|
|
(۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) |
خط ۱: |
خط ۱: |
| {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = | پرسش مرتبط = }}
| | #تغییر_مسیر [[عوام بن حوشب شیبانی]] |
| | |
| == مقدمه ==
| |
| [[بنی شیبان]] یکی از [[قبایل]] [[عرب عدنانی]] است و از میان آنان [[محدثان]] و [[فقیهان]] بزرگی برخاستهاند. یکی از محدّثانِ [[جوامع روایی شیعه]] و سنّی که به این [[قبیله]] منسوب است و در واسط زاده شد (عَوّام) است.
| |
| | |
| او نواده [[یزید بن رویم]] است که به دست [[امام علی بن ابی طالب]]{{ع}} [[اسلام]] آورد سپس [[رئیس شرطه]] آن حضرت شد. یزید یکی از [[یاران برجسته امام علی]]{{ع}} در [[جنگ]] با [[شورشیان]] [[نهروان]] بود. او از آن حضرت نقل میکند که فرمود: (امروز چهار هزار تن از [[خوارج]] از جمله (ذوالثُدیّه) کشته خواهند شد<ref>شرح نهج البلاغه ۲/ ۲۷۶ و تاریخ الاسلام ۹/ ۲۴۶.</ref>.
| |
| | |
| [[عجلی]] مینویسد: عوّام مرد صالحی است، ولی پدرش رئیس شرطه و مرد [[بدی]] بود و برادرش (خَراش) رئیس شرطه [[یوسف بن عمرو]] ([[فرمان]] دار [[کوفه]] و [[بصره]] در [[خلافت]] [[هشام بن عبد الملک]].) بوده است<ref>تاریخ الثقات ۳۷۷.</ref> [[ابن حجر]] به نقل از عجلی تصریح میکند که پدرش [[حوشب]] رئیس شرطه حجاج بن یوسف بوده است.
| |
| | |
| در برخی منابع از او با عنوان (اخو یوسف) تعبیر شده است، و برای وی [[برادران]] دیگری به نامهای: رخراش، ثُمامه، مَزْیَدَه، مالک و طَهب نیز ذکر کردهاند. از میان آنان، طَهب در [[جوامع رجالی شیعه]] [[توثیق]] شده و همو [[راوی]] کتاب [[روایی]] عوّام از [[امام صادق]]{{ع}} است<ref>رجال نجاشی / ش ۵۴۷ و ۸۲۴.</ref>. البته در [[کتب رجالی]] [[اهل سنّت]] در باره برادرانِ عوّام، حتّی (طَلاب) که از او کوچکتر بوده است چیزی غیر از ذکر نام آنها، به چشم نمیخورد.
| |
| | |
| او از [[آمران به معروف]] و [[ناهیان از منکر]] خوانده شده است و شاید همین روحیّه بود که او را به [[یاری]] [[یاران]] [[ابراهیم بن عبد الله بن حسن بن حسن بن علی]] - مقتول ۱۴۵ ﻫ.ق - در [[قیام]] بر ضد خلافتِ [[منصور دوانیقی]]، واداشت و از این روی مورد [[خشم]] و پیگرد [[کارگزاران]] حکومتِ وقت قرار گرفت و سرانجام پس از دو سال اِختفا اَمان یافت<ref>مقاتل الطالبیّین ۲۳۹.</ref>.
| |
| | |
| این جریان را [[مامقانی]]، علاوه بر ظهور [[کلام]] [[نجاشی]]، دلیل بر [[امامی بودن]] وی گرفته است، امّا [[شوشتری]] تصریح میکند که [[شیعیان]] [[امامیّه]] با چنین قیامهایی موافق نبودهاند، و [[یاران]] ابراهیم بن عبداللّه از عامّه و زیدیها بودهاند.
| |
| | |
| جالب است که [[طبری]] در کتاب خود، نام او و برادرزادهاش شهاب بن خراش را در میان کسانی آورده است که [[امام علی]]{{ع}}را [[سبّ]] و [[بدگویی]] میکردهاند<ref>نک: المسترشد ۲۰۸.</ref>.
