ابوسعد بن وهب نضری: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'پرونده:1100558.jpg' به 'پرونده:IM009657.jpg') |
جز (جایگزینی متن - 'توضیح تصویر = تصویر قدیمی مدینه' به 'توضیح تصویر = تصویر کهنی از مدینه') |
||
| (۱۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = صحابه | عنوان مدخل = ابوسعد بن وهب نضری | مداخل مرتبط = [[ابوسعد بن وهب نضری در تراجم و رجال]] - [[ابوسعد بن وهب نضری در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط = }} | ||
{{جعبه اطلاعات اصحاب | |||
| نام = ابوسعد بن وهب نضری | |||
| مشهور به = | |||
| نام تصویر = تصویر قدیمی مدینه.jpg | |||
| عرض تصویر = | |||
| توضیح تصویر = تصویر کهنی از مدینه | |||
| نام کامل = ابوسعد بن وهب نضری | |||
| نام‌های دیگر = | |||
| جنسیت = مرد | |||
| کنیه = | |||
| لقب = | |||
| اهل = | |||
| از قبیله = [[بنی‌نضیر]] | |||
| از تیره = | |||
| پدر = | |||
| مادر = | |||
| همسر = | |||
| پسر = [[اسامه بن ابوسعد بن وهب نضری]] | |||
| دختر = | |||
| خواهر = | |||
| برادر = | |||
| خویشاوندان = | |||
| وابستگان = | |||
| تاریخ تولد = | |||
| محل تولد = | |||
| محل زندگی = [[مدینه]] | |||
| تاریخ درگذشت = | |||
| محل درگذشت = | |||
| تاریخ شهادت = | |||
| محل شهادت = | |||
| طول عمر = | |||
| محل دفن = | |||
| دین = | |||
| مذهب = | |||
| از اصحاب = [[پیامبر خاتم]] | |||
| از طبقه = | |||
| در جنگ = | |||
| نقش‌ها = | |||
| فعالیت‌ها = | |||
| علت شهرت = | |||
| علت درگذشت = | |||
| علت شهادت = | |||
| راوی از = | |||
| روایات مشهور = | |||
| مشایخ او = | |||
| راویان از او = | |||
| آخرین راوی از او = | |||
}} | |||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
وی از [[یهود]] [[بنی نضیر]] و ساکن [[مدینه]] بود<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۳۲.</ref>. ابن عبدالبر<ref>ابن عبدالبر، ج۳، ص۲۳۲.</ref> و [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۱۳۶.</ref> ابوسعد بن وهب را به بنوقریظه نسبت داده‌اند، در حالی که [[ابن اسحاق]]<ref>ابن اسحاق، ج۳، ص۲۰۲.</ref> و واقدی<ref>واقدی، ج۱، ص۳۷۳.</ref> او را از بنی نضیر دانسته‌اند<ref>ابن هشام، ج۳، ص۲۰۲.</ref>. از سویی نیز میان [[غزوه بنی نضیر]] - اوایل سال چهارم - و [[بنی قریظه]]. در سال پنجم - نزدیک دو سال فاصله بود<ref>واقدی، ج۲، ص۴۹۶ و ج۱، ص۳۶۳.</ref>، ابن اثیر گفته است: ابن عبدالبر، ابوسعد بن وهب قرظی (و به قولی نضیری) را با ابوسعد انصاری دو نفر پنداشته است. سبب [[اشتباه]] ابن عبدالبر این است که دیده به ابوسعد، هم قرظی (یا نضیری) گفته شده هم انصاری. از این‌رو [[تصور]] کرده این دو نسبت به دو نفر تعلق دارد و برای هر کدام شرح حال جداگانه‌ای آورده است؛ در حالی که بنی نضیر و بنی قریظه با [[انصار]] هم پیمانان بودند و به این دلیل به [[مسلمان]] شدگان آنان نیز انصاری گفته می‌شد<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۱۳۶.</ref>. | وی از [[یهود]] [[بنی نضیر]] و ساکن [[مدینه]] بود<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۳۲.</ref>. [[ابن عبدالبر]]<ref>ابن عبدالبر، ج۳، ص۲۳۲.</ref> و [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۱۳۶.