بنی‌اسرائیل: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-{{پانویس2}} +{{پانویس}}))
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۳۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[بنی‌اسرائیل در قرآن]]| پرسش مرتبط  =}}


{{نبوت}}
== مقدمه ==
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
[[اسرائیل]] واژه‌‌ای [[عبری]] است که به [[صورت]] "اسرائین"، "اسرال" و "اسرائل" نیز خوانده شده است<ref> المعرب، ص ۱۴؛ املاء ما من به الرحمن، ج ۱، ص ۳۳.</ref>. این واژه نامی برای [[یعقوب بن اسحاق]] است<ref> غریب القرآن، ص ۹۷.</ref> که در [[کتاب مقدس]] به معنای "با [[خدا]] کشتی می‌‌گیرد" یا "[[خدا]] کشتی می‌‌گیرد" و "مقاوم و [[پیروز]] در نزد [[خدا]] و [[مردم]]" آمده است<ref> کتاب مقدس، پیدایش ۳۲: ۲۲ـ۳۱.</ref>.
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[بنی‌اسرائیل در قرآن]] - [[بنی‌اسرائیل در حدیث]] - [[بنی‌اسرائیل در کلام اسلامی]]</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[بنی‌اسرائیل (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">


==مقدمه==
براساس گزارش [[کتاب مقدس]] این نامگذاری در پی کُشتی گرفتن [[یعقوب]] با یکی از [[فرشتگان]]، یا [[خدا]] در فنوئیل بوده‌‌است<ref> کتاب مقدس، پیدایش ۳۲: ۲۲ـ۳۱؛ ر. ک: قاموس الکتاب المقدس، ص ۶۹ـ۷۲.</ref>. در مقابل، برخی از [[مفسران]] [[مسلمان]] آن را [[عبری]] و به معنای [[بنده]] و [[برگزیده خدا]] دانسته‌‌اند<ref> جامع البیان، مج ۱، ج ۱، ص ۳۵۵؛ مجمع البیان، ج ۱، ص ۲۰۶؛ مجمع‌‌البحرین، ج ۱، ص ۱۳۹.</ref>. به رغم پاره‌‌ای چالش‌ها درباره دخیل بودن واژه یاد شده و سبب نامگذاری [[یعقوب]] به آن<ref> واژه‌‌های دخیل، ص ۱۱۹ ـ ۱۲۰.</ref>، در اینکه [[اسرائیل]] نام دیگر آن [[حضرت]] بوده و مراد از بنی‌اسرائیل [[فرزندان]] و [[نوادگان]] او هستند، تردیدی نیست<ref> غریب القرآن، ص ۱۲۶؛ تاریخ طبری، ج ۱، ص ۱۹۲،۲۳۱.</ref>.
*از جمله آیاتی که افتراهای بنی اسرائیل به [[پیامبر]] و یا هم [[پیمان]] شدن بنی اسرائیل، [[اهل کتاب]] با [[مشرکین]] را مطرح می‌کند.
#{{متن قرآن|وَإِذْ قَالَ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ يَا بَنِي إِسْرَائِيلَ إِنِّي رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكُمْ مُصَدِّقًا لِمَا بَيْنَ يَدَيَّ مِنَ التَّوْرَاةِ وَمُبَشِّرًا بِرَسُولٍ يَأْتِي مِنْ بَعْدِي اسْمُهُ أَحْمَدُ فَلَمَّا جَاءَهُمْ بِالْبَيِّنَاتِ قَالُوا هَذَا سِحْرٌ مُبِينٌ}}<ref>«و (یاد کن) آنگاه را که عیسی پسر مریم گفت: ای بنی اسرائیل! من فرستاده خداوند به سوی شمایم، توراتی را که پیش از من بوده است راست می‌شمارم و نویددهنده به پیامبری هستم که پس از من خواهد آمد، نام او احمد است؛ امّا چون برای آنان برهان‌ها (ی روشن) آورد، گفتند» سوره صف، آیه ۶.</ref>
#{{متن قرآن|لُعِنَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ بَنِي إِسْرَائِيلَ عَلَى لِسَانِ دَاوُودَ وَعِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ ذَلِكَ بِمَا عَصَوْا وَكَانُوا يَعْتَدُونَ * كَانُوا لَا يَتَنَاهَوْنَ عَنْ مُنْكَرٍ فَعَلُوهُ لَبِئْسَ مَا كَانُوا يَفْعَلُونَ * تَرَى كَثِيرًا مِنْهُمْ يَتَوَلَّوْنَ الَّذِينَ كَفَرُوا لَبِئْسَ مَا قَدَّمَتْ لَهُمْ أَنْفُسُهُمْ أَنْ سَخِطَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ وَفِي الْعَذَابِ هُمْ خَالِدُونَ * وَلَوْ كَانُوا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالنَّبِيِّ وَمَا أُنْزِلَ إِلَيْهِ مَا اتَّخَذُوهُمْ أَوْلِيَاءَ وَلَكِنَّ كَثِيرًا مِنْهُمْ فَاسِقُونَ}}<ref>«کافران از بنی اسرائیل بر زبان داود و عیسی پسر مریم لعنت شده‌اند از این رو که نافرمانی ورزیدند و تجاوز می‌کردند * از کار ناپسندی که می‌کردند باز نمی‌ایستادند بی‌گمان، زشت است کاری که می‌کردند*بسیاری از آنان را می‌نگری که کافران را سرور می‌گیرند؛ به راستی زشت است آنچه خود برای خویش پیش فرستادند که (سبب شد) خداوند بر آنان خشم گرفت و آنان در عذاب، جاودانند*و اگر به خداوند و پیامبر و آنچه به سوی او فرو فرستاده شده است ایمان می‌داشتند آنان را سرور نمی‌گرفتند اما بسیاری از ایشان نافرمانند» سوره مائده، آیه ۷۸الی۸۱.</ref>
#{{متن قرآن|بِئْسَمَا اشْتَرَوْا بِهِ أَنْفُسَهُمْ أَنْ يَكْفُرُوا بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ بَغْيًا أَنْ يُنَزِّلَ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ عَلَى مَنْ يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ فَبَاءُوا بِغَضَبٍ عَلَى غَضَبٍ وَلِلْكَافِرِينَ عَذَابٌ مُهِينٌ}}<ref>«خود را به بد چیزی فروختند که به آنچه خداوند فرو فرستاده است، از سر افزونجویی کفر می‌ورزند (و می‌گویند:) چرا خداوند برای برخی از بندگانش که بخواهد، از بخشش خویش، فرو می‌فرستد! و سزاوار خشمی از پی خشمی گشتند و برای کافران، عذابی خواری آور، خواهد بود» سوره بقره، آیه ۹۰.</ref>
