شر در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

۶۱۹ بایت حذف‌شده ،  ‏۳ مارس ۲۰۲۴
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==منابع== +== منابع ==))
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{نبوت}}
{{مدخل مرتبط
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[شر]]''' است. "'''[[شر]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
| موضوع مرتبط = شر
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[شر در قرآن]] - [[شر در حدیث]] - [[شر در کلام اسلامی]]</div>
| عنوان مدخل = شر
<div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[شر (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
| مداخل مرتبط = [[شر در قرآن]] - [[شر در کلام اسلامی]] - [[شر در فقه سیاسی]] - [[شر در جامعه‌شناسی اسلامی]]
==مقدمه==
| پرسش مرتبط =  
*منظور آن دسته از آیاتی است که در رابطه با [[پیامبر]] موضوع [[شر]] مطرح شده، اعم از این که این به ظاهر [[بدی]] است، اما بد نیست و این [[مخالفان]] هستند که [[گمان]] می‌کنند که [[بدی]] ایجاد کرده‌اند، یا بدی‌هایی در عالم وجود دارد که [[خدا]] از پیامبرش دفع کرده است. و یا در [[سوره]] معوذتین به [[پیامبر]] می‌گوید که [[پناه]] ببرد از [[شر]] [[تاریکی]] چون فراگیرد، یا از [[شر]] دمندگان افسون در گره‌ها که جای [[تفسیر]] و توضیح دارد.
}}
#{{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ جَاءُوا بِالْإِفْكِ عُصْبَةٌ مِنْكُمْ لَا تَحْسَبُوهُ شَرًّا لَكُمْ بَلْ هُوَ خَيْرٌ لَكُمْ لِكُلِّ امْرِئٍ مِنْهُمْ مَا اكْتَسَبَ مِنَ الْإِثْمِ وَالَّذِي تَوَلَّى كِبْرَهُ مِنْهُمْ لَهُ عَذَابٌ عَظِيمٌ}}<ref>«کسانی که [به یکی از همسران پیامبر] آن دروغ  را (وارد) آوردند دسته‌ای از شمایند؛ آن را شرّی برای خود مپندارید بلکه آن برای شما خیر است؛ هر مردی از آنان را گناهی است که انجام داده است و آنکه بخش بزرگ آن را به گردن گرفته است  عذابی سترگ خواهد داشت» سوره نور، آیه ۱۱.</ref>
#{{متن قرآن|إِنَّ الْأَبْرَارَ يَشْرَبُونَ مِنْ كَأْسٍ كَانَ مِزَاجُهَا كَافُورًا}}<ref>«نیکان از پیاله‌ای می‌نوشند که آمیخته به بوی خوش  است» سوره انسان، آیه ۵.</ref>؛ {{متن قرآن|وَيُطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَى حُبِّهِ مِسْكِينًا وَيَتِيمًا وَأَسِيرًا * إِنَّمَا نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لَا نُرِيدُ مِنْكُمْ جَزَاءً وَلَا شُكُورًا * إِنَّا نَخَافُ مِنْ رَبِّنَا يَوْمًا عَبُوسًا قَمْطَرِيرًا * فَوَقَاهُمُ اللَّهُ شَرَّ ذَلِكَ الْيَوْمِ وَلَقَّاهُمْ نَضْرَةً وَسُرُورًا}}<ref>«و خوراک را با دوست داشتنش  به بینوا و یتیم و اسیر می‌دهند * (با خود می‌گویند:) شما را تنها برای خشنودی خداوند خوراک می‌دهیم، نه پاداشی از شما خواهانیم و نه سپاسی * بی‌گمان ما از پروردگارمان، روزی که تیره و بسیار سخت است می‌هراسیم * پس خدا آنان را از شرّ آن روز نگاه می‌دارد و به آنان شادابی و شادمانی می‌نمایاند» سوره انسان، آیه ۸-۱۱.</ref>
