۶، ش۱.
↑ رجال برقی، ص۴.
↑ «اَلْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَى نِعَمِهِ عَلَيْنَا وَ فَضْلِهِ اَلْعَظِيمِ»؛ سُبْحَانَ الَّذِي سَخَّرَ لَنَا هَذَا وَمَا كُنَّا لَهُ مُقْرِنِينَ وَإِنَّا إِلَى رَبِّنَا لَمُنْقَلِبُونَ}}«پاکا آن (خداوند) که این را برای ما رام کرد و ما را توان آن نبود و ما به سوی پروردگارمان برمی‌گردیم» سوره زخرف، آیه ۱۳-۱۴.
↑ « اَللَّهُمَّ إِلَيْكَ نُقِلَتِ اَلْأَقْدَامُ وَ أُتْعِبَتِ اَلْأَبْدَانُ وَ أَفْضَتِ اَلْقُلُوبُ وَ رُفِعَتِ اَلْأَيْدِي وَ شَخَصَتِ اَلْأَبْصَارُ »
↑ «خداوندا! میان ما و قوم ما به حق داوری فرما و تو بهترین داورانی» سوره اعراف، آیه ۸۹.
↑ وقعة صفین، ص۲۳۰.
↑ ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۱، ص۲۵۵-۲۵۶.

[1] خلاصه علامه حلی و رجال ابن داوود و تنقیح المقال، ج۱، ص۱۸۶.

[2] ناجیه گروهی از قحطانیون و اشعربون که منسب به ابوموسی اشعری است می‌باشند.

[3] رجال طوسی، ص۳۶، ش۱.

[4] رجال برقی، ص۴.

[5] «اَلْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَى نِعَمِهِ عَلَيْنَا وَ فَضْلِهِ اَلْعَظِيمِ»؛ سُبْحَانَ الَّذِي سَخَّرَ لَنَا هَذَا وَمَا كُنَّا لَهُ مُقْرِنِينَ وَإِنَّا إِلَى رَبِّنَا لَمُنْقَلِبُونَ}}«پاکا آن (خداوند) که این را برای ما رام کرد و ما را توان آن نبود و ما به سوی پروردگارمان برمی‌گردیم» سوره زخرف، آیه ۱۳-۱۴.

[6] « اَللَّهُمَّ إِلَيْكَ نُقِلَتِ اَلْأَقْدَامُ وَ أُتْعِبَتِ اَلْأَبْدَانُ وَ أَفْضَتِ اَلْقُلُوبُ وَ رُفِعَتِ اَلْأَيْدِي وَ شَخَصَتِ اَلْأَبْصَارُ »

[7] «خداوندا! میان ما و قوم ما به حق داوری فرما و تو بهترین داورانی» سوره اعراف، آیه ۸۹.

[8] وقعة صفین، ص۲۳۰.