#{{متن قرآن|وَإِنَّهُ لَتَنْزِيلُ رَبِّ الْعَالَمِينَ * نَزَلَ بِهِ الرُّوحُ الْأَمِينُ}}<ref>«و این (قرآن) فرو فرستاده پروردگار جهانیان است*که روح الامین آن را فرود آورده است» سوره شعراء، آیه ۱۹۲-۱۹۳.</ref> * {{متن قرآن|أَوَلَمْ يَكُنْ لَهُمْ آيَةً أَنْ يَعْلَمَهُ عُلَمَاءُ بَنِي إِسْرَائِيلَ}}<ref>«آیا برای آنان این نشانه‌ای نیست که دانشوران بنی اسرائیل آن را می‌شناسند؟» سوره شعراء، آیه ۱۹۷.</ref>
#{{متن قرآن|أَوَكُلَّمَا عَاهَدُوا عَهْدًا نَبَذَهُ فَرِيقٌ مِنْهُمْ بَلْ أَكْثَرُهُمْ لَا يُؤْمِنُونَ}}<ref>«و چرا هر بار پیمانی بستند برخی از ایشان آن را شکستند ؟ (نه) بلکه بیشتر ایشان ایمان ندارند» سوره بقره، آیه ۱۰۰.</ref>{{متن قرآن|وَلَمَّا جَاءَهُمْ رَسُولٌ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ مُصَدِّقٌ لِمَا مَعَهُمْ نَبَذَ فَرِيقٌ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ كِتَابَ اللَّهِ وَرَاءَ ظُهُورِهِمْ كَأَنَّهُمْ لَا يَعْلَمُونَ}}<ref>«و چون فرستاده‌ای از سوی خدا نزدشان آمد که آنچه را آنان با خود داشتند راست می‌شمرد، گروهی از اهل کتاب، کتاب خداوند را پس پشت افکندند گویی (چیزی) نمی‌دانند» سوره بقره، آیه ۱۰۱.</ref>
===نکات===
*در [[آیات]] فوق این موضوعات مطرح گردیده است.
#ادعای بنی اسرائیل برساحر بودن [[پیامبر]] {{متن قرآن|وَإِذْ قَالَ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ يَا بَنِي إِسْرَائِيلَ إِنِّي رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكُمْ... وَمُبَشِّرًا بِرَسُولٍ يَأْتِي مِنْ بَعْدِي اسْمُهُ أَحْمَدُ فَلَمَّا جَاءَهُمْ بِالْبَيِّنَاتِ قَالُوا هَذَا سِحْرٌ مُبِينٌ}}<ref>«و (یاد کن) آنگاه را که عیسی پسر مریم گفت: ای بنی اسرائیل! من فرستاده خداوند به سوی شمایم، توراتی را که پیش از من بوده است راست می‌شمارم و نویددهنده به پیامبری هستم که پس از من خواهد آمد، نام او احمد است؛ امّا چون برای آنان برهان‌ها (ی روشن) آورد، گفتند» سوره صف، آیه ۶.</ref>
#[[فسق]] بنی اسرائیل، مانع [[ایمان آوردن]] آنان به [[خدا]] و [[پیامبر]] و [[وحی الهی]]. {{متن قرآن|لُعِنَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ بَنِي إِسْرَائِيلَ}}<ref>«کافران از بنی اسرائیل بر زبان داود و عیسی پسر مریم لعنت شده‌اند از این رو که نافرمانی ورزیدند و تجاوز می‌کردند» سوره مائده، آیه ۷۸.</ref>... {{متن قرآن|وَلَكِنَّ كَثِيرًا مِنْهُمْ فَاسِقُونَ}}<ref>«و اگر به خداوند و پیامبر و آنچه به سوی او فرو فرستاده شده است ایمان می‌داشتند آنان را سرور نمی‌گرفتند اما بسیاری از ایشان نافرمانند» سوره مائده، آیه ۸۱.</ref>
#برقراری روابط دوستانه بنی اسرائیل، عصر [[بعثت]] با [[کافران]]، بر اثر [[کفر]] به [[پیامبر اسلام]] و [[کفر]] به [[قرآن]]. {{متن قرآن|تَرَى كَثِيرًا مِنْهُمْ يَتَوَلَّوْنَ الَّذِينَ كَفَرُوا}}<ref>«بسیاری از آنان را می‌نگری که کافران را سرور می‌گیرند؛ به راستی زشت است آنچه خود برای خویش پیش فرستادند که (سبب شد) خداوند بر آنان خشم گرفت و آنان در عذاب، جاودانند» سوره مائده، آیه ۸۰.</ref>
#[[کفر]] بنی اسرائیل به [[پیامبر]] و [[قرآن]] برخواسته از [[روحیه]] [[حسادت]] آنان. {{متن قرآن|بِئْسَمَا اشْتَرَوْا بِهِ أَنْفُسَهُمْ أَنْ يَكْفُرُوا بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ بَغْيًا أَنْ يُنَزِّلَ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ عَلَى مَنْ يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ}}<ref>«خود را به بد چیزی فروختند که به آنچه خداوند فرو فرستاده است، از سر افزونجویی کفر می‌ورزند (و می‌گویند:) چرا خداوند برای برخی از بندگانش که بخواهد، از بخشش خویش، فرو می‌فرستد! و سزاوار خشمی از پی خشمی گشتند و برای کافران، عذابی خواری آور، خواهد بود» سوره بقره، آیه ۹۰.</ref>
#[[آگاهی]] علمای بنی اسرائیل از آمدن [[قرآن]] دلیلی برحقانیت و [[صداقت]] [[پیامبر]]: {{متن قرآن|أَوَلَمْ يَكُنْ لَهُمْ آيَةً أَنْ يَعْلَمَهُ عُلَمَاءُ بَنِي إِسْرَائِيلَ}}<ref>«آیا برای آنان این نشانه‌ای نیست که دانشوران بنی اسرائیل آن را می‌شناسند؟» سوره شعراء، آیه ۱۹۷.</ref>
#وفا نکردن بیشتر بنی اسرائیل به [[عهد]] خود با [[خدا]] در مورد [[ایمان به پیامبر]] [[اسلام]]: {{متن قرآن|أَوَكُلَّمَا عَاهَدُوا عَهْدًا نَبَذَهُ فَرِيقٌ مِنْهُمْ}}<ref>«و چرا هر بار پیمانی بستند برخی از ایشان آن را شکستند ؟ (نه) بلکه بیشتر ایشان ایمان ندارند» سوره بقره، آیه ۱۰۰.</ref><ref>[[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم]]، ج۱، ص ۲۳۶.</ref>.


