کیفر: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-{{پانویس2}} +{{پانویس}}))
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[کیفر در قرآن]] - [[کیفر در فقه سیاسی]] - [[کیفر در معارف دعا و زیارات]] - [[کیفر در معارف و سیره سجادی]] - [[کیفر در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}


{{امامت}}
== مقدمه ==
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
کیفر [[مجازات]] و عقوبتی است که [[مجرم]] یا [[گناهکار]] باید [[تحمل]] کند. [[قرآن کریم]] می‌فرماید [[خداوند]] همان‌طور که دارای [[مغفرت]] است، دارای مجازات دردناکی است: {{متن قرآن|رَبَّكَ لَذُو مَغْفِرَةٍ وَذُو عِقَابٍ أَلِيمٍ}}<ref>«بی‌گمان پروردگارت دارای آمرزش و دارای کیفری دردناک است» سوره فصلت، آیه ۴۳.</ref>.
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
[[سخنان امام سجاد]] {{ع}} را در [[صحیفه]] آن [[حضرت]] درباره کیفر می‌توان به شرح زیر گزارش کرد:  
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[کیفر در قرآن]] - [[کیفر در حدیث]] - [[کیفر در فقه سیاسی]] - [[کیفر در معارف دعا و زیارات]] - [[کیفر در معارف و سیره سجادی]] - [[کیفر در معارف و سیره رضوی]]</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[کیفر (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">


==مقدمه==
'''عادلانه بودن [[کیفر الهی]]'''؛ [[امام]] {{ع}} به [[خدا]] می‌گوید: {{متن حدیث|عَفْوُكَ‏ تَفَضُّلٌ‏، وَ عُقُوبَتُكَ‏ عَدْلٌ‏}}<ref>دعای ۴۵.</ref>؛ «[[عفو]] تو به مقتضای [[فضل]] و [[احسان]] توست و عقوبتت بر [[آیین]] [[عدالت]] است. همچنین همه [[آفریدگان]] معترفند که هر که را [[عقوبت]] کنی بر او [[ستم]] نکرده‌ای»<ref>نیایش سی‌و‌هفتم.</ref>.
کیفر [[مجازات]] و عقوبتی است که [[مجرم]] یا [[گناهکار]] باید [[تحمل]] کند. [[قرآن کریم]] می‌فرماید [[خداوند]] همان‌طور که دارای [[مغفرت]] است، دارای مجازات دردناکی است: {{متن قرآن|رَبَّكَ لَذُو مَغْفِرَةٍ وَذُو عِقَابٍ أَلِيمٍ}}<ref>«بی‌گمان پروردگارت دارای آمرزش و دارای کیفری دردناک است» سوره فصلت، آیه ۴۳.</ref>.
 
[[سخنان امام سجاد]]{{ع}} را در [[صحیفه]] آن [[حضرت]] درباره کیفر می‌توان به شرح زیر گزارش کرد:  
'''کیفر الهی به اندازه [[گناه]]'''؛ امام {{ع}} با استناد به سخن [[خدای متعال]] در [[قرآن]] می‌فرماید: «تو کسی هستی که در [[معامله]] با [[بندگان]] خود همواره به سود آنان در بها می‌افزایی... تو خود گفته‌ای - بزرگ و متعالی است نام تو و بلند است [[مرتبت]] تو - هر کس کار [[نیکی]] انجام دهد، ده برابر به او [[پاداش]] داده شود و هرکه کار [[بدی]] انجام دهد، تنها همانند آن کیفر بیند»<ref>نیایش چهل‌و‌پنجم.</ref>. نیز حضرت عرض می‌کند: تویی که چون عصیانگری را عقوبت کنی [[راه]] [[افراط]] نپویی<ref>نیایش شانزدهم.</ref>.