[9] ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۱، ص۲۵۵-۲۵۶.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
+{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = اصحاب امام علی | عنوان مدخل  = تمیم بن حذیم ناجی | مداخل مرتبط = [[تمیم بن حذیم ناجی در تاریخ اسلامی]] - [[تمیم بن حذیم ناجی در تراجم و رجال]] | پرسش مرتبط  = }}
+{{جعبه اطلاعات اصحاب
+| نام = تمیم بن حذیم ناجی
+| مشهور به =
+| نام تصویر = تصویر نمادین جنگ صفین.jpg
+| عرض تصویر =
+| توضیح تصویر = تصویر نمادین جنگ صفین
+| نام کامل = تمیم بن حذیم ناجی
+| نام‌های دیگر =
+| جنسیت = مرد
+| کنیه =
+| لقب =
+| اهل =
+| از قبیله = {{فهرست جعبه افقی| [[بنی‌ناجیه]] | [[نصر]] }}
+| از تیره =
+| پدر =
+| مادر =
+| همسر =
+| پسر =
+| دختر =
+| خواهر =
+| برادر = [[عبدالرحمن بن حذیم]]
+| خویشاوندان =
+| وابستگان =
+| تاریخ تولد =
+| محل تولد =
+| محل زندگی =
+| تاریخ درگذشت =
+| محل درگذشت =
+| تاریخ شهادت =
+| محل شهادت =
+| طول عمر =
+| محل دفن =
+| دین =
+| مذهب =
+| از اصحاب = [[امام علی]]
+| از طبقه =
+| در جنگ = [[جنگ صفین]]
+| نقش‌ها =
+| فعالیت‌ها =
+| علت شهرت =
+| علت درگذشت =
+| علت شهادت =
+| راوی از =
+| روایات مشهور =
+| مشایخ او = [[امام علی]]
+| راویان از او = [[ابوبکر حضرمی]]
+| آخرین راوی از او =
+}}
-{{امامت}}
+== مقدمه ==
-<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
+تمیم بن حذیم ناجی (نام پدر به قولی: حذلم یا خزیم)<ref>خلاصه علامه حلی و رجال ابن داوود و تنقیح المقال، ج۱، ص۱۸۶.</ref> از [[طائفه]] ناجیه<ref>ناجیه گروهی از قحطانیون و اشعربون که منسب به ابوموسی اشعری است می‌باشند.</ref> می‌باشد.
-<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;"> [[تمیم بن حذیم ناجی در تاریخ اسلامی]] - [[تمیم بن حذیم ناجی در تراجم و رجال]]</div>
-<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
-==مقدمه==
+[[شیخ طوسی]]، او را از [[اصحاب امیرالمؤمنین]] {{ع}} به شمار آورده و می‌نویسد: تمیم در برخی از جنگ‌های زمان [[حضرت]] حضور داشته است<ref>رجال طوسی، ص۳۶، ش۱.</ref>.
-*تمیم [[فرزند]] حذیم و به قولی حذلم و خزیم<ref>خلاصه علامه حلی و رجال ابن داود و تنقیح المقال، ج۱، ص۱۸۶.</ref> از [[طائفه]] ناجیه<ref>ناجیه گروهی از قحطانیون و اشعربون که منسب به ابوموسی اشعری است می‌باشند.</ref> می‌باشد.
-*[[شیخ طوسی]]، او را از [[اصحاب]] [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} به شمار آورده و می‌نویسد: تمیم در برخی از جنگ‌های زمان [[حضرت]] حضور داشته است<ref>رجال طوسی، ص۳۶، ش۱.</ref>.
+[[برقی]] می‌نویسد: تمیم مردی [[شجاع]] و از [[قبیله]] [[نصر]] در [[صفین]] در رکاب [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} شرکت داشت<ref>رجال برقی، ص۴.</ref>.
-*[[برقی]] می‌نویسد: تمیم مردی [[شجاع]] و از [[قبیله]] [[نصر]] در [[صفین]] در رکاب [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} شرکت داشت<ref>رجال برقی، ص۴.</ref>.
