بنی‌تمیم: تفاوت میان نسخه‌ها

| موضوع مرتبط = قبایل عرب

[[بنی‌تمیم]] قبیله‌ای بزرگ و پرجمعیت و از بزرگ‌ترین بنیان‌های [[قوم عرب]] محسوب می‌شوند که قبل از [[اسلام]]، تولیت [[مکه]] را به عهده داشته‌اند. و به خاطر اهمیت این [[قوم]]، نگاشته‌های جداگانه‌ای درباره این قوم به [[نگارش]] در آمده است.

تمیمی‌ها در جد شانزدهم [[پیامبر]]{{صل}} با [[قریش]] هم‌نسب هستند و محل سکونت‌شان [[جزیرة العرب]]، صحرای نجد، [[عراق]]، [[ایران]] و [[بحرین]] و مناطق دیگر است و با توجه به متفاوت بودند سکونت، دارای [[مذاهب]] مختلفی، از جمله [[بت‌پرستی]]، [[مسیحیت]]، [[زرتشت]] بودند که با [[ظهور اسلام]] عده‌ای به اسلام گرویدند ولی اکثر آنها در سال نهم [[مسلمان]] شدند.

این [[قبیله]] نقش‌های مهمی در اسلام ایفا کردند از جمله اینکه برخی از آنان از [[کارگزاران]] پیامبر{{صل}} بوده و برخی نیز از [[راویان احادیث]] [[ائمه]]{{ع}} بودند؛ همچنین در [[فتوحات اسلامی]] نقش موثری داشته و در جنگ‌های مختلف حضور پر رنگی داشتند؛ ولی بیشترین نقش آنها در تولیت و [[سرپرستی]] مکه و [[مناصب]] [[حج]] است که پیش از اسلام تا ظهور اسلام را به عهده داشتند که به صورت موروثی در اختیارشان قرار گرفته بود و بعدها از [[مفاخر]] بنی‌تمیم به شمار می‌آمد.

==اهمیت قبیله [[تمیم]]==

اهمیت ویژه آنها بر عهده داشتن تولیت [[کعبه]] از سوی خود تمیم و خاندانی از [[نسل]] اوست. [[بنی‌تمیم]] را از بزرگ‌ترین بنیان‌های [[قوم عرب]] محسوب کرده‌اند.<ref>جمهرة انساب العرب، ص۲۰۷؛ نشوة الطرب، ص۴۱۵.</ref><ref>[[علی اصغر رجاء|رجاء، علی اصغر]]، [[بنی تمیم (مقاله)|مقاله «بنی تمیم»]]، [[دانشنامه حج و حرمین شریفین ج۴ (کتاب)|دانشنامه حج و حرمین شریفین]]، ج۴، ص:۳۰۹.</ref>

==[[نسل]] بنی‌تمیم==

==خاستگاه و پراکندگی جغرافیایی [[تمیم]]==

'''۱. پیش از [[اسلام]]:''' چند مکان از مناطق جزیرة العرب به ویژه صحرای نجد در دوره پیش از اسلام، به عنوان زیستگاه [[بنی‌تمیم]] یاد شده است.<ref>بلادالعرب، ص۸۷، ۱۳۲، ۲۷۸، ۲۸۶، ۳۱۵-۳۱۶؛ قبیلة تمیم فی الجاهلیة و الاسلام، ج۱، ص۱۲۴-۱۲۵؛ قبیلة تمیم عبر العصور، ص۵۳.</ref>  

'''۲. در دوران معاصر:'''در دوران معاصر، از میان بنی‌تمیم ساکن در نجد خاندان‌هایی برخاستند که بر تحولات جزیرة العرب اثر نهادند. خاندان [[محمد بن عبدالوهاب]]، بنیان‌گذار [[فرقه]] [[وهابیت]] و [[آل]] ثانی به عنوان [[حاکمان]] قطر، از آن جمله هستند.<ref>قبیلة تمیم عبر العصور، ص۱۲۲به بعد‍، ۱۳۲-۱۳۴.</ref>  

'''۳. در عراق:'''در عراق نیز بنی‌تمیم که بیشتر از [[بنی‌سعد]]، جز [[بنی‌نهشل]] و [[بنی‌یربوع]] و [[بنی‌مازن]]، هستند، به خاندان‌ها و شاخه‌های فراوان تقسیم شده‌اند.<ref>موسوعة عشائر العراق، ج۳، ص۲۵۲.</ref>  