#{{متن قرآن|وَمِنْ شَرِّ غَاسِقٍ إِذَا وَقَبَ * وَمِنْ شَرِّ النَّفَّاثَاتِ فِي الْعُقَدِ}}<ref>«و از بدی تاریکی شباهنگامی که فرا رسد * و از بدی زنان افسونگر دمنده در گره‌ها» سوره فلق، آیه ۳-۴.</ref>
#{{متن قرآن|مِنْ شَرِّ الْوَسْوَاسِ الْخَنَّاسِ}}<ref>«از شرّ آن وسوسه‌گر واپسگریز،» سوره ناس، آیه ۴.</ref>
==نکات==
در [[آیات]] فوق این موضوعات مطرح گردیده است:
#ماجرای [[افک]] و نسبت ناروا به [[خاندان پیامبر]] در آغاز، مایه [[شر]] و [[شرمساری]] برای [[مؤمنان]]: {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ جَاءُوا بِالْإِفْكِ عُصْبَةٌ مِنْكُمْ لَا تَحْسَبُوهُ شَرًّا لَكُمْ بَلْ هُوَ خَيْرٌ لَكُمْ}}<ref>«کسانی که [به یکی از همسران پیامبر] آن دروغ  را (وارد) آوردند دسته‌ای از شمایند؛ آن را شرّی برای خود مپندارید بلکه آن برای شما خیر است؛ هر مردی از آنان را گناهی است که انجام داده است و آنکه بخش بزرگ آن را به گردن گرفته است  عذابی سترگ خواهد داشت» سوره نور، آیه ۱۱.</ref>
# [[اطعام]] خالصانه [[اهل بیت پیامبر]] موجب [[مصونیت]] آنان از [[شر]] و ناگواری‌های [[قیامت]]: {{متن قرآن|فَوَقَاهُمُ اللَّهُ شَرَّ ذَلِكَ الْيَوْمِ وَلَقَّاهُمْ نَضْرَةً وَسُرُورًا}}<ref>«پس خدا آنان را از شرّ آن روز نگاه می‌دارد و به آنان شادابی و شادمانی می‌نمایاند» سوره انسان، آیه ۱۱.</ref>
#استعاذه به [[خداوند]] از هر [[شر]] [[روحی]] و وساوس [[باطنی]] و بیرونی و تلقین [[اعتماد به خدا]] در [[پناه]] بردن از [[شر]] توطئه‌ها و وساوس [[شیطان]] و از هر [[شر]] بدنی و جسمی و [[دنیوی]] {{متن قرآن|وَمِنْ شَرِّ غَاسِقٍ إِذَا وَقَبَ * وَمِنْ شَرِّ النَّفَّاثَاتِ فِي الْعُقَدِ}}<ref>«و از بدی تاریکی شباهنگامی که فرا رسد * و از بدی زنان افسونگر دمنده در گره‌ها» سوره فلق، آیه ۳-۴.</ref>
#اشاره به [[لزوم]] [[پناه]] بردن از «شَر»، [[بدی]] و خطر [[صاحب]] [[وسواس]] که [[شیطان]] و [[اغواگر]] است، دارد. [[دلیل]] [[تعلیم]] به تعویذ هم به [[پیامبر]] و هم در مرتبه بعدی [[مسلمانان]]، این است، که تعویذ ایجاد [[هوشیاری]] و رفع [[پریشانی]] در برابر وسوسه‌ها می‌کند؛ زیرا [[انسان]] همواره در معرض [[ابتلا]] و [[آزمایش]] به‌وسیله [[وسوسه]] است، و خناسان، همواره در کمین می‌مانند تا ببینند که چگونه و بچه صورتی و از چه مجرایی و با چه سموم و وسوسه‌ای می‌توانند پیش آیند و شخص را بفریبند. {{متن قرآن|مِنْ شَرِّ الْوَسْوَاسِ الْخَنَّاسِ}}<ref>«از شرّ آن وسوسه‌گر  واپسگریز،» سوره ناس، آیه ۴.</ref><ref>[[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم]]، ج۱، ص ۷۶۹.</ref>.