</ref> ابوسعد بن وهب را به [[بنوقریظه]] نسبت داده‌اند، در حالی که [[ابن اسحاق]]<ref>ابن اسحاق، ج۳، ص۲۰۲.</ref> و واقدی<ref>واقدی، ج۱، ص۳۷۳.</ref> او را از بنی نضیر دانسته‌اند<ref>ابن هشام، ج۳، ص۲۰۲.</ref>. از سویی نیز میان [[غزوه بنی نضیر]] - اوایل سال چهارم - و [[بنی قریظه]]. در سال پنجم - نزدیک دو سال فاصله بود<ref>واقدی، ج۲، ص۴۹۶ و ج۱، ص۳۶۳.</ref>، ابن اثیر گفته است: ابن عبدالبر، ابوسعد بن وهب قرظی (و به قولی نضیری) را با ابوسعد انصاری دو نفر پنداشته است. سبب [[اشتباه]] ابن عبدالبر این است که دیده به ابوسعد، هم قرظی (یا نضیری) گفته شده هم انصاری. از این‌رو [[تصور]] کرده این دو نسبت به دو نفر تعلق دارد و برای هر کدام شرح حال جداگانه‌ای آورده است؛ در حالی که بنی نضیر و بنی قریظه با [[انصار]] هم پیمانان بودند و به این دلیل به [[مسلمان]] شدگان آنان نیز انصاری گفته می‌شد<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۱۳۶.</ref>. | ||
[[ابونعیم]]<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۹۰۹.</ref> ذیل نام ابوسعد انصاری گفته است برخی، ابوسعد انصاری را ابوسعد بن وهب، و برخی نیز ابوسعد بن ابی وهب انصاری دانسته‌اند. اما [[ابن حجر]] به ابونعیم نسبت جزم و [[یقین]] داده که او ابوسعد انصاری را با ابوسعد بن وهب یکی دانسته است<ref>ابن حجر، ج۷، ص۱۴۶.</ref>. برخی نیز [[کنیه]] او را ابوسعید انصاری دانسته‌اند که ابن حجر، ابوسعید را تصحیف ابوسعد می‌داند<ref>ابن حجر، ج۷، ص۱۶۹.</ref>. ابوسعد هنگام [[محاصره]] بنی نضیر - اوایل سال چهارم - همراه [[یامین بن عمیر]] [[ایمان]] آورد<ref>ابن هشام، ج۳، ص۲۰۲.</ref>. ابن عبدالبر<ref>ابن عبدالبر، ج۲، ص۴۶۸.</ref> به نقل از [[ابوموسی مدینی]]، نام دو نفری را که در محاصره بنی نضیر مسلمان شدند، | [[ابونعیم]]<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۹۰۹.</ref> ذیل نام ابوسعد انصاری گفته است برخی، ابوسعد انصاری را ابوسعد بن وهب، و برخی نیز ابوسعد بن ابی وهب انصاری دانسته‌اند. اما [[ابن حجر]] به ابونعیم نسبت جزم و [[یقین]] داده که او ابوسعد انصاری را با ابوسعد بن وهب یکی دانسته است<ref>ابن حجر، ج۷، ص۱۴۶.</ref>. برخی نیز [[کنیه]] او را ابوسعید انصاری دانسته‌اند که ابن حجر، ابوسعید را تصحیف ابوسعد می‌داند<ref>ابن حجر، ج۷، ص۱۶۹.</ref>. ابوسعد هنگام [[محاصره]] بنی نضیر - اوایل سال چهارم - همراه [[یامین بن عمیر]] [[ایمان]] آورد<ref>ابن هشام، ج۳، ص۲۰۲.</ref>. ابن عبدالبر<ref>ابن عبدالبر، ج۲، ص۴۶۸.</ref> به نقل از [[ابوموسی مدینی]]، نام دو نفری را که در محاصره بنی نضیر مسلمان شدند، ابوسعد بن وهب و [[یامین بن عمیر]] نقل کرده است، اما چنان که ابن حجر نیز گفته، ادعای مدینی دلیلی ندارد <ref>ابن حجر، ج۳، ص۷۴.</ref>، نحوه [[اسلام]] ابوسعد و [[یامین بن عمیر]] چنین بود که وقتی [[رسول خدا]] {{صل}} نخل‌های [[یهود]] را قطع می‌کرد، [[حیی بن اخطب]] [[پیام]] داد از [[مدینه]] بیرون می‌رویم. [[حضرت]] فرمود: «به شرط آنکه بدون [[اسلحه]] و تنها به اندازه یک بار شتر همراه ببرید». حیی بن اخطب از قبول این شرط [[امتناع]] کرد، تا اینکه ابوسعد بن وهب و یامین بن عمیر با [[آگاهی]] از این [[حقیقت]] که [[محمد]]، رسول خداست، یکی دیگری را وادار کرد محضر [[رسول خدا]] {{صل}} برسند و [[مسلمان]] شوند و بدین ترتیب [[جان]] و [[مال]] خود را [[حفظ]] کردند. اسلام آن دو، سبب پذیرش شروط رسول خدا {{صل}} برای خروج [[یهودیان]] گردید<ref>واقدی، ج۱، ص۳۷۳؛ ابن هشام، ج۳، ص۲۰۲؛ طبری، ج۲، ص۵۵۵.