با اقامت قبیله‌های رقیب در شهرهایی چون کوفه و بصره،‌ اندک ‌اندک [[تعصبات]] شهری جای [[تعصبات قبیله‌ای]] را گرفت و از همین‌رو، گاه به جای تمیم، از تمیم بصره و تمیم کوفه سخن به میان می‌آمد؛ چنان‌که [[احنف بن قیس]]، بزرگ [[تمیمیان]] بصره، در رویداد [[نبرد]] میان اَزْد و تمیم در بصره به صراحت گفت که در نظر او اَزْد بصره از تمیم کوفه و اَزْد کوفه از تمیم [[شام]] والاتر است.<ref>البیان و التبیین، ج۲، ص۹۲؛ زهر الآداب، ج۳، ص۶۹۹.</ref>  

'''۵. در [[ایران]]:''' در ایران بر پایه نشانه‌هایی از سده‌های نخست قمری. برخی تیره‌های تمیم در [[خوزستان]] و [[خراسان]] اقامت داشته‌اند‌.<ref>الکامل، ج۹، ص۱۰۳-۱۰۴.</ref> اکنون نیز [[بنی‌تمیم]] یکی از قبایل بزرگ ساکن خوزستان است و از آن شاخه و عشیره‌های بسیار منشعب شده‌اند.<ref>قبایل و عشایر عرب خوزستان، ص۳۸-۳۹.</ref>  

'''۶. پراکندگی در عصر حاضر:'''امروز افراد وابسته به [[بنی‌تمیم]] در مناطق گوناگون [[جهان]] از [[ایران]] تا شمال افریقا پراکنده‌اند؛ اما به صورت طوایف شناخته شده بیشتر در استان نجد و جبل شَمَّر [[عربستان]] سعودی سکونت دارند.<ref>قبیلة تمیم عبر العصور، ص۱۲۲، ۱۳۲، ۱۳۶.</ref> بیشتر خاندان‌ها و طوایف بنی‌تمیم در عربستان، خود را متعلق به سه بطنِ [[حنظلة]] بن [[مالک]] بن [[زید]] مناة بن [[تمیم]]، سعد بن زید مناة، و [[عمرو]] بن تمیم می‌دانند.<ref>قبیلة تمیم عبر العصور، ص۱۲۲؛ انساب الاشراف، ج۱۲، ص۳۶۳.</ref><ref>[[علی اصغر رجاء|رجاء، علی اصغر]]، [[بنی تمیم (مقاله)|مقاله «بنی تمیم»]]، [[دانشنامه حج و حرمین شریفین ج۴ (کتاب)|دانشنامه حج و حرمین شریفین]]، ج۴، ص:۳۱۰-۳۱۲.</ref>

==[[جایگاه]] [[سیاسی]] [[اجتماعی]] تمیم==

'''۵. [[کارگزاران]] [[پیامبر]]:''' پیامبر{{صل}} از میان [[بنی‌تمیم]] کارگزارانی را برگزید. او [[ولایت]] [[منذر بن ساوی بن عبدالله دارمی]] بر [[بحرین]] را پس از [[اسلام]] آوردنش تثبیت نمود.<ref>الطبقات، ج۱، ص۲۶۳.</ref>  

بر پایه گزارشی، پیامبر{{صل}} سه یا هفت تن را برای گردآوری صدقات تمیم [[تعیین]] فرمود.<ref>تاریخ طبری، ج۳، ص۲۶۷-۲۶۸.</ref>  

[[حنظلة بن ربیع تمیمی]] نیز<ref>الطبقات، ج۶، ص۱۲۳.</ref> از نویسندگان [[رسول خدا]] بود. وی مکاتبات رسول خدا{{صل}} با سران سرزمین‌ها را می‌نوشت.<ref>التنبیه و الاشراف، ص۲۴۶؛ الانساب، ج۱، ص۲۵۴؛ البدایة و النهایه، ج۵، ص۳۴۲.</ref> او در [[روزگار]] [[ابوبکر]] نیز [[مقام]] نویسندگی داشت.<ref>تاریخ طبری، ج۶، ص۱۷۹.</ref>  