==[[تاریخ]] بنی‌اسرائیل==
"یعقوب" بنی‌اسرائیل، گاه یَهود و [[عبرانیان]] نیز نامیده می‌‌شوند. در وجه نامگذاری آنان به "[[یهود]]" برخی [[یهود]] را به معنای "[[توبه]] می‌‌کند" و سبب این نامگذاری را [[توبه]] آنان از گوساله پرستی<ref> لسان العرب، ج ۱۵، ص ۱۵۶، «هود».</ref> و برخی دیگر "یَتَهَوّد" را به معنای "یَتَحَرّک" گرفته و حرکت‌های ویژه‌‌ [[یهودیان]] در هنگام [[عبادت]] را سبب این‌‌نامگذاری دانسته‌‌اند<ref> بنو اسرائیل، ج ۱، ص ۸.</ref>. برخی دیگر سبب آن را انتساب آنها به "یهودا" [[فرزند]] چهارم [[یعقوب]] گفته‌‌اند<ref> تاریخ الملل و النحل، ج ۲، ص ۴؛ المصباح، ص ۶۴۲، «هود».</ref>. یهود؛ همچنین [[عبرانی]] نامیده شدن این [[قوم]] را بر اثر انتساب آنان به [[ابراهیم]] که هنگام عبور از نهر [[فرات]] به [[ابراهیم]] [[عبرانی]] [[شهرت]] یافت یا اقتباس شده از «عبر» نام جدّ پنجم [[ابراهیم]] دانسته‌‌اند <ref> تاریخ اللغات السامیه، ص ۷۷؛ بنو اسرائیل، ج ۱، ص ۳.</ref>.
===[[مهاجرت]] به [[مصر]]===
===خروج از [[مصر]]===
===[[سرگردانی در وادی تیه]]===
===[[تشکیل حکومت]] در [[سرزمین مقدس]]===
===بنی‌اسرائیل در [[جزیرة العرب]]===


