شجاعت در معارف و سیره حسینی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==منابع== * +==منابع== {{منابع}} * ))
 
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{امامت}}
{{مدخل مرتبط
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[شجاعت]]''' است. "'''[[شجاعت]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
| موضوع مرتبط = شجاعت
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[شجاعت در لغت]] - [[شجاعت در قرآن]] - [[شجاعت در حدیث]] - [[شجاعت در نهج البلاغه]] - [[شجاعت در معارف دعا و زیارات]] - [[شجاعت در کلام اسلامی]] - [[شجاعت در اخلاق اسلامی]] - [[شجاعت در سیره امام علی]] - [[شجاعت در روان‌شناسی اسلامی]] - [[شجاعت در معارف و سیره حسینی]] - [[شجاعت در معارف و سیره نبوی]] - [[شجاعت در سیره معصوم]]</div>
| عنوان مدخل = شجاعت
| مداخل مرتبط = [[شجاعت در لغت]] - [[شجاعت در قرآن]] - [[شجاعت در حدیث]] - [[شجاعت در نهج البلاغه]] - [[شجاعت در اخلاق اسلامی]] - [[شجاعت در معارف و سیره نبوی]] - [[شجاعت در معارف و سیره علوی]] - [[شجاعت در معارف و سیره حسینی]] - [[شجاعت در سیره معصوم]]
| پرسش مرتبط  =
}}
== مقدمه ==
[[دلاوری]] و [[بی‌باکی]] برای [[مقابله با دشمن]] و [[نهراسیدن]] از [[خطرها]] و اقدام‌های دشوار یکی از [[بهترین]] [[ملکات اخلاقی]] است که در [[حسین بن علی]] {{ع}} و [[یاران]] شهیدش و [[اسیران]] آزادی‌بخش جلوه‌گر بود. ریشۀ [[روح]] حماسی در میدان‌های [[نبرد]]، خصلت‌های [[فرد]] و زمینه‌های [[تربیتی]] اوست. [[وراثت]] [[خانوادگی]] نیز در [[شجاع]] بودن افراد مؤثّر است.


==مقدمه==
[[قیام کربلا]] از نخستین مراحلش تا پایان آن، صحنه‌های بروز [[شجاعت]] بود. قاطعیّتی که [[امام حسین]] {{ع}} در ابراز [[مخالفت]] با [[یزید]] و [[امتناع]] از [[بیعت]] داشت، [[تصمیم]] به حرکت به سوی [[کوفه]] و [[مبارزه]] با [[یزیدیان]]، [[متزلزل]] نشدن [[روحیه]] از شنیدن [[اخبار]] و اوضاع داخل [[کوفه]]، اعلام [[آمادگی]] برای نثار [[خون]] در [[راه]] [[احیای دین]]، [[نهراسیدن]] از انبوه سپاهی که آن [[حضرت]] را در [[کربلا]] محاصره کردند، [[قیام]] [[افتخار]] آفرین [[مسلم بن عقیل]] در [[کوفه]]، رسوا ساختن [[امویان]] توسّط [[قیس بن مسهر]] در حضور [[والی کوفه]] و عامّۀ [[مردم]]، رزم آوری‌های سلحشورانه و بی نظیر [[امام حسین]] {{ع}} و سربازان و خاندانش، [[جنگ]] نمایان [[عباس]] و [[علی اکبر]] و [[قاسم]] و یکایک [[اولاد علی]] و [[فرزندان]] [[عقیل]]، خطبه‌های [[زینب]] و سجّاد {{ع}} در [[کوفه]] و [[شام]] و...
[[دلاوری]] و [[بی‌باکی]] برای [[مقابله با دشمن]] و [[نهراسیدن]] از [[خطرها]] و اقدام‌های دشوار یکی از [[بهترین]] [[ملکات اخلاقی]] است که در [[حسین بن علی]]{{ع}} و [[یاران]] شهیدش و [[اسیران]] آزادی‌بخش جلوه‌گر بود. ریشۀ [[روح]] حماسی در میدان‌های [[نبرد]]، خصلت‌های [[فرد]] و زمینه‌های [[تربیتی]] اوست. [[وراثت]] [[خانوادگی]] نیز در [[شجاع]] بودن افراد مؤثّر است.
[[قیام کربلا]] از نخستین مراحلش تا پایان آن، صحنه‌های بروز [[شجاعت]] بود. قاطعیّتی که [[امام حسین]]{{ع}} در ابراز [[مخالفت]] با [[یزید]] و [[امتناع]] از [[بیعت]] داشت، [[تصمیم]] به حرکت به سوی [[کوفه]] و [[مبارزه]] با [[یزیدیان]]، [[متزلزل]] نشدن [[روحیه]] از شنیدن [[اخبار]] و اوضاع داخل [[کوفه]]، اعلام [[آمادگی]] برای نثار [[خون]] در [[راه]] [[احیای دین]]، [[نهراسیدن]] از انبوه سپاهی که آن [[حضرت]] را در [[کربلا]] محاصره کردند، [[قیام]] [[افتخار]] آفرین [[مسلم بن عقیل]] در [[کوفه]]، رسوا ساختن [[امویان]] توسّط [[قیس بن مسهر]] در حضور [[والی کوفه]] و عامّۀ [[مردم]]، رزم آوری‌های سلحشورانه و بی نظیر [[امام حسین]]{{ع}} و سربازان و خاندانش، [[جنگ]] نمایان [[عباس]] و [[علی اکبر]] و [[قاسم]] و یکایک [[اولاد علی]] و [[فرزندان]] [[عقیل]]، خطبه‌های [[زینب]] و سجّاد{{ع}} در [[کوفه]] و [[شام]] و...