'''۷. نقش [[تمیمیان]] در [[نبرد جمل]]، [[صفین]] و [[نهروان]]:''' [[یعلی بن امیه تمیمی]]‌ [[کارگزار]] [[خلیفه دوم]] در [[صنعا]] بود<ref>تاریخ یعقوبی، ج‏۲، ص۱۵۷.</ref> و تا پایان [[عصر عثمان]] نیز به کار خود ادامه داد <ref>تاریخ طبری، ج۴، ص۲۵۱-۲۵۲.</ref> و پس از [[قتل]] این [[خلیفه]] به [[سپاه]] [[جمل]] پیوست و بخشی از هزینه رورویایی با [[امام علی]]{{ع}} را تأمین کرد و در نبرد جمل کشته شد.<ref>الاستیعاب، ج۴، ص۱۵۸۶-۱۵۸۷.</ref> وی نخستین کسی بود که [[تاریخ هجری]] را در [[یمن]] بنا نهاد.<ref>تاریخ طبری، ج۲، ص۳۹۰؛ سبل الهدی، ج۱۲، ص۳۷.</ref>  

در نبرد جمل بسیاری از تیره بنی‌حنظله به تحریک [[طلحه]] و [[زبیر]] به سپاه [[عایشه]] پیوستند؛ اما [[بنی‌یربوع]] همگی بر [[طاعت]] [[علی]]{{ع}} [[وفادار]] ماندند.<ref>الفتوح، ج۲، ص۴۸۸؛ شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۳۲۰.</ref> در این [[نبرد]]، بخش بزرگ‌تر تمیم [[کوفه]] با رای [[احنف بن قیس]] که بزرگ تمیم [[بصره]] بود، پس از [[رایزنی]] با امام علی{{ع}} از نبرد [[کناره‌گیری]] کردند.<ref>الجمل، ص۱۵۸، ۲۰۷-۲۰۸، ۲۲۴.</ref>  

برخی تمیمی‌ها نیز با [[سروری]] [[جاریة بن قدامه]] که در شمار [[یاران امام علی]]{{ع}} بود، در نبرد جمل و صفین و سرکوبی [[بسر بن ارطاه]] در [[حجاز]] و یمن حضور داشتند.<ref>وقعة صفین، ص۲۰۵؛ انساب الاشراف، ج۱۲، ص۳۷۷.</ref>  

پس از [[نبرد نهروان]]، برخی از بنی‌حنظله از [[فرمان امام]] [[علی]]{{ع}} بیرون رفتند و [[رهبری]] گروهی از خوارج را به دست گرفتند. از این گروه، می‌توان از [[حرقوص بن زهیر]]، [[مسعر بن فدکی]]،<ref>خوارج تندیس فتنه، ص۱۳۸-۱۱۱.</ref> [[عُروة بن اُدَیه]] و [[شَبَث بن رِبْعی]] نام برد.<ref>جمهرة النسب، ص۲۱۷، ۲۲۵-۲۲۶؛ جمهرة انساب العرب، ص۲۲۳، ۲۲۵.</ref>  

'''۸. [[کارگزاران امام علی]]:''' از میان [[بنی‌تمیم]] کسانی چون [[معقل بن قیس ریاحی]]<ref>تاریخ خلیفه، ص۱۲۱.</ref> و [[خلید بن قرّه یربوعی]]<ref>تاریخ طبری، ج۵، ص۹۳؛ الکامل، ج۳، ص۳۵۱.</ref> از [[کارگزاران علی]]{{ع}} به ترتیب صاحب [[شرطه]] و [[حکمران]] [[امام]] در [[خراسان]]<ref>تاریخ طبری، ج۴، ص۵۵۸.</ref> بودند.

پس از [[شهادت امام]]، معقل بن قیس ریاحی و [[جاریة بن قدامه سعدی]] در گرفتن [[بیعت]] از [[مردم]] برای [[امام حسن]]{{ع}} نقش داشتند.<ref>انساب الاشراف، ج۳، ص۳۵-۳۳.</ref> [[اصبغ بن نباته حنظلی]]<ref>رجال الطوسی، ج۱، ص۶۹.</ref> هم از [[یاران]] ویژه [[امام علی]]{{ع}} و [[راوی حدیث]] او بود.<ref>رجال الطوسی، ص۵۷.</ref>  

'''۹. در [[قیام عاشورا]]:''' [[احنف بن قیس سعدی]]<ref>الاخبار الطوال، ص۲۳۱.</ref> و [[مسعود بن عمرو]] دو تن از سران تمیمی [[بصره]]، [[نامه‌های امام]] [[حسین]]{{ع}}<ref>الفتوح، ج۵، ص۳۷.</ref> را در قیام عاشورا به [[سال ۶۰ ق]]. با مضمون بیان [[حقانیت اهل بیت]]: و [[دعوت]] از سران بصره برای [[حمایت]] و [[پشتیبانی]] از حرکت ایشان <ref>مقتل الحسین، ص۴۸-۴۹.</ref> دریافت کردند.