== پرسش‌های وابسته ==
== مقدمه ==
منظور آن دسته از آیاتی است که در رابطه با [[پیامبر]] موضوع [[شر]] مطرح شده، اعم از این که این به ظاهر [[بدی]] است، اما بد نیست و این [[مخالفان]] هستند که [[گمان]] می‌کنند که [[بدی]] ایجاد کرده‌اند، یا بدی‌هایی در عالم وجود دارد که [[خدا]] از پیامبرش دفع کرده است. و یا در [[سوره]] معوذتین به [[پیامبر]] می‌گوید که [[پناه]] ببرد از [[شر]] [[تاریکی]] چون فراگیرد، یا از [[شر]] دمندگان افسون در گره‌ها که جای [[تفسیر]] و توضیح دارد.
#{{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ جَاءُوا بِالْإِفْكِ عُصْبَةٌ مِنْكُمْ لَا تَحْسَبُوهُ شَرًّا لَكُمْ بَلْ هُوَ خَيْرٌ لَكُمْ لِكُلِّ امْرِئٍ مِنْهُمْ مَا اكْتَسَبَ مِنَ الْإِثْمِ وَالَّذِي تَوَلَّى كِبْرَهُ مِنْهُمْ لَهُ عَذَابٌ عَظِيمٌ}}<ref>«کسانی که [به یکی از همسران پیامبر] آن دروغ را (وارد) آوردند دسته‌ای از شمایند؛ آن را شرّی برای خود مپندارید بلکه آن برای شما خیر است؛ هر مردی از آنان را گناهی است که انجام داده است و آنکه بخش بزرگ آن را به گردن گرفته است عذابی سترگ خواهد داشت» سوره نور، آیه ۱۱.</ref>.
#{{متن قرآن|إِنَّ الْأَبْرَارَ يَشْرَبُونَ مِنْ كَأْسٍ كَانَ مِزَاجُهَا كَافُورًا}}<ref>«نیکان از پیاله‌ای می‌نوشند که آمیخته به بوی خوش است» سوره انسان، آیه ۵.</ref>؛ {{متن قرآن|وَيُطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَى حُبِّهِ مِسْكِينًا وَيَتِيمًا وَأَسِيرًا * إِنَّمَا نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لَا نُرِيدُ مِنْكُمْ جَزَاءً وَلَا شُكُورًا * إِنَّا نَخَافُ مِنْ رَبِّنَا يَوْمًا عَبُوسًا قَمْطَرِيرًا * فَوَقَاهُمُ اللَّهُ شَرَّ ذَلِكَ الْيَوْمِ وَلَقَّاهُمْ نَضْرَةً وَسُرُورًا}}<ref>«و خوراک را با دوست داشتنش به بینوا و یتیم و اسیر می‌دهند * (با خود می‌گویند:) شما را تنها برای خشنودی خداوند خوراک می‌دهیم، نه پاداشی از شما خواهانیم و نه سپاسی * بی‌گمان ما از پروردگارمان، روزی که تیره و بسیار سخت است می‌هراسیم * پس خدا آنان را از شرّ آن روز نگاه می‌دارد و به آنان شادابی و شادمانی می‌نمایاند» سوره انسان، آیه ۸-۱۱.</ref>.
#{{متن قرآن|وَمِنْ شَرِّ غَاسِقٍ إِذَا وَقَبَ * وَمِنْ شَرِّ النَّفَّاثَاتِ فِي الْعُقَدِ}}<ref>«و از بدی تاریکی شباهنگامی که فرا رسد * و از بدی زنان افسونگر دمنده در گره‌ها» سوره فلق، آیه ۳-۴.</ref>.
