یاری‌خواهی امام حسین در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

[[امام]] سپس [[نامه]] را پیچید و مهر کرد و به برادرش محمد داد<ref>بحرانی، عبدالله، مقتل العوالم، ص۵۴.</ref>.<ref>[[محمد مهدی آصفی|آصفی، محمد مهدی]]، [[بر آستان عاشورا ج۱ (کتاب)|بر آستان عاشورا]]، ج۱، ص ۴۱۷.</ref>.

=== [[یاری‌خواهی]] حسین {{ع}} از [[عبدالله بن عمر]] ===

امام سپس به او فرمود: «ای اباعبدالرحمن! از [[خدا]] بترس و [[یاری]] مرا وامگذار»<ref>ابن طاووس، علی، اللهوف، ص۱۷.</ref>.<ref>[[محمد مهدی آصفی|آصفی، محمد مهدی]]، [[بر آستان عاشورا ج۱ (کتاب)|بر آستان عاشورا]]، ج۱، ص ۴۱۸.</ref>.

[[بنی حنظله]] گفتند: ای [[ابوخالد]]! ما تیر کمان تو هستیم و شهسواران عشیره‌ات. اگر با ما [[تیراندازی]]، به [[هدف]] زنی و اگر به وسیله ما بجنگی، [[پیروزی]] یابی. به خدا سوگند به هر نشیبی که فرو روی، ما نیز فرو [[رویم]] و هر مشقتی که ببینی، ما نیز خواهیم دید. اگر بخواهی با شمشیرهایمان تو را [[یاری]] و با دست‌هایمان از تو نگهداری می‌کنیم.

این [[خطبه]] در [[صراحت]] و مضامین و نوع دعوتش شگفت است و [[یاری‌خواهی]]، مرگ‌طلبی، [[ترغیب]] به [[آخرت]] و [[چشم‌پوشی]] از دنیا و [[دعوت]] و عدم پذیرش را در گرفته است.<ref>[[محمد مهدی آصفی|آصفی، محمد مهدی]]، [[بر آستان عاشورا ج۱ (کتاب)|بر آستان عاشورا]]، ج۱، ص ۴۱۸.</ref>.

هنگامی که قیس به [[قادسیه]] رسید، [[حصین بن نمیر تمیمی]] - که [[رئیس]] پاسبانان [[ابن زیاد]] بود و ابن زیاد او را [[فرمان]] داده بود تا کار سواره [[نظام]] را از قادسیه تا خفان<ref>خفان: جایی نزدیک کوفه که حاجیان گاه از راه آن به حج می‌روند؛ حموی، یاقوت، معجم البلدان، ج۲، ص۳۷۹. قُطقطانه: جایی نزدیک کوفه از سمت بیابان طف که بیست و چند میل از رهیمه فاصله دارد. حموی، یاقوت، معجم البلدان، ج۴، ص۳۷۴.</ref> و از آن تا قطقطانه سر و سامان دهد- او را دستگیر کرد و خواست تا او را بگردد، لیک قیس نامه را بیرون آورد و پاره کرد.

گفته‌اند عبیدالله فرمان داد تا او را دست بسته به پایین اندازند، پس او را از بالای قصر به پایین انداختند<ref>مفید، محمد، الارشاد، ج۲، ص۷۲.</ref>. قیس هنوز رمقی داشت؛ از این رو، [[عبدالملک بن عمیر]] به سوی او رفت و سرش را [[برید]] و چون بر این کار او خرده گرفتند، گفت: می‌خواستم راحتش کنم<ref>فتال نیشابوری، محمد، روضة الواعظین، ص۱۷۷؛ مفید، محمد، الارشاد، ج۲، ص۷۱؛ ذهبی، محمد، میزان الاعتدال، ج۲، ص۱۵۱.</ref>.<ref>[[محمد مهدی آصفی|آصفی، محمد مهدی]]، [[بر آستان عاشورا ج۱ (کتاب)|بر آستان عاشورا]]، ج۱، ص ۴۲۴.</ref>.

