راه‌های شناخت امام: تفاوت میان نسخه‌ها

{{مدخل مرتبط

| موضوع مرتبط = شناخت امام

| عنوان مدخل  =  

| مداخل مرتبط =  

| پرسش مرتبط  =  

چندین راه برای '''شناخت امام''' بیان شده است که برخی از آنها عبارت‌اند از: تبیین و معرفی پیامبر؛ وصیت امام پیشین؛ [[معجزه]] و شواهد و قراین قطعی مانند: [[صداقت]]، [[اخلاق پسندیده]]، [[علم]] و [[حکمت]]، [[حلم]] و [[تقوا]] و ... .

== راه‌های شناخت امام ==

=== نخست: تبیین و معرفی پیامبر ===

[[امامت]] [[عهد الهی]] است و [[گزینش]] "اصطفی و اجتبی" و [[نصب امام]] توسّط خود [[خداوند]] انجام می‌شود؛ امّا چگونگی شناساندن [[امام]] به [[مردم]] راه‌های خاصّ خود را دارد. معمولی‌ترین و مهم‌ترین راه معرّفی [[امام]] به [[مردم]] توسّط [[پیامبر اسلام]] {{صل}} بر حسب [[نقل]] [[شیعه]] و [[سنّی]]، به طور مکرر این [[رسالت]] را انجام داده است. در اینجا به [[نقل]] یک [[حدیث]] بسنده می‌کنیم:

[[پیامبر]] {{صل}} فرمود: "[[جبرئیل]] از جانب [[پروردگار]] عزّوجل برایم [[حدیث]] کرد که [[خداوند]] فرمود: کسی که بر این [[باور]] باشد که خدایی جز من نیست و من یکتا هستم و اینکه [[محمّد]] [[بنده]] و فرستاده من است و اینکه علیّ بن [[ابی طالب]] [[خلیفه]] من و [[امامان]] پس از او از [[فرزندان]] او حجّت‌های من هستند، چنین کسی را به [[رحمت]] خود وارد [[بهشت]] خواهم کرد"... آن‌گاه [[جابر بن عبدالله انصاری]] برخاست و پرسید: [[امامان]] از [[فرزندان علی]] چه کسانی هستند؟ [[پیامبر]] فرمود: "[[حسن]] و [[حسین]] [[سرور]] [[جوانان]] [[بهشت]]، سپس [[سرور]] عبادت‌ کنندگان زمان خودش [[علی بن حسین]]، سپس [[باقر]]، [[محمّد بن علی]] - ای [[جابر]]! تو او را [[درک]] می‌کنی، وقتی نزد او رفتی [[سلام]] مرا به او برسان – آن‌گاه صادق، [[جعفر بن محمّد]] سپس کاظم، [[موسی بن جعفر]]، سپس [[رضا]]، [[علی بن موسی]]، آن‌گاه [[تقی]]، [[محمّد بن علی]]، بعد [[نقی]] [[علی بن محمّد]] و پس از او [[زکی]]، [[حسن بن علی]] و سپس [[فرزند]] او [[قائم]] به [[حقّ]] [[مهدی]] [[امّت]] من خواهد بود که [[زمین]] را پر از [[قسط و عدل]] می‌کند، آن‌گونه که پر از [[ظلم و جور]] شده است. ای [[جابر]]! اینان [[جانشینان]] و اوصیای من و [[فرزندان]] و [[عترت]] من هستند، هر کس از آنها [[پیروی]] کند، از من [[پیروی]] می‌کرده و هر کس از آنان [[نافرمانی]] کند مرا [[نافرمانی]] کرده و هر کس آنان را [[انکار]] کند یا حتّی یکی از آنان را [[انکار]] کند مرا [[انکار]] کرده است. به خاطر آنان [[خداوند]] [[آسمان]] را نگاه می‌دارد که به [[اذن الهی]] بر [[زمین]] نیفتد"<ref>غایة المرام، ص۴۴، حدیث ۶۲؛ با این مضمون روایات فراوانی از طریق شیعه نقل شده است.</ref>.<ref>[[رضا محمدی|محمدی، رضا]]، [[امام‌شناسی ۵ (کتاب)|امام‌شناسی ۵]]، ص۸۳-۸۴.</ref>

=== دوم: وصیت امام پیشین ===

یکی دیگر از راه‌های شناسایی [[امام]]، خبر دادن [[امام]] قبلی و [[وصیّت]] او است و این [[سیره]] بین ائمّه ثابت بوده است که هر امامی هنگام [[رحلت]]، از جمله وصایایش معرفی [[امام]] بعد از خود، به [[مردم]] بوده؛ البته در دوران [[حیات]] نیز هر گاه مناسبتی پیش می‌آمد این کار انجام می‌شد. در روایاتی از [[امام صادق]] {{ع}} [[نقل]] شده است که در پاسخ این [[پرسش]] که "[[امام]] چگونه شناخته می‌شود؟" فرمود: "به وسیله [[وصیّت]] ([[امام]] قبلی) و [[فضیلت]] (خود [[امام]])"<ref>اصول کافی، ج۲، ص۳۷؛ ر.ک: اصول کافی، باب الاشاره و النص علی امیرالمؤمنین {{ع}}، ص۵۲ به بعد.</ref>.<ref>[[رضا محمدی|محمدی، رضا]]، [[امام‌شناسی ۵ (کتاب)|امام‌شناسی ۵]]، ص۸۴.</ref>

=== سوم: [[معجزه]] ===

اگر همراه ادعای امامت [[کرامت]] و معجزه‌ای ظاهر شود، [[دلیل]] بر [[صدق]] ادعای او است؛ زیرا [[ظهور]] [[معجزه]] بر دست کاذب، خلاف مقتضای [[لطف الهی]] است؛ چون باعث [[گمراهی]] [[مردم]] می‌شود؛ به همین [[دلیل]] تقاضای [[معجزه]] از مدّعی [[امامت]] برای [[شیعیان]] [[امر]] رایج و معمول بوده است. در [[حدیث]] معروف "[[حبابه]] و السیه" آمده است که [[حبابه]] گوید: از [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} پرسیدم: ای [[امیرالمؤمنین]]! خدایت [[رحمت]] کند، [[دلیل]] [[امامت]] چیست؟ فرمود: آن سنگ‌ریزه را بیاور - و با دست به سنگ‌ریزه اشاره کرد- آن را برایش آوردم. با انگشترش بر آن مهر زد (آن‌چنان که روی چیزهای نرم مانند خمیر و موم مهر می‌زنند)، سپس گفت: ای [[حبابه]]! هرگاه شخصی ادعای امامت کند و بتواند چنان‌که دیدی، پس بدان که او امامی است مفترض الطاعة...". در ادامه همین سنگ‌ریزه را نزد [[امامان]] دیگر میآورد و آنان نیز به آن مهر می‌زدند..."<ref>[[رضا محمدی|محمدی، رضا]]، [[امام‌شناسی ۵ (کتاب)|امام‌شناسی ۵]]، ص۸۵.</ref>.

 

 

 

== جستارهای وابسته ==  

{{مدخل وابسته}}

* [[امامت در فلسفه اسلامی]]

{{پایان مدخل‌ وابسته}}

== پانویس ==

{{پانویس}}

[[رده:حقوق امام]]