صدها صحنۀ حماسی، همه جلوه‌هایی از [[شجاعت]] است که از الفبای "[[فرهنگ عاشورا]]" ست. [[خاندان پیامبر]] در [[شجاعت]] و [[قوّت]] [[قلب]] و [[دلیری]] نمونه بودند و آنچه در دلشان نبود، [[هراس]] از [[دشمن]] بود. میدان‌های [[جنگ]] در زمان [[رسول خدا]] و پس از او در جنگ‌های [[جمل]]، [[صفین]] و [[نهروان]]، نشان‌دهندۀ [[شجاعت]] [[آل علی]] است.
صدها صحنۀ حماسی، همه جلوه‌هایی از [[شجاعت]] است که از الفبای "[[فرهنگ عاشورا]]" ست. [[خاندان پیامبر]] در [[شجاعت]] و [[قوّت]] [[قلب]] و [[دلیری]] نمونه بودند و آنچه در دلشان نبود، [[هراس]] از [[دشمن]] بود. میدان‌های [[جنگ]] در زمان [[رسول خدا]] و پس از او در جنگ‌های [[جمل]]، [[صفین]] و [[نهروان]]، نشان‌دهندۀ [[شجاعت]] [[آل علی]] است.
[[امام سجاد]]{{ع}} در خطبۀ خویش در کاخ [[یزید]]، [[شجاعت]] را از جمله خصلت‌های برجسته‌ای بر شمرد که [[خداوند]] به آن [[دودمان]] بخشیده است: {{متن حدیث|أُعْطِينَا الْعِلْمَ وَ الْحِلْمَ وَ السَّمَاحَةَ وَ الْفَصَاحَةَ وَ الشَّجَاعَةَ}}<ref>بحار الأنوار، ج۴۵، ص۱۳۸ و ۱۷۴.</ref>. این [[شجاعت]]، هم در گفتار و زبان‌آوری بود، هم در مواجهه با [[خصم]] و [[نبرد]] با [[دشمن]] و یک تنه به دریای [[سپاه]] تاختن و هم در [[تحمّل]] [[مصائب]] و [[شداید]] و خود را نباختن و [[خواری]] نپذیرفتن. [[شجاعت]] [[حسین]] و یارانش را [[دوست]] و [[دشمن]] ستوده‌اند. [[دستور]] [[عمر سعد]] برای حملۀ عمومی و سنگباران کردن مبارزان جبهۀ [[امام]]، نشان [[دلاوری]] آنان و بزدلی [[سپاه کوفه]] بود. [[حمید بن مسلم]] که [[راوی]] صحنه‌های کربلاست می‌گوید: به [[خدا]] [[سوگند]] هیچ محاصره شده‌ای در انبوه [[مردم]] را که [[فرزندان]] و [[خاندان]] و یارانش کشته شده باشد، همچون [[حسین بن علی]] ندیده‌ام که [[قوی]] [[دل]] و [[استوار]] و [[شجاع]] باشد. مردان [[دشمن]] او را محاصره می‌کردند، او با [[شمشیر]] بر آنان حمله می‌آورد و همه از [[چپ و راست]] می‌گریختند. [[شمر]] چون چنین دید، به نیروهای سواره [[دستور]] داد تا به [[پشتیبانی]] نیروهای پیاده شتابند و [[امام]] را از هر طرف تیر [[باران]] کنند: {{عربی|فَوَ اللَّهِ مَا رَأَيْتُ مَكْثُوراً قَطُّ قَدْ قُتِلَ وُلْدُهُ وَ أَهْلُ بَيْتِهِ وَ أَصْحَابُهُ أَرْبَطَ جَأْشاً وَ لَا أَمْضَى جَنَاناً مِنْهُ{{ع}}...}}<ref>ارشاد، شیخ مفید، ج۲، ص۱۱۱ (چاپ کنگره شیخ مفید).</ref>. گرچه در برخی [[منابع تاریخی]] و [[مقتل‌ها]] آمار کشته‌های [[دشمن]] که در حملات [[یاران]] جبهۀ [[حسین]] کشته شدند، [[مبالغه]] آمیز و [[باور]] نکردنی [[نقل]] شده است و همۀ آنها را نمی‌توان پذیرفت، ولی آنچه بی‌شک ثابت است و غیر قابل [[انکار]]، [[شجاعت]] شگفت آن فدائیان [[راه]] خداست. [[پیروان]] [[نهضت]] و خط [[عاشورا]] نیز درس [[شجاعت]] را از [[کربلا]] آموخته‌اند و از [[دشمن]]، هرچه [[قوی]] و مجهّز و مسلّح باشد، بیمی به [[دل]] [[راه]] نمی‌دهند.
 