[[طبری]] می‌گوید: زهیر سپس به یارانش گفت: هر یک از شما [[دوست]] دارد، همراهم بیاید، وگرنه این واپسین [[دیدار]] من با اوست. ماجرایی را برای شما بگویم: به [[جنگ]] بلنجر<ref>بلنجر: از بلاد ترک است. مسلمانان و صحابیان رسول خدا {{صل}} در سال ۲۲ هجری به جنگ مردم آن رفتند. در القمقام آمده است: بلنجر شهری است در بلاد خزر پشت باب الابواب. گفته‌اند: عبدالرحمن بن ربیعه، و به قول بلاذری سلمان بن ربیعه باملی، آن را فتح کرده است. عبدالرحمن به آن دیار رفت و خاقان آنجا، پشت بلنجر به رویارویی او آمد و عبدالرحمن و یارانش که چهار هزار نفر بودند، به شهادت رسیدند. در آغاز کار، ترکان از آنان می‌ترسیدند و می‌گفتند که اینان فرشته‌اند و سلاح در میان آنان اثر نمی‌کند. اتفاقاً مردی ترک در بیشه پنهان شد و مسلمانی را با تیر زد و کشت و در میان قوم خویش فریاد برآورد که اینان همانند شما می‌میرند، پس چرا از آنان می‌ترسید؟ پس، ترکان سوی مسلمانان رفتند و بر آنان حمله بردند، تا اینکه عبدالرحمن بن ربیعه به شهادت رسید و پرچم را برادرش در دست گرفت و هم چنان جنگید تا اینکه توانست برادرش را در نواحی بلنجر به خاک سپارد و بقیه مسلمانان را از راه گیلان باز گرداند. سلمان بن ربیعه و یارانش کشته شدند. ترکان که هر شب نوری را بر قتلگاه مسلمانان می‌دیدند، سلمان بن ربیعه را برداشتند و در تابوتی نهادند و هرگاه به قحطی دچار می‌شدند، به واسطه او از خداوند طلب باران می‌کردند. احتمال دارد اصل واژه «بالبحر» باشد نه «بلنجر» و نسخه برداران در نوشتن واژه خطا کرده باشند. مسلمانان از آن تاریخ بود که جنگ‌های دریایی را آغاز کردند.</ref> رفتیم و [[خداوند]] [[پیروزی]] را نصیب ما ساخت و ما غنایمی به دست آوردیم، [[سلمان]] [[باهلی]] - و در [[روایات]] دیگر: [[سلمان فارسی]] - به ما گفت: آیا پیروزی‌ای که [[پروردگار]] بهره شما کرد و غنایمی که به دست آوردید، شادمانید؟ گفتیم: آری. گفت: اگر به [[سرور]] [[جوانان]] [[آل محمد]] {{صل}} رسیدید، از اینکه به همراه آنان می‌جنگیدید، شادمان‌تر باشید تا از به دست آوردن این غنیمت‌ها. من اینک شما را به [[خدا]] می‌سپارم. [[زهیر]] سپس گفت: به خدا [[سوگند]] سپس او پیوسته پیشاپیش [[قوم]] بود تا اینکه کشته شد. [[رضوان]] [[الله]] علیه<ref>قمی، عباس، نفس المهموم، ص۱۰۴.</ref>.<ref>[[محمد مهدی آصفی|آصفی، محمد مهدی]]، [[بر آستان عاشورا ج۱ (کتاب)|بر آستان عاشورا]]، ج۱، ص ۴۲۵.</ref>.

در همین جا بود که [[عمرو بن قیس مشرقی]] و پسرعمویش با حسین {{ع}} گرد آمدند و حسین {{ع}} به آن دو فرمود: «آیا برای یاری من آمده‌اید؟ آنان گفتند: ما عیالواریم و کالای [[مردم]] را در دست داریم و نمی‌دانیم که چه خواهد شد و خوش نداریم که کالای مردم را تباه سازیم. حسین {{ع}} فرمود: بروید تا فریاد [[دادخواهی]] ما را نشنوید و خیمه‌های ما را نبینید؛ زیرا هرکس فریاد [دادخواهی] ما را بشنود یا خیمه‌های ما را ببیند و یاریمان نرساند، بر [[خدای عزوجل]] [[حق]] است که او را با بینی در [[آتش]] افکند»<ref>مقرم، سید عبدالرزاق، مقتل الحسین، ص۲۰۲ - ۲۰۵.</ref>.<ref>[[محمد مهدی آصفی|آصفی، محمد مهدی]]، [[بر آستان عاشورا ج۱ (کتاب)|بر آستان عاشورا]]، ج۱، ص ۴۲۸.</ref>.