در [[روز عاشورا]] برخی [[تمیمیان]] میان [[سپاهیان]] [[عمر سعد]] حضور یافتند و کسانی چون [[زرعة بن شریک]]، <ref>تاریخ طبری، ج۵، ص۴۵۳؛ البدء و التاریخ، ج۶، ص۱۱.</ref> [[عمر طهوی]]،<ref>البدایة و النهایه، ج۸، ص۱۷۰-۱۷۱.</ref> [[جویریة بن بدر]]<ref>تاریخ طبری، ج۵، ص۳۹۳.</ref> و [[حصین تمیمی]]<ref>تاریخ طبری، ج۴، ص۴۹۹.</ref> در [[شهادت امام حسین]]{{ع}} [[مشارکت]] داشتند.

در برابر، [[حر بن یزید ریاحی]]<ref>تاریخ طبری، ج۵، ص۴۲۲، ۴۳۰، ۴۵۳، ۴۶۸.</ref> و شماری دیگر از [[بنی‌تمیم]] در زمره [[یاران امام حسین]]{{ع}} و از [[شهدای کربلا]] بودند. [[شعبة بن حنظله]]،<ref>الفتوح، ج۵، ص۱۰۵-۱۰۶؛ جلاء العیون، ص۶۶۰.</ref> [[ابوعمرو نهشلی]]،<ref>تاریخ طبری، ج۵، ص۱۰۵-۱۰۶.</ref> [[شبیب بن عبدالله نهشلی]]،<ref>رجال الطوسی، ص۱۰۱.</ref> و [[حجاج بن زید]]، [[سفیر]] [[امام حسین]]{{ع}} به [[بصره]]، از آن جمله هستند.<ref>انصار الحسین، ص۸۲.</ref>  

#نزاع‌های قبیله‌ای شایع در این دوره،

#مشارکت در [[فتوحات اسلامی]]،

چند تن از سران خوارج مانند [[عبدالله بن اباض]]، [[رهبر]] [[فرقه اباضیه]]، و [[عبدالله بن صفار]]، [[رئیس]] [[صفریه]]، از بنومُقاعِس<ref>تاریخ طبری، ج۵، ص۵۶۷-۵۶۹؛ جمهرة النسب، ص۲۳۶.</ref> و [[بَرْک بن عبدالله]]، ضارب [[معاویه]] در [[شب]] نوزدهم [[رمضان]] [[سال ۴۰ق]]. از [[بنی‌تمیم]] بودند.<ref>جمهرة النسب، ص۲۳۶؛ انساب الاشراف، ج۳، ص۲۵۱.</ref>  

در دوره نخست [[خلافت عباسی]]، بسیاری از بنی‌تمیم به [[مناصب]] مهم [[حکومتی]] [[دست]] یافتند؛ از جمله: [[خازم بن خزیمه]] [[حکمران]] [[ارمینیه]] و [[بصره]]، [[خزیمة بن خازم]] حکمران جزیره، [[حسان بن ابراهیم عَنْزی]] [[قاضی]] کرمان، [[سوار بن عبدالله]] قاضی رصافه، و [[ابوبکر محمد بن عمر سالم]] قاضی [[موصل]].<ref>قبیلة تمیم عبر العصور، ص۱۱۹.</ref><ref>[[علی اصغر رجاء|رجاء، علی اصغر]]، [[بنی تمیم (مقاله)|مقاله «بنی تمیم»]]، [[دانشنامه حج و حرمین شریفین ج۴ (کتاب)|دانشنامه حج و حرمین شریفین]]، ج۴، ص:۳۱۲-۳۱۶.</ref>

==وضعیت [[فرهنگی]] مذهبی [[تمیم]]==

برخی تیره‌های تمیمی متولی بتی به نام [[شمس]] بودند که آن را [[هند بن ابی‌هاله]] از همین تیره، در [[دوران پیامبر]]{{صل}} نابود کرد.<ref>المحبر، ص۳۱۶؛ معجم البلدان، ج۳، ص۳۶۲.</ref>  

'''۲. [[اسلام]] تمیمی‌ها:''' با توجه به پراکندگی و دوری تمیمی‌ها از [[مکه]]، در سال‌های نخست [[بعثت]] [[رسول خدا]]، افرادی‌ اندک از این [[قبیله]] [[مسلمان]] شدند؛ اما پس از [[حاکمیت اسلام]] بر [[مدینه]] و مکه، بزرگان [[تمیم]] به [[فکر]] هم‌پیمانی با [[پیامبر]]{{صل}} افتادند.

