اطاعت از امام مهدی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مهدویت/بالا}}
{{مدخل مرتبط
{{مهدویت}}
| موضوع مرتبط = امام مهدی
==[[ضرورت]] [[اطاعت از امام]] زمان{{ع}}==
| عنوان مدخل  =  
*[[امام زمان]] {{ع}} [[احیا]] کنندۀ [[آموزه‌های نورانی قرآن]] و [[معارف پیامبر اکرم]] و [[ائمه هدی]] {{ع}} است<ref>ر.ک: [[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[آخرین منجی (کتاب)|آخرین منجی]]، ص ۱۲۴.</ref> و رهاورد ایشان همان [[اسلام ناب]] و [[معارف]] والای [[پیامبر اسلام]] {{صل}} است و اگر چه ایشان [[غایب]] هستند ولی [[اراده]] و فرمانشان در میان همۀ خلایق جاری است؛ بنابراین، [[دستورات]] [[حضرت]] را باید [[شناخت]] و فرمان‌هایش را [[اطاعت]] کرد<ref>ر.ک: [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[امام مهدی موجود موعود (کتاب)|امام مهدی موجود موعود]]، ص ۱۹۳-۱۸۹؛ [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]، ص ۱۱۷-۱۱۰؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ص ۲۲۸-۲۲۲ و انتظار و منتظران، ص ۲۰۹-۲۰۱؛ [[منصور هرنجی|هرنجی، منصور]]، [[انتظار و وظایف منتظران ۲ (کتاب)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۷۷.</ref> چرا که بزرگ‌ترین مشکلی که در طول [[تاریخ زندگانی امامان]] {{ع}} دیده می‌شود آن است که با وجود [[محبت]] به آنها، [[مردم]] عملاً از آنها [[حرف شنوی]] نداشتند؛ این در حالی است که اگر [[انسان‌ها]] خواستار [[ظهور امام]] هستند، باید [[امام]] را الگوی خود دانسته<ref>ر.ک: [[سید علی حسینی خامنه‌ای|حسینی خامنه‌ای، سید علی]]، [[مهدویت از منظر ولایت (کتاب)|مهدویت از منظر ولایت]]، ص۶۰-۶۱: خطبه‌های نماز جمعه تهران، رسالت ۱۲/۱/۶۷.</ref> و [[آمادگی عملی]] و [[اطاعت پذیری]] از ایشان را داشته باشند<ref>ر.ک: [[محسن قرائتی|قرائتی، محسن]]، [[شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم (کتاب)|شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم]]، ص ۹۳ ـ ۱۰۴.</ref>، چرا که "[[آمادگی]]" تنها صرف ادعا نیست، بلکه [[ایمان]] و عمل است که [[آمادگی]] را جلوه می‌‌دهد. [[قرآن کریم]] <ref>{{متن قرآن|وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُم فِي الأَرْضِ}}«خداوند به کسانی از شما که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند وعده داده است که آنان را به یقین در زمین جانشین می‌گرداند» سوره نور، آیه ۵۵.</ref>[[یاوران]] [[حضرت مهدی]]{{ع}} را [[بندگان]] [[صالح]] می‌داند که [[ایمان به خدا]] دارند و [[کارهای نیک]] و [[شایسته]] انجام می‌‌دهند<ref> ر.ک: [[محبوبه رجایی|رجایی، محبوبه]]، [[ مؤلفه­‌های انتظار توان­مند در قرآن کریم و سنت (مقاله)|مؤلفه­‌های انتظار توان­مند در قرآن کریم و سنت]]، ص؟؟؟.</ref>. به همین خاطر [[امام صادق]] {{ع}} می‌‌فرماید<ref>{{متن حدیث|"طُوبَی لِشِیعَةِ قَائِمِنَا الْمُنْتَظِرِینَ لِظُهُورِهِ فِی غَیْبَتِهِ وَ الْمُطِیعِینَ لَهُ فِی ظُهُورِهِ"}}؛ کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۳۵۷.</ref>: «خوشا به حال [[دوستان]] [[قائم]] ما که در غیبتش [[ظهور]] او را [[انتظار]] می‌کشند و در ظهورش از او [[اطاعت]] می‌کنند»<ref>ر.ک: [[محمد مهدی گرجیان|گرجیان، محمد مهدی]]، [[تحلیل کارآمدی انتظار در حیات طیبه (مقاله)|تحلیل کارآمدی انتظار در حیات طیبه]]، ص ۲۰.</ref>.
| مداخل مرتبط =  
*از آنجایی که [[منتظران]] خود را منسوب به [[امام]] {{ع}} می‌دانند، به این نتیجه می‌رسند که در [[پیروی]] از آن [[حضرت]] پیش‌قدم باشند و الگوی [[رفتاری]] و [[اخلاقی]] خود را [[امام]] {{ع}} قرار دهند. از آثار این [[الگو]] گرفتن این است که آنان در [[رفتار]] فردی و [[اجتماعی]] طبق خواست [[امام]] {{ع}} حرکت و مسیر [[زندگی]] خویش را بر اساس آن تنظیم می‌کنند. از طرفی چون خواست [[امام]] {{ع}} طبق خواست [[خداوند]] است و بر محور آن می‌چرخد و غیر از آن نیست، [[رفتار]] فردی و [[اجتماعی]] [[منتظران]] نیز متأثر از [[اوامر و نواهی]] [[الهی]] و بر محور [[رضایتمندی]] [[خداوند]] خواهد بود و در محدوده تعیین‌شده [[خداوند]] دور می‌زند<ref>ر.ک: [[محمود ملکی راد|ملکی راد، محمود]]، [[خانواده و زمینه‌سازی ظهور (کتاب)|خانواده و زمینه‌سازی ظهور]]، ص ۴۹.</ref>.
| پرسش مرتبط  = امام مهدی (پرسش)
}}