اگر بر این قرارید، نزد شما آمده‌ام، پس به من [[پیمان]] و [[میثاق]] دهید تا بدان‌ها [[اطمینان]] یابم و اگر آمدنم را خوش نمی‌دارید از نزد شما می‌روم»<ref>مقرم، سید عبدالرزاق، مقتل الحسین، ص۱۹۵.</ref>.<ref>[[محمد مهدی آصفی|آصفی، محمد مهدی]]، [[بر آستان عاشورا ج۱ (کتاب)|بر آستان عاشورا]]، ج۱، ص ۴۳۱.</ref>.

اگر این کار را نکنید و عهد خویش را بشکنید و بیعت مرا از گردن‌هایتان بردارید، به خدا [[سوگند]] این از شما کار [[زشتی]] به شمار نمی‌آید که با پدرم، برادرم و عموزاده‌ام مسلم نیز چنین کردید. فریب‌خورده، کسی است که [[فریب]] شما را بخورد. اقبال خویش را گم کرده‌اید و بهره خویش را به باد تباهی داده‌اید. هر که [[پیمان]] بشکند، به ضرر خویش می‌شکند. زود است که خدا مرا از شما [[بی‌نیاز]] گرداند. [[درود]] و [[رحمت]] و [[برکات]] خدا بر شما باد»!<ref>طبری، محمد، تاریخ طبری، ج۶، ص۲۲۹؛ مقرم، سید عبدالرزاق، مقتل الحسین، ص۱۹۸.</ref>.<ref>[[محمد مهدی آصفی|آصفی، محمد مهدی]]، [[بر آستان عاشورا ج۱ (کتاب)|بر آستان عاشورا]]، ج۱، ص ۴۳۲.</ref>.

{{متن قرآن|بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ}}. از [[حسین بن علی]] به [[سلیمان بن صرد خزاعی]]<ref>قمی، عباس، نفس المهموم، ص۲۰۷؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۴۴، ص۳۸۲.</ref>. اما بعد؛ می‌دانید که [[رسول خدا]] {{صل}} در خیات خویش فرمود: «هر که [[سلطان]] [[ستمگری]] را ببیند که.».. تا آخر آنچه در [[خطبه امام]] برای یارانش آوردیم.<ref>[[محمد مهدی آصفی|آصفی، محمد مهدی]]، [[بر آستان عاشورا ج۱ (کتاب)|بر آستان عاشورا]]، ج۱، ص ۴۳۲.</ref>.

حسین {{ع}} فرمود: «تو [[برادران]] [[برادری]]، می‌خواهی [[بنی هاشم]] بیشتر از [[خون]] [[مسلم بن عقیل]] را از تو مطالبه کنند؟ نه به خدا مانند ذلیلان [[تسلیم]] نمی‌شوم و مانند بردگان فرار نمی‌کنم<ref>ابن نما حلی در مثیر الاحزان (ص ۲۶) {{عربی|اَفِرُّ}} روایت کرده است که {{عربی|اَقِرُّ}} که بر زبان مردم است یا در برخی مقاتل آمده است، صحیح‌تر به نظر می‌سد؛ زیرا اگر «اقرّ» باشد، جمله دوم بی‌فایده خواهد بود و تنها جمله قبل آن معنایی را افاده خواهد کرد، بر خلاف قرائت «افر» که جمله دوم، این معنا را می‌رساند که از سختی و قتل، همانند بردگان نمی‌گریزم و این معنایی است غیر معنایی که جمله نخست می‌رساند. در سخن امام علی {{ع}} نیز گواه این قرائت آمده است: «حضرت درباره مصقلة بن هبیره آن هنگام که به سوی معاویه گریخت فرمود: «او را چه شد که کار سروران را کرد و همانند بردگان گریخت و همانند فاجران خیانت کرد»! ابن اثیر، علی، الکامل، ج۳، ص۱۴۸؛ ابن ابی الحدید معتزلی، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۱۰۴.</ref>، ای [[بندگان خدا]]! «من از اینکه سنگسارم کنید به [[پروردگار]] خویش و پروردگار شما [[پناه]] می‌برم»<ref>{{متن قرآن|وَإِنِّي عُذْتُ بِرَبِّي وَرَبِّكُمْ أَنْ تَرْجُمُونِ}} «و بی‌گمان من از اینکه سنگسارم کنید به پروردگار خویش و پروردگار شما پناه می‌برم» سوره دخان، آیه ۲۰.</ref>.<ref>[[محمد مهدی آصفی|آصفی، محمد مهدی]]، [[بر آستان عاشورا ج۱ (کتاب)|بر آستان عاشورا]]، ج۱، ص ۴۳۵.</ref>.

