←پانویس
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = قطقطانه در تاریخ اسلامی | پرسش مرتبط = امام حسین (پرسش) }} '''قطقطانه''' نام محلّی نزدیک کوفه که از راه بیابان به طفّ می‌رسد. == مقدمه == یکی از منزلگاه‌های میان راه قادسیّه به طرف شام...» ایجاد کرد) |
(←پانویس) |
||
| (۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = | | موضوع مرتبط = شهر | ||
| عنوان مدخل = | | عنوان مدخل = | ||
| مداخل مرتبط = [[قطقطانه در تاریخ اسلامی]] | | مداخل مرتبط = [[قطقطانه در تاریخ اسلامی]] | ||
| پرسش مرتبط = | | پرسش مرتبط = | ||
}} | }} | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
قطقطانه نام محلّی نزدیک [[کوفه]] که از راه بیابان به طفّ می‌رسد. محلی که در بین [[کوفه]] و [[قصر بنی مقاتل]] در [[تاریخ]] از آن نام برده می‌شود، قطقطانه است که از چشمه‌های سرزمین طفّ بود. [[طف]] از نواحی کوفه در راه [[بادیه]] است که محل [[شهادت امام حسین]]{{ع}} بوده است. قطقطانه زمینی از بادیه و نزدیک [[زمین]] مزروعی بود و چند چشمه آب جاری مانند: چشمه قطقطانه، چشمه صیدا، چشمه رهیمه، چشمه عین [[جمل]] و... داشته است. اینها چشمه‌هایی (قنات‌هایی) بود که توسط شاپور حفر شده بود و سربازانی که در پادگان‌های پشت [[خندق]] شاپور بودند از آنها استفاده می‌کردند. [[عبیدالله بن زیاد]] ، پس از اطلاع از [[حرکت امام حسین]]{{ع}} به سوی کوفه، [[حصین بن نمیر]]، [[رئیس]] [[شرطه]] خود را به مقابله آن حضرت فرستاد و [[حصین]] در [[قادسیه]] فرود آمد و سواران خود را بین قادسیه تا خفان و میان قادسیه تا قطقطانه مستقر کرد<ref>معجم البلدان، ج۵، ص۸۸.</ref>.<ref>[[محمد حسین رجبی دوانی|رجبی دوانی، محمد حسین]]، [[کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی (کتاب)|کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی]]، ص ۱۳۲؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۳۸۶.</ref> | |||
== کارگزاران قطقطانه == | |||
{{اصلی|حکومت قطقطانه}} | |||
عمرو بن عمیس ذهلی پسر [[برادر]] [[عبدالله بن مسعود]]، از [[اصحاب امیرالمؤمنین]] {{ع}} بود. زمانی که [[ضحاک بن قیس]] برای [[قتل]] و عمرو بن عمیس ذهلی پسر [[برادر]] [[عبدالله بن مسعود]]، از [[اصحاب امیرالمؤمنین]] {{ع}} بود. زمانی که [[ضحاک بن قیس]] برای [[قتل]] و [[غارت]] [[اموال]] [[مسلمانان]] و [[شیعیان]] [[علی]] {{ع}} به [[بلاد اسلامی]] از سوی [[معاویه]] مأموریت یافت، در بین راه، عمرو بن عمیس ذهلی که با گروهی از سپاهیان [[حضرت علی]] {{ع}} عازم [[مکه]] بود و [[همسر]] و خانواده‌اش پیشاپیش او می‌رفتند، در محلی به نام قطقطانه با [[ضحاک بن قیس]] رو به رو شد. [[ضحاک بن قیس]]، با شیوه ناجوانمردانه عمرو بن عمیس ذهلی را با تعدادی از یارانش به [[شهادت]] رساند<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)| اصحاب امام علی ج۲]]، ص۱۰۸۲-۱۰۸۳.</ref>. | |||
در اینکه وی کارگزار حضرت بوده تردیدی نیست منتها درباره [[مسئولیت]] وی دو نظر است: | |||
# او [[مسئول]] کاروانی از جانب علی بود که تصمیم به انجام [[حج]] داشتند. همراه وی خانواده‌اش نیز بودند<ref>تاریخ طبری، ج۴، ص۱۰۴.</ref>. | |||
# [[ابن حزم]] وی را پسر برادر عبدالله بن مسعود و والی و کارگزار علی{{ع}} بر قطقطانه می‌داند که [[ضحاک بن قیس فهری]] کارگزار معاویه، او را به شهادت رساند<ref>ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۱۹۷؛ ابنکلبی، جمهرة النسب، ج۱، ص۵۰۰، تحقیق عبدالستار احمد فرّاج.</ref>. | |||
به نظر می‌رسد این سخن دقیق نباشد؛ زیرا قطقطانه منطقه‌ای نبوده که کارگزار مستقلی داشته باشد<ref>[[علی اکبر ذاکری|ذاکری، علی اکبر]]، [[سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین (کتاب)|سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین]]، ج۱، ص ۲۱۰ - ۲۱۱.</ref>. | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
# [[پرونده:13681024.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|'''فرهنگ عاشورا''']] | |||
# [[پرونده:IM010499.jpg|22px]] [[محمد حسین رجبی دوانی|رجبی دوانی، محمد حسین]]، [[کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی (کتاب)|'''کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی''']] | |||
#[[پرونده:1379452.jpg|22px]] [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|'''اصحاب امام علی، ج۲''']] | |||
# [[پرونده:1100829.jpg|22px]] [[علی اکبر ذاکری|ذاکری، علی اکبر]]، [[سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین ج۱ (کتاب)|'''سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین ج۱''']] | |||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
| خط ۱۷: | خط ۳۰: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده: | [[رده:شهرهای عراق]] | ||
[[رده:مدخل فرهنگ عاشورا]] | [[رده:مدخل فرهنگ عاشورا]] | ||