==[[اطاعت]] از [[امامان]] در [[آیات]] و [[روایات]]==
[[پرونده:13681432.jpeg|300px|بندانگشتی|اطاعت از امام مهدی]]
*[[قرآن کریم]] در کنار [[اطاعت خدا]] و [[پیامبر]]، به [[اطاعت]] از [[اولی الأمر]] [[فرمان]] می‌دهد<ref>ر.ک: [[سید محمد تقی نقوی|نقوی، سید محمد تقی]]، [[شرح زیارت جامعه کبیره ۵ (کتاب)|شرح زیارت جامعه کبیره]]، ص۲۹۷ - ۲۹۸. </ref>: {{متن قرآن|ْ أَطِيعُواْ اللَّهَ وَ أَطِيعُواْ الرَّسُولَ وَ أُوْلىِ الْأَمْرِ مِنكم‏}}<ref>«ای مؤمنان، از خداوند فرمان برید و از پیامبر و زمامدارانی که از شمایند  فرمانبرداری کنید» سوره نساء، آیه ۵۹.</ref> [[اولی الامر]] به [[ائمه اهل بیت]] {{ع}} [[تفسیر]] شده<ref>ر.ک: موسوعة الامام علی بن ابی طالب، ج ۲ ص ۱۷۱ به نقل از تفسیر عیاشی؛ مناقب، ج ۳، ص ۱۵؛ [[محسن قرائتی|قرائتی، محسن]]، [[زندگی مهدوی در سایه دعای عهد (کتاب)|زندگی مهدوی در سایه دعای عهد]]، ص۱۰۲-۱۰۴.</ref> و [[اطاعت از امام]] یک فریضه و بزرگداشت [[امامت]]<ref>{{متن حدیث|و الطّاعة تعظیما للإمامة}}؛ نهج البلاغه (صبحی صالح)، حکمت ۲۵۲</ref> از مهم‌ترین [[ویژگی‌های منتظران]] شمرده شده است<ref>ر.ک: [[عبدالله محمد‌هاشمی|محمد‌هاشمی، عبدالله]]، [[فرهنگ انتظار زمینه‌ساز تحقق جامعه مهدوی (مقاله)|فرهنگ انتظار زمینه‌ساز تحقق جامعه مهدوی]]، ص۳۵-۳۶. </ref>. در سراسر [[قرآن]]، پس از [[اطاعت خداوند]]، [[اطاعت]] از [[رسول خدا]] ذکر شده است، و در یازده مورد، بعد از عبارت {{متن قرآن|ْ اتَّقُواْ اللَّهَ}} جمله {{متن قرآن|َ أَطيعُونِ}} آمده است؛ یعنی لازمه [[تقوای الهی]]، [[اطاعت]] از [[رسول]] اوست.با اینکه [[اطاعت از خدا]] و [[رسول]]، هر دو لازم است، در این [[آیه]] تنها از [[سرپیچی]] از [[رسول]] [[نهی]] شده است که معلوم می‌‌شود مشکل آنان در [[اطاعت]] از [[رسول]] بوده است<ref>ر.ک: [[محسن قرائتی|قرائتی، محسن]]، [[زندگی مهدوی در سایه دعای عهد (کتاب)|زندگی مهدوی در سایه دعای عهد]]، ص۱۰۲-۱۰۴.</ref>.
*[[رسول اکرم]] {{صل}} فرمودند: «به فرمانبرداری از [[امامان]] خود تمسّک جویید و با آنان [[مخالفت]] نکنید، چرا که [[اطاعت]] آنان [[اطاعت]] خداست»<ref>{{متن حدیث|"تمسّکوا بِطَاعَةِ أئمّتکم وَ لَا تُخَالِفُوهُمْ، فَإِنْ طَاعَتُهُمْ طَاعَةِ اللَّهِ"}}؛ اهل البیت فی الکتاب و السنّه، ص ۳۶۹.</ref>، [[امام باقر]] {{ع}} هم می‌‌فرمایند: «اساس [[دین اسلام]] و کلید همه [[خزائن]] [[رحمت]] و [[فضل]] کبریایی و نیز وسیله [[معرفت]] اشیا و فلاح و [[رستگاری]] و ایمن بودن از [[سخط]] و [[غضب]] ساحت کبریایی، بر [[اطاعت امام]] [[مفترض الطاعه]] [[استوار]] خواهد بود، پس از این که او را شناخته و به [[ولایت عامه]] او [[معتقد]] باشد»<ref>{{متن حدیث|ذِرْوَةُ الْأَمْرِ وَ سَنَامُهُ‏ وَ مِفْتَاحُهُ‏ وَ بَابُ‏ الْأَشْیَاءِ وَ رِضَا الرَّحْمنِ‏- تَبَارَکَ‏ وَ تَعَالی‏- الطَّاعَةُ لِلْإِمَامِ‏ بَعْدَ مَعْرِفَتِه‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏}}؛ کافی، ج۱، ص۱۸۵.</ref>. در [[زیارت جامعۀ کبیره]] هم می‌خوانیم: {{متن حدیث|"من أطاعکم فقد أطاع اللّه"}}<ref>«هر کس از شما اطاعت کند همانا از خدا اطاعت کرده است».</ref>. بنابراین [[اطاعت از امام]] [[واجب]]<ref>ر.ک: [[محمود ملکی‌راد|ملکی‌راد محمود]]، [[رابطه تقویت مبانی کلامی با تقویت روحی منتظران (مقاله)|رابطه تقویت مبانی کلامی با تقویت روحی منتظران]]، ص۳۰۳-۳۰۴.</ref> و معیار [[اطاعت الهی]]، [[اطاعت]] از [[اهل بیت]] و [[امامان]] است<ref>ر.ک: [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۱۰۸.</ref>. چون ایشان [[تسلیم]] محضِ [[اوامر و نواهی]] [[الهی]] هستند و به [[دلیل]] بهره‌مندی از [[عصمت]]<ref>ر.ک:[[محمود اباذری|اباذری، محمود]]، [[ادعیه و زیارات مهدوی (کتاب)|ادعیه و زیارات مهدوی]]، ص ۹۵.</ref>، بدون [[خطا]] و اشتباه‌اند و به مقامی رسیده‌اند که [[امر و نهی]] آنها عین [[امر و نهی]] [[الهی]] است<ref>ر.ک: [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[ادب فنای مقربان ج۸ (کتاب)|ادب فنای مقربان]]، ج۸، ص۳۲۰، ۳۲۳؛ [[ابراهیم شفیعی سروستانی|شفیعی سروستانی؛ ابراهیم]]، [[او را بشناسیم (کتاب)|او را بشناسیم]]، ص ۱۰۹.</ref>، چون آنها بر حقند و [[حق]] پیوسته با آنان است و از آنها جدا نمی‌‌شود<ref>ر.ک: [[محمود اباذری|اباذری، محمود]]، [[سیمای ماه دوازدهم در سی جزء قرآن (کتاب)|سیمای ماه دوازدهم در سی جزء قرآن]]، ص ۴۴-۴۷.</ref>.