| |
| | |
| او از [[طبقه ششم راویان]] [[حدیث]] است. غالب [[رجالیون اهل سنت]] او را [[توثیق]] و [[تأیید]] کردهاند، ولی از [[رجالیون]] [[شیعه]]، تنها [[ابن داوود]] نام او را در میان [[راویان معتبر]] آورده است.
| |
| | |
| [[نجاشی]] به کتاب روایی او که [[احادیث امام صادق]]{{ع}} را در آن نقل و برادرش طَهب آن را [[روایت]] کرده است، اشاره میکند و سخنی در [[جرح و تعدیل]] وی ندارد. شایان ذکر است که اکنون این کتاب در دست نیست.
| |
| | |
| [[عجلی]] پس از اشاره به [[صلاح]] و اعتبار او، مینویسد: حدود دویست روایت از وی نقل شده است.
| |
| | |
| شماری از روایاتی که عجلی بدانها اشاره کرده در [[صحاح سته]] نقل شده است.
| |
| | |
| او از کسانی چون [[امام صادق]]{{ع}} [[ابو اسحاق سبیعی]]، [[سعید بن جمهان]]، [[ابراهیم بن عبدالرحمن سکسکی]]، [[سلمة بن کهیل]]، [[ازهر بن راشد]] روایت کرده است و فرزندش سلمه، عبدالله و شهاب [[فرزندان]] برادرش خراش، [[شعبة بن حجاج]]، [[سفیان بن حبیب]]، برادرش طهب، [[حفص بن عمر رازی]] و دیگران از او روایت کردهاند<ref>نک: رجال صحیح بخاری ۲/ ۵۹۷؛ رجال صحیح مسلم ۲/ ۱۲۴؛ تهذیب الکمال ۲۲/ ۴۲۸ و بحار الانوار ۳۳/ ۳۵۲، ۴۱/ ۳۴۰.</ref>.
| |
| | |
| [[ابن ابی الحدید]] به طریق او از [[پیامبر]]{{صل}} نقل میکند که فرمود: (هر کس با [[عمار]] [[دشمنی]] کند [[خدا]] با او [[دشمن]] است و هر کس او را به [[خشم]] آورد [[خداوند]] بر او خشم میگیرد)<ref>شرح نهج البلاغه ۳/ ۵۲.</ref>.
| |
| | |
| عوّام به سال ۱۴۸ ﻫ.ق در عصر [[خلافت]] [[ابو جعفر منصور دوانیقی]] و هم [[زمان]] با [[وفات امام صادق]]{{ع}}بدرود [[حیات]] گفت<ref>الطبقات الکبری ۷/ ۳۱۱؛ کتاب التاریخ الکبیر ۷/ ۶۷ و المعارف ۴۴۸.</ref>.<ref>[[حسین عزیزی|عزیزی]]، [[پرویز رستگار|رستگار]]، [[یوسف بیات|بیات]]، [[راویان مشترک (کتاب)|راویان مشترک]]، ص 99.</ref>
| |
| | |
| ==جستارهای وابسته ==
| |
| *[[خراش بن حوشب بن یزید]] (برادر)
| |
| *[[رخراش بن حوشب بن یزید]] (برادر)
| |
| *[[ثمامه بن حوشب بن یزید]] (برادر)
| |
| *[[مزیده بن حوشب بن یزید]] (برادر)
| |
| *[[مالک بن حوشب بن یزید]] (برادر)
| |
| *[[طهب بن حوشب بن یزید]] (برادر)
| |
| | |
| == منابع ==
| |
| {{منابع}}
| |
| # [[پرونده:9030760879.jpg|22px]] [[حسین عزیزی|عزیزی]]، [[پرویز رستگار|رستگار]]، [[یوسف بیات|بیات]]، [[راویان مشترک (کتاب)|'''راویان مشترک''']]
| |
| {{پایان منابع}}
| |
| | |
| == پانویس ==
| |
| {{پانویس}}
| |