==[[دستورات]] [[خدا]] به بنی‌اسرائیل==
دسته‌‌ای از لغت‌شناسان نیز بازگشت این نامگذاری را به زادگاه اصلی بنی‌اسرائیل می‌‌دانند، زیرا آنان بدوی و صحرانشین بوده، به سبب عبور از مناطق گوناگون در جستجوی [[آب]] و علف، [[عبرانی]] [[لقب]] گرفته‌‌اند<ref> تاریخ اللغات السامیه،، ص ۷۸.</ref>. ترکیب "بنی‌اسرائیل" و "بنو [[اسرائیل]]" [[قرآنی]] بوده و مجموعاً ۴۲ بار در [[قرآن]] با همین عنوان آمده است. بنی‌اسرائیل از اقوامی است که به صورت گسترده مورد توجه [[قرآن]] قرار گرفته‌‌اند. شماری از [[آیات]] مربوط، بخش‌هایی از [[تاریخ]] و حوادث مهم زندگی‌‌آنان را گزارش می‌‌کند<ref>[[ابوالفضل روحی|روحی، ابوالفضل]]، [[بنی اسرائیل (مقاله)|مقاله «بنی اسرائیل»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۶ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۶، ص ۲۳۶.</ref>.
===[[وفای به عهد]]===
===[[ترس از خدا]]===
===[[ایمان به وحی]]===
===عدم خلط [[حق و باطل]] و [[کتمان حق]]===
===[[اقامه نماز]] و ادای [[زکات]]===
===[[عبادت خدا]]، [[احسان به والدین]] و [[دستگیری از یتیمان]] و بینوایان===
===گفتار [[نیکو]]===
===[[پرهیز]] از [[کفران نعمت]]===


