ویژگی‌های امام علی: تفاوت میان نسخه‌ها

→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر

ویژگی‌های امام علی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۳۰ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۱۷

۱۴٬۸۱۰ بایت اضافه‌شده ، ۳۰ ژانویه

۷۳٬۰۱۷

ویرایش

@@ خط ۲۷: / خط ۲۷: @@
 به نظر می‌رسد در این مورد باید قائل به تفصیل شد. آن دسته از [[صفات ائمه]]{{عم}} مانند عصمت و [[منصوص بودن]] که به حد ضرورت رسیده و جزء ضروریات [[مکتب]] [[شیعه امامیه]] شده است، [[انکار]] آنها مستلزم [[انکار امامت]] ائمه{{عم}} است و [[آدمی]] را از [[تشیع]] بیرون می‌برد؛ چنان‌که [[انکار ضروری دین]] [[اسلام]] متضمن [[تکذیب]] [[رسول خدا]]{{صل}} است و آدمی را از اسلام بیرون می‌برد. اما آن دسته از صفاتی که به حد ضرورت نرسیده و انکار آنها مستلزم انکار امامت نیست، مانند [[محدث]] بودن و [[سخن گفتن]] ایشان با [[ملائکه]]، تصدیق این موارد لازم نیست<ref>مجلسی، حق الیقین، ص۵۴۵؛ شبّر، حق الیقین، ص۵۶۵.</ref>.<ref>[[رضا باذلی|باذلی، رضا]]، [[ضرورت ایمان به ائمه (مقاله)|مقاله «ضرورت ایمان به ائمه»]]، [[موسوعه رد شبهات ج۱۶ (کتاب)|موسوعه رد شبهات ج۱۶]] ص ۷۰.</ref>
+==[[امام علی]]{{ع}} در آینه اوصاف==
+[[اوصاف امام]] علی{{ع}} با پسوندهای گوناگون ارزشی، تجلی‌گاه [[امامت الهی]] ایشان و نافی [[رهبران]] طاغوتی است. از آنجا که این نوشتار تجزیه و تحلیل و تفصیل را برنمی‌تابد، نمونه‌ای از [[نصوص]] جلوه‌های [[امامت]] را برمی‌شماریم:
+#'''[[امام]] الامه''': [[پیامبر گرامی اسلام]] فرمود: {{متن حدیث|يَا عَلِيُّ أَنْتَ وَصِيِّي وَ إِمَامُ أُمَّتِي مَنْ أَطَاعَكَ أَطَاعَنِي وَ مَنْ عَصَاكَ عَصَانِي...}}<ref>شیخ صدوق، الامالی، ص۴۳۴، ح۵۷۳؛ سید ابن طاووس، الیقین، ص۴۹۴ و ۶۱۷؛ مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۳۸، ص۹۰ و ۱۲۶، ح۷۶؛ ری‌شهری، محمد، موسوعة الامام علی بن أبی‌طالب{{ع}}، ج۲، ص۱۹۳، ح۵۷۸ - ۵۸۵، به نقل از: شیخ صدوق، کمال الدین، ص۶۶۹، ح۱۴ و ص۲۸۸، ح۷ و ص۲۴۱، ح۶۵؛ همو، الامالی، ص۵۷۵، ح۷۸۷ و ص۳۴۲، ح۴۰۸؛ ابن شاذان، مأة منقبه، ص۶۵، ح۱۸ و ص۸۵، ح۳۴؛ طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری، ج۲، ص۲۲۷؛ جوینی، ابراهیم بن محمد، فرائد السمطین، ج۲، ص۲۴۳، ح۵۱۷؛ قندوزی، سلیمان، ینابیع الموده، ج۱، ص۲۰۲، ح۵.</ref>؛ «ای علی، فقط تو [[وصی]] و [[امام امت]] [[منی]]. هر که از تو [[فرمان]] برد، از من فرمان برده و هر که در برابر تو [[سرکشی]] کند، در مقابل من [[عصیان]] کرده است».
