کیفر در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==منابع== * +==منابع== {{منابع}} * )) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = کیفر | |||
| عنوان مدخل = کیفر | |||
| مداخل مرتبط = [[کیفر در قرآن]] - [[کیفر در فقه سیاسی]] - [[کیفر در معارف دعا و زیارات]] - [[کیفر در معارف و سیره سجادی]] - [[کیفر در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی]] | |||
| پرسش مرتبط = | |||
}} | |||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
جزای عمل [[سوء]]<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۱، ص۱۸۰.</ref> و [[کیفر]] دادن<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۷۷.</ref>. "عقوبت" اسم مصدر "معاقبه"<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۱، ص۱۸۰.</ref>؛ اصل آن "عقب" به معنای آخر چیزی یا آمدن چیزی بعد از دیگری<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۴، ص۷۷.</ref>. | جزای عمل [[سوء]]<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۱، ص۱۸۰.</ref> و [[کیفر]] دادن<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۷۷.</ref>. "عقوبت" اسم مصدر "معاقبه"<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۱، ص۱۸۰.</ref>؛ اصل آن "عقب" به معنای آخر چیزی یا آمدن چیزی بعد از دیگری<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۴، ص۷۷.</ref>. | ||
{{متن قرآن|وَإِنْ عَاقَبْتُمْ فَعَاقِبُوا بِمِثْلِ مَا عُوقِبْتُمْ بِهِ}}<ref>«و اگر کیفر می‌کنید مانند آنچه خود کیفر شده‌اید کیفر کنید و اگر شکیبایی پیشه کنید همان برای شکیبایان بهتر است» سوره نحل، آیه ۱۲۶.</ref>. | {{متن قرآن|وَإِنْ عَاقَبْتُمْ فَعَاقِبُوا بِمِثْلِ مَا عُوقِبْتُمْ بِهِ}}<ref>«و اگر کیفر می‌کنید مانند آنچه خود کیفر شده‌اید کیفر کنید و اگر شکیبایی پیشه کنید همان برای شکیبایان بهتر است» سوره نحل، آیه ۱۲۶.</ref>. | ||
"عاقبت" در معنای [[ثواب]] و جزای [[عمل صالح]] نیز آمده است که در [[قرآن کریم]] بدون اضافه به این معنا می‌آید: {{متن قرآن|وَالْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِينَ}}<ref>«سرانجام (نیکو) از آن پرهیزگاران است» سوره اعراف، آیه ۱۲۸.</ref>؛ امّا به صورت اضافه معنای کیفر و [[عذاب]] دارد: {{متن قرآن|فَانْظُرْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الظَّالِمِينَ}}<ref> | "عاقبت" در معنای [[ثواب]] و جزای [[عمل صالح]] نیز آمده است که در [[قرآن کریم]] بدون اضافه به این معنا می‌آید: {{متن قرآن|وَالْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِينَ}}<ref>«سرانجام (نیکو) از آن پرهیزگاران است» سوره اعراف، آیه ۱۲۸.</ref>؛ امّا به صورت اضافه معنای کیفر و [[عذاب]] دارد: {{متن قرآن|فَانْظُرْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الظَّالِمِينَ}}<ref>«بنگر که سرانجام ستمگران چگونه بود» سوره یونس، آیه ۳۹.</ref>. | ||
[[عقاب]] تنها جنبه [[آخرتی]] ندارد؛ عقاب [[دنیوی]] نیز در قرآن کریم وارد شده است و از [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|وَإِنْ عَاقَبْتُمْ فَعَاقِبُوا بِمِثْلِ مَا عُوقِبْتُمْ بِهِ}}<ref>«و اگر کیفر می‌کنید مانند آنچه خود کیفر شده‌اید کیفر کنید و اگر شکیبایی پیشه کنید همان برای شکیبایان بهتر است» سوره نحل، آیه ۱۲۶.