(یک نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۱:
خط ۱:
{{مدخل مرتبط
#تغییر_مسیر [[فداء و فداکاری]]
| موضوع مرتبط =
| عنوان مدخل =
| مداخل مرتبط = [[فدا در زیارت]]
| پرسش مرتبط = فدا (پرسش)
}}
==رابطه فدا با [[زیارت]]==
از نکات دیگری که در [[زیارتنامه‌ها]] زیاد دیده می‌شود، موضوع اظهار فدا شدن [[زائر]] در راه و در مسیر [[محبت]] [[اهل بیت]] [[عصمت]]{{عم}} است. اینکه [[زائر]]، ابراز [[فداکاری]] و [[آمادگی]] برای فدا شدن در راه [[اولیای خدا]] داشته باشد، یا از [[خدا]] بخواهد که او را فدای [[ائمه]] و [[اهل بیت]]{{عم}} و راه آنان کند، نوعی [[فرهنگ]] [[شهادت‌طلبی]] در آن نهفته است. در [[فرهنگ]] [[شهادت‌طلبی]] هم، گذشتن از [[جان]] مطرح است، هم [[جان]] خود، هم عزیزان، عزیزترین افراد.
همان گونه که [[امام حسین|حسین بن علی]]{{ع}} در [[کربلا]] [[ایثار]] و فدا را به اوج رساند و هرچه داشت به صحنه آورد و به نمایش گذاشت و فدا کرد {{عربی|«بَذَلَ مُهْجَتَهُ فِیکَ»}} هم خود [[شهید]] شد، هم [[فرزندان]] و [[برادران]] و عموزادگان و بستگان و دوستانش و هم خانواده‌اش به [[اسارت]] رفتند و [[امام]] برای همه اینها [[آمادگی]] داشت، [[زائر]] هم همین آمادگی‌ها را در متن [[زیارتنامه]] ابراز می‌دارد<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص۳۲۶-۳۲۸.</ref>.
در [[زیارت]] [[امام مهدی|حضرت صاحب الأمر]]{{ع}}، پس از بیان [[شوق]] [[زائر]] به اینکه هرچه عمرها بگذرد و زمان طول بکشد، یقینش به آن [[حضرت]] و محبتش نسبت به او و تکیه و اعتمادش افزون‌تر می‌شود وچشم به راهی نسبت به ظهورش بیشتر می‌شود {{عربی|«وَلِظُهُورِکَ الا مُتَوَقِّعاً وَمُنْتَظِرَاً، وَلِجِهادی بَیْنَ یَدَیْکَ مُتَرَقِّباً»}} نتیجه آن [[آمادگی]] را چنین بیان می‌‌کند که:{{عربی|«فَابْذُلُ نَفْسی وَمالی وَوَلَدی وَاهْلی وَجَمیعَ ما خَوَّلَنی رَبّی بَیْنَ یَدَیْکَ وَالتَّصَرُّفَ بَیْنَ امْرِکَ وَنَهْیِکَ»}}<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص۳۲۶-۳۲۸.</ref>.
آنچه در [[دعای ندبه]] مکرر با تعبیر {{عربی|«بِنَفسی انتَ»}} آمده، یعنی جانم فدایت ای [[امام غایب]] و پنهان از نظر، ای از تبار [[پاکی]] و [[عصمت]] و [[نجابت]]، به نوعی دیگر در [[زیارتنامه‌ها]] آمده است. در [[زیارت]] [[امام حسین|سیدالشهدا]]{{ع}} در روز [[عرفه]] این تعبیر وجود دارد که: {{عربی|«بِأَبی أَنْتَ وَأُمّی یا ابا عَبْدِاللهِ، بِأَبی أَنْتَ وَأُمّی یابنَ رَسُولِ اللهِ»}} این‌گونه فقرات در [[زیارتنامه‌ها]] می‌آموزد که [[زائر]] [[امام]]، [[انسان]] از [[جان]] گذشته‌ای است که [[آمادگی]] هرگونه [[فداکاری]] و بذل و نثار و [[ایثار]] را در راه [[مکتب]] و رهبرش دارد و خود را در امتداد راه [[نورانی]] آنان می‌بیند<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص۳۲۶-۳۲۸.</ref>.