==راه‌های [[اطاعت از امام]] زمان{{ع}}==
بر اساس [[آیه اولی الامر]] [[اطاعت]] از [[ائمه]] {{ع}}، [[اطاعت]] از خداست و [[اطاعت از امام]] زمان {{ع}} که احیا کنندۀ آموزه‌های [[نورانی]] [[قرآن]] و معارف [[پیامبر اکرم]] و [[ائمه هدی]] {{ع}} است؛ [[واجب]] بوده و وظیفۀ اصلی [[انسان]] [[منتظِر]] در [[اطاعت امام]] [[منتظَر]] {{ع}}، عبارت است از [[شناخت]] آموزه‌های [[قرآنی]]، فراگیری گفتار، [[رفتار]] و سیره اهل بیت {{ع}} و نیز، مراجعه به [[نایبان عام]]؛ یعنی [[مراجع دینی]] و فقهای جامع الشرایط.
**[[مأموریت امام زمان]] {{ع}} ایجاد [[حکومت عدل جهانی]] است. و این [[مأموریت]]، تنها به وسیله شخص [[امام زمان]] با [[اعجاز]] و [[اعمال]] [[خارق‌العاده]] تحقق نمی‌پذیرد، بلکه [[یاری]] و [[نصرت]] [[مؤمنین]] نیز لازم است<ref>ر.ک: [[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، [[نگاهی به رسالت و امامت (کتاب)|نگاهی به رسالت و امامت]]، ص۹۴-۹۶.</ref>. برای [[اطاعت]] و [[نصرت امام زمان]] {{ع}} راه‌هایی وجود دارد:
#آشنایی با [[قرآن]] و آموزه‌های آن به همراه [[شناخت]] [[سیره]] و معالم [[اهل بیت]] {{ع}}، تا بتوان بدین وسیله [[آمادگی]] حضور در محضر [[امام زمان]] {{ع}} را پیدا کرد<ref>ر.ک: [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[امام مهدی موجود موعود (کتاب)|امام مهدی موجود موعود]]، ص ۱۹۳-۱۸۹.</ref>. چون [[پیروی]] از [[پیشوایان معصوم]] {{ع}} در گرو [[شناخت]] [[آموزه‌های دینی]] و [[رفتار]] دین‌مدارانه است و [[رفتار]] هر کسی رهاورد [[آگاهی]] و نوع [[بینش]] اوست و آنچه شخص پیرو را به [[امام]] {{ع}} پیوند می‌دهد، [[ایمان]] و [[بصیرت]] برخاسته از [[آموزه‌های دینی]] است که [[زمینه‌ساز]] الگوپذیری می‌گردد<ref>ر.ک: [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[ادب فنای مقربان ج۸ (کتاب)|ادب فنای مقربان]]، ج۸، ص۳۲۰، ۳۲۳؛</ref>، به گونه‌ای که فرد ارادۀ‌ [[امام]] را بر ارادۀ خود مقدَّم می‌‌دارد و در برابر [[امام]] [[تسلیم]] و خاضع است<ref>{{متن حدیث|"هُمْ أَطْوَعُ لَهُ مِنَ الْأَمَةِ لِسَیِّدِهَا"}}؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۰۸.</ref> و [[اطاعت]] او‌ از‌ [[امام]]، از فرمانبرداری کنیز‌ در‌ برابر مولایش بیشتر است<ref>ر.ک: [[نصرت‌‏الله آیتی|آیتی، نصرت‌‏الله]]، [[آیینه انتظار یاوران مهدی (مقاله)|آیینه انتظار یاوران مهدی]]، ص ۱۶۱-۱۶۲؛ [[سید مهدی روح‌بخش|روح‌بخش، سید مهدی]]، [[انتظار و تأثیرات آن بر امنیت و صلح (مقاله)|انتظار و تأثیرات آن بر امنیت و صلح]]، ص ۲۹۰. </ref>.
#[[پیروی]] از [[دستورات]] و فرمایشات [[امامان]] پیشین {{ع}}: از آنجایی که همۀ [[امامان]] {{ع}} [[نور]] یگانه‌ای هستند، [[دستورات]] و فرموده‌های ایشان نیز یک [[هدف]] را دنبال می‌کند؛ بنابراین، در زمانی که یکی از آنها در دسترس نیست، فرامین [[امامان]] دیگر چراغ راه [[هدایت]] است<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ص ۲۲۲- ۲۲۸؛ [[انتظار و منتظران (مقاله)|انتظار و منتظران]]، ص ۲۰۱-۲۰۹؛ [[بایسته‌های عصر چشم به راهی (مقاله)|بایسته‌های عصر چشم به راهی]]، ص؟؟؟.</ref> و هر کس به آنها [[تمسک]] جوید، به [[خدا]] [[تمسک]] جسته است<ref>ر.ک: [[سید علی موسوی|موسوی، سید علی]]، [[فلسفه انتظار فرج با تأکید بر افضل اعمال بودن آن (مقاله)|فلسفه انتظار فرج با تأکید بر افضل اعمال بودن آن]]، ص ۲۳۹-۲۴۴؛ [[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری،محمد]]، [[شرح زیارت جامعه کبیره ۴ (کتاب)|شرح زیارت جامعه کبیره]]، ص؟؟؟</ref>. [[راوی]] می‌‌گوید: به [[امام صادق]] عرض کردم، اگر دوران فترتی فرا رسد که [[مسلمانان]] [[امام]] خود را نمی‌شناسند یا او را نمی‌بینند چه باید بکنند؟ [[امام]] در پاسخ فرمود: «هرگاه چنین شرایطی پیش آید، پس به [[امام]] قبلی [[متوسل]] شوید، و [[دستورات]] او را نصب‌العین خود قرار دهید تا [[امام]] آخرین [[ظهور]] کند»<ref>{{متن حدیث|إِذَا کَانَ ذَلِکَ فَتَمَسَّکُوا بِالْأَمْرِ الْأَوَّلِ حَتَّی یَتَبَیَّنَ لَکُمُ الْآخِرُ}}؛ بحارالانوار، ج۵۲، ص۱۳۲.</ref>.<ref>. ر.ک: هدایت‌نیا، فرج‌الله، ابعاد انتظار در قرآن کریم و روایات، ص۱۲۳-۱۲۴.</ref> [[خدا]] به پیامبرش [[دستور]] می‌‌دهد: {{متن قرآن|قُلْ إِن كُنتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونىِ يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ}}<ref>«بگو اگر خداوند را دوست می‌دارید از من پیروی کنید تا خداوند شما را دوست بدارد» سوره آل عمران، آیه ۳۱.</ref> بر اساس این [[آیه]]، [[اطاعت]] از [[دستورات]] [[اهل بیت]] {{ع}} بیانگر [[محبت]] به آنان است و [[محبت]] زمینه ساز [[اطاعت]] بوده و سختی‌های مسیر [[بندگی]] را هموار می‌‌سازد<ref>ر.ک: [[مهناز فرحمند|فرحمند، مهناز]]، [[جامعه منتظر ظهور از منظر دعای عصر غیبت (مقاله)|جامعه منتظر ظهور از منظر دعای عصر غیبت]]، ص؟؟؟</ref>. بنابراین، اگر کسی در [[اعتقادات]]، [[عبادات]] و [[بندگی]] و صفات، مانند آن بزرگواران عمل کند نسبت به [[خداوند متعال]] نیز [[مطیع]] و تابع خواهد بود<ref>ر.ک: [[سید علی حسینی میلانی|حسینی میلانی، سید علی]]، [[با پیشوایان هدایتگر ج۲ (کتاب)|با پیشوایان هدایتگر]]، ج۲، ص ۳۸۵-۳۸۶.</ref>.
#الگوقرار دادن [[امام]]: یکی از عومل مهم در [[تربیت]] و [[خودسازی]]، [[الگو]] قراردادن [[انبیا]] و بزرگان [[دین]] است؛ زیرا با [[الگو]] قراردادن [[رفتار]] آنان، انگیزۀ لازم برای [[پیروی]] از آنان در افراد به وجود می‌آید و فرد سعی خواهد کرد برای بهره‌مندی از [[رفتار]] [[نیک]] و دستاوردهای مثبت زندگی‌شان، خود را ملزم به [[پیروی]] از آنان کند. [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} می‌فرماید: «[[آگاه]] باشید هر [[مأموم]] و پیروی‌کننده‌ای را [[پیشوایی]] است که از او [[پیروی]] کرده، به [[نور]] [[دانش]] او روشنی می‌جوید»<ref>{{متن حدیث|أَلَا وَ إِنَّ لِکُلِّ مَأْمُومٍ إِمَاماً یَقْتَدِی بِهِ وَ یَسْتَضِی‏ءُ بِنُورِ عِلْمِه‏}}؛ نهج البلاغه، نامه ۴۵.</ref> اصولاً [[امام]] را بدین جهت [[امام]] می‌گویند که نمونه و [[الگو]] برای [[مردم]] است. بنابراین بر [[مردم]] لازم است از [[امام]] [[پیروی]] کنند. البته افرادی می‌توانند از [[هدایت]] [[امام]] برخوردار شوند که به او [[باور]] داشته باشند؛ بر همین اساس تفاوت آشکاری میان [[زندگی]] [[انسان]] [[معتقد به امامت]] با غیرمعتقد به آن وجود دارد<ref>ر.ک: [[محمود ملکی راد|ملکی راد، محمود]]، [[خانواده و زمینه‌سازی ظهور (کتاب)|خانواده و زمینه‌سازی ظهور]]، ص ۱۸۸.</ref>.
#مراجعه به [[نایبان خاص]] در [[زمان غیبت صغری]] و [[نایبان عام]] در [[زمان غیبت کبری]]: به این معنا که پیوند [[امام]] {{ع}} در [[زمان غیبت]] با [[مردم]] به طور کلی قطع و گسسته نشده است؛ زیرا در هر دو [[غیبت]]، امر [[سفارت]] و [[نیابت]] وجود داشته و دارد و از طریق [[نایبان]]، پیوند [[امام]] با [[مردم]] برقرار بوده و هست؛ در [[زمان غیبت صغری]] [[نیابت]] [[نایبان خاص]] بوده و در [[زمان غیبت کبری]] [[نیابت]] [[نایبان عام]]، که همان [[اطاعت]] [[فقهاء]] جامع‌الشرایط است<ref>ر.ک: [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]، ص ۱۱۷-۱۱۰.</ref>. همانطور که [[حضرت]] می‌‌فرمایند<ref>{{متن حدیث|"وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِیهَا إِلَی رُوَاةِ حَدِیثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِی عَلَیْکُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَیْهِمْ"}}. کمال‌الدین، ص۴۸۴. </ref>: «اما حوادثی که پیش می‌آید به [[راویان حدیث]] ما مراجعه کنید زیرا آنها [[حجت]] و [[نمایندگان]] من هستند بر شما و من [[حجت خدا]] بر آنها»<ref>ر.ک: [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]، ص ۱۱۰-۱۱۷.</ref>.