-*[[نصر بن مزاحم]] در وقعه [[صفین]] رخدادهای مهمی را از تمیم [[نقل]] کرده که خود [[دلیل]] روشنی بر حضور و نزدیکی او با [[حضرت علی]]{{ع}} در آن [[جنگ]] است، اینک یک نمونه از آن را ذکر می‌کنیم: [[جابر بن یزید جعفی]] از [[تمیم بن حذیم]] [[نقل]] می‌کند که او گفت: هرگاه [[امام علی]]{{ع}} در جنگ [[صفین]] قصد رفتن به میدان رزم داشت، چون بر مرکب خود سوار می‌شد به [[اسم خدا]] سوار می‌شد و سپس می‌گفت: [[حمد]] و [[ستایش]] بر خدایی که به ما [[نعمت‌ها]] داد و [[فضل]] بزرگش را شامل ما نمود، [[پاک]] و منزه است خدایی که اینها را مسخر ما ساخت و ما [[توانایی]] و [[قدرت]] [[حفظ]] و نگه‌داری آن را نداشتیم و بازگشت همه ما به سوی پروردگارمان است.<ref>{{متن حدیث|اَلْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَى نِعَمِهِ عَلَيْنَا وَ فَضْلِهِ اَلْعَظِيمِ}}؛ {{متن قرآن|سُبْحَانَ الَّذِي سَخَّرَ لَنَا هَذَا وَمَا كُنَّا لَهُ مُقْرِنِينَ وَإِنَّا إِلَى رَبِّنَا لَمُنْقَلِبُونَ}}}}« پاکا آن (خداوند) که این را برای ما رام کرد و ما را توان آن نبود و ما به سوی پروردگارمان برمی‌گردیم» سوره زخرف، آیه ۱۳-۱۴.</ref>.
+[[نصر بن مزاحم]] در [[وقعة صفین]] رخدادهای مهمی را از تمیم [[نقل]] کرده که خود [[دلیل]] روشنی بر حضور و نزدیکی او با [[حضرت علی]] {{ع}} در آن [[جنگ]] است، اینک یک نمونه از آن را ذکر می‌کنیم: [[جابر بن یزید جعفی]] از [[تمیم بن حذیم]] [[نقل]] می‌کند که او گفت: هرگاه [[امام علی]] {{ع}} در جنگ [[صفین]] قصد رفتن به میدان رزم داشت، چون بر مرکب خود سوار می‌شد به [[اسم خدا]] سوار می‌شد و سپس می‌گفت: [[حمد]] و [[ستایش]] بر خدایی که به ما [[نعمت‌ها]] داد و [[فضل]] بزرگش را شامل ما نمود، [[پاک]] و منزه است خدایی که اینها را مسخر ما ساخت و ما [[توانایی]] و [[قدرت]] [[حفظ]] و نگه‌داری آن را نداشتیم و بازگشت همه ما به سوی پروردگارمان است.<ref>{{متن حدیث|اَلْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَى نِعَمِهِ عَلَيْنَا وَ فَضْلِهِ اَلْعَظِيمِ}}؛ {{متن قرآن|سُبْحَانَ الَّذِي سَخَّرَ لَنَا هَذَا وَمَا كُنَّا لَهُ مُقْرِنِينَ وَإِنَّا إِلَى رَبِّنَا لَمُنْقَلِبُونَ}}}}«پاکا آن (خداوند) که این را برای ما رام کرد و ما را توان آن نبود و ما به سوی پروردگارمان برمی‌گردیم» سوره زخرف، آیه ۱۳-۱۴.</ref>.
-*بعد [[حضرت]] رو به [[قبله]] می‌ایستاد و دست‌های خود را به صورت [[دعا]] بلند می‌کرد و چنین می‌گفت: "بار پروردگارا، گام‌ها به سوی تو بازگشته، و بدن‌ها به زحمت افتاده، و قلب‌ها به جانب تو فارغ شده، و دست‌ها به سوی تو بلند گردیده و چشم‌ها به جانب تو دوخته شده‌اند"<ref>{{متن حدیث| اَللَّهُمَّ إِلَيْكَ نُقِلَتِ اَلْأَقْدَامُ وَ أُتْعِبَتِ اَلْأَبْدَانُ وَ أَفْضَتِ اَلْقُلُوبُ وَ رُفِعَتِ اَلْأَيْدِي وَ شَخَصَتِ اَلْأَبْصَارُ }}</ref>.
-*سپس این [[آیه]] را می‌خواند:{{متن قرآن|رَبَّنَا افْتَحْ بَيْنَنَا وَبَيْنَ قَوْمِنَا بِالْحَقِّ وَأَنْتَ خَيْرُ الْفَاتِحِينَ}}<ref>«خداوندا! میان ما و قوم ما به حق داوری فرما و تو بهترین داورانی» سوره اعراف، آیه ۸۹.</ref>.
+بعد [[حضرت]] رو به [[قبله]] می‌ایستاد و دست‌های خود را به صورت [[دعا]] بلند می‌کرد و چنین می‌گفت: «بار پروردگارا، گام‌ها به سوی تو بازگشته، و بدن‌ها به زحمت افتاده، و قلب‌ها به جانب تو فارغ شده، و دست‌ها به سوی تو بلند گردیده و چشم‌ها به جانب تو دوخته شده‌اند»<ref>{{متن حدیث| اَللَّهُمَّ إِلَيْكَ نُقِلَتِ اَلْأَقْدَامُ وَ أُتْعِبَتِ اَلْأَبْدَانُ وَ أَفْضَتِ اَلْقُلُوبُ وَ رُفِعَتِ اَلْأَيْدِي وَ شَخَصَتِ اَلْأَبْصَارُ }}</ref>.