*'''عادلانه بودن [[کیفر الهی]]'''؛ [[امام]]{{ع}} به [[خدا]] می‌گوید: {{متن حدیث|عَفْوُكَ‏ تَفَضُّلٌ‏، وَ عُقُوبَتُكَ‏ عَدْلٌ‏}}<ref>دعای ۴۵.</ref>؛ «[[عفو]] تو به مقتضای [[فضل]] و [[احسان]] توست و عقوبتت بر [[آیین]] [[عدالت]] است. همچنین همه [[آفریدگان]] معترفند که هر که را [[عقوبت]] کنی بر او [[ستم]] نکرده‌ای»<ref>نیایش سی‌و‌هفتم.</ref>.
'''[[برتری]] عفو خداوند بر کیفر او'''؛ [[امام سجاد]] {{ع}} خدایش را چنین وصف می‌کند: «تو به عفو شایسته‌تری تا به عقوبت کردن<ref>نیایش چهل‌وهفتم.</ref>. و نیز: تویی که عفوت را از عقابت پیشی است»<ref>نیایش شانزدهم.</ref>. هم‌چنین در توصیف [[لطف خدا]] می‌گوید: «عفو و [[بخشایش]] مرا از عقوبت و عذابِ من دوست‌تر داری!» <ref>نیایش شانزدهم.</ref>.
*'''کیفر الهی به اندازه [[گناه]]'''؛ امام{{ع}} با استناد به سخن [[خدای متعال]] در [[قرآن]] می‌فرماید: «تو کسی هستی که در [[معامله]] با [[بندگان]] خود همواره به سود آنان در بها می‌افزایی... تو خود گفته‌ای - بزرگ و متعالی است نام تو و بلند است [[مرتبت]] تو - هر کس کار [[نیکی]] انجام دهد، ده برابر به او [[پاداش]] داده شود و هرکه کار [[بدی]] انجام دهد، تنها همانند آن کیفر بیند»<ref>نیایش چهل‌و‌پنجم.</ref>. نیز حضرت عرض می‌کند: تویی که چون عصیانگری را عقوبت کنی [[راه]] [[افراط]] نپویی<ref>نیایش شانزدهم.</ref>.
*'''[[برتری]] عفو خداوند بر کیفر او'''؛ [[امام سجاد]]{{ع}} خدایش را چنین [[وصف]] می‌کند: «تو به عفو شایسته‌تری تا به عقوبت کردن<ref>نیایش چهل‌وهفتم.</ref>. و نیز: تویی که عفوت را از عقابت پیشی است»<ref>نیایش شانزدهم.</ref>. هم‌چنین در توصیف [[لطف خدا]] می‌گوید: «عفو و [[بخشایش]] مرا از عقوبت و عذابِ من دوست‌تر داری!» <ref>نیایش شانزدهم.</ref>.
*'''[[توبه]] و [[رحمت الهی]] مانع از کیفر'''؛ مهم این است که می‌توانیم با توبه کیفر الهی را از خود دور کنیم: «ای خداوند به درگاه تو توبه می‌کنم... آن‌چنان که یک‌یک اعضایم از عقوبت‌های توبه [[سلامت]] مانند و از [[خشم]] دردناک تو که [[متجاوزان]] و [[ستمکاران]] از آن بیمناکند در [[امان]] باشند»<ref>نیایش سی‌ویکم.</ref>. «و در برابر [[عقاب]] تو جز رحمتت پناهگاهی نیست و مرا جز [[تضرّع]] به درگاه تو و [[زاری]] در برابر تو هیچ چیز از عذابت نمی‌رهاند»<ref>نیایش چهل‌وهشتم.</ref>. [[دعا]] و درخواست‌های [[امام سجاد]] درباره [[کیفر الهی]]؛ امام سجاد{{ع}} از [[خدای متعال]] می‌خواهد تا [[خوف]] از کیفر الهی را نصیب فرماید: «ای [[خداوند]]! روزی ما ساز خوف از [[عقاب]] [[جهنم]] را»<ref>نیایش چهل‌و‌پنجم.</ref>. نیز آن [[حضرت]] از [[عقاب الهی]] به [[خدا]] [[پناه]] می‌برد: «بار خدایا به تو پناه می‌برم از بزرگ‌ترین [[حسرت]] و گران‌ترین [[مصیبت]]... و [[محروم]] شدن از [[ثواب]] [[آخرت]] و گرفتار شدن به عقاب [[روز رستخیز]]»<ref>نیایش هشتم.</ref>. آن حضرت از خدای متعال [[عفو]] و [[بخشش]] و [[رهایی]] از عقاب و کیفر الهی را درخواست می‌نماید: گناهانم مرا می‌ترساند! عفو تو است که بایست مرا [[ایمنی]] بخشد<ref>نیایش سی‌ویکم.</ref>.<ref>التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، حسن مصطفوی، دارالکتب العلمیة، بیروت، ۱۴۳۰، چاپ سوم؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش، تهران، ۱۳۷۵، چاپ دوم؛ قرآن حکیم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی.</ref>.<ref>[[امیر شیرزاد|شیرزاد، امیر]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «کیفر»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۳۷۹.</ref>


