آرامش در معارف و سیره رضوی: تفاوت میان نسخه‌ها

در بیان [[امام رضا]] {{ع}} "آرامش" نسیمی بهشتی توصیف شده است<ref>بحارالأنوار، ج۱۳، ص۴۴۳، ص۴۵۰.</ref> که بر [[پیامبران]] [[علی]] نازل می‌شود چنان که بر [[پیامبر اکرم]] {{صل}} {{متن قرآن|ثُمَّ أَنْزَلَ اللَّهُ سَكِينَتَهُ عَلَى رَسُولِهِ وَعَلَى الْمُؤْمِنِينَ وَأَنْزَلَ جُنُودًا لَمْ تَرَوْهَا وَعَذَّبَ الَّذِينَ كَفَرُوا وَذَلِكَ جَزَاءُ الْكَافِرِينَ}}<ref> «آنگاه خداوند آرامش خویش را بر پیامبر خود و بر مؤمنان فرو فرستاد و سپاهیانی را که آنان را نمی‌دیدید؛ فرود آورد و کافران را به عذاب افکند و آن، کیفر کافران است» سوره توبه، آیه ۲۶.</ref> و بر [[حضرت ابراهیم]] {{ع}} هنگام [[بنای کعبه]] نازل شد<ref>بحار الأنوار، ج۷۳، ص۲۴۳.</ref>.

در [[قرآن]] آیاتی وجود دارد که امام رضا {{ع}} آنها را به "آرامش" [[تفسیر]] نموده است. از آن جمله [[آیه]] {{متن قرآن|رَبِّ أَرِنِي كَيْفَ تُحْيِي الْمَوْتَى قَالَ أَوَلَمْ تُؤْمِنْ قَالَ بَلَى وَلَكِنْ لِيَطْمَئِنَّ قَلْبِي}}<ref>«و (یاد کن) آنگاه را که ابراهیم گفت: پروردگارا! به من بنمای چگونه مردگان را زنده می‌سازی؟ فرمود: آیا ایمان نداری؟ گفت: چرا امّا تا دلم آرام یابد» سوره بقره، آیه ۲۶۰.</ref>. مراد از [[اطمینان قلبی]] در این آیه [[اطمینان]] خاطر و [[آرامش]] است. طبق تفسیر رسیده از [[امام]]، [[حضرت ابراهیم]] {{ع}} می‌خواست به [[مقام]] [[خلّت]] خویش اطمینان حاصل کند، چون [[خدا]] فرموده بود آنکه به [[مقام خلت]] برسد اگر از من بخواهد مرده را زنده کنم، می‌کنم. [[ابراهیم]] {{ع}} می‌خواست بداند که به این مقام رسیده است یا نه، تا دلش آرام گیرد<ref>الاحتجاج، ج۴، ص۱۳۷.</ref>. آیه دیگر پاسخ امام به سؤال حمدان بن [[سلیمان]] در مورد {{متن قرآن|مَنْ يُرِدِ اللَّهُ أَنْ يَهْدِيَهُ يَشْرَحْ صَدْرَهُ لِلْإِسْلَامِ}}<ref>«خداوند هر کس را که بخواهد راهنمایی کند دلش را برای (پذیرش) اسلام می‌گشاید» سوره انعام، آیه ۱۲۵.</ref> بود که فرمود: "خدا هر کس را بخواهد با [[ایمانی]] که در [[دنیا]] داشته است به [[بهشت آخرت]] [[راهنمایی]] کند، او را برای [[تسلیم]] بودن در برابر خدا و اطمینان داشتن به او و آرامش و سکون از ثواب‌هایی که خدا [[وعده]] داده، آماده و [[راضی]] می‌کند تا آرامش خاطر یابد"<ref>عیون أخبار الرضا {{ع}}، ج۱، ص۲۶۳.</ref>. [[یاسر]] [[خادم]] از آیه {{متن قرآن|سَلَامٌ عَلَيْهِ يَوْمَ وُلِدَ وَيَوْمَ يَمُوتُ وَيَوْمَ يُبْعَثُ حَيًّا}}<ref>«و بر او روزی که زاده شد و روزی که خواهد مرد و روزی که او را زنده برانگیزند درود باد» سوره مریم، آیه ۱۵.</ref> از امام می‌پرسد و جواب می‌گیرد که مراد از کلمه "سلام" به دور کردن [[ترس]] از [[حضرت یحیی]] {{ع}} و آرامش یافتن حضرتش می‌باشد<ref>عیون أخبار الرضا {{ع}}، ج۱، ص۱۹۳، ۲۵۷.</ref>.

