امنیت قضایی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = امنیت
| موضوع مرتبط = امنیت
| عنوان مدخل  = امنیت قضایی
| عنوان مدخل  =  
| مداخل مرتبط = [[امنیت قضایی در لغت]] - [[امنیت قضایی در قرآن]] - [[امنیت قضایی در حدیث]] - [[امنیت قضایی در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی]]
| مداخل مرتبط = [[امنیت قضایی در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی]] - [[امنیت قضایی در فقه سیاسی]]
| پرسش مرتبط  =  
| پرسش مرتبط  =  
}}
}}


== مقدمه ==
'''امنیت قضایی''' به معنای حمایت از [[حقوق]] در چارچوب [[قانون]] توسط [[دستگاه قضا]] و [[اطمینان]] [[مردم]] از اینکه در صورت تعرض یا [[ظلم]]، حقوق آنها توسط این سازوکار بازیابی خواهد شد، می‌باشد. [[آموزه‌های دینی]] بر برخورد با مردم با [[احترام]] و تضمین امنیت قضایی در دادگستری تأکید دارند. همچنین [[دشمن]] - به شیوه های گوناگون - با ایجاد اختلال در امنیت قضایی، سعی در برهم زدن [[آرامش]] [[جامعه]] دارد که مستلزم مقابله با آن و تأمین کامل این [[امنیت]] است.
یکی از نیازمندی‌های [[آحاد]] [[جامعه انسانی]]، نیاز به امنیت قضایی است؛ بدین معنا که اگر شخصی مورد [[ظلم]] و [[اجحاف]] قرار گرفت این [[اطمینان]] را داشته باشد که [[سیستم]] [[قضایی]] [[حق]] او را استیفاء خواهد کرد. بنابراین در [[آموزه‌های دینی]] بر برخوردای [[مردم]] از امنیت قضایی در هنگام مراجعه به [[دستگاه قضا]]، تأکید فراوان شده است و باید [[مسئولان]] [[دستگاه قضایی]] با ایجاد ساز و کار مناسب، به طور دائم مراقب باشند تا در میان انبوه [[قضات]] پاکدامن، [[شریف]] و [[دانا]]، برخی عناصر [[سست]] عنصر، در امنیت قضایی مردم خللی ایجاد نکنند. [[دشمن]] به موازات فعالیت‌های اخلال‌گرانه [[سیاسی]] و [[فرهنگی]]، در تلاش است [[آرامش]] و [[همبستگی]] و [[امنیت جامعه]] را بر هم بزند تا هیچ کس در مورد [[مال]] و [[خانواده]] و [[جوان]] خود تضمینی نداشته باشد و نتواند با اطمینان خاطر اهداف خود را دنبال کند<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات، ۷/۴/۱۳۸۲.</ref>. به عبارت دیگر با [[قوانین]] لازم و تأمین امنیت قضایی در [[کشور]] بساط [[تجاوز]] و [[تعدی]] به [[حقوق]] [[مظلومان]] و دست‌اندازی به حیطه [[مشروع]] [[زندگی]] مردم جمع می‌شود<ref>حدیث ولایت، ج۱، ص۲۸۷.</ref><ref>[[نجف علی غلامی|غلامی، نجف علی]]، [[نظام امنیتی دفاعی اسلام - غلامی (مقاله)|مقاله «نظام امنیتی دفاعی اسلام»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲ (کتاب)|منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲]] ص ۱۰۱۰.</ref>
 
==معناشناسی==
«امنیت قضایی» به معنای حمایت از حقوق افراد و نهادها در چهارچوب [[قانون]] توسط نهادهای [[قضایی]] و [[اطمینان]] [[مردم]] از اینکه در صورت تعرض یا [[ظلم]]، [[حقوق]] آنها توسط این سازوکار بازیابی خواهد شد، می‌باشد. این نوع [[امنیت]] شامل [[حفاظت]] از حقوق [[مالکیت]]، [[اموال]]، اشخاص و غیره می‌شود. همچنین شامل دسترسی آسان همگان به [[عدالت]] و نیز اجرای صحیح و بی‌طرفانه [[قوانین]] توسط [[دستگاه قضایی]] است.
 