+#'''امام الاولیاء''': [[ابوبرزه]] از [[پیامبر]] نقل می‌کند: خدای بلندمرتبه درباره علی{{ع}} به من فرمود: {{متن حدیث|إِنَّ عَلِيّاً رَايَةُ الْهُدَى وَ إِمَامُ أَوْلِيَائِي‌...}}؛ «به [[راستی]]، علی درفش [[هدایت]] و پیشوای اولیای من است». در پی این [[پیام]]، من به علی [[بشارت]] دادم. او گفت: ای [[فرستاده خدا]]، من [[بنده خدا]] و در چنگ [[قدرت]] او هستم؛ اگر [[خدا]] عذابم کند، به سبب خطای من است و اگر آنچه را به من مژده دادی، تمام و کامل کند، خدا به [[تفضل]] بر من سزاوارتر است<ref>ری شهری، محمد، موسوعة الامام علی بن ابی‌طالب{{ع}}، ج۲، ص۱۸۶ – ۱۸۷، به نقل از اصفهانی، ابونعیم، حلیة الأولیاء، ج۱، ص۶۶ - ۶۷؛ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۴۲، ص۲۷۰ و ۲۹۱؛ شیخ طوسی، الامالی، ص۲۴۵، ح۴۲۸؛ شیخ صدوق، الامالی، ص۵۶۵ و ۷۶۵؛ تستری، قاضی نورالله، احقاق الحق، ج۴، ص۱۶۶ - ۱۷۰؛ ج۱۵، ص۸۰ – ۸۷؛ ج۲۰، ص۲۷۲،۲۷۳، ۲۷۹،۲۸۰، ۳۴۱.</ref>.
+#'''[[امام المتقین]]''': [[پیامبر]] در بیان معارفی که [[شب معراج]] به او [[وحی]] شده است می‌فرماید:... [[خداوند]] سه [[خصلت]] را [درباره علی] به من وحی کرد: {{متن حدیث|أَنَّهُ سَيِّدُ الْمُسْلِمِينَ وَ إِمَامُ الْمُتَّقِينَ وَ قَائِدُ الْغُرِّ الْمُحَجَّلِينَ}}<ref>ابن اثیر، اسد الغابة، ج۳، ص۱۷۳، ح۲۸۱۳؛ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۴۲، ص۳۰۲، ح۸۸۳۴؛ ص۳۰۳، ح۸۸۳۵ و ۸۸۳۶؛ ابن مغازلی، مناقب علی بن ابی‌طالب، ص۶۵، ح۹۳ و ص۱۰۴، ح۱۴۶؛ اصفهانی، ابونعیم، حلیة الاولیاء، ج۱، ص۶۶؛ خوارزمی، موفق بن احمد، المناقب، ص۲۹۵، ح۲۸۷ و ص۳۲۸، ح۳۴۰؛ سید ابن طاووس، الیقین، ص۴۹۰، ح۱۹۷؛ شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا{{ع}}، ج۱، ص۲۸۱، ح۲۶؛ ج۲، ص۱۲۲، ح۱؛ همو، معانی الاخبار، ص۶۷، ح۶ و ص۱۲۶، ح۱؛ همو، الامالی، ص۴۳۴، ح۵۷۳ و ص۵۶۳، ح۷۹ و ص۷۱۱، ح۹۷۹ و ص۵۶۵، ح۷۶۵؛ حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، ج۳، ص۱۴۸، ح۴۶۶۸؛ ابن شاذان، مأة منقبه، ص۵۱، ح۹؛ کراجکی، محمد بن علی، کنز الفوائد، ص۱۲؛ بحرانی، سید هاشم، غایة المرام، ج۱، ص۶۵، ح۳؛ ص۶۶، ح۵ – ۶؛ ص۶۸، ح۸؛ ص۶۹، ح۹؛ ص۷۳، ح۱۶؛ ص۷۶، ح۲۲؛ ص۸۰، ح۳۱؛ علامه امینی، الغدیر، ج۸، ص١٣۰ – ١٣۱.</ref>؛ «به [[راستی]] که او [[سرور]] [[مسلمانان]] و پیشوای [[پارسایان]] و پرواپیشگان و سردمدار سپیدرویان است».
+#'''[[امام المسلمین]]''': پیامبر می‌فرماید: به راستی هنگامی که خدای بلندمرتبه مرا به [[معراج]] برد و ندای لطیفش را ویژه من ساخت، فرمود: «ای محمد، همانا خودم علی را به [[پیشوایی]] مسلمانان [[نصب]] کردم».
+#'''[[امام المؤمنین]]''': علی{{ع}} می‌فرماید: {{متن حدیث|أَنَا وَصِيُّ نَبِيِّكُمْ وَ خَلِيفَتُهُ وَ إِمَامُ الْمُؤْمِنِينَ وَ أَمِيرُهُمْ وَ مَوْلَاهُمْ‌}}<ref>ابن شاذان، مأة منقبه، ص۸۳، ح۳۲؛ بحرانی، سیدهاشم، غایة المرام، ج۱، ص۷۱، ح۱۴.</ref>؛ «من [[وصی]] پیامبرتان و [[جانشین]] او و [[امام]] [[مؤمنان]] و [[فرمانروا]] و ولی ایشانم».