=== [[یاری‌خواهی]] دوم در [[روز عاشورا]] ===

سپس حسین {{ع}} بر اسب خویش سوار شد و [[قرآنی]] برداشت و آن را بالای سرش نهاد و در برابر [[سپاهیان]] [[ابن اسعد]] ایستاد و فرمود: «ای [[قوم]]! میان من و شما [[کتاب خدا]] و [[سنت]] جدم [[رسول الله]] داور باشد»<ref>ابن جوزی، عبدالرحمن، تذکرة الخواص، ص۱۴۳.</ref>.

سپس آنان را بر [[جان]] [[مقدس]] خویش و [[شمشیر پیامبر]] {{صل}} که به کمر بسته بود و [[زره]] او که پوشیده بود و عمامه‌اش که بر سر نهاده بود، [[شاهد]] گرفت و از آنان پرسید که چرا به کشتن او مبادرت می‌کنند، گفتند: در پی [[اطاعت]] از [[امیر]] [[عبیدالله بن زیاد]] هستیم. [[حضرت]] فرمود:

بدانید که من با این [[خانواده]] و با وجود کم‌شماری نفرات و نبود [[یاور]]، به سوی [[جنگ]] می‌روم»<ref>این سخنان را از اللهوف سید بن طاووس (ص۵۴) نقل کرده‌ایم. اینان نیز سخنان یاد شده را روایت کرده‌اند. ابن عساکر، علی، تاریخ دمشق، ج۴، ص۳۳۳؛ خوارزمی، موفق، مقتل، ج۲، ص۶.</ref>.<ref>[[محمد مهدی آصفی|آصفی، محمد مهدی]]، [[بر آستان عاشورا ج۱ (کتاب)|بر آستان عاشورا]]، ج۱، ص ۴۳۸.</ref>.

سبط سپس می‌گوید: [[حصین بن تمیم]]، [[امام]] را با تیری نشانه رفت و آن تیر بر لبان [[حضرت]] نشست. خون از لبان امام جاری شد و او گریست و می‌گفت: بار خدایا! از آنچه با من و برادرانم و فرزندانم و خانواده‌ام می‌شود، به تو [[شکایت]] می‌کنم»!<ref>سبط ابن جوزی، یوسف، تذکرة الخواص، ص۱۴۳.</ref>.<ref>[[محمد مهدی آصفی|آصفی، محمد مهدی]]، [[بر آستان عاشورا ج۱ (کتاب)|بر آستان عاشورا]]، ج۱، ص ۴۳۹.</ref>.

مردی از [[یاران]] زهیر، او را ندا داد و گفت: [[اباعبدالله]] تو را می‌فرماید: بازگرد! به جانم سوگند اگر [[مؤمن آل فرعون]] قومش را [[نصیحت]] کرد و [[دعوت]] را به نهایت رساند، تو نیز اینان را نصیحت کردی و به نهایت رساندی اگر نصیحت و [[ابلاغ]] سودی در بر داشته باشد»<ref>طبری، محمد، تاریخ طبری، ج۶، ص۲۴۳.</ref>.<ref>[[محمد مهدی آصفی|آصفی، محمد مهدی]]، [[بر آستان عاشورا ج۱ (کتاب)|بر آستان عاشورا]]، ج۱، ص ۴۴۲.</ref>.