</ref> نوعی مقابله به مثل در برخورد با [[دشمنان اسلام]] و [[کفار]] استفاده می‌شود. [[خدای تعالی]] به [[مسلمانان]] اجازه داده است، در [[مجازات]] [[کفّار]] مقابله به مثل کنند؛ این یک اصل راهبردی در [[سیاست خارجی]] [[اسلام]] است؛ امّا توصیه [[الهی]] به [[صبر]]، [[عفو]] و [[صفح]] در انتهای آیه شریفه بر تأثیر زیبای رویکرد جوانمردانه و [[بخشش]]، حتی بر [[دشمنان]]، تأکید دارد{{متن قرآن|وَلَئِنْ صَبَرْتُمْ لَهُوَ خَيْرٌ لِلصَّابِرِينَ}}<ref>«و اگر کیفر می‌کنید مانند آنچه خود کیفر شده‌اید کیفر کنید و اگر شکیبایی پیشه کنید همان برای شکیبایان بهتر است» سوره نحل، آیه ۱۲۶.</ref>.<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۲، ص۳۷۴.</ref> | [[عقاب]] تنها جنبه [[آخرتی]] ندارد؛ عقاب [[دنیوی]] نیز در قرآن کریم وارد شده است و از [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|وَإِنْ عَاقَبْتُمْ فَعَاقِبُوا بِمِثْلِ مَا عُوقِبْتُمْ بِهِ}}<ref>«و اگر کیفر می‌کنید مانند آنچه خود کیفر شده‌اید کیفر کنید و اگر شکیبایی پیشه کنید همان برای شکیبایان بهتر است» سوره نحل، آیه ۱۲۶.</ref> نوعی مقابله به مثل در برخورد با [[دشمنان اسلام]] و [[کفار]] استفاده می‌شود. [[خدای تعالی]] به [[مسلمانان]] اجازه داده است، در [[مجازات]] [[کفّار]] مقابله به مثل کنند؛ این یک اصل راهبردی در [[سیاست خارجی]] [[اسلام]] است؛ امّا توصیه [[الهی]] به [[صبر]]، [[عفو]] و [[صفح]] در انتهای آیه شریفه بر تأثیر زیبای رویکرد جوانمردانه و [[بخشش]]، حتی بر [[دشمنان]]، تأکید دارد{{متن قرآن|وَلَئِنْ صَبَرْتُمْ لَهُوَ خَيْرٌ لِلصَّابِرِينَ}}<ref>«و اگر کیفر می‌کنید مانند آنچه خود کیفر شده‌اید کیفر کنید و اگر شکیبایی پیشه کنید همان برای شکیبایان بهتر است» سوره نحل، آیه ۱۲۶.</ref>.<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۲، ص۳۷۴.</ref> | ||
| خط ۱۵: | خط ۱۷: | ||
در [[فرهنگ]] [[سیاسی]] مقابله به مثل عملی است که به قصد [[قهر]] و [[اجبار]] و بر خلاف [[قوانین]] عادی بین‌المللی، از سوی کشوری که از [[اقدام]] غیرمشروع [[کشور]] دیگر خسارت دیده است، صورت می‌گیرد تا به‌اجبار آن کشور را وادار به رعایت [[حقوق]] خود سازد؛ درواقع این عمل ذاتاً ممکن است غیرمشروع باشد، ولی چون جوابگوی عمل غیر مشروع دیگری است، به نحو استثنایی توجیه می‌شود<ref>علی‌اکبر آقابخشی و مینو افشاری‌راد، فرهنگ علوم سیاسی، ص۳۶۶.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۴۲۲-۴۲۳.</ref> | در [[فرهنگ]] [[سیاسی]] مقابله به مثل عملی است که به قصد [[قهر]] و [[اجبار]] و بر خلاف [[قوانین]] عادی بین‌المللی، از سوی کشوری که از [[اقدام]] غیرمشروع [[کشور]] دیگر خسارت دیده است، صورت می‌گیرد تا به‌اجبار آن کشور را وادار به رعایت [[حقوق]] خود سازد؛ درواقع این عمل ذاتاً ممکن است غیرمشروع باشد، ولی چون جوابگوی عمل غیر مشروع دیگری است، به نحو استثنایی توجیه می‌شود<ref>علی‌اکبر آقابخشی و مینو افشاری‌راد، فرهنگ علوم سیاسی، ص۳۶۶.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۴۲۲-۴۲۳.</ref> | ||
==منابع== | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']] | * [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']] | ||
{{پایان منابع}} | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:کیفر]] | [[رده:کیفر]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۰ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۹:۳۵
این مدخل زیرشاخهٔ بحث کیفر است. کیفر از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: کیفر در قرآن - کیفر در فقه سیاسی - کیفر در معارف دعا و زیارات - کیفر در معارف و سیره سجادی - کیفر در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
جزای عمل سوء[۱] و کیفر دادن[۲]. "عقوبت" اسم مصدر "معاقبه"[۳]؛ اصل آن "عقب" به معنای آخر چیزی یا آمدن چیزی بعد از دیگری[۴].