==[[نصرت]] و [[یاری]] [[امام زمان]]{{ع}}==
== [[ضرورت]] [[اطاعت از امام]] زمان {{ع}} ==
*دربارۀ اهمیت‌ [[نصرت]] و [[یاری امام]] نیز در [[روایات]] و [[زیارات]] تذکر داده شده است<ref>{{متن حدیث|"وَ نُصْرَتِی مُعَدَّةٌ لَکُمْ"}}؛ زیارت جامعه کبیره.</ref> چون [[نصرت]] [[ائمه]] {{ع}} تقویت راه آنهاست که راه‌ خدا‌ و [[رسول]] خداست و [[تجلی]] [[نصرت]] [[خداوند]] در [[یاری دین]] خداست<ref>{{متن قرآن|يَأَيهَُّا الَّذِينَ ءَامَنُواْ إِن تَنصُرُواْ اللَّهَ يَنصُرْكُمْ وَ يُثَبِّتْ أَقْدَامَكم‏}}«ای مؤمنان! اگر (دین) خداوند را یاری کنید او نیز شما را یاری می‌کند و گام‌هایتان را استوار می‌دارد» سوره محمد، آیه ۷.</ref>.<ref>ر.ک: [[سید محمد تقی موسوی اصفهانی|موسوی اصفهانی، سید محمد تقی]]، [[تکالیف بندگان نسبت به امام زمان‌ (کتاب)|تکالیف بندگان نسبت به امام زمان‌]]، ص۲۲۲-۲۲۵.</ref>. بنابراین، [[نصرت]] [[ائمه]] {{ع}} بر هر فرد به [[قدر]] [[توان]] و امکانات واجب‌ است<ref>ر.ک: [[سید علی حسینی میلانی|حسینی میلانی، سید علی]]، [[وظایف امت در برابر امام (مقاله)|وظایف امت در برابر امام]]، ص ۱۰۰.</ref>، [[نصرت]] و [[یاری]] [[پیامبر اکرم]]{{صل}} و ائمّه هدی{{ع}} یعنی عمل نمودن به دستورهای ایشان و این در زمان‌های مختلف متفاوت است. گاهی [[نظامی]]، گاهی [[دعا]] و [[صدقه]]، گاهی تشکیل مجلس و ذکر [[فضیلت]] و [[مبارزه]] [[فرهنگی]]... و در هر شرایطی [[یاری]] نمائیم<ref>. ر.ک: [[سید محمد تقی موسوی اصفهانی|موسوی اصفهانی، سید محمد تقی]]، [[تکالیف بندگان نسبت به امام زمان‌ (کتاب)|تکالیف بندگان نسبت به امام زمان‌]]، ص۲۲۲-۲۲۵؛ [[سید یحیی فاضل همدانی|فاضل همدانی، سید یحیی]]، [[نشانه‌های قائم آل محمد (کتاب)|نشانه‌های قائم آل محمد]]، ص ۷۵.</ref>، به ویژه در جهت تقویت [[حکومت حضرت مهدی]] {{ع}} که [[امام صادق]] {{ع}} می‌‌فرماید: «نه تنها [[اعتقاد به امام زمان]] {{ع}} [[واجب]] است بلکه [[خداوند]] [[یاری]] [[حضرت]] را در [[زمان غیبت]] [[واجب]] گردانیده است»<ref>{{متن حدیث|"رابِطُوا إِمَامَکُمْ‏ وَ اتَّقُوا اللَّهَ‏ فِیمَا أَمَرَکُمْ بِهِ وَ افْتَرَضَ عَلَیْکُمْ‏"}}؛ بحار الأنوار، ج ۲۴، ص ۲۱۷.</ref> و [[یاری]] [[حضرت]] در [[دوران غیبت]] در سه مرحله صورت می‌‌گیرد:
[[امام زمان]] {{ع}} احیا کنندۀ آموزه‌های نورانی [[قرآن]] و معارف [[پیامبر اکرم]] و [[ائمه هدی]] {{ع}} است و رهاورد ایشان همان [[اسلام ناب]] و معارف والای [[پیامبر اسلام]] {{صل}} است و اگر چه ایشان غایب هستند ولی [[اراده]] و فرمانشان در میان همۀ خلایق جاری است؛ بنابراین، [[دستورات]] حضرت] را باید [[شناخت]] و فرمان‌هایش را [[اطاعت]] کرد، چرا که بزرگ‌ترین مشکلی که در طول تاریخ زندگانی امامان {{ع}} دیده می‌شود آن است که با وجود [[محبت]] به آنها، [[مردم]] عملاً از آنها حرف شنوی نداشتند؛ این در حالی است که اگر [[انسان‌ها]] خواستار [[ظهور امام]] هستند، باید [[امام]] را الگوی خود دانسته و آمادگی عملی و [[اطاعت پذیری]] از ایشان را داشته باشند، چرا که "آمادگی" تنها صرف ادعا نیست، بلکه [[ایمان]] و عمل است که آمادگی را جلوه می‌‌دهد. [[قرآن کریم]] <ref>{{متن قرآن|وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُم فِي الأَرْضِ}}«خداوند به کسانی از شما که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند وعده داده است که آنان را به یقین در زمین جانشین می‌گرداند» سوره نور، آیه ۵۵.</ref>[[یاوران]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} را [[بندگان]] [[صالح]] می‌داند که ایمان به خدا دارند و [[کارهای نیک]] و شایسته انجام می‌‌دهند. به همین خاطر [[امام صادق]] {{ع}} می‌‌فرماید: «خوشا به حال [[دوستان]] [[قائم]] ما که در غیبتش [[ظهور]] او را [[انتظار]] می‌کشند و در ظهورش از او [[اطاعت]] می‌کنند»<ref>{{متن حدیث|طُوبَی لِشِیعَةِ قَائِمِنَا الْمُنْتَظِرِینَ لِظُهُورِهِ فِی غَیْبَتِهِ وَ الْمُطِیعِینَ لَهُ فِی ظُهُورِهِ}}؛ کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۳۵۷.</ref>.<ref>ر.ک: [[سید علی حسینی خامنه‌ای|حسینی خامنه‌ای، سید علی]]، [[مهدویت از منظر ولایت (کتاب)|مهدویت از منظر ولایت]]، ص۶۰-۶۱: خطبه‌های نماز جمعه تهران، رسالت ۱۲/۱/۶۷؛ [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[امام مهدی موجود موعود (کتاب)|امام مهدی موجود موعود]]، ص ۱۹۳-۱۸۹؛ [[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[آخرین منجی (کتاب)|آخرین منجی]]، ص ۱۲۴؛ [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت ۱ (کتاب)| مهدویت ۱]]، ص ۱۱۷-۱۱۰؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)| درسنامه مهدویت ج۲]]، ص ۲۲۸-۲۲۲ و انتظار و منتظران، ص ۲۰۹-۲۰۱؛ [[منصور هرنجی|هرنجی، منصور]]، [[انتظار و وظایف منتظران ۲ (کتاب)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۷۷؛ [[محسن قرائتی|قرائتی، محسن]]، [[شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم (کتاب)|شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم]]، ص ۹۳ ـ ۱۰۴؛ [[محبوبه رجایی|رجایی، محبوبه]]، [[مؤلفه­‌های انتظار توان­مند در قرآن کریم و سنت (مقاله)|مؤلفه­‌های انتظار توان­مند در قرآن کریم و سنت]]؛ [[محمد مهدی گرجیان|گرجیان، محمد مهدی]]، [[تحلیل کارآمدی انتظار در حیات طیبه (مقاله)|تحلیل کارآمدی انتظار در حیات طیبه]]، ص ۲۰.</ref>
#مرحله اول: [[نصرت قلبی]] [[نعمت]] که همان [[معرفت]] صحیح [[حضرت]] است؛
#مرحله دوم: [[نصرت زبانی]] [[نعمت]] که [[امام]] را به دیگران معرفی می‌‌نماید؛
#مرحله سوم: [[نصرت عملی]] [[نعمت]] که فرد به [[اصلاح]] [[اعمال]] خود می‌‌پردازد<ref>ر.ک: [[سیمین صمیمی|صمیمی، سیمین]]، [[عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث (مقاله)|عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث ]]، ص؟؟؟</ref>.
*برای [[منتظران حقیقی]]، فرقی بین [[غیبت]] و [[ظهور امام زمان]]{{ع}} نیست<ref>ر.ک: پژوهشگران مسجد مقدس جمکران، [[انتظار بهار و باران (کتاب)|انتظار بهار و باران]]، ص ۷۷- ۸۱.</ref> و در‌ [[زمان ظهور]] نیز [[امام]] را بر دو گونه [[نصرت]] می‌‌دهند:
#[[نصرت مادی]]: بذل‌ جان برای حفظ جان‌ امام‌؛ مانند اینکه در معرکۀ [[جنگ]] از [[وجود امام]] [[دفاع]] کنیم<ref>{{متن قرآن|النَّبِيُّ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَأَزْوَاجُهُ أُمَّهَاتُهُمْ وَأُولُو الْأَرْحَامِ بَعْضُهُمْ أَوْلَى بِبَعْضٍ فِي كِتَابِ اللَّهِ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُهَاجِرِينَ إِلَّا أَنْ تَفْعَلُوا إِلَى أَوْلِيَائِكُمْ مَعْرُوفًا كَانَ ذَلِكَ فِي الْكِتَابِ مَسْطُورًا}}«پیامبر بر مؤمنان از خودشان سزاوارتر است و همسران او، مادران ایشانند و خویشاوندان نسبت به یکدیگر در کتاب خداوند از مؤمنان و مهاجران (به ارث) سزاوارترند مگر آنکه بخواهید به وابستگان خود، نیکی ورزید، این (حکم) در کتاب (خداوند) نگاشته است» سوره احزاب، آیه ۶.</ref> و وقتی [[امام]] [[مجاهدت]] می‌‌کند، ما هم باید [[مجاهدت]] کنیم<ref>ر.ک: [[سید علی حسینی خامنه‌ای|حسینی خامنه‌ای، سید علی]]، [[مهدویت از منظر ولایت (کتاب)|مهدویت از منظر ولایت]]، ص۶۰-۶۱.</ref>؛ یا بذل [[مال]] در راه [[نصرت]] [[امام]]؛ مانند [[کمک]] [[مالی]] برای برطرف شدن گرفتاری [[شیعیان]]<ref>کافی، ج ۲، ص ۱۸۹.</ref>.
#[[نصرت]] [[معنوی]]: این نصرت‌، بالاتر از [[نصرت]] مادی است؛ مثل اینکه واسطۀ نشر [[معارف]] [[ائمه]] {{ع}} بشویم<ref>ر.ک: [[سید علی حسینی میلانی|حسینی میلانی، سید علی]]، [[وظایف امت در برابر امام (مقاله)|وظایف امت در برابر امام]]، ص ۱۰۰.</ref>.