==ضرورت و جایگاه==
امنیت قضایی از جمله نیازهای لازم [[جامعه بشری]] است؛ زیرا هر [[انسانی]] این ضرورت را [[درک]] می‌کند که نیاز است مطمئن باشد در صورتی که مورد [[ظلم]] یا [[تجاوز]] قرار گرفت، می‌تواند به [[دستگاه قضا]] مراجعه کند و حقش نیز پایمال نخواهد شد.  
 
[[آموزه‌های اسلامی]] با تأکید بر [[لزوم]] رعایت [[عدالت]] در [[دادرسی]]، کمک شایانی به تحقق امنیت قضایی می‌کند. [[مسئولان]] [[قضایی]] موظفند با [[درایت]] و دقت کافی، از ورود افراد فاقد صلاحیت به دستگاه قضا جلوگیری کرده و زمینه را برای تضییع [[حقوق مردم]] مهیا نسازند. [[دشمنان]] نیز [[کوشش]] دارند با به مخاطره انداختن امنیت قضایی، [[آرامش روحی]] و روانی [[آحاد جامعه]] را دچار اختلال کنند. اجرای درست [[قوانین]] و تأمین امنیت قضایی، راهکاری مؤثر در جهت [[حفظ]] حقوق مردم و جلوگیری از [[تعدی]] و تجاوز است<ref>ر.ک: [[نجف علی غلامی|غلامی، نجف علی]]، [[نظام امنیتی دفاعی اسلام - غلامی (مقاله)|مقاله «نظام امنیتی دفاعی اسلام»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲ (کتاب)|منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲]] ص۱۰۱۰.</ref>.
 
== نگرش اسلامی به امنیت قضایی ==
امنیت قضایی به عملکرد صحیح و بی‌طرفانه دستگاه قضایی در رسیدگی به پرونده‌ها و تضمین اجرای عادلانه قانون اشاره دارد تا بدین وسیله اطمینان عمومی برقرار شود. برای [[برقراری نظم و امنیت]]، لازم است [[حاکمیت قانون]] تضمین شود و همگان ملزم به رعایت آن باشند. در برخورد با جرایمی که منجر به [[ناامنی]] می‌شوند، باید بر اساس [[میزان]] تهدیدی که ایجاد می‌کنند، [[اقدام]] گردد. [[دفاع از جان]]، [[مال]] و [[آبرو]] در برابر تعرض، [[حق]] مسلم هر فرد است. ابتدا باید بر [[نصیحت]] و هشدار تأکید شود، ولی در صورت بی‌توجهی، برخورد [[قاطع]] لازم است. مهمتر از همه، [[حفظ]] [[حقوق مردم]] و رعایت عدالت و [[برابری]] در مقابل قانون است. همچنین [[استقلال قضات]] برای [[داوری]] بی‌طرفانه ضروری است<ref>ر.ک: [[مقصود رنجبر|رنجبر]] و [[راضیه مهرابی کوشکی|مهرابی کوشکی]]، [[امنیت - رنجبر و مهرابی کوشکی (مقاله)|مقاله «امنیت»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۲ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی ج۲]]، ص ۲۸۵ – ۲۹۳.</ref>.


== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
# [[پرونده:IM009734.jpg|22px]] [[مقصود رنجبر|رنجبر]] و [[راضیه مهرابی کوشکی|مهرابی کوشکی]]، [[امنیت - رنجبر و مهرابی کوشکی (مقاله)|مقاله «امنیت»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۲ (کتاب)|'''دانشنامه امام خمینی ج۲''']]
# [[پرونده:1100619.jpg|22px]] [[نجف علی غلامی|غلامی، نجف علی]]، [[نظام امنیتی دفاعی اسلام - غلامی (مقاله)|مقاله «نظام امنیتی دفاعی اسلام»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲ (کتاب)|'''منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲''']]
# [[پرونده:1100619.jpg|22px]] [[نجف علی غلامی|غلامی، نجف علی]]، [[نظام امنیتی دفاعی اسلام - غلامی (مقاله)|مقاله «نظام امنیتی دفاعی اسلام»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲ (کتاب)|'''منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}
خط ۱۸: خط ۲۹:


[[رده:امنیت]]
[[رده:امنیت]]
[[رده:امنیت قضایی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۴ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۰۳

امنیت قضایی به معنای حمایت از حقوق در چارچوب قانون توسط دستگاه قضا و اطمینان مردم از اینکه در صورت تعرض یا ظلم، حقوق آنها توسط این سازوکار بازیابی خواهد شد، می‌باشد. آموزه‌های دینی بر برخورد با مردم با احترام و تضمین امنیت قضایی در دادگستری تأکید دارند. همچنین دشمن - به شیوه های گوناگون - با ایجاد اختلال در امنیت قضایی، سعی در برهم زدن آرامش جامعه دارد که مستلزم مقابله با آن و تأمین کامل این امنیت است.

معناشناسی

«امنیت قضایی» به معنای حمایت از حقوق افراد و نهادها در چهارچوب قانون توسط نهادهای قضایی و اطمینان مردم از اینکه در صورت تعرض یا ظلم، حقوق آنها توسط این سازوکار بازیابی خواهد شد، می‌باشد. این نوع امنیت شامل حفاظت از حقوق مالکیت، اموال، اشخاص و غیره می‌شود. همچنین شامل دسترسی آسان همگان به عدالت و نیز اجرای صحیح و بی‌طرفانه قوانین توسط دستگاه قضایی است.

ضرورت و جایگاه

امنیت قضایی از جمله نیازهای لازم جامعه بشری است؛ زیرا هر انسانی این ضرورت را درک می‌کند که نیاز است مطمئن باشد در صورتی که مورد ظلم یا تجاوز قرار گرفت، می‌تواند به دستگاه قضا مراجعه کند و حقش نیز پایمال نخواهد شد.

آموزه‌های اسلامی با تأکید بر لزوم رعایت عدالت در دادرسی، کمک شایانی به تحقق امنیت قضایی می‌کند. مسئولان قضایی موظفند با درایت و دقت کافی، از ورود افراد فاقد صلاحیت به دستگاه قضا جلوگیری کرده و زمینه را برای تضییع حقوق مردم مهیا نسازند. دشمنان نیز کوشش دارند با به مخاطره انداختن امنیت قضایی، آرامش روحی و روانی آحاد جامعه را دچار اختلال کنند. اجرای درست قوانین و تأمین امنیت قضایی، راهکاری مؤثر در جهت حفظ حقوق مردم و جلوگیری از تعدی و تجاوز است[۱].

نگرش اسلامی به امنیت قضایی

امنیت قضایی به عملکرد صحیح و بی‌طرفانه دستگاه قضایی در رسیدگی به پرونده‌ها و تضمین اجرای عادلانه قانون اشاره دارد تا بدین وسیله اطمینان عمومی برقرار شود. برای برقراری نظم و امنیت، لازم است حاکمیت قانون تضمین شود و همگان ملزم به رعایت آن باشند. در برخورد با جرایمی که منجر به ناامنی می‌شوند، باید بر اساس میزان تهدیدی که ایجاد می‌کنند، اقدام گردد. دفاع از جان، مال و آبرو در برابر تعرض، حق مسلم هر فرد است. ابتدا باید بر نصیحت و هشدار تأکید شود، ولی در صورت بی‌توجهی، برخورد قاطع لازم است. مهمتر از همه، حفظ حقوق مردم و رعایت عدالت و برابری در مقابل قانون است. همچنین استقلال قضات برای داوری بی‌طرفانه ضروری است[۲].

منابع

پانویس