== جستارهای وابسته ==
'''[[توبه]] و [[رحمت الهی]] مانع از کیفر'''؛ مهم این است که می‌توانیم با توبه کیفر الهی را از خود دور کنیم: «ای خداوند به درگاه تو توبه می‌کنم... آن‌چنان که یک‌یک اعضایم از عقوبت‌های توبه [[سلامت]] مانند و از [[خشم]] دردناک تو که [[متجاوزان]] و [[ستمکاران]] از آن بیمناکند در [[امان]] باشند»<ref>نیایش سی‌ویکم.</ref>. «و در برابر [[عقاب]] تو جز رحمتت پناهگاهی نیست و مرا جز [[تضرّع]] به درگاه تو و [[زاری]] در برابر تو هیچ چیز از عذابت نمی‌رهاند»<ref>نیایش چهل‌وهشتم.</ref>. [[دعا]] و درخواست‌های [[امام سجاد]] درباره [[کیفر الهی]]؛ امام سجاد {{ع}} از [[خدای متعال]] می‌خواهد تا [[خوف]] از کیفر الهی را نصیب فرماید: «ای [[خداوند]]! روزی ما ساز خوف از [[عقاب]] [[جهنم]] را»<ref>نیایش چهل‌و‌پنجم.</ref>. نیز آن [[حضرت]] از [[عقاب الهی]] به [[خدا]] [[پناه]] می‌برد: «بار خدایا به تو پناه می‌برم از بزرگ‌ترین [[حسرت]] و گران‌ترین [[مصیبت]]... و [[محروم]] شدن از [[ثواب]] [[آخرت]] و گرفتار شدن به عقاب [[روز رستخیز]]»<ref>نیایش هشتم.</ref>. آن حضرت از خدای متعال [[عفو]] و [[بخشش]] و [[رهایی]] از عقاب و کیفر الهی را درخواست می‌نماید: گناهانم مرا می‌ترساند! عفو تو است که بایست مرا [[ایمنی]] بخشد<ref>نیایش سی‌ویکم.</ref>.<ref>التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، حسن مصطفوی، دارالکتب العلمیة، بیروت، ۱۴۳۰، چاپ سوم؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش، تهران، ۱۳۷۵، چاپ دوم؛ قرآن حکیم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی.</ref>.<ref>[[امیر شیرزاد|شیرزاد، امیر]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «کیفر»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۳۷۹.</ref>


==منابع==
== منابع ==
{{منابع}}
# [[پرونده:1100609.jpg|22px]] [[امیر شیرزاد|شیرزاد، امیر]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|'''مقاله «کیفر»، دانشنامه صحیفه سجادیه''']]
# [[پرونده:1100609.jpg|22px]] [[امیر شیرزاد|شیرزاد، امیر]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|'''مقاله «کیفر»، دانشنامه صحیفه سجادیه''']]
{{پایان منابع}}


==پانویس==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:کیفر]]
[[رده:کیفر]]
[[رده:مدخل]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۰ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۹:۳۴

مقدمه

کیفر مجازات و عقوبتی است که مجرم یا گناهکار باید تحمل کند. قرآن کریم می‌فرماید خداوند همان‌طور که دارای مغفرت است، دارای مجازات دردناکی است: ﴿رَبَّكَ لَذُو مَغْفِرَةٍ وَذُو عِقَابٍ أَلِيمٍ[۱]. سخنان امام سجاد (ع) را در صحیفه آن حضرت درباره کیفر می‌توان به شرح زیر گزارش کرد:

عادلانه بودن کیفر الهی؛ امام (ع) به خدا می‌گوید: «عَفْوُكَ‏ تَفَضُّلٌ‏، وَ عُقُوبَتُكَ‏ عَدْلٌ‏»[۲]؛ «عفو تو به مقتضای فضل و احسان توست و عقوبتت بر آیین عدالت است. همچنین همه آفریدگان معترفند که هر که را عقوبت کنی بر او ستم نکرده‌ای»[۳].