-*بعد می‌فرمود: {{متن حدیث|اَللَّهُ أَكْبَرُ اَللَّهُ أَكْبَرُ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اَللَّهُ وَ اَللَّهُ أَكْبَرُ يَا اَللَّهُ يَا أَحَدُ يَا صَمَدُ يَا رَبَّ مُحَمَّدٍ اُكْفُفْ عَنَّا شَرَّ اَلظَّالِمِينَ اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ رَبِّ اَلْعٰالَمِينَ `اَلرَّحْمٰنِ اَلرَّحِيمِ `مٰالِكِ يَوْمِ اَلدِّينِ `إِيّٰاكَ نَعْبُدُ وَ إِيّٰاكَ نَسْتَعِينُ بِسْمِ اَللّٰهِ اَلرَّحْمٰنِ اَلرَّحِيمِ وَ لاَ حَوْلَ وَ لاَ قُوَّةَ إِلاَّ بِاللَّهِ اَلْعَلِيِّ اَلْعَظِيمِ }}، بعد در آخر چنین می‌فرمود: "بار پروردگارا، خطر [[ظالمان]] را از ما دور کن".
-*تمیم در پایان می‌گوید: این [[دعاها]] و [[آیات]]، [[شعار]] [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} در [[صفین]] بود<ref>وقعة صفین، ص۲۳۰.</ref>.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۱ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۱، ص۲۵۵-۲۵۶.</ref>
+سپس این [[آیه]] را می‌خواند:{{متن قرآن|رَبَّنَا افْتَحْ بَيْنَنَا وَبَيْنَ قَوْمِنَا بِالْحَقِّ وَأَنْتَ خَيْرُ الْفَاتِحِينَ}}<ref>«خداوندا! میان ما و قوم ما به حق داوری فرما و تو بهترین داورانی» سوره اعراف، آیه ۸۹.</ref>.
+بعد می‌فرمود: {{متن حدیث|اَللَّهُ أَكْبَرُ اَللَّهُ أَكْبَرُ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اَللَّهُ وَ اَللَّهُ أَكْبَرُ يَا اَللَّهُ يَا أَحَدُ يَا صَمَدُ يَا رَبَّ مُحَمَّدٍ اُكْفُفْ عَنَّا شَرَّ اَلظَّالِمِينَ اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ رَبِّ اَلْعٰالَمِينَ `اَلرَّحْمٰنِ اَلرَّحِيمِ `مٰالِكِ يَوْمِ اَلدِّينِ `إِيّٰاكَ نَعْبُدُ وَ إِيّٰاكَ نَسْتَعِينُ بِسْمِ اَللّٰهِ اَلرَّحْمٰنِ اَلرَّحِيمِ وَ لاَ حَوْلَ وَ لاَ قُوَّةَ إِلاَّ بِاللَّهِ اَلْعَلِيِّ اَلْعَظِيمِ }}، بعد در آخر چنین می‌فرمود: «بار پروردگارا، خطر [[ظالمان]] را از ما دور کن».
+تمیم در پایان می‌گوید: این [[دعاها]] و [[آیات]]، [[شعار]] [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} در [[صفین]] بود<ref>وقعة صفین، ص۲۳۰.</ref>.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۱ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۱، ص۲۵۵-۲۵۶.</ref>
 == جستارهای وابسته ==
+{{مدخل وابسته}}
+* [[نصر]] (قبیله)
+* [[عبدالرحمن بن حذیم]] (برادر)
+{{پایان مدخل وابسته}}
-==منابع==
+== منابع ==
-* [[پرونده:1379452.jpg|22px]] [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۱ (کتاب)|'''اصحاب امام علی''']]
+{{منابع}}
+#[[پرونده:1379452.jpg|22px]] [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۱ (کتاب)|'''اصحاب امام علی''']]
+{{پایان منابع}}
-==پانویس==
+== پانویس ==
 {{پانویس}}
-[[رده:مدخل]]
+[[رده:اصحاب امام علی]]
-[[رده:یاران امام علی]]
-[[رده:تمیم بن حذیم ناجی]]
 [[رده:اعلام]]
+[[رده:نصر]]
+[[رده:بنی‌ناجیه]]