[[پیامبر خاتم|رسول خدا]]{{صل}} فرمود: {{عربی|«لا یُؤْمِنُ احَدُکُمْ حَتّی اکُونَ احَبَّ إلَیْهِ مِنْ نَفسِهِ وَأهْلِی أَحَبَّ إِلَیْهِ مِنْ أهْلِهِ وعِتْرَتِی أَحَبَّ الَیْهِ مِنْ عِتْرَتِهِ وَذُرّیتی أَحَبَّ إلَیْهِ مِنْ ذُرّیَتِهِ»}}<ref>میزان الحکمه، حدیث ۳۱۹۸ باب المحبّه، حب النبی.</ref> هیچ یک از شما [[ایمان واقعی]] ندارید مگر آنکه من در نظر او محبوب‌تر از خودش باشم و [[خانواده]] و [[اهل بیت]] و [[عترت]] مرا بیش از [[خانواده]] و [[عترت]] خویش [[دوست]] بدارد و ذریّه من را بیش از ذریّه خود [[دوست]] بدارد. [[عزیز]] بودن [[پدر]] و [[مادر]] و [[فرزند]] و بستگان نزد هرکس، [[فطری]] است و عشقی است که [[خداوند]] قرار داده است. اما باید [[عشق]] [[برتری]] باشد که [[انسان]] حاضر شود [[فرزند]] و [[پدر]] و [[مادر]] خود را فدای آن [[عشق]] و [[معشوق]] کند. تعبیر {{عربی|«بَأبِی أَنْتَ وَأُمّی»}} در [[زیارتنامه‌ها]] همین را می‌رساند، [[پدر]] و مادرم فدای تو، این مضمون در اغلب [[زیارتنامه‌ها]] دیده می‌شود<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص۳۲۶-۳۲۸.</ref>.
در [[زیارت]] [[امام کاظم|موسی بن جعفر]]{{ع}} چنین است: {{عربی|«بِأَبی أَنْتَ وَأُمّی وَنَفْسی وَأَهْلی وَمالی وَوَلَدی»}}. در [[زیارت]] [[جامعه]] که از معتبرترین زیارت‌هاست و از [[امام هادی]]{{ع}} [[نقل]] شده است، می‌‌گوییم: {{عربی|«بِأَبی أَنْتَ وَأُمّی وَنَفْسی وَأَهْلی وَمالی وأُسرَتِی»}} و پس از آن چندین نوبت هم همین مضمون با اندک تفاوتی تکرار شده است و معنایش این است که ای [[امام کاظم]]{{ع}}، ای [[ائمه]] [[معصومین]]{{عم}}، شما در نظر من از همه اینها عزیزتری. این یک [[ارزش]] است و ابراز این همه قبول داشتن و [[دلدادگی]] و شیفتگی نسبت به [[پاکان]] و [[اولیای خدا]]، [[زائر]] را در همین مسیر قرار می‌دهد<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص۳۲۶-۳۲۸.</ref>.
این اظهار فدا، نسبت به شهدای [[کربلا]] هم هست، با آنکه [[امام]] و [[معصوم]] نبودند، در [[زیارت]] [[امام حسین|سیدالشهدا]]{{ع}} پس از پایان متن [[زیارت]] آن [[حضرت]]، خطاب به [[اصحاب]] [[عاشورا]] و ستودنِ ایشان به عنوانِ یاورانِ [[دین]] [[خدا]]، [[یاوران]] [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}}، [[یاوران]] [[امام علی|امیرالمؤمنین]]{{ع}}، [[یاوران]] [[فاطمه زهرا|حضرت زهرا]]{{س}} و [[امام حسن]] و [[امام حسین]]{{عم}}، گفته می‌شود: {{عربی|«بِأَبِی أَنْتُمْ وَأُمّی، طِبْتُم وَطابَتِ الأَرْضُ الّتِی فِیها دُفِنْتُم»}}. [[پاک]] شدید، هم شما و هم سرزمینی که در آن [[دفن]] شده [[اید]] و آرزوی اینکه کاش من هم با شما بودم و به [[فوز]] و [[رستگاری]] می‌رسیدم. این نقطه اوج [[روحی]] [[انسان]] در [[ارتباط]] با [[اهل بیت]]{{عم}}، [[شهدا]] و انسان‌های [[وارسته]] و ارج نهادن به [[مقام]] و [[فضیلت]] آنان است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص۳۲۶-۳۲۸.</ref>.