==نتیجه‌گیری==
از آنجایی که [[منتظران]] خود را منسوب به [[امام]] {{ع}} می‌دانند، به این نتیجه می‌رسند که در [[پیروی]] از آن حضرت] پیش‌قدم باشند و الگوی [[رفتاری]] و [[اخلاقی]] خود را [[امام]] {{ع}} قرار دهند. از آثار این [[الگو]] گرفتن این است که آنان در [[رفتار]] فردی و [[اجتماعی]] طبق خواست [[امام]] {{ع}} حرکت و مسیر [[زندگی]] خویش را بر اساس آن تنظیم می‌کنند. از طرفی چون خواست [[امام]] {{ع}} طبق خواست [[خداوند]] است و بر محور آن می‌چرخد و غیر از آن نیست، [[رفتار]] فردی و [[اجتماعی]] [[منتظران]] نیز متأثر از [[اوامر و نواهی]] [[الهی]] و بر محور [[رضایتمندی]] [[خداوند]] خواهد بود و در محدوده تعیین‌شده [[خداوند]] دور می‌زند<ref>ر.ک: [[محمود ملکی راد|ملکی راد، محمود]]، [[خانواده و زمینه‌سازی ظهور (کتاب)|خانواده و زمینه‌سازی ظهور]]، ص ۴۹.</ref>.
*بنابراین بر اساس [[آیه اولی الامر]] [[اطاعت]] از [[ائمه]] {{ع}}، [[اطاعت]] از خداست و [[اطاعت از امام]] زمان {{ع}} که [[احیا]] کنندۀ آموزه‌های [[نورانی]] [[قرآن]] و [[معارف]] [[پیامبر اکرم]] و [[ائمه هدی]] {{ع}} است؛ [[واجب]] بوده و وظیفۀ اصلی [[انسان]] [[منتظِر]] در [[اطاعت امام]] [[منتظَر]]{{ع}}، عبارت است از [[شناخت]] آموزه‌های [[قرآنی]]، [[فراگیری]] گفتار، [[رفتار]] و [[سیره اهل بیت]] {{ع}} و نیز، مراجعه به [[نایبان عام]]؛ یعنی [[مراجع دینی]] و [[فقهای جامع الشرایط]].


==پرسش مستقیم==
== [[اطاعت]] از [[امامان]] در [[آیات]] و [[روایات]] ==
[[قرآن کریم]] در کنار [[اطاعت خدا]] و [[پیامبر]]، به [[اطاعت]] از [[اولی الأمر]] [[فرمان]] می‌دهد: {{متن قرآن|أَطِيعُواْ اللَّهَ وَ أَطِيعُواْ الرَّسُولَ وَ أُوْلىِ الْأَمْرِ مِنكم‏}}<ref>«ای مؤمنان، از خداوند فرمان برید و از پیامبر و زمامدارانی که از شمایند فرمانبرداری کنید» سوره نساء، آیه ۵۹.</ref> [[اولی الامر]] به [[ائمه اهل بیت]] {{ع}} [[تفسیر]] شده<ref>موسوعة الامام علی بن ابی طالب، ج ۲ ص ۱۷۱ به نقل از تفسیر عیاشی؛ مناقب، ج ۳، ص ۱۵.</ref> و [[اطاعت از امام]] یک فریضه و بزرگداشت [[امامت]]<ref>{{متن حدیث|و الطّاعة تعظیما للإمامة}}؛ نهج البلاغه (صبحی صالح)، حکمت ۲۵۲.</ref> از مهم‌ترین [[ویژگی‌های منتظران]] شمرده شده است. در سراسر [[قرآن]]، پس از [[اطاعت خداوند]]، [[اطاعت]] از [[رسول خدا]] ذکر شده است و در یازده مورد، بعد از عبارت {{متن قرآن| اتَّقُواْ اللَّهَ}} جمله {{متن قرآن| أَطيعُونِ}} آمده است؛ یعنی لازمه [[تقوای الهی]]، [[اطاعت]] از [[رسول]] اوست. با اینکه [[اطاعت از خدا]] و [[رسول]]، هر دو لازم است، در این [[آیه]] تنها از [[سرپیچی]] از [[رسول]] [[نهی]] شده است که معلوم می‌‌شود مشکل آنان در [[اطاعت]] از [[رسول]] بوده است<ref>ر.ک: [[محسن قرائتی|قرائتی، محسن]]، [[زندگی مهدوی در سایه دعای عهد (کتاب)|زندگی مهدوی در سایه دعای عهد]]، ص۱۰۲-۱۰۴؛ [[سید محمد تقی نقوی|نقوی، سید محمد تقی]]، [[شرح زیارت جامعه کبیره ۵ (کتاب)| شرح زیارت جامعه کبیره ۵]]، ص۲۹۷ – ۲۹۸؛ [[عبدالله محمد‌هاشمی|محمد‌هاشمی، عبدالله]]، [[فرهنگ انتظار زمینه‌ساز تحقق جامعه مهدوی (مقاله)|فرهنگ انتظار زمینه‌ساز تحقق جامعه مهدوی]]، ص۳۵-۳۶.</ref>.
 
[[رسول اکرم]] {{صل}} فرمودند: «به فرمانبرداری از [[امامان]] خود تمسّک جویید و با آنان [[مخالفت]] نکنید، چرا که [[اطاعت]] آنان [[اطاعت]] خداست»<ref>{{متن حدیث|تمسّکوا بِطَاعَةِ أئمّتکم وَ لَا تُخَالِفُوهُمْ، فَإِنْ طَاعَتُهُمْ طَاعَةِ اللَّهِ}}؛ اهل البیت فی الکتاب و السنّه، ص ۳۶۹.</ref>، [[امام باقر]] {{ع}} هم می‌‌فرمایند: «اساس [[دین اسلام]] و کلید همه [[خزائن]] [[رحمت]] و [[فضل]] کبریایی و نیز وسیله [[معرفت]] اشیا و فلاح و [[رستگاری]] و ایمن بودن از [[سخط]] و [[غضب]] ساحت کبریایی، بر [[اطاعت امام]] [[مفترض الطاعه]] [[استوار]] خواهد بود، پس از این که او را شناخته و به ولایت عامه او [[معتقد]] باشد»<ref>{{متن حدیث|ذِرْوَةُ الْأَمْرِ وَ سَنَامُهُ‏ وَ مِفْتَاحُهُ‏ وَ بَابُ‏ الْأَشْیَاءِ وَ رِضَا الرَّحْمنِ‏- تَبَارَکَ‏ وَ تَعَالی‏- الطَّاعَةُ لِلْإِمَامِ‏ بَعْدَ مَعْرِفَتِه‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏}}؛ کافی، ج۱، ص۱۸۵.</ref>. در [[زیارت جامعۀ کبیره]] هم می‌خوانیم: {{متن حدیث|من أطاعکم فقد أطاع اللّه}}<ref>«هر کس از شما اطاعت کند همانا از خدا اطاعت کرده است».</ref>. بنابراین [[اطاعت از امام]] [[واجب]] و معیار [[اطاعت الهی]]، [[اطاعت]] از [[اهل بیت]] و [[امامان]] است. چون ایشان [[تسلیم]] محضِ [[اوامر و نواهی]] [[الهی]] هستند و به [[دلیل]] بهره‌مندی از [[عصمت]]، بدون [[خطا]] و اشتباه‌اند و به مقامی رسیده‌اند که [[امر و نهی]] آنها عین [[امر و نهی]] [[الهی]] است، چون آنها بر حقند و [[حق]] پیوسته با آنان است و از آنها جدا نمی‌‌شود<ref>ر.ک: [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[ادب فنای مقربان ج۸ (کتاب)|ادب فنای مقربان ج۸]]، ص۳۲۰، ۳۲۳؛ [[ابراهیم شفیعی سروستانی|شفیعی سروستانی؛ ابراهیم]]، [[او را بشناسیم (کتاب)|او را بشناسیم]]، ص ۱۰۹؛ [[محمود ملکی‌راد|ملکی‌راد محمود]]، [[رابطه تقویت مبانی کلامی با تقویت روحی منتظران (مقاله)|رابطه تقویت مبانی کلامی با تقویت روحی منتظران]]، ص۳۰۳-۳۰۴؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۱۰۸؛ [[محمود اباذری|اباذری، محمود]]، [[ادعیه و زیارات مهدوی (کتاب)|ادعیه و زیارات مهدوی]]، ص ۹۵ و [[سیمای ماه دوازدهم در سی جزء قرآن (کتاب)|سیمای ماه دوازدهم در سی جزء قرآن]]، ص ۴۴-۴۷.</ref>.
 