</ref>. [[اسامه بن ابوسعد بن وهب نضری|اسامه]] پسر ابوسعد بن وهب از پدرش چنین نقل کرده است: من [[شاهد]] بودم که در سیل مَهزور، رسول خدا {{صل}} [[حکم]] کرد از آب جمع شده سیل، زمین‌هایی که در بالا قرار دارند به اندازه‌ای که آب تا قوزک پا جمع شود، آب را نگهدارند و مابقی آب را برای زمین‌های پایین رها سازند<ref>ابن حجر، ج۷، ص۱۴۶.</ref>. [[بیهقی]] گفته است: مردی از [[بنی قریظه]] در تقسیم آبی که از سیل جمع شده بود، نزد رسول خدا {{صل}} [[شکایت]] کرد و حضرت نیز [[حکم]] یاد شده را صادر فرمود، اما اینکه آن مرد چه کسی بوده، مشخص نکرده است. بیهقی<ref>بیهقی، ج۶، ص۱۵۴.</ref>، این [[روایت]] از طریق جز اسامه نیز نقل شده است<ref>ابن ماجه، ج۲، ص۸۳؛ بیهقی، ج۲، ص۲۴۱؛ نوری، ج۱۵، ص۲۴۴؛ ابن قدامه، ج۶، ص۱۷۴.</ref><ref>[[رمضان محمدی|محمدی، رمضان]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوسعد بن وهب نضری»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۳۳۵-۳۳۶.</ref> | ||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
{{مدخل وابسته}} | {{مدخل وابسته}} | ||
*[[اسامه بن ابوسعد بن وهب نضری]] (فرزند) | * [[اسامه بن ابوسعد بن وهب نضری]] (فرزند) | ||
* [[بنی‌نضیر]] (قبیله) | |||
{{پایان مدخل وابسته}} | {{پایان مدخل وابسته}} | ||
| خط ۲۲: | خط ۶۸: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:اعلام]] | [[رده:اعلام]] | ||
[[رده: | [[رده:اصحاب پیامبر]] | ||
[[رده:بنی‌نضیر]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۵ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۰۰:۰۰
این مدخل زیرشاخهٔ بحث صحابه است. ابوسعد بن وهب نضری از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: ابوسعد بن وهب نضری در تراجم و رجال - ابوسعد بن وهب نضری در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط ندارد| ابوسعد بن وهب نضری | |
|---|---|
 تصویر کهنی از مدینه | |
| نام کامل | ابوسعد بن وهب نضری |
| جنسیت | مرد |
| از قبیله | بنی‌نضیر |
| پسر | اسامه بن ابوسعد بن وهب نضری |
| محل زندگی | مدینه |
| از اصحاب | پیامبر خاتم |
مقدمه
وی از یهود بنی نضیر و ساکن مدینه بود[۱]. ابن عبدالبر[۲] و ابن اثیر[۳] ابوسعد بن وهب را به بنوقریظه نسبت داده‌اند، در حالی که ابن اسحاق[۴] و واقدی[۵] او را از بنی نضیر دانسته‌اند[۶]. از سویی نیز میان غزوه بنی نضیر - اوایل سال چهارم - و بنی قریظه. در سال پنجم - نزدیک دو سال فاصله بود[۷]، ابن اثیر گفته است: ابن عبدالبر، ابوسعد بن وهب قرظی (و به قولی نضیری) را با ابوسعد انصاری دو نفر پنداشته است. سبب اشتباه ابن عبدالبر این است که دیده به ابوسعد، هم قرظی (یا نضیری) گفته شده هم انصاری. از این‌رو تصور کرده این دو نسبت به دو نفر تعلق دارد و برای هر کدام شرح حال جداگانه‌ای آورده است؛ در حالی که بنی نضیر و بنی قریظه با انصار هم پیمانان بودند و به این دلیل به مسلمان شدگان آنان نیز انصاری گفته می‌شد[۸].