+#'''امام من أطاعنی''': پیامبر در وصف علی{{ع}} می‌فرماید: {{متن حدیث|إِمَامُ مَنْ أَطَاعَنِي‌}}<ref>بحرانی، سید هاشم، غایة المرام، ج۱، ص۸۴، ح۳۷.</ref>؛ «علی پیشوای هر کسی است که از من [[پیروی]] کند».
+#'''[[امام المرحومین]]''': [[ابوذر غفاری]]، هنگام [[تشرف]] به [[مکه]] به [[مسجدالحرام]] آمد و حلقه درِ [[کعبه]] را گرفت و رو به [[مردم]]، به [[تفسیر آیه]] {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَى آدَمَ وَنُوحًا وَآلَ إِبْرَاهِيمَ وَآلَ عِمْرَانَ عَلَى الْعَالَمِينَ * ذُرِّيَّةً بَعْضُهَا مِنْ بَعْضٍ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ}}<ref>«خداوند، آدم، نوح و خاندان ابراهیم و خاندان عمران را بر جهانیان برتری داد * در حالی که برخی از فرزندزادگان برخی دیگرند و خداوند شنوایی داناست» سوره آل عمران، آیه ۳۳-۳۴.</ref>. پرداخت و با استناد به [[سخنان رسول اکرم]]{{صل}} [[روایت]] کرد: {{متن حدیث|وَ مِنَ الْأَوْصِيَاءِ وَصِيُّ آدَمَ فِي عِلْمِهِ وَ مَعْدِنُ الْعِلْمِ بِتَأْوِيلِهِ وَ إِمَامُ الْمَرْحُومِينَ وَ قَائِدُ الْغُرِّ الْمُحَجَّلِينَ وَ الصِّدِّيقُ الْأَكْبَرُ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ{{ع}}}}<ref>سید ابن طاووس، التحصین، ص۶۰۹، باب ۱۰، به نقل از: صاحب بن عباد، نورالهدی.</ref>؛ «و از جمله [[اوصیا]]، [[وصی]] [[آدم]]، در [[دانش]] است؛ [[معدن علم]] [[تأویل]] و [[تفسیر]]، پیشوای مهریابان و مهرآوران؛ [[رهبر]] سپید چهرگان و [[صدیق اکبر]]، [[علی بن ابی‌طالب]]{{ع}}».
+#'''[[امام]] البریه''': [[حضرت علی]]{{ع}} می‌فرماید: {{متن حدیث|أَنَا إِمَامُ الْبَرِيَّةِ وَ وَصِيُ خَيْرِ الْخَلِيقَةِ}}<ref>شیخ صدوق، کتاب من لا یحضره فقیه، ج۴، ص۴۲۰، ح۵۹۱۸؛ همو، الامالی، ص۷۰۲، ح۹۶۱؛ مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۳۹، ص۳۳۵، ح۴.</ref>؛ «من امام [[آفریدگان]] [[خدا]] و وصی بهترین فرد آفرینشم».
+#'''امام البَررَه''': جابر از [[رسول اکرم]]{{صل}} روایت می‌کند: {{متن حدیث|عَلِيٌّ إِمَامُ الْبَرَرَةِ وَ قَاتِلُ الْفَجَرَةِ}}<ref>ابن حجر، الصواعق المحرقه، ص۱۲۳. ر.ک: تستری، قاضی نور الله، احقاق الحق، ج۴، ص۲۳۴ - ۲۴۰؛ ج۱۵، ص۷۰ - ۷۴؛ ج۲۰، ص۲۹۷.</ref>؛ «علی، پیشوای [[خوبان]] و [[نیکان]] و کشنده [[تبه‌کاران]] است».
+#'''امام الاتقیاء''': [[پیامبر]] به علی{{ع}} فرمود:... اگر من [[خاتم پیامبران]] نبودم، تو در [[نبوت]] [[شریک]] بودی. اکنون اگر پیامبر نیستی، به [[حق]] [[وصی پیامبر]] و [[وارث]] اویی؛ بلکه [[سرور]] اوصیا و پیشوای پارسایانی<ref>تستری، قاضی نورالله، احقاق الحق، ج۴، ص۱۱۸؛ [نقل از قندوزی، سلیمان ینابیع الموده، ص۸۰] و ر.ک: احقاق الحق، ج۱۵، ص۵۸ و ۱۲۸؛ ج۲۰، ص۴۴۷ – ۴۴۸.</ref>.
