|
|
خط ۷۶: |
خط ۷۶: |
| == عواقب ترک صبر == | | == عواقب ترک صبر == |
| == نشانههای صابران == | | == نشانههای صابران == |
| ==عوامل و آثار بیصبری==
| |
| برای اینکه علت و عامل بیصبری دانسته شود میتوان به همین امور که گفته شد توجه داد؛ چراکه فقدان آنها موجب بیصبری و [[بیتابی]] میشود.
| |
| اما برخی از عوامل بیتابی که قرآن بیان کرده میتواند به ما کمک کند تا [[درک]] [[درستی]] از بیتابی و فقدان صبر داشته باشیم.
| |
| # [[حرص]] و [[آز]]: حرص و [[آزمندی]] [[انسان]] عامل بیصبری او به هنگام ابتلابه [[شداید]] است که خداوند در [[آیات]] ۱۹ و ۲۰ [[سوره معارج]] به آن توجه داده است.
| |
| #خردناباوری: عدم تعقل، از عوامل [[ناشکیبایی]] است که خداوند در آیات ۴ و ۵ [[سوره حجرات]] بدان اشاره میکند و میگوید که چگونه عدم تعقل نداکنندگان پیامبر{{صل}} از بیرون حجرههای آن حضرت{{صل}}،از عوامل ناشکیبایی آنان بوده است.
| |
| # [[شرور]]: شرور از عوامل بیصبری انسانهای [[حریص]] است که خداوند در آیات ۱۹ و ۲۰ سوره معارج به آن اشاره کرده است.
| |
| #یکنواختی: گاه برخی از امور مانند یکنواختی موجب بیتابی افراد میشود، چنانکه یکنواختی غذای [[بنی اسرائیل]] سبب بیصبری و [[اعتراض]] آنان به [[موسی]]{{ع}} شده بود. <ref>بقره، آیه ۶۱</ref>
| |
|
| |
| اما آثار این بیتابی را میتوان در [[زندگی]] این افراد به [[سادگی]] [[شناسایی]] کرد. از جمله این آثار که برای بیتابی و بیصبری در [[قرآن]] اشاره شده میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
| |
| # [[حزن]] و [[اندوه]]: مبتلاشدن [[یونس]]{{ع}} به [[غم]] و اندوه در اثر بیصبری در برابر [[تکذیب]] قومش نمونه ای از گزارش قرآن درباره آثار [[بیتابی]] است.<ref>قلم، آیه ۴۸</ref>
| |
| # [[خواری]] و [[ذلت]]: [[ناشکیبایی]] و بیتابی در برابر [[دشمن]] زمینه [[خفت]] و خواری [[انسان]] است که در [[آیات]] ۵۸ و۶۰ [[سوره روم]] به آن اشاره شده است.
| |
| # [[سرزنش]]: بیتابی موجب سرزنش دیگران میشود. [[انسانی]] که بیتابی میکند از سوی دیگران سرزنش و [[توبیخ]] خواهد شد. در قرآن بیان شده که بیصبری [[بنی اسرائیل]] در مورد غذای خود سبب سرزنش آنان از سوی [[خدا]] شده است.<ref>بقره، آیه ۶۱</ref>
| |
| # [[شکست]] و ناکامی: ناشکیبایی در برابر [[هجوم]] حوادث از عوامل شکست انسانهاست که [[آیه]] ۱۶۴ [[سوره آل عمران]] به آن پرداخته است.
| |
| # [[محرومیت]]: بیصبری موجب از دست دادن امکانات بهتر و [[محروم]] شدن از آن است که [[خداوند]] در آیه ۶۱ [[سوره بقره]] با اشاره به داستان [[یهود]] بر آن تاکید دارد.
| |
|
| |
| اینها تنها بخشی از آثار بیتابی و بیصبری است. اگر به [[آثار صبر]] توجه شود معلوم میگردد که بیصبری چه تاثیر منفی در [[زندگی]] [[بشر]] به جا میگذارد؛ زیرا در [[آیات قرآنی]] بیش از شصت مورد آثار برای [[صبر]] و [[حلم]] بیان شده است.
| |
| این امر گویای آن است که بیصبری و بیتابی تا چه اندازه میتواند آثار [[سوء]] در زندگی بشر داشته باشد و مسلما فقدان شصت [[نعمت]] که از آثار بیصبری است به معنای [[تحول]] جدی و منفی در زندگی بشر است.<ref>[[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[عوامل ایجاد صبر و بردباری (مقاله)|عوامل ایجاد صبر و بردباری]].</ref>.
| |
|
| |
| ==[[صبر]] نمادی از [[مقام احسان]]== | | ==[[صبر]] نمادی از [[مقام احسان]]== |
| یکی از [[مقامات]] بلند [[انسانی]] مقام احسان است. [[احسان]] در [[آموزههای قرآنی]] از دامنه و گستره وسیع معنایی و مصداقی برخوردار میباشد. احسان که ارتباط تنگاتنگی با [[عواطف]] و [[احساسات]] انسانی دارد، [[رفتار نیک]] و [[پسندیده]] به ویژه در [[ارتباط با دیگران]] را تعیین و [[تفسیر]] میکند. [[عارفان]] در باره مقام احسان بسیار سخن گفتهاند و [[حمزه]] فناری در کتاب مشهور خویش مصباح الانس ضمن بیان کلیاتی از [[عرفان نظری]] درباره [[تاویل قرآن]] [[کریم]]، مراتب وجودی [[انسان]]، [[علوم]] [[باطنی]]، [[اختلاف]] [[امتها]]، روشهای [[سیر و سلوک]] [[عرفانی]]، [[فهم]] [[حقایق]] عرفانی، مراتب نفس، [[براهین عرفانی]] مبنی بر وجود و [[توحید ذاتی]]، تجلی [[خداوند]]، به مفهوم احسان در [[عرفان]] پرداخته و سپس مراتب [[اهل]] [[سلوک]]، مراحل و منازل [[اخلاق]] و عرفان و [[عشق]] و [[محبت]] و مراتب آن در عرفان را بیان کرده است. | | یکی از [[مقامات]] بلند [[انسانی]] مقام احسان است. [[احسان]] در [[آموزههای قرآنی]] از دامنه و گستره وسیع معنایی و مصداقی برخوردار میباشد. احسان که ارتباط تنگاتنگی با [[عواطف]] و [[احساسات]] انسانی دارد، [[رفتار نیک]] و [[پسندیده]] به ویژه در [[ارتباط با دیگران]] را تعیین و [[تفسیر]] میکند. [[عارفان]] در باره مقام احسان بسیار سخن گفتهاند و [[حمزه]] فناری در کتاب مشهور خویش مصباح الانس ضمن بیان کلیاتی از [[عرفان نظری]] درباره [[تاویل قرآن]] [[کریم]]، مراتب وجودی [[انسان]]، [[علوم]] [[باطنی]]، [[اختلاف]] [[امتها]]، روشهای [[سیر و سلوک]] [[عرفانی]]، [[فهم]] [[حقایق]] عرفانی، مراتب نفس، [[براهین عرفانی]] مبنی بر وجود و [[توحید ذاتی]]، تجلی [[خداوند]]، به مفهوم احسان در [[عرفان]] پرداخته و سپس مراتب [[اهل]] [[سلوک]]، مراحل و منازل [[اخلاق]] و عرفان و [[عشق]] و [[محبت]] و مراتب آن در عرفان را بیان کرده است. |