[[اسماء]] دختر [[سلامه دارمی]]، [[زینب]] دختر [[حارث بن خالد]] و دو خواهرش [[عایشه]] و [[فاطمه]]، و [[ام‌حبیب]] دختر [[سعید بن یربوع]]<ref>قبیلة تمیم عبر العصور، ص۹۷.</ref> را در ردیف مسلمانانِ نخست، باید حاصل کوشش‌های فردی و بی‌ارتباط با [[گرایش]] گروهی [[بنی‌تمیم]] دانست؛ چنان‌که میان [[مشرکان]] هم افرادی وابسته به بنی‌تمیم یافت می‌شدند.

[[واقد بن عبدالله]] پیش از [[فتح مکه]] مسلمان شد و در [[سریه]] "نخله" فردی را در [[ماه حرام]] به [[قتل]] رساند و [[آیه]] {{متن قرآن|يَسْأَلُونَكَ عَنِ الشَّهْرِ الْحَرَامِ قِتَالٍ فِيهِ قُلْ قِتَالٌ فِيهِ كَبِيرٌ وَصَدٌّ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ وَكُفْرٌ بِهِ وَالْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَإِخْرَاجُ أَهْلِهِ مِنْهُ أَكْبَرُ عِنْدَ اللَّهِ وَالْفِتْنَةُ أَكْبَرُ مِنَ الْقَتْلِ وَلَا يَزَالُونَ يُقَاتِلُونَكُمْ حَتَّى يَرُدُّوكُمْ عَنْ دِينِكُمْ إِنِ اسْتَطَاعُوا وَمَنْ يَرْتَدِدْ مِنْكُمْ عَنْ دِينِهِ فَيَمُتْ وَهُوَ كَافِرٌ فَأُولَئِكَ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَأُولَئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ}}<ref>«از تو درباره جنگ در ماه حرام می‌پرسند، بگو: جنگ در آن (گناهی) بزرگ است و (گناه) باز داشتن (مردم) از راه خداوند و ناسپاسی به او و (باز داشتن مردم از) مسجد الحرام و بیرون راندن اهل آن از آن، در نظر خداوند بزرگ‌تر است و آشوب (شرک) از کشتار (هم) بزرگ‌تر است» سوره بقره، آیه ۲۱۷.</ref> در شأنش نازل شد.<ref> اسباب النزول، ص۷۱.</ref> آیه {{متن قرآن|وَلَا تَطْرُدِ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَدَاةِ وَالْعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجْهَهُ مَا عَلَيْكَ مِنْ حِسَابِهِمْ مِنْ شَيْءٍ وَمَا مِنْ حِسَابِكَ عَلَيْهِمْ مِنْ شَيْءٍ فَتَطْرُدَهُمْ فَتَكُونَ مِنَ الظَّالِمِينَ}}<ref>«و کسانی را که پروردگارشان را در سپیده‌دمان و در پایان روز در پی به دست آوردن خشنودی وی می‌خوانند از خود مران، نه هیچ از حساب آنان بر گردن تو و نه هیچ از حساب تو بر گردن آنهاست تا برانیشان و از ستمگران گردی» سوره انعام، آیه ۵۲.</ref> نیز در شأن فردی از بنی‌تمیم نازل گشت.<ref>اسباب النزول، ص۲۲۰.</ref>  

[[نزول آیه]] {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ يُنَادُونَكَ مِنْ وَرَاءِ الْحُجُرَاتِ أَكْثَرُهُمْ لَا يَعْقِلُونَ}}<ref>«به راستی آنان که تو را از پشت (در) اتاق‌ها صدا می‌زنند، بیشترشان خرد نمی‌ورزند» سوره حجرات، آیه ۴.</ref> را در هنگامی دانسته‌اند که [[هیئت]] اعزامی‌ آنان به سبب [[خوی]] [[خشن]] بیابانی و ناآشنایی با [[آداب]] [[زندگی اجتماعی]]، از پشت [[خانه پیامبر]]{{صل}} او را با آواز بلند صدا کردند. این [[آیه]] چنین [[رفتاری]] را کار نابخردان می‌داند.<ref> الطبقات، ج۱، ص۲۹۳-۲۹۴؛ انساب الاشراف، ج۱۲، ص۲۱-۲۲.</ref>  