==[[نعمت‌های خداوند]] بر بنی‌اسرائیل==
== [[پیامبران بنی‌اسرائیل]] ==
===رهایی از دست [[فرعونیان]]===
== آموزه‌های وحیانی ==
===[[اعطای حکم]]، [[نبوت]] و کتاب===
===بهره‌مندی از روزی [[پاک]]===
===سایه افکندن [[ابر]] و جاری شدن چشمه===
===[[برتری]] بر عالمیان===
===اسکان در [[سرزمین مقدس]]===
===نشان دادن [[معجزات الهی]]===


==عوامل [[سرزنش]] بنی‌اسرائیل در [[قرآن]]==
== [[تاریخ]] بنی‌اسرائیل ==
===[[پیمان]] شکنی===
=== [[مهاجرت]] به [[مصر]] ===
===[[گمراهی]]، با وجود [[آیات]] فراوان===
=== خروج از [[مصر]] ===
===[[نافرمانی]] [[پیامبران]]===
=== [[سرگردانی در وادی تیه]] ===
===[[انکار]] و [[تکذیب]] [[انبیا]]===
=== [[تشکیل حکومت]] در [[سرزمین مقدس]] ===
===عمل نکردن به [[کتاب آسمانی]]===
=== بنی‌اسرائیل در [[جزیرة العرب]] ===
===[[اسراف]]===
===[[شرک]]===
===[[آزار]] و اذیت و کشتن [[انبیا]]===
===[[فسادانگیزی]]===
===امر به [[نیکی]] و ترک آن===
===ترک [[نهی از منکر]]===
===بهانه‌گیری===
===دنیا‌گرایی===
===[[جنگ]] و [[خونریزی]]===


==عذاب‌های بنی‌اسرائیل==
== [[دستورات]] [[خدا]] به بنی‌اسرائیل ==
===کشتن همدیگر===
=== [[وفای به عهد]] ===
===[[عذاب]] [[صاعقه]]===
=== [[ترس از خدا]] ===
===[[سرگردانی]] در بیابان===
=== [[ایمان به وحی]] ===
===[[لعن]] [[الهی]] و سنگدلی===
=== عدم خلط [[حق و باطل]] و [[کتمان حق]] ===
===[[رسوایی]] [[دنیا]] و [[عذاب]] [[آخرت]]===
=== [[اقامه نماز]] و ادای [[زکات]] ===
===[[مسخ]] شدن===
=== [[عبادت خدا]]، [[احسان به والدین]] و [[دستگیری از یتیمان]] و بینوایان ===
===[[ذلت]] و [[زندگی]] فقیرانه===
=== گفتار [[نیکو]] ===
=== [[پرهیز]] از [[کفران نعمت]] ===


== پرسش‌های وابسته ==
== [[نعمت‌های خداوند]] بر بنی‌اسرائیل ==
=== رهایی از دست [[فرعونیان]] ===
=== [[اعطای حکم]]، [[نبوت]] و کتاب ===
=== بهره‌مندی از روزی [[پاک]] ===
=== سایه افکندن [[ابر]] و جاری شدن چشمه ===
=== [[برتری]] بر عالمیان ===
=== اسکان در [[سرزمین مقدس]] ===
=== نشان دادن [[معجزات الهی]] ===
 
