←مقدمه
(←پانویس) |
(←مقدمه) |
||
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = جهانبینی | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[جهانبینی توحیدی در کلام اسلامی]] | پرسش مرتبط = }} | |||
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = | |||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
[[جهانبینی]] [[توحیدی]]، مرحله کامل و عالی [[جهانبینی]] [[دینی]] است؛ زیرا [[جهانبینی]] [[دینی]] میتواند همه [[ادیان الهی]] را در بربگیرد؛ ولی [[جهانبینی]] [[توحیدی]] عملاً و تنها آموزههای [[اسلام]] را در بر میگیرد. این [[جهانبینی]] بر اصول ذیل [[استوار]] است: | |||
#[[جهان]]، ماهیت و واقعیت از [[خدا]] بودن و به سوی [[خدا]] رفتن دارد؛ | # [[جهان]]، ماهیت و واقعیت از [[خدا]] بودن و به سوی [[خدا]] رفتن دارد؛ | ||
#واقعیات این [[جهان]]، مرتبه نازل | # واقعیات این [[جهان]]، مرتبه نازل جهان غیب است؛ | ||
#[[جهان]] دارای [[نظام]] متقن علّی و معلولی، هم در بعد مادی و جسمانی و هم در بعد ملکوتی و [[معنوی]] است. از این رو بر عالم سلسله سنتهایی ثابت حکمفرماست که "[[سنتهای الهی]]" نامیده میشود؛ | # [[جهان]] دارای [[نظام]] متقن علّی و معلولی، هم در بعد مادی و جسمانی و هم در بعد ملکوتی و [[معنوی]] است. از این رو بر عالم سلسله سنتهایی ثابت حکمفرماست که "[[سنتهای الهی]]" نامیده میشود؛ | ||
#[[جهان]]، واقعیتی | # [[جهان]]، واقعیتی هدایتشده است. غریزه، [[حس]]، [[عقل]]، [[الهام]] و [[وحی]] همه مراتب "[[هدایت]] عام" جهاناند؛ | ||
#در [[جهان]]، هم خیر است و هم [[شر]]؛ اما آنچه وجود اصیل دارد خیر است. [[شر]]، وجود تبعی و طفیلی است؛ | # در [[جهان]]، هم خیر است و هم [[شر]]؛ اما آنچه وجود اصیل دارد خیر است. [[شر]]، وجود تبعی و طفیلی است؛ | ||
#بعد از این [[جهان]]، جهانی دیگر است؛ [[جهان]] [[پاداش]] و [[کیفر]] [[اعمال]]، و [[روح]] [[انسان]] حقیقتی جاودانه است؛ | # بعد از این [[جهان]]، جهانی دیگر است؛ [[جهان]] [[پاداش]] و [[کیفر]] [[اعمال]]، و [[روح]] [[انسان]] حقیقتی جاودانه است؛ | ||
#اصول [[انسانیت]] و [[اخلاق]]، ثابت و جاودانه است و آنچه متغیر و نسبی است، | # اصول [[انسانیت]] و [[اخلاق]]، ثابت و جاودانه است و آنچه متغیر و نسبی است، فروع است؛ | ||
#[[جهان]]، [[زمین]] و [[آسمان]] به [[حق]] و به [[عدل]] برپاست؛ | # [[جهان]]، [[زمین]] و [[آسمان]] به [[حق]] و به [[عدل]] برپاست؛ | ||
#[[انسانها]] به حسب [[خلقت]]، مساوی آفریده شدهاند. هیچ انسانی بر حسب [[خلقت]] نسبت به [[انسان]] دیگر امتیاز | # [[انسانها]] به حسب [[خلقت]]، مساوی آفریده شدهاند. هیچ انسانی بر حسب [[خلقت]] نسبت به [[انسان]] دیگر امتیاز حقوقی ویژه ندارد؛ | ||
#[[انسان]] بر حسب اصل [[خلقت]]، دارای سلسله استعدادهای [[فطری]] [[دینی]] و [[اخلاقی]] است؛ | # [[انسان]] بر حسب اصل [[خلقت]]، دارای سلسله استعدادهای [[فطری]] [[دینی]] و [[اخلاقی]] است؛ | ||
#[[انسان]] در مقایسه با سایر موجودات از [[شرافت]] و [[کرامت]] بالایی برخوردار است و [[وظیفه]] و رسالتی خاص دارد؛ | # [[انسان]] در مقایسه با سایر موجودات از [[شرافت]] و [[کرامت]] بالایی برخوردار است و [[وظیفه]] و رسالتی خاص دارد؛ | ||
#[[انسان]] مختار و آزاد است. هیچ جبری و ضرورتی [[آزادی]] و [[اختیار]] را از او سلب نمیکند؛ لذا [[مسئول]] خود و [[جامعه]] خویش است؛ | # [[انسان]] مختار و آزاد است. هیچ جبری و ضرورتی [[آزادی]] و [[اختیار]] را از او سلب نمیکند؛ لذا [[مسئول]] خود و [[جامعه]] خویش است؛ | ||
#[[خداوند]] [[سرنوشت]] [[قوم]] و مردمی را تغییر نمیدهد، مگر آنکه آن [[مردم]] خویشتن را تغییر دهند؛ | # [[خداوند]] [[سرنوشت]] [[قوم]] و مردمی را تغییر نمیدهد، مگر آنکه آن [[مردم]] خویشتن را تغییر دهند؛ | ||
#[[جهان]] به [[حکم]] اینکه از یک مبدأ صدور یافته و با سیری هماهنگ به سوی همان مبدأ بازمیگردد و به [[حکم]] آنکه تحت [[تدبیر]] قوایی با | # [[جهان]] به [[حکم]] اینکه از یک مبدأ صدور یافته و با سیری هماهنگ به سوی همان مبدأ بازمیگردد و به [[حکم]] آنکه تحت [[تدبیر]] قوایی با شعور و [[مدبر]] به حرکت خود ادامه میدهد، از نوعی [[وحدت]] برخوردار است؛ | ||
#[[جهانبینی]] [[توحیدی]] با نیروی | # [[جهانبینی]] [[توحیدی]] با نیروی منطق و [[علم]] و [[استدلال]] حمایت میشود<ref>مطهری، مقدمهای بر جهانبینی اسلامی، ج۳، ص۱۱۵ - ۱۰۷؛ ج۲، ص۱۷ - ۱۶.</ref>. | ||
همانطور که گفته شد، [[جهانبینی]] [[توحیدی]] به آموزههای [[اسلام]] اختصاص دارد. جهت اطلاع بیشتر، به اصطلاح "[[اسلام]]" مراجعه شود<ref>[[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام]]، ص ۹۷-۹۸.</ref>. | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
# [[پرونده:10119661.jpg|22px]] [[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات علم کلام''']] | |||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:معرفت دینی]] | [[رده:معرفت دینی]] | ||
[[رده:جهانشناسی]] |