+#'''امام خَلْق [[الله]]''': پیامبر فرمود: [[جبرئیل]]، بامداد روزی، شادمان و با [[بشارت]] بر من نازل شد و گفت: به سبب [[اکرام]] و حرمتی که [[خدا]] بر [[برادر]] و [[امام]] امتت [[علی بن ابی‌طالب]] نهاد، چشمم روشن شد. پرسیدم: خدا چرا برادرم را اکرام کرد؟ فرمود: به سبب [[عبادت]] شب گذشته او. خدا به [[ملائکه]] و حاملان عرشش [[مباهات]] کرد و فرمود: ای فرشتگانم، به حجتم در [[زمین]] بنگرید که چگونه به دلیل [[عظمت]] من چهره به خاک ساییده است. [[شاهد]] باشید که او امام [[آفریدگان]] و مولای [[بندگان]] من است<ref>تستری، قاضی نورالله، احقاق الحق، ج۱۵، ص۷۵ – ۷۹۵؛ ج۴، ص۹۳، به نقل از: قندوزی، سلیمان، ینابیع الموده، ص۷۹ و ۱۲۶.</ref>.
+#'''[[امام القوم]]''': [[جابر بن عبدالله]] نقل می‌کند: روزی در محضر [[پیامبر خدا]]{{صل}} بودیم که فرمود: [[خداوند]] لوایی از [[نور]] دارد که عمودش از زبرجد است و آن را دو هزار سال پیش از [[آفرینش آسمان]]، [[آفریده]] و بر آن نوشته است: {{متن حدیث|لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ، مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ، آلُ مُحَمَّدٍ خَيْرُ الْبَشَرِ وَ أَنْتَ یَا عَلِيٌّ إِمَامُ الْقَوْمِ...}}<ref>تستری، قاضی نور الله، احقاق الحق، ج۴، ص۲۸۴، به نقل از: ابن حسنویه، بحر المناقب، ص۵۹.</ref>؛ «[[خاندان محمد]]، بهترین افراد بشرند و تو ای علی، پیشوای آن قومی که زیر این لوا هستند».
+#'''[[امیر]] البَرَره''': [[جابر بن عبدالله انصاری]] می‌گوید: پیامبر خدا{{صل}} در حالی که بازوی علی بن ابی‌طالب را گرفته بود، می‌فرمود: {{متن حدیث|هَذَا أَمِيرُ الْبَرَرَةِ، قَاتِلُ الْفَجَرَةِ، مَنْصُورٌ مَنْ نَصَرَهُ، مَخْذُولٌ مَنْ خَذَلَهُ}}<ref>ری‌شهری، محمد موسوعة الامام علی بن ابی‌طالب{{ع}}، ج۲، ص۱۷۶، ح۵۱۵؛ به نقل از: ابن مغازلی، مناقب علی بن ابی‌طالب{{ع}}، ص۱۱۱، ح۱۲۰؛ شیخ طوسی، الامالی، ص۴۸۳، ح۱۰۵۵؛ حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحن، ج۳، ص۱۴۰؛ بحرانی، سیدهاشم، غایة المرام، ج۱، ص۷؛ ج۷، ص۸۸، ح۴۲.</ref>؛ «این علی، امیر [[نیکان]] و کشنده [[فاجران]] است. هر که او را [[یاری]] کند، [[پیروز]] است، و هر که او را رها کند، بی‌یاور و [[شکست]] خورده است».
+#'''[[امیرالمؤمنین]]''': از [[القاب]] ویژه حضرت است که از طرف [[خدای سبحان]] به ایشان عطا شده است. [[رسول خدا]]{{صل}} می‌فرماید: هنگامی که مرا به [[آسمان‌ها]] بردند، [[خداوند]] فرمود: {{متن حدیث|يَا مُحَمَّدُ اقْرَأْ عَلَى عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ{{ع}} أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ فَمَا سَمَّيْتُ بِهِ أَحَداً قَبْلَهُ وَ لَا أُسَمِّي بِهَذَا أَحَداً بَعْدَهُ}}؛ «ای محمد، علی را با نام [[امیرالمؤمنین]] بخوان. من کسی را پیش از او و پس از او به این نام نخوانده‌ام»<ref>شیخ طوسی، الامالی، ص۲۹۵، ح۲۵؛ مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۳۷، ص۲۹۰.</ref>. این [[لقب]]، در [[نصوص]]، پشتوانه‌ای قدیم و قویم دارد؛ مثلاً [[بحرانی]] در [[غایة المرام]]<ref>بحرانی، سید هاشم غایة المرام، ج۱، باب ۸ و ۹.</ref>، فقط در باب‌های هشتم و نهم، ۸۱ [[حدیث]]، در این باره از [[شیعه]] و [[سنی]] آورده است.<ref>[[علی مختاری|مختاری، علی]]، [[نام‌ها و لقب‌های امام علی (مقاله)| مقاله «نام‌ها و لقب‌های امام علی»]]، [[دانشنامه امام علی ج۱۰ (کتاب)|دانشنامه امام علی ج۱۰]] ص ۳۴۷.</ref>.
 == جستارهای وابسته ==