== راه‌های [[اطاعت از امام]] زمان {{ع}} ==
مأموریت امام زمان {{ع}} ایجاد [[حکومت عدل جهانی]] است. و این مأموریت، تنها به وسیله شخص [[امام زمان]] با [[اعجاز]] و [[اعمال]] [[خارق‌العاده]] تحقق نمی‌پذیرد، بلکه [[یاری]] و [[نصرت]] [[مؤمنین]] نیز لازم است<ref>ر.ک: [[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، [[نگاهی به رسالت و امامت (کتاب)|نگاهی به رسالت و امامت]]، ص۹۴-۹۶.</ref>. برای [[اطاعت]] و نصرت امام زمان {{ع}} راه‌هایی وجود دارد:
# '''آشنایی با [[قرآن]] و آموزه‌های آن''' به همراه [[شناخت]] [[سیره]] و معالم [[اهل بیت]] {{ع}}، تا بتوان بدین وسیله آمادگی حضور در محضر [[امام زمان]] {{ع}} را پیدا کرد<ref>ر.ک: [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[امام مهدی موجود موعود (کتاب)|امام مهدی موجود موعود]]، ص ۱۹۳-۱۸۹.</ref>. چون [[پیروی]] از [[پیشوایان معصوم]] {{ع}} در گرو [[شناخت]] [[آموزه‌های دینی]] و [[رفتار]] دین‌مدارانه است و [[رفتار]] هر کسی رهاورد [[آگاهی]] و نوع [[بینش]] اوست و آنچه شخص پیرو را به [[امام]] {{ع}} پیوند می‌دهد، [[ایمان]] و [[بصیرت]] برخاسته از [[آموزه‌های دینی]] است که زمینه‌ساز الگوپذیری می‌گردد<ref>ر.ک: [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[ادب فنای مقربان ج۸ (کتاب)|ادب فنای مقربان ج۸]]، ص۳۲۰، ۳۲۳.</ref>، به گونه‌ای که فرد ارادۀ‌ [[امام]] را بر ارادۀ خود مقدَّم می‌‌دارد و در برابر [[امام]] [[تسلیم]] و خاضع است<ref>{{متن حدیث|هُمْ أَطْوَعُ لَهُ مِنَ الْأَمَةِ لِسَیِّدِهَا}}؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۰۸.</ref> و [[اطاعت]] او‌ از‌ [[امام]]، از فرمانبرداری کنیز‌ در‌ برابر مولایش بیشتر است<ref>ر.ک: [[نصرت‌‏الله آیتی|آیتی، نصرت‌‏الله]]، [[آیینه انتظار یاوران مهدی (مقاله)|آیینه انتظار یاوران مهدی]]، ص ۱۶۱-۱۶۲؛ [[سید مهدی روح‌بخش|روح‌بخش، سید مهدی]]، [[انتظار و تأثیرات آن بر امنیت و صلح (مقاله)|انتظار و تأثیرات آن بر امنیت و صلح]]، ص ۲۹۰.</ref>.
# '''[[پیروی]] از [[دستورات]] و فرمایشات [[امامان]] پیشین {{ع}}:''' از آنجایی که همۀ [[امامان]] {{ع}} [[نور]] یگانه‌ای هستند، [[دستورات]] و فرموده‌های ایشان نیز یک [[هدف]] را دنبال می‌کند؛ بنابراین، در زمانی که یکی از آنها در دسترس نیست، فرامین [[امامان]] دیگر چراغ راه [[هدایت]] است<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)| درسنامه مهدویت ج۲]]، ص ۲۲۲- ۲۲۸؛ [[انتظار و منتظران (مقاله)|انتظار و منتظران]]، ص ۲۰۱-۲۰۹؛ [[بایسته‌های عصر چشم به راهی (مقاله)|بایسته‌های عصر چشم به راهی]].</ref> و هر کس به آنها تمسک جوید، به [[خدا]] تمسک جسته است<ref>ر.ک: [[سید علی موسوی|موسوی، سید علی]]، [[فلسفه انتظار فرج با تأکید بر افضل اعمال بودن آن (مقاله)|فلسفه انتظار فرج با تأکید بر افضل اعمال بودن آن]]، ص ۲۳۹-۲۴۴؛ [[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[شرح زیارت جامعه کبیره ۴ (کتاب)| شرح زیارت جامعه کبیره ۴]].</ref>. راوی می‌‌گوید: به [[امام صادق]] عرض کردم، اگر دوران فترتی فرا رسد که [[مسلمانان]] [[امام]] خود را نمی‌شناسند یا او را نمی‌بینند چه باید بکنند؟ [[امام]] در پاسخ فرمود: «هرگاه چنین شرایطی پیش آید، پس به [[امام]] قبلی [[متوسل]] شوید، و [[دستورات]] او را نصب‌العین خود قرار دهید تا [[امام]] آخرین [[ظهور]] کند»<ref>{{متن حدیث|إِذَا کَانَ ذَلِکَ فَتَمَسَّکُوا بِالْأَمْرِ الْأَوَّلِ حَتَّی یَتَبَیَّنَ لَکُمُ الْآخِرُ}}؛ بحارالانوار، ج۵۲، ص۱۳۲.</ref>. [[خدا]] به پیامبرش [[دستور]] می‌‌دهد: {{متن قرآن|قُلْ إِن كُنتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونىِ يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ}}<ref>«بگو اگر خداوند را دوست می‌دارید از من پیروی کنید تا خداوند شما را دوست بدارد» سوره آل عمران، آیه ۳۱.</ref> بر اساس این [[آیه]]، [[اطاعت]] از [[دستورات]] [[اهل بیت]] {{ع}} بیانگر [[محبت]] به آنان است و [[محبت]] زمینه ساز [[اطاعت]] بوده و سختی‌های مسیر [[بندگی]] را هموار می‌‌سازد<ref>ر.ک: [[مهناز فرحمند|فرحمند، مهناز]]، [[جامعه منتظر ظهور از منظر دعای عصر غیبت (مقاله)|جامعه منتظر ظهور از منظر دعای عصر غیبت]].</ref>. بنابراین، اگر کسی در [[اعتقادات]]، [[عبادات]] و [[بندگی]] و صفات، مانند آن بزرگواران عمل کند نسبت به [[خداوند متعال]] نیز [[مطیع]] و تابع خواهد بود<ref>ر.ک: [[سید علی حسینی میلانی|حسینی میلانی، سید علی]]، [[با پیشوایان هدایتگر ج۲ (کتاب)| با پیشوایان هدایتگر ج۲]]، ج۲، ص ۳۸۵-۳۸۶.</ref>.
# '''الگو قرار دادن [[امام]]:''' یکی از عومل مهم در [[تربیت]] و [[خودسازی]]، [[الگو]] قراردادن [[انبیا]] و بزرگان [[دین]] است؛ زیرا با [[الگو]] قراردادن [[رفتار]] آنان، انگیزۀ لازم برای [[پیروی]] از آنان در افراد به وجود می‌آید و فرد سعی خواهد کرد برای بهره‌مندی از [[رفتار]] [[نیک]] و دستاوردهای مثبت زندگی‌شان، خود را ملزم به [[پیروی]] از آنان کند. [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} می‌فرماید: «[[آگاه]] باشید هر مأموم و پیروی‌کننده‌ای را [[پیشوایی]] است که از او [[پیروی]] کرده، به [[نور]] [[دانش]] او روشنی می‌جوید»<ref>{{متن حدیث|أَلَا وَ إِنَّ لِکُلِّ مَأْمُومٍ إِمَاماً یَقْتَدِی بِهِ وَ یَسْتَضِی‏ءُ بِنُورِ عِلْمِه‏}}؛ نهج البلاغه، نامه ۴۵.</ref> اصولاً [[امام]] را بدین جهت [[امام]] می‌گویند که نمونه و [[الگو]] برای [[مردم]] است. بنابراین بر [[مردم]] لازم است از [[امام]] [[پیروی]] کنند. البته افرادی می‌توانند از [[هدایت]] [[امام]] برخوردار شوند که به او [[باور]] داشته باشند؛ بر همین اساس تفاوت آشکاری میان [[زندگی]] [[انسان]] [[معتقد به امامت]] با غیرمعتقد به آن وجود دارد<ref>ر.ک: [[محمود ملکی راد|ملکی راد، محمود]]، [[خانواده و زمینه‌سازی ظهور (کتاب)|خانواده و زمینه‌سازی ظهور]]، ص ۱۸۸.</ref>.
# '''مراجعه به [[نایبان خاص]] در زمان غیبت صغری و [[نایبان عام]] در زمان غیبت کبری:''' به این معنا که پیوند [[امام]] {{ع}} در [[زمان غیبت]] با [[مردم]] به طور کلی قطع و گسسته نشده است؛ زیرا در هر دو [[غیبت]]، امر سفارت و [[نیابت]] وجود داشته و دارد و از طریق [[نایبان]]، پیوند [[امام]] با [[مردم]] برقرار بوده و هست؛ در زمان غیبت صغری [[نیابت]] [[نایبان خاص]] بوده و در زمان غیبت کبری [[نیابت]] [[نایبان عام]]، که همان [[اطاعت]] فقهاء جامع‌الشرایط است. همانطور که حضرت] می‌‌فرمایند<ref>{{متن حدیث|وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِیهَا إِلَی رُوَاةِ حَدِیثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِی عَلَیْکُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَیْهِمْ}}. کمال‌الدین، ص۴۸۴. </ref>: «اما حوادثی که پیش می‌آید به راویان حدیث ما مراجعه کنید زیرا آنها [[حجت]] و نمایندگان من هستند بر شما و من [[حجت خدا]] بر آنها»<ref>ر.ک: [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت ۱ (کتاب)| مهدویت ۱]]، ص ۱۱۰-۱۱۷.</ref>.
 