کیفر الهی به اندازه گناه؛ امام (ع) با استناد به سخن خدای متعال در قرآن می‌فرماید: «تو کسی هستی که در معامله با بندگان خود همواره به سود آنان در بها می‌افزایی... تو خود گفته‌ای - بزرگ و متعالی است نام تو و بلند است مرتبت تو - هر کس کار نیکی انجام دهد، ده برابر به او پاداش داده شود و هرکه کار بدی انجام دهد، تنها همانند آن کیفر بیند»[۴]. نیز حضرت عرض می‌کند: تویی که چون عصیانگری را عقوبت کنی راه افراط نپویی[۵].

برتری عفو خداوند بر کیفر او؛ امام سجاد (ع) خدایش را چنین وصف می‌کند: «تو به عفو شایسته‌تری تا به عقوبت کردن[۶]. و نیز: تویی که عفوت را از عقابت پیشی است»[۷]. هم‌چنین در توصیف لطف خدا می‌گوید: «عفو و بخشایش مرا از عقوبت و عذابِ من دوست‌تر داری!» [۸].

توبه و رحمت الهی مانع از کیفر؛ مهم این است که می‌توانیم با توبه کیفر الهی را از خود دور کنیم: «ای خداوند به درگاه تو توبه می‌کنم... آن‌چنان که یک‌یک اعضایم از عقوبت‌های توبه سلامت مانند و از خشم دردناک تو که متجاوزان و ستمکاران از آن بیمناکند در امان باشند»[۹]. «و در برابر عقاب تو جز رحمتت پناهگاهی نیست و مرا جز تضرّع به درگاه تو و زاری در برابر تو هیچ چیز از عذابت نمی‌رهاند»[۱۰]. دعا و درخواست‌های امام سجاد درباره کیفر الهی؛ امام سجاد (ع) از خدای متعال می‌خواهد تا خوف از کیفر الهی را نصیب فرماید: «ای خداوند! روزی ما ساز خوف از عقاب جهنم را»[۱۱]. نیز آن حضرت از عقاب الهی به خدا پناه می‌برد: «بار خدایا به تو پناه می‌برم از بزرگ‌ترین حسرت و گران‌ترین مصیبت... و محروم شدن از ثواب آخرت و گرفتار شدن به عقاب روز رستخیز»[۱۲]. آن حضرت از خدای متعال عفو و بخشش و رهایی از عقاب و کیفر الهی را درخواست می‌نماید: گناهانم مرا می‌ترساند! عفو تو است که بایست مرا ایمنی بخشد[۱۳].[۱۴].[۱۵]

منابع

پانویس

  1. «بی‌گمان پروردگارت دارای آمرزش و دارای کیفری دردناک است» سوره فصلت، آیه ۴۳.
  2. دعای ۴۵.
  3. نیایش سی‌و‌هفتم.
  4. نیایش چهل‌و‌پنجم.
  5. نیایش شانزدهم.
  6. نیایش چهل‌وهفتم.
  7. نیایش شانزدهم.
  8. نیایش شانزدهم.
  9. نیایش سی‌ویکم.
  10. نیایش چهل‌وهشتم.
  11. نیایش چهل‌و‌پنجم.
  12. نیایش هشتم.
  13. نیایش سی‌ویکم.
  14. التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، حسن مصطفوی، دارالکتب العلمیة، بیروت، ۱۴۳۰، چاپ سوم؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش، تهران، ۱۳۷۵، چاپ دوم؛ قرآن حکیم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی.
  15. شیرزاد، امیر، مقاله «کیفر»، دانشنامه صحیفه سجادیه، ص ۳۷۹.