[[امام سجاد]] {{ع}} در خطبۀ خویش در کاخ [[یزید]]، [[شجاعت]] را از جمله خصلت‌های برجسته‌ای بر شمرد که [[خداوند]] به آن [[دودمان]] بخشیده است: {{متن حدیث|أُعْطِينَا الْعِلْمَ وَ الْحِلْمَ وَ السَّمَاحَةَ وَ الْفَصَاحَةَ وَ الشَّجَاعَةَ}}<ref>بحار الأنوار، ج۴۵، ص۱۳۸ و ۱۷۴.</ref>. این [[شجاعت]]، هم در گفتار و زبان‌آوری بود، هم در مواجهه با [[خصم]] و [[نبرد]] با [[دشمن]] و یک تنه به دریای [[سپاه]] تاختن و هم در [[تحمّل]] [[مصائب]] و [[شداید]] و خود را نباختن و [[خواری]] نپذیرفتن. [[شجاعت]] [[حسین]] و یارانش را [[دوست]] و [[دشمن]] ستوده‌اند. [[دستور]] [[عمر سعد]] برای حملۀ عمومی و سنگباران کردن مبارزان جبهۀ [[امام]]، نشان [[دلاوری]] آنان و بزدلی [[سپاه کوفه]] بود. [[حمید بن مسلم]] که [[راوی]] صحنه‌های کربلاست می‌گوید: به [[خدا]] [[سوگند]] هیچ محاصره شده‌ای در انبوه [[مردم]] را که [[فرزندان]] و [[خاندان]] و یارانش کشته شده باشد، همچون [[حسین بن علی]] ندیده‌ام که [[قوی]] [[دل]] و [[استوار]] و [[شجاع]] باشد. مردان [[دشمن]] او را محاصره می‌کردند، او با [[شمشیر]] بر آنان حمله می‌آورد و همه از [[چپ و راست]] می‌گریختند. [[شمر]] چون چنین دید، به نیروهای سواره [[دستور]] داد تا به [[پشتیبانی]] نیروهای پیاده شتابند و [[امام]] را از هر طرف تیر [[باران]] کنند: {{عربی|فَوَ اللَّهِ مَا رَأَيْتُ مَكْثُوراً قَطُّ قَدْ قُتِلَ وُلْدُهُ وَ أَهْلُ بَيْتِهِ وَ أَصْحَابُهُ أَرْبَطَ جَأْشاً وَ لَا أَمْضَى جَنَاناً مِنْهُ {{ع}}...}}<ref>ارشاد، شیخ مفید، ج۲، ص۱۱۱ (چاپ کنگره شیخ مفید).</ref>. گرچه در برخی [[منابع تاریخی]] و [[مقتل‌ها]] آمار کشته‌های [[دشمن]] که در حملات [[یاران]] جبهۀ [[حسین]] کشته شدند، [[مبالغه]] آمیز و [[باور]] نکردنی [[نقل]] شده است و همۀ آنها را نمی‌توان پذیرفت، ولی آنچه بی‌شک ثابت است و غیر قابل [[انکار]]، [[شجاعت]] شگفت آن فدائیان [[راه]] خداست. [[پیروان]] [[نهضت]] و خط [[عاشورا]] نیز درس [[شجاعت]] را از [[کربلا]] آموخته‌اند و از [[دشمن]]، هرچه [[قوی]] و مجهّز و مسلّح باشد، بیمی به [[دل]] [[راه]] نمی‌دهند.
 
[[شهامت]] نیروهای [[بسیجی]] در سال‌های [[دفاع مقدس]] در جبهه‌های [[ایران]]، [[الهام]] گرفته از عاشوراست<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۲۶۴.</ref>.
[[شهامت]] نیروهای [[بسیجی]] در سال‌های [[دفاع مقدس]] در جبهه‌های [[ایران]]، [[الهام]] گرفته از عاشوراست<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۲۶۴.</ref>.


== جستارهای وابسته ==
== منابع ==
 
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
* [[پرونده:13681024.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|'''فرهنگ عاشورا''']]
# [[پرونده:13681024.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|'''فرهنگ عاشورا''']]
{{پایان منابع}}


==پانویس==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:شجاعت]]
[[رده:شجاعت]]
[[رده:مدخل فرهنگ عاشورا]]
[[رده:مدخل فرهنگ عاشورا]]
[[رده:مدخل]]
۲۴٬۵۴۹

ویرایش