== پرسش مستقیم ==
* [[وظیفه مسلمانان درباره اطاعت و نصرت امام مهدی چیست؟ (پرسش)]]
* [[وظیفه مسلمانان درباره اطاعت و نصرت امام مهدی چیست؟ (پرسش)]]


== پرسش‌های وابسته ==
{{پرسمان وظایف و تکالیف مسلمانان در عصر غیبت}}
{{پرسمان وظایف و تکالیف مسلمانان در عصر غیبت}}


{{مدخل وظایف منتظران}}
{{مدخل وظایف منتظران}}


==منابع==
== منابع ==
{{فهرست اثر}}
{{منابع}}
{{ستون-شروع|۳}}
# [[پرونده:678657.jpg|22px]] [[سید محمد تقی موسوی اصفهانی|موسوی اصفهانی، سید محمد تقی]]، [[تکالیف بندگان نسبت به امام زمان‌ (کتاب)|'''تکالیف بندگان نسبت به امام زمان‌''']]
# [[پرونده:151987.jpg|22px]] [[سید علی حسینی خامنه‌ای|حسینی خامنه‌ای، سید علی]]، [[مهدویت از منظر ولایت (کتاب)|'''مهدویت از منظر ولایت''']]
# [[پرونده:Adab-8.jpg|22px]] [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[ادب فنای مقربان ج۸ (کتاب)|'''ادب فنای مقربان ج۸''']]
# [[پرونده:151897.jpg|22px]] [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[امام مهدی موجود موعود (کتاب)|'''امام مهدی موجود موعود''']]
# [[پرونده:10103832.jpg|22px]] [[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[شرح زیارت جامعه کبیره ۴ (کتاب)|'''شرح زیارت جامعه کبیره ۴''']]
# [[پرونده:11144.jpg|22px]] [[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، [[نگاهی به رسالت و امامت (کتاب)|'''نگاهی به رسالت و امامت''']]
# [[پرونده:Emamatp.jpg|22px]] [[سید علی حسینی میلانی|حسینی میلانی، سید علی]]، [[وظایف امت در برابر امام (مقاله)|'''وظایف امت در برابر امام''']]
# [[پرونده:5604.jpg|22px]] [[سید علی حسینی میلانی|حسینی میلانی، سید علی]]، [[با پیشوایان هدایتگر ج۲ (کتاب)|'''با پیشوایان هدایتگر ج۲''']]
# [[پرونده:13681097.jpg|22px]] [[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[آخرین منجی (کتاب)|'''آخرین منجی''']]
# [[پرونده:13681097.jpg|22px]] [[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[آخرین منجی (کتاب)|'''آخرین منجی''']]
# [[پرونده:151897.jpg|22px]] [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[امام مهدی موجود موعود (کتاب)|'''امام مهدی موجود موعود''']]
# [[پرونده:000034.jpg|22px]] [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت ۱ (کتاب)|'''مهدویت ۱''']]
# [[پرونده:000034.jpg|22px]] [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت ۱ (کتاب)|'''مهدویت''']]
# [[پرونده:136864.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|'''درسنامه مهدویت ج۲''']]
# [[پرونده:136864.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|'''درسنامه مهدویت''']]
# [[پرونده:10104244.jpg|22px]] [[منصور هرنجی|هرنجی، منصور]]، [[انتظار و وظایف منتظران ۲ (کتاب)|'''انتظار و وظایف منتظران ۲''']]
# [[پرونده:10104244.jpg|22px]] [[منصور هرنجی|هرنجی، منصور]]، [[انتظار و وظایف منتظران ۲ (کتاب)|'''انتظار و وظایف منتظران''']]
# [[پرونده:13681081.jpg|22px]] [[محسن قرائتی|قرائتی، محسن]]، [[شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم (کتاب)|'''شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم''']]
# [[پرونده:13681081.jpg|22px]] [[محسن قرائتی|قرائتی، محسن]]، [[شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم (کتاب)|'''شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم''']]
# [[پرونده:13681225.jpg|22px]] [[محبوبه رجایی|رجایی، محبوبه]]، [[ مؤلفه­‌های انتظار توان­مند در قرآن کریم و سنت (مقاله)|'''مؤلفه­‌های انتظار توان­مند در قرآن کریم و سنت''']]
# [[پرونده:1100153.jpg|22px]] [[محسن قرائتی|قرائتی، محسن]]، [[زندگی مهدوی در سایه دعای عهد (کتاب)|'''زندگی مهدوی در سایه دعای عهد''']]
# [[پرونده:13681225.jpg|22px]] [[محبوبه رجایی|رجایی، محبوبه]]، [[مؤلفه­‌های انتظار توان­مند در قرآن کریم و سنت (مقاله)|'''مؤلفه­‌های انتظار توان­مند در قرآن کریم و سنت''']]
# [[پرونده:11830.jpg|22px]] [[محمد مهدی گرجیان|گرجیان، محمد مهدی]]، [[تحلیل کارآمدی انتظار در حیات طیبه (مقاله)|'''تحلیل کارآمدی انتظار در حیات طیبه''']]
# [[پرونده:11830.jpg|22px]] [[محمد مهدی گرجیان|گرجیان، محمد مهدی]]، [[تحلیل کارآمدی انتظار در حیات طیبه (مقاله)|'''تحلیل کارآمدی انتظار در حیات طیبه''']]
# [[پرونده:1379109.jpg|22px]] [[محمود ملکی راد|ملکی راد، محمود]]، [[خانواده و زمینه‌سازی ظهور (کتاب)|'''خانواده و زمینه‌سازی ظهور''']]
# [[پرونده:1379109.jpg|22px]] [[محمود ملکی راد|ملکی راد، محمود]]، [[خانواده و زمینه‌سازی ظهور (کتاب)|'''خانواده و زمینه‌سازی ظهور''']]
# [[پرونده:10014169.jpg|22px]] [[سید محمد تقی نقوی|نقوی، سید محمد تقی]]، [[شرح زیارت جامعه کبیره ۵ (کتاب)|'''شرح زیارت جامعه کبیره''']]
# [[پرونده:10014169.jpg|22px]] [[سید محمد تقی نقوی|نقوی، سید محمد تقی]]، [[شرح زیارت جامعه کبیره ۵ (کتاب)|'''شرح زیارت جامعه کبیره ۵''']]
# [[پرونده:1100153.jpg|22px]] [[محسن قرائتی|قرائتی، محسن]]، [[زندگی مهدوی در سایه دعای عهد (کتاب)|'''زندگی مهدوی در سایه دعای عهد''']]
# [[پرونده:091225.jpg|22px]] [[عبدالله محمد‌هاشمی|محمد‌هاشمی، عبدالله]]، [[فرهنگ انتظار زمینه‌ساز تحقق جامعه مهدوی (مقاله)|'''فرهنگ انتظار زمینه‌ساز تحقق جامعه مهدوی''']]
# [[پرونده:091225.jpg|22px]] [[عبدالله محمد‌هاشمی|محمد‌هاشمی، عبدالله]]، [[فرهنگ انتظار زمینه‌ساز تحقق جامعه مهدوی (مقاله)|'''فرهنگ انتظار زمینه‌ساز تحقق جامعه مهدوی''']]
# [[پرونده:13681225.jpg|22px]] [[محمود ملکی‌راد|ملکی‌راد