#{{متن قرآن|مِنْ شَرِّ الْوَسْوَاسِ الْخَنَّاسِ}}<ref>«از شرّ آن وسوسه‌گر واپسگریز،» سوره ناس، آیه ۴.</ref>.


== جستارهای وابسته ==
== نکات ==
در [[آیات]] فوق این موضوعات مطرح گردیده است:
# ماجرای [[افک]] و نسبت ناروا به [[خاندان پیامبر]] در آغاز، مایه [[شر]] و [[شرمساری]] برای [[مؤمنان]]: {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ جَاءُوا بِالْإِفْكِ عُصْبَةٌ مِنْكُمْ لَا تَحْسَبُوهُ شَرًّا لَكُمْ بَلْ هُوَ خَيْرٌ لَكُمْ}}<ref>«کسانی که [به یکی از همسران پیامبر] آن دروغ را (وارد) آوردند دسته‌ای از شمایند؛ آن را شرّی برای خود مپندارید بلکه آن برای شما خیر است؛ هر مردی از آنان را گناهی است که انجام داده است و آنکه بخش بزرگ آن را به گردن گرفته است عذابی سترگ خواهد داشت» سوره نور، آیه ۱۱.</ref>.
# [[اطعام]] خالصانه [[اهل بیت پیامبر]] موجب [[مصونیت]] آنان از [[شر]] و ناگواری‌های [[قیامت]]: {{متن قرآن|فَوَقَاهُمُ اللَّهُ شَرَّ ذَلِكَ الْيَوْمِ وَلَقَّاهُمْ نَضْرَةً وَسُرُورًا}}<ref>«پس خدا آنان را از شرّ آن روز نگاه می‌دارد و به آنان شادابی و شادمانی می‌نمایاند» سوره انسان، آیه ۱۱.</ref>.
# استعاذه به [[خداوند]] از هر [[شر]] [[روحی]] و وساوس [[باطنی]] و بیرونی و تلقین [[اعتماد به خدا]] در [[پناه]] بردن از [[شر]] توطئه‌ها و وساوس [[شیطان]] و از هر [[شر]] بدنی و جسمی و [[دنیوی]] {{متن قرآن|وَمِنْ شَرِّ غَاسِقٍ إِذَا وَقَبَ * وَمِنْ شَرِّ النَّفَّاثَاتِ فِي الْعُقَدِ}}<ref>«و از بدی تاریکی شباهنگامی که فرا رسد * و از بدی زنان افسونگر دمنده در گره‌ها» سوره فلق، آیه ۳-۴.</ref>.
# اشاره به [[لزوم]] [[پناه]] بردن از «شَر»، [[بدی]] و خطر [[صاحب]] [[وسواس]] که [[شیطان]] و [[اغواگر]] است، دارد. [[دلیل]] [[تعلیم]] به تعویذ هم به [[پیامبر]] و هم در مرتبه بعدی [[مسلمانان]]، این است، که تعویذ ایجاد [[هوشیاری]] و رفع [[پریشانی]] در برابر وسوسه‌ها می‌کند؛ زیرا [[انسان]] همواره در معرض [[ابتلا]] و [[آزمایش]] به‌وسیله [[وسوسه]] است، و خناسان، همواره در کمین می‌مانند تا ببینند که چگونه و بچه صورتی و از چه مجرایی و با چه سموم و وسوسه‌ای می‌توانند پیش آیند و شخص را بفریبند. {{متن قرآن|مِنْ شَرِّ الْوَسْوَاسِ الْخَنَّاسِ}}<ref>«از شرّ آن وسوسه‌گر واپسگریز،» سوره ناس، آیه ۴.</ref>.<ref>[[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱]]، ص ۷۶۹.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
خط ۲۸: خط ۲۸:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:شر در قرآن]]
[[رده:مفاهیم]]
[[رده:مدخل]]
۱۱۷٬۹۵۱

ویرایش