از [[اسلام آوردن]] بسیاری از [[بنی‌تمیم]] پس از [[رحلت رسول خدا]] دیری نمی‌گذشت. بدین‌روی، برخی از آنها از دادن [[صدقات]] به [[کارگزاران]] [[خلیفه]] خودداری کردند.<ref>الرده، ص۶۸؛ ایام العرب، ج۲، ص۱۴۳.</ref>  

'''۵. [[راویان احادیث]] [[امامان]]:''' افراد بسیاری از تمیم میان راویان احادیث [[امامان]] و [[اهل‌بیت]] و مصنفان آثار آنها هستند که زیربنای [[فرهنگ شیعه]] را به نسل‌های بعد سپردند؛ از جمله: [[محمد بن تمیم نهشلی]] از [[اصحاب امام کاظم]]{{ع}}،<ref>رجال النجاشی، ص۳۶۵؛ رجال ابن‌داود، ص۱۶۶.</ref> [[هیثم بن عروه کوفی]] از [[اصحاب امام صادق]]{{ع}}،<ref>رجال النجاشی، ص۴۳۷.</ref> [[غیاث بن ابراهیم]] از اصحاب امام صادق و [[امام کاظم]]{{ع}}،<ref>رجال النجاشی، ص۳۰۵.</ref> [[دارم بن قبیصه دارمی]]<ref>رجال النجاشی، ص۱۶۲.</ref> و [[عمرو بن مسلم]] و [[ابونجران]] از [[یاران امام کاظم]]{{ع}} و پسرش [[عبدالرحمن بن ابی‌نجران]] از [[اصحاب امام رضا]]{{ع}}.<ref>رجال النجاشی، ص۲۳۵.</ref>  

'''۷. دانشوران [[علوم]] مختلف:''' از [[بنی‌تمیم]] در [[فقه]]، [[تاریخ]]، [[قضا]]، [[حدیث]]، صرف و نحو، [[عرفان]]، [[خطابه]]، [[کلام]] و [[تفسیر]] نیز دانشورانی [[ظهور]] کرده‌اند. از آن جمله می‌توان به این کسان اشاره کرد: [[اکثم بن صیفی بن ریاح اسیدی]] که پیش از [[اسلام]] هم به [[زیارت]] [[خانه خدا]] می‌رفت و به [[فضیلت]] [[خاندان]] [[عبدالمطلب]] اعتراف داشت.<ref>تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۱۲.</ref>  

بنی‌تمیم میان [[قبایل عرب]] در تلفظ برخی واژه‌ها گویشی یگانه داشت و به جای [[ضمیر]] "ک" مخاطب از "ش" استفاده می‌کرد.<ref>جمهرة اللغه، ج۱، ص۴۲، ۳۶۹؛ راه‌های نفوذ فارسی، ص۱۱۷.</ref>  

'''۸. حج‌گزاری [[بنی‌تمیم]]:''' بنی‌تمیم را از [[پیشوایان]] عرب در موسم [[حج]] دانسته‌اند.<ref>المحبر، ص۱۸۲.</ref>  

'''۱۰. متولیان [[کعبه]]:''' برخی منابع [[اضبط بن قریع تمیمی]] را از متولیان کعبه برشمرده‌اند.<ref>المحبر، ص۱۸۲؛ شفاء الغرام، ج، ۲، ص۳۶.</ref> آورده‌اند که او پس از [[بنی‌جمان بن سعد تمیمی]]،<ref>اخبار مکه، ج۵، ص۱۵۲؛ شفاء الغرام، ج۲، ص۳۶.</ref> تولیت [[خانه خدا]] را بر عهده گرفت و پس از او این مقام به تیره‌ای دیگر از [[بنی‌تمیم]] یعنی [[بنی‌حنظلة بن دارم]] رسید.<ref>اخبار مکه، ج۵، ص۱۵۲؛ شفاء الغرام، ج۲، ص۳۶.</ref>