محمود]]، [[رابطه تقویت مبانی کلامی با تقویت روحی منتظران (مقاله)|'''رابطه تقویت مبانی کلامی با تقویت روحی منتظران''']]
# [[پرونده:13681225.jpg|22px]] [[محمود ملکی‌راد|ملکی‌راد محمود]]، [[رابطه تقویت مبانی کلامی با تقویت روحی منتظران (مقاله)|'''رابطه تقویت مبانی کلامی با تقویت روحی منتظران''']]
# [[پرونده:13681136.jpg|22px]] [[محمود اباذری|اباذری، محمود]]، [[ادعیه و زیارات مهدوی (کتاب)|'''ادعیه و زیارات مهدوی''']]
# [[پرونده:13681136.jpg|22px]] [[محمود اباذری|اباذری، محمود]]، [[ادعیه و زیارات مهدوی (کتاب)|'''ادعیه و زیارات مهدوی''']]
# [[پرونده:Adab-8.jpg|22px]] [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[ادب فنای مقربان ج۸ (کتاب)|'''ادب فنای مقربان''']]
# [[پرونده:17774.jpg|22px]] [[ابراهیم شفیعی سروستانی|شفیعی سروستانی؛ ابراهیم]]، [[او را بشناسیم (کتاب)|'''او را بشناسیم''']]
# [[پرونده:17774.jpg|22px]] [[ابراهیم شفیعی سروستانی|شفیعی سروستانی؛ ابراهیم]]، [[او را بشناسیم (کتاب)|'''او را بشناسیم''']]
# [[پرونده:13681137.jpg|22px]] [[محمود اباذری|اباذری، محمود]]، [[سیمای ماه دوازدهم در سی جزء قرآن (کتاب)|'''سیمای ماه دوازدهم در سی جزء قرآن''']]
# [[پرونده:13681137.jpg|22px]] [[محمود اباذری|اباذری، محمود]]، [[سیمای ماه دوازدهم در سی جزء قرآن (کتاب)|'''سیمای ماه دوازدهم در سی جزء قرآن''']]
# [[پرونده:11144.jpg|22px]] [[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، [[نگاهی به رسالت و امامت (کتاب)|'''نگاهی به رسالت و امامت''']]
# [[پرونده:1100210.jpg|22px]] [[نصرت‌‏الله آیتی|آیتی، نصرت‌‏الله]]، [[آیینه انتظار یاوران مهدی (مقاله)|'''آیینه انتظار یاوران مهدی''']]
# [[پرونده:1100210.jpg|22px]] [[نصرت‌‏الله آیتی|آیتی، نصرت‌‏الله]]، [[آیینه انتظار یاوران مهدی (مقاله)|'''آیینه انتظار یاوران مهدی''']]
# [[پرونده:13681211.jpg|22px]] [[سید مهدی روح‌بخش|روح‌بخش، سید مهدی]]، [[انتظار و تأثیرات آن بر امنیت و صلح (مقاله)|'''انتظار و تأثیرات آن بر امنیت و صلح''']]
# [[پرونده:13681211.jpg|22px]] [[سید مهدی روح‌بخش|روح‌بخش، سید مهدی]]، [[انتظار و تأثیرات آن بر امنیت و صلح (مقاله)|'''انتظار و تأثیرات آن بر امنیت و صلح''']]
# [[پرونده:136864.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|'''درسنامه مهدویت''']]
# [[پرونده:136864.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|'''درسنامه مهدویت ج۲''']]
# [[پرونده:1404.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[انتظار و منتظران (مقاله)|'''انتظار و منتظران''']]  
# [[پرونده:1404.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[انتظار و منتظران (مقاله)|'''انتظار و منتظران''']]  
# [[پرونده:152150.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[بایسته‌های عصر چشم به راهی (مقاله)|'''بایسته‌های عصر چشم به راهی''']]  
# [[پرونده:152150.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[بایسته‌های عصر چشم به راهی (مقاله)|'''بایسته‌های عصر چشم به راهی''']]  
# [[پرونده:11121.jpg|22px]] [[سید علی موسوی|موسوی، سید علی]]، [[فلسفه انتظار فرج با تأکید بر افضل اعمال بودن آن (مقاله)|'''فلسفه انتظار فرج با تأکید بر افضل اعمال بودن آن''']]
# [[پرونده:11121.jpg|22px]] [[سید علی موسوی|موسوی، سید علی]]، [[فلسفه انتظار فرج با تأکید بر افضل اعمال بودن آن (مقاله)|'''فلسفه انتظار فرج با تأکید بر افضل اعمال بودن آن''']]
# [[پرونده:10103832.jpg|22px]] [[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری،محمد]]، [[شرح زیارت جامعه کبیره ۴ (کتاب)|'''شرح زیارت جامعه کبیره''']]
# [[پرونده:2345300.jpg|22px]] [[مهناز فرحمند|فرحمند، مهناز]]، [[جامعه منتظر ظهور از منظر دعای عصر غیبت (مقاله)|'''جامعه منتظر ظهور از منظر دعای عصر غیبت''']]
# [[پرونده:2345300.jpg|22px]] [[مهناز فرحمند|فرحمند، مهناز]]، [[جامعه منتظر ظهور از منظر دعای عصر غیبت (مقاله)|'''جامعه منتظر ظهور از منظر دعای عصر غیبت''']]
# [[پرونده:5604.jpg|22px]] [[سید علی حسینی میلانی|حسینی میلانی، سید علی]]، [[با پیشوایان هدایتگر ج۲ (کتاب)|'''با پیشوایان هدایتگر''']]
{{پایان منابع}}
# [[پرونده:000034.jpg|22px]] [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت ۱ (کتاب)|'''مهدویت''']]
# [[پرونده:678657.jpg|22px]] [[سید محمد تقی موسوی اصفهانی|موسوی اصفهانی، سید محمد تقی]]، [[تکالیف بندگان نسبت به امام زمان‌ (کتاب)|'''تکالیف بندگان نسبت به امام زمان‌''']]
# [[پرونده:152015.jpg|22px]] [[سید یحیی فاضل همدانی|فاضل همدانی، سید یحیی]]، [[نشانه‌های قائم آل محمد (کتاب)|'''نشانه‌های قائم آل محمد''']]
# [[پرونده:11155.jpg|22px]] [[سیمین صمیمی|صمیمی، سیمین]]، [[عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث (مقاله)|'''عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث''' ]]
# [[پرونده:798281.jpg|22px]]پژوهشگران مسجد مقدس جمکران، [[انتظار بهار و باران (کتاب)|'''انتظار بهار و باران''']]
# [[پرونده:151987.jpg|22px]] [[سید علی حسینی خامنه‌ای|حسینی خامنه‌ای، سید علی]]، [[مهدویت از منظر ولایت (کتاب)|'''مهدویت از منظر ولایت''']]
# [[پرونده:Emamatp.jpg|22px]] [[سید علی حسینی میلانی|حسینی میلانی، سید علی]]، [[وظایف امت در برابر امام (مقاله)|'''وظایف امت در برابر امام''']]
{{پایان}}
{{پایان}}
==پانویس==
 
{{پانویس2}}
 
{{امام مهدی}}


[[رده:اطاعت از امام مهدی]]
== پانویس ==
{{پانویس}}


[[رده:مدخل]]
[[رده:امام مهدی]]
[[رده:اطاعت امام]]
۱۱۸٬۰۴۱

ویرایش