محمد بن سائب کلبی: تفاوت میان نسخه‌ها

{{مدخل مرتبط

| موضوع مرتبط = اصحاب امام باقر

| عنوان مدخل = محمد بن سائب کلبی

| مداخل مرتبط = [[محمد بن سائب کلبی در علوم قرآنی]]

| پرسش مرتبط  =  

== آشنایی اجمالی ==

[[ابونضر محمد بن سائب بن بشر نسابه کلبی اخباری کوفی]] [[اهل کوفه]]<ref>الجرح و التعدیل ۷/۲۷۰.</ref> و از [[قبیله کلب بن وبره]]<ref>الاعلام ۶/۱۳۳.</ref> یا [[بنی عبدود]] بود<ref>تهذیب الکمال ۲۵/۲۴۷.</ref> و از [[اصحاب]] [[امام باقر]] و [[امام صادق]] {{ع}}<ref>رجال الطوسی ۱۳۶ و ۲۸۹.</ref> به شمار می‌‌رفت و از امام باقر و امام صادق {{ع}}<ref>رجال ابن داود ۳۱۲.</ref> و افرادی چون [[شعبی]]<ref>میزان الاعتدال ۳/۵۵۶.</ref>، [[ابوصالح مولی ام‌هانی|ابی‌صالح]]<ref>خلاصة تهذیب تهذیب الکمال ۹/۱۷۸.</ref> و دیگران [[روایت]] کرده است و محدثانی چون فرزندش هشام<ref>سیر اعلام النبلاء ۶/۲۴۸.</ref>، ثوری<ref>الجرح و التعدیل ۷/۲۷۰.</ref> و ابومعاویه<ref>میزان الاعتدال ۳/۵۵۶.</ref> از او [[حدیث]] نقل کرده‌اند.

وی از [[شاگردان]] ابی صالح، جریر و فرزدق بود<ref>سیر اعلام النبلاء ۶/۲۴۹.</ref> و از علمای [[کوفه]] محسوب می‌‌شد و در [[تفسیر]] و [[تاریخ]] گذشتگان<ref>الفهرست (الندیم) ۱۰۷.</ref> تبحر داشت و به همین جهت [[سلیمان بن علی عباسی]]، [[والی بصره]]، منزلش را محل [[تدریس]] ایشان قرار داد تا برای [[مردم]] [[تفسیر قرآن]] بگوید<ref>الاعلام ۶/۱۳۳.</ref>. برخی از رجال‌نویسان [[اهل سنت]] او را در نقل [[حدیث ضعیف]] دانسته‌اند و برخی معتقدند که او از سبئی‌ها، [[پیروان]] [[عبدالله بن سبأ]]، است که [[اعتقاد]] دارند [[حضرت علی]] {{ع}} زنده است و [[ظهور]] خواهد کرد و [[دنیا]] را پُر از [[عدل و داد]] می‌‌کند، بعد از اینکه پُر از [[ظلم و جور]] شده باشد<ref>خلاصة تهذیب تهذیب الکمال ۹/۱۷۹.</ref>. [[رجالیون]] وی را [[امامی مذهب]] دانسته‌اند<ref>سیر اعلام النبلاء ۶/۲۴۸.</ref>. ایشان دارای تألیفاتی بوده که از آن جمله است: تفسیر القرآن<ref>الفهرست (الندیم) ۱۰۷.</ref> [[آیات الاحکام]]<ref>الذریعه ۱/۳۰.</ref> تقسیم القرآن<ref>الذریعه ۴/۳۸۸.</ref> و [[غریب القرآن]]<ref>الذریعه ۱۶/۴۹.</ref>.  

به گفته [[ابن ندیم]]، او نخستین کسی است که در [[علم تفسیر]] کتاب نوشته و تفسیرش بزرگ‌ترین و طولانی‌ترین [[تفاسیر]] آن زمان‌ها بوده است. نام کتابش «احکام القرآن»، و آن را از [[ابن عباس]] [[روایت]] کرده بود. [[سیوطی]] که [[شافعی]] و [[قاسم بن اصبغ بیانی قرطبی]] را نخستین کسانی دانسته است که در [[تفسیر]]، کتاب نوشته‌اند، [[اشتباه]] کرده است؛ زیرا شافعی در سال ۲۰۴ و قرطبی در سال ۳۴۰ از دنیا رفته‌اند. شاید منظور سیوطی اولین اشخاص از [[اهل تسنن]] باشد<ref>تأسیس الشیعه، ص۳۲۱-۳۲۵.</ref>. وی سرانجام در سال ۱۴۶هـ در کوفه از دنیا رفت<ref>المعارف ۵۳۵.</ref>.<ref> [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]]، ج۱ ص۷۳۲-۷۳۳؛ [[محمد حسین رجبی دوانی|رجبی دوانی، محمد حسین]]، [[کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی (کتاب)|کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی]] ص ۴۸۵.</ref>

== منابع ==

# [[پرونده: IM009687.jpg|22px]] جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱''']]

# [[پرونده:IM010499.jpg|22px]] [[محمد حسین رجبی دوانی|رجبی دوانی، محمد حسین]]، [[کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی (کتاب)|'''کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی''']]

[[رده:بنی‌کلب]]

[[رده:اصحاب امام صادق]]