== عوامل [[سرزنش]] بنی‌اسرائیل در [[قرآن]] ==
=== [[پیمان]] شکنی ===
=== [[گمراهی]]، با وجود [[آیات]] فراوان ===
=== [[نافرمانی]] [[پیامبران]] ===
=== [[انکار]] و [[تکذیب]] [[انبیا]] ===
=== عمل نکردن به [[کتاب آسمانی]] ===
=== [[اسراف]] ===
=== [[شرک]] ===
=== [[آزار]] و اذیت و کشتن [[انبیا]] ===
=== [[فسادانگیزی]] ===
=== امر به [[نیکی]] و ترک آن ===
=== ترک [[نهی از منکر]] ===
=== بهانه‌گیری ===
=== دنیا‌گرایی ===
=== [[جنگ]] و [[خونریزی]] ===
 
== عذاب‌های بنی‌اسرائیل ==
=== کشتن همدیگر ===
=== [[عذاب]] [[صاعقه]] ===
=== [[سرگردانی]] در بیابان ===
=== [[لعن الهی]] و سنگدلی ===
=== [[رسوایی]] [[دنیا]] و [[عذاب]] [[آخرت]] ===
=== [[مسخ]] شدن ===
=== [[ذلت]] و [[زندگی]] فقیرانه ===


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
{{مدخل وابسته}}
* [[حضرت موسی]]
* [[دین یهودیت]]
* [[تورات]]
* [[قوم یهود]]
* [[صهیونیسم]]
{{پایان مدخل وابسته}}


==منابع==
== منابع ==
# [[پرونده:55210091.jpg|22px]] [[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم''']]
{{منابع}}
# [[پرونده:000057.jpg|22px]] [[ابوالفضل روحی|روحی، ابوالفضل]]، [[بنی اسرائیل (مقاله)|مقاله «بنی اسرائیل»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۶ (کتاب)|'''دائرة المعارف قرآن کریم ج۶''']]
{{پایان منابع}}


==پانویس==
== پانویس ==
{{یادآوری پانویس}}
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:بنی‌اسرائیل]]
[[رده:اقوام]]
[[رده:مدخل]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۸ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۳۷

مقدمه

اسرائیل واژه‌‌ای عبری است که به صورت "اسرائین"، "اسرال" و "اسرائل" نیز خوانده شده است[۱]. این واژه نامی برای یعقوب بن اسحاق است[۲] که در کتاب مقدس به معنای "با خدا کشتی می‌‌گیرد" یا "خدا کشتی می‌‌گیرد" و "مقاوم و پیروز در نزد خدا و مردم" آمده است[۳].

براساس گزارش کتاب مقدس این نامگذاری در پی کُشتی گرفتن یعقوب با یکی از فرشتگان، یا خدا در فنوئیل بوده‌‌است[۴]. در مقابل، برخی از مفسران مسلمان آن را عبری و به معنای بنده و برگزیده خدا دانسته‌‌اند[۵]. به رغم پاره‌‌ای چالش‌ها درباره دخیل بودن واژه یاد شده و سبب نامگذاری یعقوب به آن[۶]، در اینکه اسرائیل نام دیگر آن حضرت بوده و مراد از بنی‌اسرائیل فرزندان و نوادگان او هستند، تردیدی نیست[۷].

"یعقوب" بنی‌اسرائیل، گاه یَهود و عبرانیان نیز نامیده می‌‌شوند. در وجه نامگذاری آنان به "یهود" برخی یهود را به معنای "توبه می‌‌کند" و سبب این نامگذاری را توبه آنان از گوساله پرستی[۸] و برخی دیگر "یَتَهَوّد" را به معنای "یَتَحَرّک" گرفته و حرکت‌های ویژه‌‌ یهودیان در هنگام عبادت را سبب این‌‌نامگذاری دانسته‌‌اند[۹]. برخی دیگر سبب آن را انتساب آنها به "یهودا" فرزند چهارم یعقوب گفته‌‌اند[۱۰]. یهود؛ همچنین عبرانی نامیده شدن این قوم را بر اثر انتساب آنان به ابراهیم که هنگام عبور از نهر فرات به ابراهیم عبرانی شهرت یافت یا اقتباس شده از «عبر» نام جدّ پنجم ابراهیم دانسته‌‌اند [۱۱].