وَإِنْ عَاقَبْتُمْ فَعَاقِبُوا بِمِثْلِ مَا عُوقِبْتُمْ بِهِ
[۵].
"عاقبت" در معنای ثواب و جزای عمل صالح نیز آمده است که در قرآن کریم بدون اضافه به این معنا می‌آید: وَالْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِينَ[۶]؛ امّا به صورت اضافه معنای کیفر و عذاب دارد: فَانْظُرْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الظَّالِمِينَ[۷].
عقاب تنها جنبه آخرتی ندارد؛ عقاب دنیوی نیز در قرآن کریم وارد شده است و از آیه شریفه وَإِنْ عَاقَبْتُمْ فَعَاقِبُوا بِمِثْلِ مَا عُوقِبْتُمْ بِهِ[۸] نوعی مقابله به مثل در برخورد با دشمنان اسلام و کفار استفاده می‌شود. خدای تعالی به مسلمانان اجازه داده است، در مجازات کفّار مقابله به مثل کنند؛ این یک اصل راهبردی در سیاست خارجی اسلام است؛ امّا توصیه الهی به صبر، عفو و صفح در انتهای آیه شریفه بر تأثیر زیبای رویکرد جوانمردانه و بخشش، حتی بر دشمنان، تأکید داردوَلَئِنْ صَبَرْتُمْ لَهُوَ خَيْرٌ لِلصَّابِرِينَ[۹].[۱۰]
در فرهنگ سیاسی مقابله به مثل عملی است که به قصد قهر و اجبار و بر خلاف قوانین عادی بین‌المللی، از سوی کشوری که از اقدام غیرمشروع کشور دیگر خسارت دیده است، صورت می‌گیرد تا به‌اجبار آن کشور را وادار به رعایت حقوق خود سازد؛ درواقع این عمل ذاتاً ممکن است غیرمشروع باشد، ولی چون جوابگوی عمل غیر مشروع دیگری است، به نحو استثنایی توجیه می‌شود[۱۱].[۱۲]
منابع
پانویس
- ↑ خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۱، ص۱۸۰.
- ↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۷۷.
- ↑ خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۱، ص۱۸۰.
- ↑ ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۴، ص۷۷.
- ↑ «و اگر کیفر می‌کنید مانند آنچه خود کیفر شده‌اید کیفر کنید و اگر شکیبایی پیشه کنید همان برای شکیبایان بهتر است» سوره نحل، آیه ۱۲۶.
- ↑ «سرانجام (نیکو) از آن پرهیزگاران است» سوره اعراف، آیه ۱۲۸.
- ↑ «بنگر که سرانجام ستمگران چگونه بود» سوره یونس، آیه ۳۹.
- ↑ «و اگر کیفر می‌کنید مانند آنچه خود کیفر شده‌اید کیفر کنید و اگر شکیبایی پیشه کنید همان برای شکیبایان بهتر است» سوره نحل، آیه ۱۲۶.
- ↑ «و اگر کیفر می‌کنید مانند آنچه خود کیفر شده‌اید کیفر کنید و اگر شکیبایی پیشه کنید همان برای شکیبایان بهتر است» سوره نحل، آیه ۱۲۶.
- ↑ سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۲، ص۳۷۴.
- ↑ علی‌اکبر آقابخشی و مینو افشاری‌راد، فرهنگ علوم سیاسی، ص۳۶۶.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۴۲۲-۴۲۳.