ابونعیم[۹] ذیل نام ابوسعد انصاری گفته است برخی، ابوسعد انصاری را ابوسعد بن وهب، و برخی نیز ابوسعد بن ابی وهب انصاری دانسته‌اند. اما ابن حجر به ابونعیم نسبت جزم و یقین داده که او ابوسعد انصاری را با ابوسعد بن وهب یکی دانسته است[۱۰]. برخی نیز کنیه او را ابوسعید انصاری دانسته‌اند که ابن حجر، ابوسعید را تصحیف ابوسعد می‌داند[۱۱]. ابوسعد هنگام محاصره بنی نضیر - اوایل سال چهارم - همراه یامین بن عمیر ایمان آورد[۱۲]. ابن عبدالبر[۱۳] به نقل از ابوموسی مدینی، نام دو نفری را که در محاصره بنی نضیر مسلمان شدند، ابوسعد بن وهب و یامین بن عمیر نقل کرده است، اما چنان که ابن حجر نیز گفته، ادعای مدینی دلیلی ندارد [۱۴]، نحوه اسلام ابوسعد و یامین بن عمیر چنین بود که وقتی رسول خدا (ص) نخل‌های یهود را قطع می‌کرد، حیی بن اخطب پیام داد از مدینه بیرون می‌رویم. حضرت فرمود: «به شرط آنکه بدون اسلحه و تنها به اندازه یک بار شتر همراه ببرید». حیی بن اخطب از قبول این شرط امتناع کرد، تا اینکه ابوسعد بن وهب و یامین بن عمیر با آگاهی از این حقیقت که محمد، رسول خداست، یکی دیگری را وادار کرد محضر رسول خدا (ص) برسند و مسلمان شوند و بدین ترتیب جان و مال خود را حفظ کردند. اسلام آن دو، سبب پذیرش شروط رسول خدا (ص) برای خروج یهودیان گردید[۱۵]. اسامه پسر ابوسعد بن وهب از پدرش چنین نقل کرده است: من شاهد بودم که در سیل مَهزور، رسول خدا (ص) حکم کرد از آب جمع شده سیل، زمین‌هایی که در بالا قرار دارند به اندازه‌ای که آب تا قوزک پا جمع شود، آب را نگهدارند و مابقی آب را برای زمین‌های پایین رها سازند[۱۶]. بیهقی گفته است: مردی از بنی قریظه در تقسیم آبی که از سیل جمع شده بود، نزد رسول خدا (ص) شکایت کرد و حضرت نیز حکم یاد شده را صادر فرمود، اما اینکه آن مرد چه کسی بوده، مشخص نکرده است. بیهقی[۱۷]، این روایت از طریق جز اسامه نیز نقل شده است[۱۸][۱۹]
جستارهای وابسته
- اسامه بن ابوسعد بن وهب نضری (فرزند)
- بنی‌نضیر (قبیله)
منابع
پانویس
- ↑ ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۳۲.
- ↑ ابن عبدالبر، ج۳، ص۲۳۲.
- ↑ ابن اثیر، ج۶، ص۱۳۶.
- ↑ ابن اسحاق، ج۳، ص۲۰۲.
- ↑ واقدی، ج۱، ص۳۷۳.
- ↑ ابن هشام، ج۳، ص۲۰۲.
- ↑ واقدی، ج۲، ص۴۹۶ و ج۱، ص۳۶۳.
- ↑ ابن اثیر، ج۶، ص۱۳۶.
- ↑ ابونعیم، ج۵، ص۲۹۰۹.
- ↑ ابن حجر، ج۷، ص۱۴۶.
- ↑ ابن حجر، ج۷، ص۱۶۹.
- ↑ ابن هشام، ج۳، ص۲۰۲.
- ↑ ابن عبدالبر، ج۲، ص۴۶۸.
- ↑ ابن حجر، ج۳، ص۷۴.
- ↑ واقدی، ج۱، ص۳۷۳؛ ابن هشام، ج۳، ص۲۰۲؛ طبری، ج۲، ص۵۵۵.
- ↑ ابن حجر، ج۷، ص۱۴۶.
- ↑ بیهقی، ج۶، ص۱۵۴.
- ↑ ابن ماجه، ج۲، ص۸۳؛ بیهقی، ج۲، ص۲۴۱؛ نوری، ج۱۵، ص۲۴۴؛ ابن قدامه، ج۶، ص۱۷۴.
- ↑ محمدی، رمضان، مقاله «ابوسعد بن وهب نضری»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۳۳۵-۳۳۶.