== عوامل آرامش ==

یکی دیگر از اسباب آرامش [[امید]] به [[ثواب]] [[اخروی]] است. در [[تفسیر]] [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|مَنْ يُرِدِ اللَّهُ أَنْ يَهْدِيَهُ يَشْرَحْ صَدْرَهُ لِلْإِسْلَامِ}}<ref>«خداوند هر کس را که بخواهد راهنمایی کند دلش را برای (پذیرش) اسلام می‌گشاید» سوره انعام، آیه ۱۲۵.</ref> آن حضرت فرمود: "هر کس را [[خدا]] بخواهد به [[بهشت]] راهنمایی‌اش می‌کند و او را در برابر خدا و [[اطمینان]] به خدا داشتن و آرامش و سکون از ثواب‌هایی که خدا [[وعده]] داده آماده و [[راضی]] می‌کند تا آرامش خاطر یابد. به فرموده آن حضرت، [[استعمال بوی خوش]] نیز باعث آرامش اعصاب و روان [[آدمی]] است<ref>علل الشرایع، ج۲، ص۴۶.</ref>. همچنین به فرموده حضرت، خوردن اندکی از [[تربت امام حسین]] {{ع}} باعث آرامش از هر ترسی است<ref>بحارالأنوار، ج۷۸، ص۳۰۹.</ref><ref>منابع: قرآن کریم؛ الاحتجاج علی أهل اللجاج، احمد بن علی طبرسی (قرن ۶ق)، تحقیق: سید محمد باقر خرسان، مشهد، نشر المرتضی، اول، ۱۴۰۳ق؛ بحار الأنوار الجامعة الدرر أخبار الأئمة الأطهار علی، محمدباقر بن محمد تقی معروف به علامه مجلسی (۱۱۱۰ق)، تحقیق: جمعی از محققان، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ق، جامع السعادات، محمدمهدی بن ابی ذر معروف به محقق نراقی (۱۲۰۹ق)، بیروت، مؤسسة الأعلمی، چهارم، ۱۴۲۷ق، علل الشرایع، محمد بن علی معروف به شیخ صدوق (۳۸۱ق)، تحقیق: سید محمد صادق بحر العلوم، نجف، المکتبة الحیدریة، دوم، ۱۳۸۵ق، عیون أخبار الرضا علی، محمد بن علی معروف به شیخ صدوق (۳۸۱ق)، تحقیق: سیدمهدی لاجوردی، تهران، نشر جهان، اول، ۱۳۷۸ق، لغت نامه علی اکبر بن باباخان معروف به دهخدا (۱۴۳۴ش)، تهران، دانشگاه تهران، دوم، ۱۳۷۷ش؛ معجم الفروق اللغویة، حسن بن عبد الله معروف به ابوهلال عسکری (قرن ۵ق) به کوشش: بیت الله بیات، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، اول، ۱۴۱۲ق. مفردات ألفاظ القرآن، حسین بن محمد معروف به راغب اصفهانی (۵۰۲ق)، تحقیق: صفوان عدنان داوودی، دمشق - بیروت، دار القلم - الدار الشامیة، اول، ۱۴۱۲ق.</ref><ref>[[ابوالفضل یغمایی|یغمایی، ابوالفضل]]، [[آرامش - یغمایی (مقاله)|مقاله «آرامش»]]، [[دانشنامه امام رضا ج۱ (کتاب)|دانشنامه امام رضا]]، ج۱، ص ۵۸.</ref>

== منابع ==

== پانویس ==