دسته‌‌ای از لغت‌شناسان نیز بازگشت این نامگذاری را به زادگاه اصلی بنی‌اسرائیل می‌‌دانند، زیرا آنان بدوی و صحرانشین بوده، به سبب عبور از مناطق گوناگون در جستجوی آب و علف، عبرانی لقب گرفته‌‌اند[۱۲]. ترکیب "بنی‌اسرائیل" و "بنو اسرائیل" قرآنی بوده و مجموعاً ۴۲ بار در قرآن با همین عنوان آمده است. بنی‌اسرائیل از اقوامی است که به صورت گسترده مورد توجه قرآن قرار گرفته‌‌اند. شماری از آیات مربوط، بخش‌هایی از تاریخ و حوادث مهم زندگی‌‌آنان را گزارش می‌‌کند[۱۳].

پیامبران بنی‌اسرائیل

آموزه‌های وحیانی

تاریخ بنی‌اسرائیل

مهاجرت به مصر

خروج از مصر

سرگردانی در وادی تیه

تشکیل حکومت در سرزمین مقدس

بنی‌اسرائیل در جزیرة العرب

دستورات خدا به بنی‌اسرائیل

وفای به عهد

ترس از خدا

ایمان به وحی

عدم خلط حق و باطل و کتمان حق

اقامه نماز و ادای زکات

عبادت خدا، احسان به والدین و دستگیری از یتیمان و بینوایان

گفتار نیکو

پرهیز از کفران نعمت

نعمت‌های خداوند بر بنی‌اسرائیل

رهایی از دست فرعونیان

اعطای حکم، نبوت و کتاب

بهره‌مندی از روزی پاک

سایه افکندن ابر و جاری شدن چشمه

برتری بر عالمیان

اسکان در سرزمین مقدس

نشان دادن معجزات الهی

عوامل سرزنش بنی‌اسرائیل در قرآن

پیمان شکنی

گمراهی، با وجود آیات فراوان

نافرمانی پیامبران

انکار و تکذیب انبیا

عمل نکردن به کتاب آسمانی

اسراف

شرک

آزار و اذیت و کشتن انبیا

فسادانگیزی

امر به نیکی و ترک آن

ترک نهی از منکر

بهانه‌گیری

دنیا‌گرایی

جنگ و خونریزی

عذاب‌های بنی‌اسرائیل

کشتن همدیگر

عذاب صاعقه

سرگردانی در بیابان

لعن الهی و سنگدلی

رسوایی دنیا و عذاب آخرت

مسخ شدن

ذلت و زندگی فقیرانه

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. المعرب، ص ۱۴؛ املاء ما من به الرحمن، ج ۱، ص ۳۳.
  2. غریب القرآن، ص ۹۷.
  3. کتاب مقدس، پیدایش ۳۲: ۲۲ـ۳۱.
  4. کتاب مقدس، پیدایش ۳۲: ۲۲ـ۳۱؛ ر. ک: قاموس الکتاب المقدس، ص ۶۹ـ۷۲.
  5. جامع البیان، مج ۱، ج ۱، ص ۳۵۵؛ مجمع البیان، ج ۱، ص ۲۰۶؛ مجمع‌‌البحرین، ج ۱، ص ۱۳۹.
  6. واژه‌‌های دخیل، ص ۱۱۹ ـ ۱۲۰.
  7. غریب القرآن، ص ۱۲۶؛ تاریخ طبری، ج ۱، ص ۱۹۲،۲۳۱.
  8. لسان العرب، ج ۱۵، ص ۱۵۶، «هود».
  9. بنو اسرائیل، ج ۱، ص ۸.
  10. تاریخ الملل و النحل، ج ۲، ص ۴؛ المصباح، ص ۶۴۲، «هود».
  11. تاریخ اللغات السامیه، ص ۷۷؛ بنو اسرائیل، ج ۱، ص ۳.
  12. تاریخ اللغات السامیه،، ص ۷۸.
  13. روحی، ابوالفضل، مقاله «بنی اسرائیل»، دائرة المعارف قرآن کریم، ج۶، ص ۲۳۶.